مفتی شیرعلی شاه غزنوی

گژدمی که به شما روزی از روزها نیش وارد کرده ، گذشت زمان هیچگاه او را به کبوتر صلح تبدیل نخواهد کرد.

┈•••❈﴿ شب برائت: فضائل، مسائل و بدعات ﴾❈•••┈

شب پانزده شعبان، شبی بسیار با فضیلت است. در احادیث مبارکه فضایل فراوانی برای آن وارد شده و اسلاف امت همواره قائل به فضیلت آن بوده اند.
این شب را «شب برائت» می گویند؛ زیرا در این شب انسان های بی شماری به رحمت خداوندی از جهنم نجات می یابند.
مردم در مورد شب برائت دچار افراط و تفریط هستند. بعضیها به طور کلی منکر فضیلت آن اند و احادیثی که در فضیلت آن وارد شده را موضوع و ساختگی قرار می دهند، در حالی که بعض دیگر از مردم چنان قائل به فضیلت آن اند که برای به دست آوردن فضیلت آن مرتکب بدعات و رسومات خودساختۀ بی شماری می شوند و به عنوان عبادت، منکراتی را انجام می دهند که الامان والحفیظ.
نظر معتدل در این مورد این است که فضیلت این شب ثابت است، اما نه به درجۀ فرض و واجب بلکه مستحب می باشد. بنابرین نه انکار فضیلت آن درست است و نه اعمال و عبادات این شب را در درجۀ فرض و واجب قرار دادن صحیح می باشد.

(( فضایل شب برائت از روی احادیث شریف ))
در مورد فضیلت شب برائت احادیث فراوانی روایت شده است. گرچه بعضی از این احادیث به اعتبار سند ضعیف اند، ولی چونکه در باب فضایل، احادیث ضعیف نیز قبول می شود (برای تفصیل، کتاب بنده «فضایل اعمال اور اعتراضات کا علمی جائزه» ص: 12و13 ملاحظه شود) و همچنین کثرت روایات و اسناد، ضعف حدیث را از بین می برد، و علاوه برآن تعامل امت و عمل پیرا بودن سلف صالح به قیام (عبادت) این شب نیز دلیل است که این احادیث شریف مقبول می باشند و اصل شب برائت ثابت است. چند احادیث شریف در ذیل روایت درج می شود:

((حدیث اول:))
از حضرت عائشه رضی الله عنها مروی است که شبی رسول خدا صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ ارشاد فرمودند: أَتَدْرِينَ أَيَّ لَيْلَةٍ هَذِهِ؟ قُلْتُ: اللهُ وَرَسُولُهُ أَعْلَمُ، قَالَ: هَذِهِ لَيْلَةُ النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ، إِنَّ اللهَ عَزَّ وَجَلَّ يَطْلُعُ عَلَى عِبَادِهِ فِي لَيْلَةِ النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ فَيَغْفِرُ لِلْمُسْتَغْفِرِينَ، وَيَرْحَمُ الْمُسْتَرْحِمِينَ، وَيُؤَخِّرُ أَهْلَ الْحِقْدِ كَمَا هُمْ.
قال الامام البيهقي: هَذَا مُرْسَلٌ جَيِّدٌ.
ترجمه: (ای عائشه!) آیا می دانی امشب چه شبی است؟ عرض کردم: خدا و رسولش بهتر می دانند. آنحضرت صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فرمودند: این پانزدهمین شب شعبان است. در این شب خداوند بر بندگانش به نگاه رحمت می بیند، استغفار کنندگان را می بخشد و بر رحمت جویندگان رحمت می کند، و کینه توزان را به حال خود رها می نماید.
(شعب الايمان للبيهقي: رقم الحديث 3554، جامع الاصول للسيوطي: رقم 7265، كنز العمال: رقم الحديث 7450)

(( حدیث دوم: ))
عن ابی بکر الصدیق عن النبی صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قال: يَنْزِلُ اللهُ إِلَى السَّمَاءِ الدُّنْيَا لَيْلَةَ النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ فَيَغْفِرُ لِكُلِّ شَيْءٍ إِلَّا رَجُلٍ مُشْرِكٍ أَوْ فِي قَلْبِهِ شَحْنَاءُ. (شعب الايمان للبيهقي: رقم الحديث3546 ، مجمع الزوائد للبيهقي: 12957)
قال البيهقي: رواه البزار وفيه عبدالملك بن عبد الملك ذكره ابن ابي حاتم في الجرح والتعديل ولم يضعفه وبقية رجاله ثقات.
(مجمع الزوائد للبیهقی: تحت الرقم 12957) قال المنذری: استاده لاباس به. ( الترغیب والترهیب: تحت الرقم 4190)
ترجمه: از حضرت ابوبکر صدیق رضی الله عنه روایت است که حضرت رسول الله صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فرمودند: خداوند در شب پانزده شعبان به آسمان دنیا نظر رحمت می نماید و همه را می بخشاید، بجز کسی که به خدا شرک بورزد یا (نسبت به مسلمانی) در دل کینه داشته باشد.

(( حدیث سوم: ))
وَعَنْ عَائِشَةَ عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: «هَل تدرين مَا هَذِه اللَّيْل؟» يَعْنِي لَيْلَةَ النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ قَالَتْ: مَا فِيهَا يَا رَسُولَ اللَّهِ فَقَالَ: «فِيهَا أَنْ يُكْتَبَ كلُّ مَوْلُودٍ مِنْ بَنِي آدَمَ فِي هَذِهِ السَّنَةِ وَفِيهَا أَنْ يُكْتَبَ كُلُّ هَالِكٍ مِنْ بَنِي آدَمَ فِي هَذِهِ السَّنَةِ وَفِيهَا تُرْفَعُ أَعْمَالُهُمْ وَفِيهَا تَنْزِلُ أَرْزَاقُهُمْ».
(مشكوة المصابيح: رقم الحديث 1305)
ترجمه: حضرت عائشه رضی الله عنها از حضرت رسول اکرم صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ روایت می کند که رسول خدا صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فرمودند: (ای عائشه!) آیا می دانی در این شب یعنی پانزده شعبان چه واقع می شود؟ عائشه رضی الله عنها عرض نمود: ای رسول خدا ! چه واقع می شود؟ آنحضرت فرمودند: در این شب اسم تمام انسان های که در این سال پیدا می شوند و تمام کسانی که در این سال می میرند نوشته می شود. در این شب، اعمال بنی آدم بالا برده می رود و رزق مقررۀ انسانها فرستاده می شود.
تذکر: از این حدیث بر می آید که در شب برائت، اسامی متولدین و متوفیان آن سال نوشته می شود، حالآنکه این امور قبلاً در لوح محفوظ نوشته شده اند، پس مراد از نوشتن آنها در این شب چیست؟
جواب این است که مراد از نوشتن آنها در این شب، آن است که اسامی آن اشخاص از لوح محفوظ فهرست گرفته می شود و به فرشتگان مربوطه واگذار می گردد. والله اعلم بالصواب.

(( حدیث چهارم: ))
پیامبر صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فرمودند:
أَتَانِي جِبْرِيلُ عَلَيْهِ السَّلَامُ، فَقَالَ: هَذِهِ اللَّيْلَةُ لَيْلَةُ النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ وَلِلَّهِ فِيهَا عُتَقَاءُ مِنَ النَّارِ بِعَدَدِ شُعُورِ غَنَمِ كَلْبٍ، لَا يَنْظُرُ اللهُ فِيهَا إِلَى مُشْرِكٍ، وَلَا إِلَى مُشَاحِنٍ، وَلَا إِلَى قَاطِعِ رَحِمٍ، وَلَا إِلَى مُسْبِلٍ، وَلَا إِلَى عَاقٍّ لِوَالِدَيْهِ، وَلَا إِلَى مُدْمِنِ خَمْرٍ.
(شعب الايمان للبيهقي: رقم الحديث3556، الترغيب والترهيب للمنذري: رقم الحديث 1547)
ترجمه: جبريل علیه السلام نزد من آمد و گفت امشب پانزدهم شعبان است. در این شب خداوند به تعداد موهای گوسفندان قبیله كَلْب، انسانها را از جهنم رها می سازد. ولی به سوی مشرک، کینه توز، قاطع رحم، اسبال کنندۀ ازار، نافرمان پدر و مادر و معتاد به شراب به دیدۀ رحمت نمی نگرد.
برای روایات بیشتر به کتاب «شب برائت کی فضیلت» نوشتۀ مولانا نعیم الدین رجوع شود. این کتاب از روی اینترنت نیز قابل دانلود می باشد.

(( شب برائت در نظر اکابر اُمت ))
(1) ـ تابعی جلیل القدر حضرت عطاء بن یسار رحمه الله می فرماید:
مَا مِنْ لَيْلَةٍ بَعْدَ لَيْلَةِ الْقَدْرِ أَفْضَلُ مِنْ لَيْلَةِ النِّصْفِ من شَعْبَانَ. (لطائف المعارف: ابن رجب حنبلی، ص 151)
ترجمه: بعد از شب قدر، هیچ شبی از شب نیمۀ شعبان افضل تر نیست.

(2) ـ علامه ابن رجب حنبلی رحمه الله می فرماید:
لَيْلَةِ النِّصْفِ من شَعْبَانَ كَانَ التَّابِعُوْنَ مِنْ أَهْلِ الشَّامِ كَخَالِدِ بْنِ مَعْدَانَ وَمَكْحُوْلٍ وَ لُقْمَانَ بْنِ عَامِرٍ وَ غَيْرِهِمْ ،يُعَظِّمُوْنَهَا وَ يَجْتَهِدُوْنَ فِيْهَا فِي الْعِبَادَةِ وَ عَنْهُمْ أَخَذَ النَّاسُ فَضْلَهَا وَ تَعْظِيْمَهَا. (لطائف المعارف، ابن رجب حنبلی: ص151)
ترجمه: تابعین اهل شام، امثال امام خالد بن مَعْدَان و امام مَكْحُوْل، امام لقمان بن عامر و غیره تابعین بزرگوار رحمة الله علیهم شب نیمۀ شعبان را تعظیم نموده و در این شب به عبادت می کوشیدند. مردم فضیلت و تعظیم شب برائت را از ایشان اخذ کرده اند.

(3) ـ امام محمد بن ادریس شافعی رحمه الله می فرماید:
وَبَلَغَنَا أَنَّهُ كَانَ يُقَالُ: إنَّ الدُّعَاءَ يُسْتَجَابُ فِي خَمْسِ لَيَالٍ فِي لَيْلَةِ الْجُمُعَةِ، وَلَيْلَةِ الْأَضْحَى، وَلَيْلَةِ الْفِطْرِ، وَأَوَّلِ لَيْلَةٍ مِنْ رَجَبٍ، وَلَيْلَةِ النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ... وَأَنَا أَسْتَحِبُّ كُلَّ مَا حُكِيَتْ فِي هَذِهِ اللَّيَالِيِ مِنْ غَيْرِ أَنْ يَكُونَ فَرْضًا.
(كتاب الام للشافعي: ج1 ص231، العبادة ليلة العيدين، السنن الكبرى للبيهقي: ج3 ص319)
ترجمه: بزرگان گفته اند که دعاء در پنج شب زودتر قبول می شود: شب جمعه، شب عید الاضحی، شب عید الفطر، اولین شب ماه رجب، و شب پانزدهم شعبان. و هرچه در مورد این شب بیان شده است من آنها مستحب می دانم نه فرض.

(4) ـ علامه زین الدین بن ابراهیم مشهور به ابن نجیم مصری حنفی رحمه الله می فرماید:
وَمِنْ الْمَنْدُوبَاتِ إحْيَاءُ لَيَالِي الْعَشْرِ مِنْ رَمَضَانَ وَلَيْلَتَيْ الْعِيدَيْنِ وَلَيَالِي عَشْرِ ذِي الْحِجَّةِ وَلَيْلَةِ النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ كَمَا وَرَدَتْ بِهِ الْأَحَادِيثُ وَذَكَرَهَا فِي التَّرْغِيبِ وَالتَّرْهِيبِ مُفَصَّلَةً.
( البحر الرائق لابن النجیم: ج2 ص56)
ترجمه: عبادت ده شب پایانی رمضان، و شب های دو عید، ده شب (اول) ذی الحجه، شب نیمۀ شعبان همانگونه که در احادیث وارد شده است و علامه منذری به تفصیل در «الترغیب والترهیب» آورده از مستحبات می باشد.

(5) ـ خاتمة المحدثين حضرت علامه مولانا محمد انور شاه كشميري رحمه الله مي فرمايد:
اِنَّ هٰذِهِ اللَّيْلَةَ لَيْلَةُ الْبَرَاءَةِ وَصَحَّ الرِّوَايَاتُ فِي فَضّلِ لَيْلَةِ الْبَرَاءَةِ. (العرف الشذي: ج2 ص250)
ترجمه: این شب، شب برائت است و روایات در مورد فضیلت شب برائت صحیح هستند.

(6) ـ حکیم الامت مجدد ملت حضرت مولانا محمد اشرف علی تهانوی رحمه الله می فرماید:
«در مورد شب برائت، اینقدر درست و اصل است که شب و روز نیمۀ شعبان دارای عظمت و برکت می باشد». (بهشتی زیور حصۀ ششم ص 58)

(7) ـ شیخ الاسلام حضرت مولانا مفتی محمد تقی عثمانی دامت برکاتهم می فرماید:
«در مورد شب برائت روایات زیادی روایت شده است که اغلب آنها را علامه سیوطی رحمه الله در «الدُّر المنثور» گرد آورده است... با وجود ضعیف بودن این روایات، اهتمام ورزیدن به عبادت در شب برائت بدعت نیست؛ زیرا اولاً تعدُّد روایات و حیثیت مجموعی آنها دلالت دارد که فضایل لیلة البراءة بي اصل نيست. ثانياً تعامُل و اهتمام اُمت بر عبادت و شب بيداری در ليلة البراءة همواره وجود داشته است، و اين قاعده بارها گذشته است که هر حدیث ضعیفی که مؤيد به تعامل باشد مقبول و پذیرفته خواهد بود. لهذا فضلیت لیلة البراءة ثابت است، و تلاش افراد ظاهرپرست که فقط با توجه به ضعف اسناد می کوشند فضیلت آن را بی اساس قرار دهند درست نیست». (درس ترمذی: ج2 ص 579)

(( روزۀ پانزدهم شعبان ))
از حضرت علی رضی الله عنه روایت شده که رسول خدا صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فرمودند:
«إِذَا كَانَتْ لَيْلَةُ النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ، فَقُومُوا لَيْلَهَا وَصُومُوا نَهَارَهَا، فَإِنَّ اللَّهَ يَنْزِلُ فِيهَا لِغُرُوبِ الشَّمْسِ إِلَى سَمَاءِ الدُّنْيَا، فَيَقُولُ: أَلَا مِنْ مُسْتَغْفِرٍ لِي فَأَغْفِرَ لَهُ أَلَا مُسْتَرْزِقٌ فَأَرْزُقَهُ أَلَا مُبْتَلًى فَأُعَافِيَهُ أَلَا كَذَا أَلَا كَذَا، حَتَّى يَطْلُعَ الْفَجْرُ».
(سنن ابن ماجه: رقم الحدیث 1388، شعب الایمان للبیهقی: ج3 ص378)
ترجمه: چون پانزده شعبان فرا رسد، شبش را به عبادت بگذرانید و روزش را روزه بگیرید، زیرا خداوند متعال از غروب آفتاب (تا صبح صادق، فرشته ای خاص را) بر آسمان دنیا نازل می فرماید که (از طرف خدا) ندا می کند که: آیا بخشایش خواهنده ای هست تا او را ببخشم، آیا روزی طلب کننده ای هست تا او را روزی دهم، آیا مصیبت زده ای هست تا او را نجات بخشم، آیا چنین و چنان کسی هست؟... این اعلان خداوندی تا صبح صادق جاری می باشد.
قلت: اسناده ضعیف والضعیف یعمل به فی فضائل الاعمال، راجع للتفصیل الی کتابی «فضائل اعمال اور اعتراضات کا علمی جائزه».
در این روایت، روزه پانزدۀ شعبان بیان شده است و قبلاً گفته شده که حضرت رسول الله صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ در ماه شعبان به کثرت روزه می گرفتند و همچنین آنحضرت صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ ایام بیض یعنی سیزده، چهارده و پانزده هر ماه را نیز روزه می گرفتندکه روزۀ تاریخ پانزدهم شعبان نیز در آن شامل می گردد. از این جهت بعض علماء روزۀ روز پانزده شعبان را مستحب قرار داده اند، ولی نباید آن را سنت یا ضروری دانست.
صدر المفتیین دار العلوم دیوبند، مفتی عزیز الرحمن رحمه الله می فرماید: «روزه پانزده شعبان مستحب است. اگر کسی روزه بگیرد ثواب می یابد و اگر روزه نگیرد، هیچ اشکالی ندارد». (فتاوی دار العلوم دیوبند: ج6 ص 309)

(( رفتن به قبرستان در شب برائت ))
از حضرت عائشۀ صدیقه رضی الله عنها مروی است که:
عَنْ عَائِشَةَ قَالَتْ: فَقَدْتُ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ لَيْلَةً فَخَرَجْتُ، فَإِذَا هُوَ بِالبَقِيعِ، فَقَالَ: أَكُنْتِ تَخَافِينَ أَنْ يَحِيفَ اللَّهُ عَلَيْكِ وَرَسُولُهُ، قُلْتُ: يَا رَسُولَ اللهِ، إِنِّي ظَنَنْتُ أَنَّكَ أَتَيْتَ بَعْضَ نِسَائِكَ، فَقَالَ: إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَجَلَّ يَنْزِلُ لَيْلَةَ النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ إِلَى السَّمَاءِ الدُّنْيَا، فَيَغْفِرُ لأَكْثَرَ مِنْ عَدَدِ شَعْرِ غَنَمِ كَلْبٍ.
(جامع الترمذي: رقم الحديث 739)
ترجمه: شبی آنحضرت صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ را نزد خود نیافتم (و در جستجوی او بیرون رفتم و) ناگاه او را در جنة البقیع یافتم. آنحضرت صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فرمودند: آیا می ترسی که خدا و رسولش بر تو ستم کنند؟ عرض کردم: ای رسول خدا !
گمان بردم شاید پیش یکی دیگر از همسرانت تشریف برده اید. آنحضرت صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فرمودند: خداوند در شب نیمۀ شعبان به آسمان دنیا رحمات خاص نازل می فرماید و به اندازۀ تعداد موهای گوسفندان قبیله کلب، بندگان خود را می آمرزد.

از این روایت معلوم شد که پیامبر علیه السلام در شب برائت به قبرستان تشریف بردند ولی مداومت آنحضرت بر اینکار ثابت نیست. از این جهت نباید اینکار را سنت مستمره و دایمی دانست، بلکه اگر کسی گاهی در شب برائت بخاطر زیارت قبور به گورستان برود اشکالی ندارد. ولی اهتمام و التزام ورزیدن به آن، لازم دانستن آن، و حضور در گورستان را جزو ارکان این شب قرار دادن از منکرات است. حضور دسته جمعی بر سر قبور، جشن و چراغان نمودن برآن و غیره در این شب بدعت هستند. اینکارها نه تنها که مستحب نیست بلکه گناه نیز خواهد بود.
زیارت قبور این شب را باید به همان درجه ای گذاشت که از آنحضرت صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ ثابت است تا این عمل به منکر و گناه مبدل نشود.
شیخ الاسلام حضرت مولانا مفتی محمد تقی عثمانی مدظله می فرماید:
«از حدیث باب حضرت عائشه رضی الله عنها رفتن رسول خدا صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ در شب برائت به «جنة البقیع» معلوم می گردد که دلیلی برای رفتن به گورستان در شب برائت می باشد. ولی از آنجایی که مداومت آنحضرت صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ بر این عمل ثابت نیست، اینکار را به درجۀ سنت مستمره قرار دادن نیز درست نمی باشد. لذا اگر کسی گاه گاهی برود اشکالی ندارد. (درس ترمذی: ج2 ص581)

(( بدعات و منکرات شب برائت ))
(1) ـ گرد آمدن عوام برای شب بیداری در مسجد، جمع کردن مردم به وسیلۀ اطلاعیه ها و اشتهارات.
(2) ـ بجا آوردن نوعی خاصی از نماز در شب برائت. مثلاً با استناد به یک روایت موضوع و ساختگی، ادای صد رکعت نماز (به شکل و کیفیت) خاص. (درس ترمذی:ج2 ص579)
(3) ـ حلوا پختن برای شب برائت به شکل التزامی، و اعتقاد به اینکه هر کس آن را نپزد از فضیلت شب برائت محروم می شود.
(4) ـ عقیده داشتن به اینکه ارواح فوت شدگان این شب به خانه های شان بر می گردند.
(5) ـ جشن گرفتن، چراغان نمودن قبرستان، و اجتماع دسته جمعی مردم در قبرستان در شب برائت.
(6) ـ ضروری دانستن پختن نوعی از غذا در این شب.
(7) ـ آتش بازی در شب برائت.

تالیف: حضرت مولانا محمد الیاس گهمن دامت برکاتهم
ترجمه: محمد ابراهیم تیموری
تاریخ: 5 شعبان 1439 هجری قمری

کتاب جدید شیخ الحدیث والتفسیر افتخار افغانستان
خادم علوم حدیث در جامعه عبدالله بن عباس رضي الله تعالی عنهما، به چاپ رسیده علاقه مندان می‌توانند ازجامعه مذکور بدست بیاورند
خصوصا براي طالب العلمان دوره کبری بسیار مهم و ضروری است .شماره تماس
0729706670

اذا رأيت فقيرا فى بلاد المسلمين .. فاعلم أن هناك غنياً سرق ماله

#غیبت
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رضی الله عنه أَنَّ رَسُولَ اللَّـهِ صلی الله علیه و آله وسلم قَالَ: « أَتَدْرُونَ مَا الْغِيبَةُ؟» قَالُوا: اللَّـهُ وَرَسُولُهُ أَعْلَمُ. قال: «ذِكْرُكَ أَخَاكَ بِمَا يَكْرَهُ» قِيلَ: أَفَرَأَيْتَ إِنْ كَانَ فِى أَخِى مَا أَقُولُ؟ قَال: «إِنْ كَانَ فِيهِ مَا تَقُولُ فَقَدِ اغْتَبْتَهُ وَإِنْ لَمْ يَكُنْ فِيهِ فَقَدْ بَهَتَّهُ» (رواه مسلم).
ابوهریره رضی الله عنه می گوید: رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: «آيا می دانيد که غيبت، چيست؟» گفتند: الله و رسولش داناتر است. فرمود: «برادرت را به آن چه که از آن خوشش نمی‌آيد، ياد كني». گفته شد: اگر آنچه می گويم در برادرم، وجود داشته باشد، چطور است؟ فرمود: «اگر آنچه می گويی در وی باشد، غيبتش کرده ای و اگر نباشد، به وی بهتان بسته‌ای».

من المرهق حقا أن نكرر طلبنا على طفلنا خمس مرات يوميا لنذكره بالصلاة ونشجعه عليها لكن الأمر يستحق فهي عماد الدين وهي من أهم أدوات حمايته لأنها تنهى عن الفحشاء والمنكر والتزامها ضروري لحفظه من شر هذا الزمان

فصل تربوز و میوه های وطن است. از محصولات دهاقین خریداری کنید. هم باعث سلامتی است و هم باعث رشد اقتصاد وطن

ألقيتُ محاضرةً لطلابِ العلمِ حثَثْتُهم فيها على التعمقِ في اللغة العربية نَحْوِها وصَرْفِها وبَيَانِها ،فقام أحدُ الطلابِ مُعْتَرِضا بأدبٍ فقال: وما الفائدةُ من التعمق في اللغة وهناك مَنْ تعمق فيها مِن العلماء وأخطأ في بعض المسائل الشرعية ( وسَمَّى لي عالما ) ؟!

#فأجبتُه_قائلا : قد ردَّ العلماءُ على هذا العالم باللغة ، ولو لم يكونوا علماءَ باللغة لَمَا استطاعوا دَحْضَ الشبهاتِ التي أتى بها.

فالقويُّ في اللغة يستطيع أنْ يُلَبِّسَ على الضعيف فيها وإن كان الدليلُ الشرعيُّ مع الضعيف .

وإن كانت هناك مناظرةٌ بينهما لانتصر صاحبُ اللغة ؛ لأنه متكلم يستطيع أن يَقْلِبَ الحقَّ باطلا والباطلَ حقًّا -إن لم يكن أَمِينًا -
فهو لن يُشَكِّكَ في صحةِ الدليلِ ولكنه سيشكك في فَهْمِكَ للدليل ، وسيأتيك بالأشعار والأمثال والأقوال التي تنتصر لقوله ، وإن كان هناك من اللغة ما يُؤَيِّدُ قولَك فسَيُخْفِيه.

فلا يمكن أن يكونَ المرءُ عالمًا راسخًا في العلم بلا تعمق في اللغة.

وهذه دعوة لطلاب العلم أن يتمكنوا من اللغة العربية نحوِها وصرفِها وبيانِها إن أرادوا أن يكونوا علماء حقا.

كتبه / خالد عبد العزيز

خدایی باشیم، نه رمضانی!

اگر رمضان با همه خوبی‌هایش، از ما رخت سفر بست، خدای رمضان دائم و قائم است. نتنها که ما در این ماه، ملزم بر اجرای فرامین الله متعال بودیم؛ بلکه در تمام مراحل زندگی تابع امرش باشیم. مهمتر از همه نماز های آغاز روز (نماز صبح) که سرنوشت‌ساز تا پایان روز است فراموش مان نشود.

وثیق الله امینی

بدفالی و تطیر در اسلام نیست
حتی به زلزله هم باید بدفالی نکنیم
ان شاءالله خیر است