هەنگ Hng Bees

سلێمانی ئەمرۆ

هەوڵبدە بیکەرە کوردی

فاروق ئەلقاسمی.. سوارچاکەکەی نەرویج...

لە شەستەکانی سەدەی ڕابردوودا، لاوێکی عێراقیی خەڵکی بەسرا، جۆشدراو بە نوێترین زانستی زەویناسی لە زانکۆی ئیمپریال کۆلیجی لەندەنەوە دەگەڕێتەوە عێراق. ئەلقاسمی بە ھۆی لێھاتوویی و زانستە قووڵەکەی لە بواری زەویناسی و نەوتدا، دەبێتە ناوێکی دیار لە پیشەسازیی نەوتی عێراقدا. هاوسەرەکەی ئافره‌تێكی نه‌رویجییە‌. به‌هۆی نه‌خۆشیی منداڵه‌كه‌یان لە کۆتایی شەستەکاندا و لەسەر داوای ھاوسەرەکەی ده‌ست لە کارەکەی هەڵدەگرێت له‌ كۆمپانیای نه‌وتی عێراقی بە ناچاری کۆچ دەکات بۆ نه‌رویج.
ئەلقاسمی لە کارمەندێکی گرنگ و مەزنی کۆمپانیای نەوتی وڵاتەکەیەوە دەبێتە غەریبێکی دوورەوڵاتی بێکار لە وڵاتێکی ساردی کەمدەرفەت و کەمدەرامەت، بەڵام هەوڵ دەدات دڵە گەرمە بەسراییەکەی بێئومێد نەبێت و چاوەکانی هەر ڕووەو ئاسۆ دەبن.

لە ڕۆژێکی مانگی مایسی ساڵی ١٩٦٨دا، کاتێکی کەمی لەبەردەست دەبێت پێش ئەوەی لەگەڵ شەمەندەفەرەکەی ئۆسلۆی پایتەخت بەجێبێڵێت، دەرفەت دەقۆزێتەوە و لە دەرگای وەزارەتی پیشەسازیی نەرویج دەدات و خۆی دەناسێنێت و داوای کار دەکات. ئەو ژمارە کەمەی کارمەندانی وەزارەت وەک ئەوەی هەنگوینییان لە کونەدار دۆزیبێتەوە، باوەشیان بۆ کردەوە. نەرویج دوای چەندین بیری وشک و ھەرەسھێنان و نائومێدبوون لە دۆزینەوەی نەوت لە دەریای باکووری وڵاتەکەیاندا، بە خێرایی داتا و زانیارییەکانی چەند بیرێکی نەوتیان خستە بەردەستی زەویناسە عێراقییەکە. کۆمپانیای ناوداری ئەمریکا (کۆنۆکۆ فلیپس) بیرە نەوتەکانی ھەڵکەندبوون. فاروق ئەلقاسمی دەستی بە شیکارکردنی داتاکان کرد، نەخشە و لێکدانەوەکانی ئامادە کرد، ھەموو ئەو کارانەشی بە دەستی خۆی ئەنجامدان، ئاخر ئەو سەردمە لە ئەوڕوپاش باوی کۆمپیوتەر نەبوو!

ساڵ و نیوێک بەر لەوەی ئەمریکییەکان ڕاپۆرت بدەنەوە حکومەتی نەرویج، فاروق مژدەی بە ھەموو خەڵکی نەرویج دا کە نەوتێکی زۆروزەوەند لە ژێر دەریای باکووری نەرویجدا قەتیس بووە و زەنگی لەدایکبوونی زلھێزێکی نوێی پیشەسازی نەوت و گازی لە ئەوڕوپادا لێدا.

له‌ سه‌ره‌تای حه‌فتاكاندا ئەلقاسمی و ھاوڕێکانی پلانێكی ستراتیجیان داڕشت بۆ لێكجیاكردنه‌وه‌ی ده‌سه‌ڵاته‌كان و شێوازی مامه‌ڵه‌كردن له‌گه‌ڵ داهاتی نه‌وت. ئەلقاسمی ڕۆڵێکی گرنگی لە دامەزراندنی سندووقی داھاتەکانی نەوت بینی و ھۆشداری دا کە نابێت نەرویج بە دەردی ھۆڵەندا بچێت و تووشی دەردی کوشندەی نەخۆشی ھۆڵەندی ببێت.
ئەلقاسمی و ھاوڕێکانی، حکومەتی نەرویجیان ناچار کرد کە کۆمپانیای ستات ئۆیەل دابمەزرێنێت کە ئێستا نەک ھەر لە نەرویج، بەڵکوو لە سەرتاسەری جیھاندا کاری دۆزینەوە و بەرهەمهێنانی نەوت و گاز دەکات و سەرچاوەی سەرەکی خێروبێری وڵاتە.
نەرویج لە وڵاتە دەگمەنەکانی جیھانە کە سێ کوچکەی نەوت و گەشەی ئابووری و دیموکراتی، دانوویان پێکەوە دەکوڵێت. سندووقی داھاتەکان، دەمێکە سنووری تریلیۆنێک دۆلاری تێپەڕاندووە و بە یەکێک لە زەبەلاحترین سندووقەکانی داھات دەژمێردرێت لە جیھاندا. ساڵی 2012، پاشای نه‌رویج، ناونیشانی (سوارچاك)ی بەو پیاوە دەگمەنەی پیشەسازیی نەوتی جیھان بەخشی له‌ به‌رامبه‌ر ئه‌و خزمه‌ته‌ مه‌زنه‌ مێژووییه‌ی پێشكه‌ش به‌ نه‌رویجی كرد. ھەندێک لە چاودێران دەڵێن، فاروق ئەلقاسمی ئەو پیاوەیە کە نەرویجی لە بەڵای نەوت پاراست!

سێ دزە بچكۆلەكە

سان سامان
لە ڕۆژێكی باراناویدا، كچێكی تەمەن دە ساڵ ون دەبێت بە ناوی (ستێلا) دایك و باوكی زۆر بەدوای دا دەگەڕێن، بەڵام ناتوانن بیدۆزنەوە، پۆلیس لە بابەتەكە ئاگادار دەكەنەوە،بەڵام بێ ئەنجام بوو..
ستێلا چوو بوو، بۆ گەرەكێكی هەژارنشین، زۆر دەترسا.. دوو كوڕی هاوتەمەنی خۆی بینی، ستێلا ترسێكی زۆری پێوە دیار بوو، بەترسەوە بە دوو كوڕەكەی وت:" من ون بووم، نازانم ماڵی خۆمان لە كوێیە، دەتوانن یارمەتیم بدەن، دوو كوڕەكەش وتییان ئێمەش، ون بووین، ستێلا، وتی:" ئەی چی ئەكەن و چۆن ئەژین ؟ دوو كورەكەش وتییان، ئێمە دزی ئەكەین و لەسەر شەقامەكان ئەمێنینەوە، ستێلا دوای چەند گفتوگۆیەك، وتی :" ناوتان چییە و چەند ساڵن؟ كوڕە لاوازەكە وتی، من جۆنم تەمەنم 10 ساڵە، قەلەوەكەش وتی من جاكم، تەمەنم ١١ ساڵە، ئەوانیش لە ستێلایان پرسی، ئەی تۆ ناوت چییە و چەند ساڵی ؟ وتی:" من ناوم ستێلا یە و تەمەنم ١٠ ساڵە".
كات هات و تێپەڕی گەورە بوون و ببون بە گەورەترین دزی لەندەن، ستێلا هەر لە منداڵیوە دەیویست ببێت بە مۆدێڵ، كە تەمەنی بوو بە ١٥ ساڵ... توانی ئەو خەونەی بەدی بێنێت و لەو ڕێگایەوە ستێلا زۆر بە ناوبانگ بوو وازی لە دزی هێناو وای لە جاك و جۆنیش كرد، ئەوانیش واز بێنن و بچن لە گەڵیدا كار بكەن، هەر سێكیان زۆر پەشیمان بوون لەو كارانەی لە رابردوودا كردبوویان، بۆیە بریاریاندا، مانگانە بەشێك لەو پارەی كە بەدەستیان دەهێنا ببەخشن بە هەژارو كەم دەرامەتەكان.
جۆن و جاك بۆ ڕۆژی لە دایك بوونەكەی سوپرایزی بۆ دەكەن بە دایكی شاد دەكەنەوە، دایكی پیربوو بوو چاوەكانی كزبوون و خۆی دابوو بەسەر گۆچانێكدا،باوشی كردە دایكیداو هەردوو كیان لە خۆشیدا گریان،بەڵام بەداخەوە بە باوكی شاد نەبووەیەوە، چونكە باوكی كۆچی دوای كردبوو،... ستێلاو هاوڕییەكانی بارودۆخی داراییان زۆر باش بوو،كاریان بۆ كۆمپانیایەكەی بەناو بانگ دەكرد، بە ناوی كڕویلا. بەم شێوەویە ژیانێكی ئاسودەیان بەسەر برد ، بریاریاندا پێكەوە رێكخراوێك دروست بكەن بۆ هاوكاری منداڵانی بێ سەرپەرشت.

بۆ چی كات بەنرخە ؟

لە ژیانتدا گرنگی كات نكۆڵی لێناكرێت، ئەگەر ئامانجێكی دیاری كراوت هەبێت و بتەوێت لە كاتێكی دیاریكراودا جێ بەجێی بكەیت...ئەوكات هەست دەكەیت، چارەنووسی پیشەییت یان دوا رۆژت پەیوەستە بە كاتێكی دیاریكراو، وەك تاقیكردنەوەی كۆتایی ساڵ لە پۆلی 12دا.
گرنگترینەكان تایبەتمەندی كات، ئەوەیە، ناتوانی وەك پارچە ڤیدێۆیەك یان شریتێك، بیگەڕێنیتەوە، یان پێشی خەیت، بۆ ئەو كاتەی كە خۆت دەتەوێت .
ئەگەر سەیری ژیانی كەسە سەركەوتوەكانی ئەمڕۆ بكەین، تیدەگەین ئەوان بە هۆی رێكخستنی كاتەكانی ژیانیانەوە، گەیشتون بەو ناوبانگە گەورەیە.
بێڵ گەیتس، سەرمایەدارو دامەزرێنەری مایكرۆسۆفت لە لە سەر گرنگی كات دەڵێت:" كات تاكە كاڵایە كە ناتوانم بیكڕم" .

***

ئەمە یەكێكە لە تایبەتمەندە گرنگەكانی كات، هەموو كەسێك كاتێكی دیاری كراوی هەیە بۆ ژیان، هەمووان دەمرین، تۆ ناتوانی پێش بینی داهاتوو بكەیت بەڵام دەتوانی پلانی بۆ دابنێت .

ئەمە هەستێكی دەرونی مرۆڤانەیە، بەردەوام بیر لەو هەڵانە دەكەینەوە، كە لا ڕابردوودا كردوومانە، ئەگەر لە واقعی ئێستا بژین و وانە لە هەڵەكانی ڕابردوو وەربگرین ژیانمان پڕ دەبێت لەخۆشی.
ئەمانەوێت بگەین بە ئامانجەكانمام بەڵام لە ئێستا دا ناژین

ئەگەر چی هەموو كەسێك لە شەوو رۆژێكدا 24 سەعات كاتیان بە دەستەوەیە، بەڵام هەندێ كەس دەتوانن كاری زیاتری تێدا ئەنجام بدەن..چونكە ئەوان پلانیان هەیەو كاتەكانیان دابەشك كردووە بەسەر كارو پشووەكانیاندا، كۆنترۆڵكردنی كات واتە كۆنترۆڵكردنی ژیان و گەشتن بە ئامانجەكان.
كەسە سەركەوتووەكان هەمیشە لە ئێستادا دەژین، ئەگەر تەنیا بیر لە ئێستاش بكەیتەوە، ئەوا ئارام دەبێت و ژیانێكی ئەرێنی بەڕێوەدەبەیت.


‎كات، ڕۆڵێكی گرنگی هەیە لە دروستكردنی پەیوەندی بەهێز لە نێوان خەڵكدا.
بۆ هەبوونی پەیوەندیەكی تەندروست لەگەڵ خۆشەویستانت، دەبێت كاتێكی بۆ تەرخان بكەیت.
‎ئەوە قسەیەكی كۆنە كە دەوترێت بۆ پەرەدان بە هەر بەهرەیەك لە ژیانتدا، پێویستە بەلایەنی كەمەوە ١٠٠٠٠ سەعات ئەو كارە ئەنجام بدەیت.
هەرچەندە ئەمە لە كەسێكەوە بۆ كەسێكی تر جیاوازە بەڵام بێگومان، هەر كارو پیشەیەك خۆتی بۆ تەرخان بكەیت، بە ئاسانی دەتوانیت تێیدا سەركەوتوو بیت.

كات سارێژكەری زۆربەی برینەكانە، ئەگەر ئەزموونێكی شكستخواردووت هەیە، یان لە كارێكدا سەركەتوو نەبوویت، كات بەخۆت بدەو پشوویەك بدەو جارێكی تر تێهەڵچۆرەوە دڵنیابە سەركەتوو دەبیت.

سەركەوتن یان سەرنەكەوتنی خوێندكاران، پەیوەستە بەوەی چۆن كاتەكانیان بە باشی بەكاردێنن، كات زۆر گرنگە لە ژیانی خوێندكاردا بەم شێوەی خوارەوە:
- كاتی هاندان دەدات:
ئایا تا ئێستا پرسیارت كردووە كە خوێندكارە زیرەكەكان، چی دەكەن وا سەركەوتوون؟ چونكە ئەوان كاتی خۆیان بەڕێوەدەبەن و ئامانجەكەیان ڕوونە.

ئەو خوێندكارەی پلانی هەیە بۆ كاتەكەی و ئیدارەی دەدات،باشترە لەو خوێندارەی كە تەنها بۆ نمرە هەوڵ دەدات.

بارین سامان

‎٥٧m‎ ·
چۆن زیرەکی سۆزداری پەرە پێبدات ؟؟
ڕێگای یەکەم فۆکس خستنەسەر هەستەکانیان ¦
🍁تێبینی کاردانەوە سۆزداریەکانت بکە بەرامبەر ڕووداوەکان بەدرێژایی ڕۆژ و بزانی هەستت چۆنە دەربارەی ئەزموونەکان و ڕووداوەکان کە کاریگەری گرنگە هەیە بۆ باشترکردنی زیرەکی سۆزداری. ئەگەر هەستەکانت پشتگوێ بخەیت ، ئەو زانیارییە گرنگانە پشتگوێ دەخەیت کە کاریگەری گەورەی لەسەر ئەقڵییەت و شێوەی هەڵسوکەوت هەیە.
🍁ئاگاداری لەشت بە. لەبری ئەوەی کە هەستوسۆزەکانت فەرامۆش بکەیت، دەست بە گوێگرتنیان بکە بیر و جەستەمان جیا نین، زۆر بە قووڵی کاریگەری گەورە لەسەر یەکتر دروست دەکەن دەتوانیت EQ ی خۆت بەرز کەی بە فێربوونی چۆنیەتی خوێندنەوەی نیشانەی فیزیکی کە ئاماژەت پێ دەکات بۆ ئەو هەستەی کە هەستی پێ دەکەیت.
🍁سەرنج بدە چۆن هەست و هەڵسوکەوتت گرێدراوە. کاتێک هەست بە سۆزێکی بەهێز دەکەیت، کاردانەوەی چۆن دەبێت؟ بە رامبەر بەم بارودۆخانەی کە ڕۆژانە ڕووبەڕووی دەبنەوە،لە جیاتی ئەوەی تەنها کاردانەوە هەبێت بەبێ هیچ ڕەنگدانەوەیەک. تا زیاتر تێبگەیت کە چی هاندەرە ڕەفتارەکانت بەرزو زیاد دەکات و ئەو شتەی دەیناسیت لە داهاتوودا دەیگۆڕیت بەرزتر دەبێت.
🍁خۆت بەدوور بگرە لە حوکم دانی هەستەکانت. خۆت هەموو ئەو سۆزانەی کە تۆ هەمانە ڕەوان تەنانەت ئەو هەستە نێگەتیڤانە ئەگەر حوکم بەسەر هەستەکانتدا بدەی، توانای هەستکردنت بە تەواوی یەکەت نابیت، و بەکارهێنانی هەستەکانت بە شێوەیەکی ئەرێنی زەحمەتتر دەکات بەم شێوەیە بیری لێبکەوە : هەموو هەستێک کە هەمانە پارچەیەکی نوێی زانیاری بەسوودە گرێدراوە بە شتێکەوە کە لە جیهانی تۆدا ڕوودەدات . بەبێ ئەم زانیاریانە، لە تاریکیدا جێت دەهێلێت دەربارەی ئەوەی کە چۆن بە پێی پێویست کاردانەوەت.
🍁تێبینی شێوازی هەستەکانت بکە لە ڕابردوو.ئەوە رێگایەکی ترە بۆ فێربوون تا ئەو رادەیەک کە دەتوانیت دەربارەی هەستەکانی خۆت و چۆنیەتی پەیوەست بوون بە ئەزموونەکانت کاتێک هەستێکی بەهێزت هەیە، پرسیار لە خۆت بکە کە دواجار هەستت بەم شێوەیە کردووە چی ڕوویدا پێشتر، لە کاتی و دوایدا؟
🍁ڕاهێنان بکە لە بڕیاردان لەسەر چۆنیەتی هەڵسوکەوت. ناتوانیت یارمەتی ئەو هەستە بدەیت کە هەستت پێ دەکەیت، بەڵام دەتوانیت بڕیار بدەیت کە چۆن دەتەوێت کاردانەوەیان بەرامبەر بکەیت ئەگەر کێشەت هەبوو لە توڕەبوون یان بێ دەنگ بوو لەکاتێک ئازارت دا، بیر بکەوە لەوەی کە چۆن کاردانەوەت هەیە. لەجیاتی ئەوەی ڕێگە بدەیت هەستەکانت بەسەرتدا سەرتان ببەن، بڕیار بدەن کە چۆن چۆن یی جاری داهاتوو هەستەکانت بەهێز دەبن.
ڕێگای دووەم دروست کردنی پەیوەندی بەهێز له گەڵ جیهانی دەوربەر.
🍁مێشک کراو وچاوکراوە و هاوڕا بن. کرانەوە و ڕازیبوون بە دەستەوە چوون کاتێک دێتە سەر زیرەکی سۆزداری بیرێکی تەسک بە گشتی ئاماژەیەکی خوارەوەی سۆزداری زیرەکی. کاتێک مێشکت لە ڕێگەی تێگەیشتن و ڕەنگدانەوەی ناوەکییەوە کراوە بێت ، ئاسانتر مامەڵە لەگەڵ ململانێکاندا دەکات بە شێوەیەکی هێمن و دڵنیاکەرەوە . خۆت لە کۆمەڵگەی هۆشیاردا دەدۆزیتەوە و ئەگەرە نوێیەکانت بۆ کراوە دەبێت. بۆ بەهێزکردنی ئەم پێکهاتەیەی EQ، ڕەچاوی:
🌸گوێگرتن لە گفتوگۆ لەسەر تەلەفزیۆن یان ڕادیۆ هەردوو لای گفتوگۆکە لەبەرچاو بگیرە، و بەدوای وردیدا بگەڕان کە پێویستی بە پشکنینی زیاتر هەیە.
🌸کاتێک کەسێک بە هەمان شێوە کاردانەوەی نەبێت کە تۆ دەیکەیت، بیر لە بۆچی دەکەیتەوە و هەوڵ بدە لە ڕوانگەی ئەوەوە بیبینیت
🍁پەرە بە تواناکانی هاودڵی بدە. هاوسۆز مانای ئەوەیە کە توانای ئەوەی هەیە کە خەڵکی تر چۆن هەست دەکەن ، هەستی هاوبەشیان لەگەڵ بکەن . بوون بە گوێگرێکی چالاکتر و بەڕاستی سەرنج دان بە و شتەی کە خەڵک دەیڵێن دەتوانێت یارمەتیت بدات بۆ ئەوەی هەستێکی باشترت دەست کەوێ چۆن هەست پێ دەکەیت . کاتێک دەتوانیت ئەو زانیاریانە بەکاربهێنیت بۆ ئەوەی بڕیارەکانت پێ ڕابەێنیت و پەیوەندییەکانت باشتر بکەیت، ئەوە نیشانەی زیرەکی سۆزدارییە.
🍁زمانی جەستەی خەڵک بخوێنەوە. خاڵێک دروست بکەن بۆ خوێندنەوەی نێوان هێڵەکان و هەڵگرتنی هەستی ڕاستەقینەی خەڵک بە چاودێریکردنی دەربڕینی دەم و چاوی خۆیان و زمانی دیکەی جەستە زۆر جار خەڵک یەک شت دەڵێن کاتێک تەماشاکردنی دەموچاویان ئەوە ئاشکرا دەکات کە ڕاستییەکی قووڵتر هەیە پراکتیزەکردنی زیاتر چاودێریکردن و هەڵهێنان ەوە ی ئەو ڕێگا کەمتر ئاشکراانەی کە خەڵک هەستو سۆزی خۆیانی پێ ڕائەگەیەنن.
🍁بینینی کاریگەریەکەی کە لەسەر ئەوانی تر هەیە. تێگەیشتن لە هەست و سۆزی کەسانی تر وهەروەها پێویستە لەو کاریگەرییە تێبگەیت کە لەسەر خەڵکی تر هەتبووە ئایا تۆ وا لە خەڵک دەکەیت هەست بە نیگەرانی بکەن، دڵخۆش بن یان تووڕە بن؟ چی ڕوودەدات بۆ گفتوگۆ کاتێک دەچیتە ژوورەکە؟.
🍁ڕاهێنان بکە بۆ ئەوەی هەستی ڕاستگۆیانت هە بیت. ئەگەر بڵێن "باشە" و بە دەموچاوتدا بڵەقێن، تۆ بە ڕاستگۆیی پەیوەندی ناکەیت ڕاهێنان بکە بە شێوەیەکی جەستە و لەگەڵ هەستەکانت دا کراوەتر بیت، بۆ ئەوەی خەڵک باشتر بخوێنەوە. بە خەڵکی بڵێ کە تۆ ناڕەحەتی، هەروەها شادی و خۆشی هاوبەش بکە.
🍁بزانە لە کوێ شوێنی چاککردنت هەیە لە توانای فیکریدا گرنگە لە ژیاندا ، بەڵام زیرەکی یی سۆزداریی هەر وەک پێویست هەبوونی زیرەکی یی سۆزداریی بەرز دەتوانێت ببێتە هۆی باشتر بوونی پەیوەندی وله گەڵ دەوربەر. چوار توخمی سەرەکی هەیە بۆ زیرەکی سۆزداری کە یارمەتیت دەدات بۆ ڕابەریکردنی ژیانێکی هاوسەنگ وەکو خود ئاگایی ، ئاگایی کۆمەڵگا ،بەڕیوبردن خود ، بەڕیوبردنی پەیوەند کۆمەڵایتەکان.
🍁کەمکردنەوە فشارو دڵەڕاوکی دەبێت هۆ بەرزبوونەوە زیرەکی سۆزداری چونکە ـــەمانە ڕاستەوخۆ کاریگەرن هەیە لە سەر زیرەکی سۆزداری.
🍁زیاتر لە ماڵەوە و لە کاتی کارکردندا دڵت خۆشبی بێت کاتێک گەشبینیت ، ئاسانترە جوانی لە ژیان و شتە ڕۆژانەکان ببینیت و ئەو هەستە بە دەوروبەرت بڵاو کەیەوە . گەشبینی لە باشی هەست و دەرفەتی گەورەتردا ئەنجامی دەدات – خەڵک دەیانەوێت لە دەوری کەسێکی گەشبین بن و ئەمەش بۆت دەکێشێت، لەگەڵ هەموو ئەو ئەگەرانەی کە پەیوەندی زیاترت بۆ دەهێنێت.
هەڤال عبدالله حمد
ماستەر له کلینکەڵ سایکۆلوجی.

‎هەنگ Hng Bees‎ updated their website address.

مێژووی هاتنی #چا بۆ کوردستان بزانە
بزانه بۆ یەکەمجار کەی چا هاتۆتە #سلێمانی ....
بزانە ئەو کەسه کێ بووە چای هێناوە ...
مێژووی هاتنی چا بۆ سلێمانی و کوردستان دەگەڕێتەوە بۆ زەمانی #عوسمانێکان ..
لە ساڵەکانی (١٨٨٥ بۆ ١٨٩٠)
بۆ بازرگانی هاتۆچۆی ئێرانی قاجار دەکات دەبینیێت لە بازاڕ خەڵک لەگەڵ قاوە خواردندا چا دەخۆنەوە ئەمیش داوای چا دەکات دەیخواتەوە حەزی لێدەکات
دووای کەماڵی بازرگانی دەکڕێت ئەوسا بە قافڵە هاتۆچۆیان کردوە
ئەسباب و پێویستی چاخواردنەوە دەکڕێت وەک کتری و قۆڕی ئینجا شەکر و چا دەکڕێت دەیهێنێتەوە بۆ سلێمانی
پاشان خەڵکی سلێمانی پێی دەزانن دێن بۆ ماڵی چا دەخۆنەوە بەتایبەتی زۆر لە ماڵە گەورەکانی شار
ئەو ماڵەش لە گەڕەکی #دەرگەزێن بوو خوار ماڵ
ئەو ماڵەش حەوشەیەکی فراوانی هەبوو
لەو کاتەوە مەلا محمد ناوی دەرکرد بە
. دووای کۆچی دووای لە گرانێیە گەورەکەی ساڵی ١٩١٦ کوڕە گەورەکەی مەلا محمد کە ناوی بوو لە نەبونیدا خانوەکەی دەفرۆشێت بە حاجی ئەحمەدی پیرۆز ...
نوسینی .....
سەرچاوە .... شاری سلێمانی.... بەرگی یەکەم نوسینی ئەکرەمی مەحمودی ساڵحی ڕەشە..

هونەری وەڵام دانەوەی ئەم ووتانەی ماندێلا وەک مووشەکی تۆماهۆک بوونە ،،،کاتێ ماندێلا لە بەشی یاسا ئەیخوێند یەکی لەمامۆستاکانی سپی پێستێکی ڕەگەز پەرست بوو
ڕۆژێکیان مامۆستاکەی نانی دەخوارد لە کافتریای زانکۆ ، ماندێلا لێی نزیک بویەوە بەخواردنەکەیەوە و ویستی لە نزیکی ئەو دانیشێ بۆ خواردنی
مامۆستاکەی پێی ووت : ماندێلا ڕەنگە ناتزانیبێ کە بەراز و تەیر بەیەکەوە نان ناخۆن !
ماندێلا سەیری کرد و،بە ھێمنی وەڵامی دایەوە :
" نیگەران مەبە ئەفڕم و ئەچمە جێیەکیتر "!
مامۆستا ڕەگەزپەرستەکەی بڕیاریدا تۆڵەی ئەو وەڵامەی لێبکاتەوە
ڕۆژیدواتر لەپۆلدا پرسیاری کرد لە نیلسۆن ماندێلا و وتی: " ئەگەر بڕۆیت بەڕێگەدا و سندوقێک ببینیت و دوو کیسی تێدابێت یەکێکیان پارە و ئەویتریان دانایی و حیکمەتی تێدابێت کامیان ھەڵدەبژێری ؟"
بەبێدوو دڵی ماندێلا وتی :"بێگومان کیسە پارەکە ھەڵدەگرم "
زەردەخەنەیەکیکرد مامۆستا ڕەگەز پەرستەکەو وتی لەجێی تۆبومایە کیسە حیکمەت و داناییەکەم ھەڵدەبژارد
ماندێلاش بەئەعساب ساردیەوە وتی "ھەرکەسێ ئەوەی دەوێ کە نیەتی"
مامۆستا ڕەگەز پەرستەکە ئەوەندە توڕەبوو بەجۆرێ لەسەر وەرەقەی تاقیکردنەوەکەی ھیچ دەرەجەی دانەنا ونوسی بە گەورەیی "بێعەقڵ"
ماندێلاش وەرەقەکی ھەڵگرت و چووە بەردەم مامۆستا ڕەگەز پەرستەکە و بەبێ دەنگ بەرزکردنەوە وتی " مامۆستا لەسەر وەرەقەکە لەجێی نمرە ناوی خۆتت نوسیوە ببورە ،،

دەریای گوڵی هۆڵەندی کە زیاتر لە ٣٠ ملیۆن گوڵی تیولیپ لەخۆدەگرێت.

بیڵ گیتس جیابوویەوە
دوای 27 ساڵ لە هاوسەرگیریان ، بیڵ گەیتس و مێلیندا گەیتسی هاوسەرگیری لێکجیابوونەوە
بیڵ گەیتس و هاوسەره کەی لە راگەیێندراوێکدا نووسیویانە: لە پێکەوەکارکردن بەردەوام دەبن، بەڵام لەم قۆناخەی ژیانیاندا ناتوانن وەکو هاوسەر بەردەوام بن

مەحمود سەنگاوی لەکاتی نوێژکردندا

ئازاد محەمەد ناسراو بە ( جوتیارە نموونەیەکەی هەڵەبجە) دەڵێ"ناکرێت تەنها لە کوردستاندا بایەخ بە چەند جۆرێک لەبەرهەم بدەین، دەبێ لەمەولا بایەخ بە هەمەچەشنی بەرهەمەکانمان بدەین. چونکە ئاو خاکی کوردستان بۆ هەمووجۆرە بەرهەمێک گونجاوە، خۆتان سەرنج لەم بەرهەمە جوانەی توو بدەن".

3100 شوێنی گەشتیاری جۆراوجۆر لەهەرێمی كوردستان هەیە كە لەو ژمارەیە 2900 شوێنیان بنكەو شوێنی گەشتیارین و 200 تریان شوێنی كلتوری و شوێنەواری و هاوینەهەوارین .

لەوبارەیەوە نادر روستی وتەبێژی دەستەی گەشتوگوزاری حكومەتی هەرێمی كوردستان بە كوردستانی نوێی راگەیاند: شوێنە گەشتیاریەكان لەهەرێمی كوردستان بریتین لەهۆتێل و مۆتێل و ریستوڕانت و گوندی گەشتیاری و چێشتخانەی خواردنی خێرا كە لە 610 هۆتێل و 319 مۆتێل و 2118 رێستورانت و 52 گوندی گەشتیاری پێكدێن لەموتێل و هۆتێلەكانیش 60 هەزارو 913 قەڕەوێڵەو 23 هەزارو 597 ژوور هەیە.

وتیشی: لەئێستادا زیاتر لە 480 كۆمپانیای گەشتیاری لەهەرێمی كوردستان تۆماركراون كە 95% یان گەشتیار دەبەنە وڵاتانی دەرەوەی هەرێم و 5% یان بەگرووپ گەشتیار دەهێننە هەرێم و ژمارەكەش لەگۆڕاندایەو لەكاتی هەر سەرپێچیەك لەلایەن كۆمپانیاكان بەرامبەر گەشتیاراندا بەتایبەتی لەدەرەوەی هەرێم ، بەڕێوەبەرایەتیەكانمان لێپێچینەوەیان لەگەڵدا دەكەن كە بریتین لەئاگاداركردنەوەی كۆمپانیاكە دواتر پێ بژاردنی بەبڕێك پارەو پاشانیش داخستن و وەرگرتنەوەی مۆڵەت لەكۆمپانیاكە كە بەپێی جۆری سەرپێچیەكە بەرامبەریان ئەنجام دەدرێت كە چەندینجار سزای كۆمپانیامانداوە.

عیراق چوارەمین وڵاتی بەرهەمهێنەری خورمایە

وەزارەتی كشتوكاڵیی عیراق رایگەیاند، بەرهەمهێنانی خورما بۆ 735 هەزار تۆن بەرزبۆتەوە و تەئكیدیكردۆتەوە، ئێستا لە ریزبەندی جیهانیدا، عیراق چوارەمین وڵاتی بەرهەمهێنەری خورمایە.

حەمید نایف، وتەبێژی وەزارەتی كشتوكاڵیی عیراق رایگەیاندووە، پڕۆسەی هەناردەكردنی دوا گوژمەی خورما تەواو بووە و ساڵی رابردوو نزیكەی 600 هەزار تۆن لە هەموو جۆرەكانی خورما هەناردە كراوە.

ئاماژەی بۆ ئەوەشكردووە، كۆی گشتی بەرهەمی ناوخۆیی دەگاتە نزیكەی 735 تۆن و بەو شێوەیەش عیراق لەپلەی چوارەمی ئەو وڵاتانەی جیهاندایە كە زۆرترین خورما بەرهەم دەهێنن.

لێدوان

* رێکخراوی تەندروستیی جیهانی: ئەگەر بەرگریی لەشت بەرامبەر نەخۆشیی وەکو بەرگری مەسئولەکان وایە بەرامبەر پارە، لە ژێر بەتانیشدا حەوت کەمامە ببەستە.



* یەکێتیی پیاوان: ئافرەتی بەڕێز کە لە مێردەکەت ئەبووریت، هەموو دەقەیەک مەیدەرەوە بە چاویدا.



* ئەنیشتاین: میللەتی کوردی ئازیز، تکایە بە غەڵەت تێ مەگەن. خێرایی تیشک ئەساسە نەک خێرایی سەنگەر گواستنەوە.



* بەڕێوەبەرایەتیی هاتوچۆ: شۆفیری هێژا، کە ویستت لە هەرێمدا ئوتومبیل لێ بخوڕیت با هەمیشە کەسێکت لە گەڵدا بێ، خۆت بەتەنیا فریای جنێودان ناکەویت.



* وەزارەتی بازرگانی: رێگە نادەین نرخی ئەو شتانە گران ببن کە زەغت بەرز دەکەنەوە، بۆ نموونە ژن، عەفوو خوێ.



* وەزیری پلاندانان: هاووڵاتیان دڵنیا دەکەینەوە کە پێویست ناکات نیگەرانی ئایندە بن، چونکە هیچ ئایندەیەک لە گۆڕێدا نییە.



* وەزارەتی ئەوقاف: خواردنی سیقەتۆرەی سەرعەرەبانە لە خواردنی مافی ئەنفالکراوەکان پیسترە.



* سەندیکای پزیشکان: نەخێر ئیشکردن بۆ کۆمپانیا رۆژوو ناشکێنێ، ئەگەر باوەڕیش ناکەی ئەشیعەی بۆ بگرە.



* دۆلار: شەوان دائەکشێم و بەڕۆژ هەڵمئەکشێنن، عەینەن دەرپێ، تکایە چارەسەر.



* خریجی بێ ئیش: لە سایەی سەری هەموو لایەکەوە شکور ئێستا ژمارەی ئێمە زۆرترە لە ژمارەی دانیشتوانی قەتەر.



* کۆلیجی جیۆلۆجی: تازەترین لێکۆڵینەوە سەلماندی کە لە هەرێمی کوردستاندا سامانی ژێر زەوی بەشی دزانی سەر زەوی ناکات.

سوودە تەندروستییەكانی #هەنگوین بزانە

-هەنگوین خواردنێكی زۆر بەنرخە بەهۆی تامە خۆشەكەیی و سوودە تەندروستیەكانی، ئەتوانی بەتەنها یان لەگەڵ #نان یبخۆیت،یان ئەتوانی لەجیاتی شەكر بیكەیتە شەربەت و چا و ئاوی گەرمەوە و بیخۆیتەوە.. جیا لەوەش هەنگوین لە پیشەسازی دەرمانسازی زۆر گرنگی پێدەردرێ.
-70%ی هەنگوین بریتییە لە شەكری گلوكۆز و فرەكتۆز، جگە لەوەش كانزاكانی وەكو مەگنیسیۆم و پۆتاسیۆم و كالسیۆم و ئاسن و زۆر كانزای تریش بە ڕێژەیەكی زۆر لە هەنگویندا هەیە، ڤیتامینەكانی وەكو ڤیتامین سی و بی لە هەنگویندا زۆرە، هەروەها زۆر جۆری هۆرمۆنەكانیشی تیایە، شایەنی باسە ڕێژەی ئەم پێكهاتانە بەپێی سروشتی و ئەسڵی هەنگوینەكە دەگوڕێت!
-سوودەكانی هەنگوین زۆرە بۆ #تەندروستی لەش، بۆیە بۆ چارەسەری زۆربەی #نەخۆشی و ناڕەحەتیەكان سوودی لێ دەبینرێ.
-هەنگوین زۆر بەسوودە بۆ پێستی #لەش، سیفەتی ڕاكێشان و هێشتنەوەی ئاو لەلایەن هەنگوین وای لێدەكا كە ئەتوانرێ بەكاربێت وەكو ماسكێكی جوانكاری بۆ شێدار كردنی پێست و قژ، بۆ بەهێزكردن و جوانكردنی قژت،ئەتوانی كەمێك هەنگوین لەگەڵ زەیتی زەیتون تێكەڵ بكەیت و قژتی پێ بشۆیت، خواردنەوەی #شیر و هەنگوین بەبەردەوامی یارمەتیت ئەدا كە پێستێكی ناسك و سافت هەبێ.
-هەنگوین ووزەبەخشێكی زۆر باشە بۆ مرۆڤ،بەهۆی شەكری فرەكتۆزەوە هەنگوین سەرچاوەیەكی زۆر باشە بۆ هێز و ووزەی لەش، یەك كەوچك هەنگوین 65 كالۆری #ووزە ئەدا،كەچی كەوچێك شەكر 15 كالۆری ئەدا، واتە هەنگوین 4 ئەوەندە ووزە زیاتر ئەبەخشێ بەبەراورد بە شەكری ئاسایی.
هەنگوین تا ڕادەیەكی باش ئاستی #شەكر لە خوێندا ڕادەگرێ بەبەراورد بە شەكرەكانی تر،بۆیە هەندێ لەپزیشكان ڕایان وایە كە خواردنی هەنگوینی ئەسڵی باشترە بۆ نەخۆشی شەكرە،بە بەراورد بە خواردنی شەكری سادە.
-بەهۆی سیفەتی دژەئۆكسان و دژەمیكرۆبی،هەنگوین زۆر
بەسوودە بەهێزكردنی سیستەمی بەرگری.
ئەگەر تووشی ئازار و سووتانەوەی قوڕگ بوویت،ئەتوانی كەوچێك هەنگوین بەتەنها یان لەگەڵ هەندێ ئاوی گەرم تێكەڵی كەیت و بیخۆیتەوە،چونكە هەنگوین قوڕگت ساف دەكاتەوە و ئەو بەكتریایە دەكوژێ كە بووەتە هۆی هەوكردنی قوڕگ،هەر بۆیە زۆر لە گۆرانیبێژەكان پێش كۆنسێرتەكانیان هەنگوین دەخۆن بۆ پاككردنەوەی قوڕگ و سافكردنی دەنگیان.
-زۆر لە دۆزینەوە تازەكانی بواری تەندروستی تەئكیدیان لەوە كردۆتەوە كە هەنگوین زۆر كاریگەرە بۆ چارەسەركردنی هەموو جۆرەكانی #زام وەكو برین و #سووتان و پێی وەرزشی و هەوكردنی كەڕوو، هەنگوین زۆر خاسیەتی گرنگی هەیە لەم بوارەدا:
-ئەم ماددەیە دژە میكرۆب و دژە هەوكردنێكی بەهێزە
-یارمەتی شیكردنەوەی خانە مردووەكان و زوو سارێژبوونی برین ئەدا
- یارمەتی كەمكردنەوەی ئاوساوی وئازارو تەنانەت توێژی دوای برینینش ئەدا، هەر لە بەر ئەم سیفەتانەیە كە هەندێ لە پزیشكان برینی پێدادەپۆشن بۆ زوو چاكبوونەوە و ساڕێژبوون.
-هەرچەندە هەنگوین كالۆری زۆر تیایە،بەڵام كاتێك لەگەڵ ئاوی گەرم دەخورێتەوە زوو هەرسدەكرێت و یارمەتی تواندنەوەی چەوری زیادەی لەش دەدات.
بەهۆی سیفەتی دژەئۆكسانەكەی،هەنگوین ڕێگە دەگرێ لە #شێرپەنجە و نیشتنی چەوری ونەخۆشیەكانی #دڵ.
-هەنگوین سودی زۆرە بۆ سوڕی خوێن، كە بەشداری دەكا لە دروستكردنی خوێن و پاككردنەوە و رێكخستنەوەی سووڕی خوێن، هەروەها رێگە دەگرێ لە رەقبوونی خوێن بەرەكان.
ئەگەر شەوانە بە زەحمەت خەوت لێدەكەوێ،ئەوا كوپێك #شیری گەرم بێنە و كەوچكێك هەنگوینی تێكە و پێش چوونە سەر جێگت بیخۆرەوە بۆ ئەوەی #مێشك و جەستەت خاوبێتەوە و خەوت لێبكەوێ.

دكتۆر/ داهات جەمال حەوێزی
پزیشكی پسپۆڕی نەخۆشییەكانی ھەناوی و شەكره
#هەنگ

چۆن #کابوسەکان بوەستێنین ؟
کابوسەکان دەتوانن زۆر ناخۆش بن ، #ترس و دڵەڕاوکێ دروست بکەن و کاریگەری لەسەر چۆنیەتی خەوتنتان دروست بکەن .
ڕێگای یەکەم /
تێگەیشتن لە کابوسەکان
🍁ئەوە باش بزانن کە تا ڕادەیەک ئاساییە کە وەک کەسێکی پێگەیشتوو کابوس بەدەست بهێنری زۆر کەس پەیوەندی بە کابوسەوە دەکەن لەگەڵ منداڵاندا، باوەڕیان وایە کە شتێکن کە تۆ لێی گەشە دەکەیت لەگەڵ ئەوەشدا، ئەوە ئاسایی نییە بۆ هەرزەکارو گەورەکان کە کابوسی ناخۆشیان بەسەر بێت.
کابوسەکان بە وێنە و بیرکردنەوە و هەستوسۆزی ڕاستینە ئاشکرا تەرخان دەکرێت کە دەبێتە هۆی ئەوەی دڵت خێراتر لە لێدان ببا و هەندێک جاریش ناچارت بکات لە خەوت بەئاگا بهێیەوە.
🍁لە جیاوازی نێوان کابوس و تۆقین شەو تێبگە .کابوس و تۆقین شەوانە دوو جۆری جیاوازی تێکهەڵچوی خەون کە هەندێک جار سەرلێشێواون .تۆقینی شەو لە کاتی قووڵبوونەوەی قۆناغەکانی خەوتن دا ڕوو دەدات و بۆیە لە چەند کاتژمێری یەکەمی چوون بۆ سەر جێگا ڕوو دەدات. وەک هەستێکی قوڵی ترس ئەزموون کراون ، کە خەون و وێنە لەگەڵیان نییە.
🍁کابوسەکانه وا ڕوودەدات لەکاتی خەوی خێرای چاو (REM)، بۆیە بە زۆری لە کاتژمێرەکانی سەرەتای بەیانیدا ئەزموونیان دەکەیت. ئەوان وەک خەونی ترسێنەر یان بێزارکەر ئەزموون دەکەن کە بە ئاشکرا ڕاستەقینە دەردەکەون وەک ئەوەی کە ڕوو دەدات .
🍁لەوە تێبگە کە کابوسەکان دەکرێت نیشانەی کێشەیەکی گەورەتر بن .هەرچەندە زۆرجار کابوسەکان لە گەورەکاندا بە شێوەیەکی خۆڕسک و بێ هیچ هۆکاری کیمەکێشی ترسناک ڕوو دەدەن ، بەڵام هەندێک جار کابوسەکان دەرئەنجامی ئەو بارودۆخە دەروونیانە دەبن کە وەک دڵەڕاوکێ ، خەمۆکی یان پەشێوەی پاش
هەڤاڵ عبداللە حمد
ماستەر له کلینکەڵ سایکۆلۆجی
#هەنگ

سوودەكانی #خورما
#هەنگ

#شێتی ئەوەیە بەردەوام هەمان شت دووبارە بكەیتەوەو #چاوەڕوانی ئەنجامێكی جیاواز بیت

#هەنگ

چەند ڕاستیەک دەربارەی #هەنگ

- هەنگ بە کۆمەڵ دەژین و هەر هەنگێک ئەرکێکی دیاری کراوی خۆی جێ بەجێ دەکات
- هەنگی نێر جیاواز لە هەنگەکانی تر کە تەنها یەک ئەرک جێ بەجێ دەکات ئەویش ئاوس کردنی #شاژنە
هەنگی نێر بەشداری ناکات لە پاراستن و پاکردنەوەی شانەی هەنگ دا
هەنگە ئیشکەرەکان کە هەموویان مێیەن زۆرترین ئەرک ئەکەوێتە ئەستۆیانەوە لە گروپەکەدا
هەنگە ئیشکەرەکان هێلکەکانیان پێناگەن و ئەمەش هۆکاری نەزۆکیانە

کارەکانی هەنگە ئیشکەرەکان ئەمانەن:
ئاگاداری بیچووەکان + پێدانی خواردن بە شاژن و نێرەکان، بەرهەمهێنانی هەنگوین، دروست کردنی شانە و چاکردنەوەی، هەواگۆڕکێی پورەکە و پاراستنی. هەروەها کۆکردنەوەی ئاو و تۆ و شیلەی گوڵەکان و هەڵگرتنیان لە پورەکەدا

#هەنگ