Dr Nyunt

နာတာရှည် ခြေထောက်သွေးပြန်ကြော အားနည်းရောဂါ အကြောင်းသိကောင်းစရာ

Crd MOHS
ကလေးငယ်များရဲ့ အသက်အရွယ်အလိုက် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး ဂရုပြုရမယ့်အချက်တွေက ဘာတွေလဲ?
▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄

ကလေးငယ်တွေမှာ အသက်အရွယ်အလိုက် အောက်ပါလက္ခဏာတွေ တွေ့ရှိရမည်ဆိုပါက ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု (Developmental Milestones) သိသာစွာနောက်ကျတာ ဖြစ်နိုင်ပါတယ် -

• အသက်(၁)လမှ(၃)လ - မိခင်မျက်နှာ (သို့မဟုတ်) အရာဝတ္ထုကို လိုက်၍မကြည့်ခြင်း၊ အသံပေးသော်လည်း အပြုအမူမပြောင်းလဲခြင်း၊မြှူလျှင်ပြုံးမပြ တတ်ခြင်း၊ အရမ်းတောင့်ခြင်း (သို့မဟုတ်) ပျော့ခြင်း။

• အသက်(၆)လ - လက်သီးကိုအမြဲဆုပ်ထားခြင်း၊ အရုပ်တစ်ခုခုကိုမကိုင်နိုင်ခြင်း၊ ခေါင်းမခိုင်ခြင်း။

• အသက်(၉)လ - အမှီအတွယ်နှင့်ပင် မထိုင်နိုင်ခြင်း (လက်ထောက်၍ပင် မထိုင်နိုင်ခြင်း)၊ မရယ်မောတတ်ခြင်း။
• အသက်(၁)နှစ် - မတ်တပ်ရပ် မစမ်းခြင်း။

• အသက်(၂)နှစ် - ဖေဖေ၊ မေမေ မခေါ်တတ်ခြင်း၊ လမ်းကောင်းစွာမလျှောက်နိုင်ခြင်း။

• အသက်(၃)နှစ် - မပြေးနိုင်ခြင်း၊မကြာခဏလဲကျခြင်း၊ဝါကျအတိုများမပြောနိုင်ခြင်း၊ မျက်လုံးချင်းဆိုင် မကြည့်ခြင်း။

• အသက်(၄)နှစ် - စကားပြောသော်လည်း အခက်အခဲများစွာဖြင့်ပြောရသောကြောင့် အခြားသူများနားမလည်ခြင်း၊ အခြားကလေးများနှင့်မကစားဘဲ တစ်ဦးတည်း သီးသန့်နေခြင်း။

• မည်သည့်အသက်အရွယ်မဆို - ယခင်ရှိပြီးတတ်ပြီးသား ကလေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုများပျောက်ဆုံးသွားခြင်း၊ ဆုတ်ယုတ်လာခြင်း၊ ယခင်ပြောတတ်ပြီးသားစကားများ ပြန်ပျောက်သွားခြင်း။

"အသက်အရွယ်အလိုက် ဖော်ပြပါလက္ခဏာများအနက် တစ်ခုခုတွေ့ရှိပါက -
ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု သိသာစွာနောက်ကျခြင်း (သို့မဟုတ်) ရောဂါတစ်ခုခုရှိနေနိုင်သောကြောင့် နီးစပ်ရာ ဆေးရုံ/ ဆေးခန်း/ ကျန်းမာရေးဌာနသို့ သွားရောက်ပြသရပါမယ်။"

, , , #ဒီနေ့အတွက်သိကောင်းစရာ

💛အသားဝါခြင်းဆိုတာဘာလဲ။
'ဇီဝကမ္မမွေးကင်းစကလေး အသားဝါ' သို့မဟုတ် 'ပုံမှန်ကလေး အသားဝါ' သည် ကလေး၏သွေးထဲတွင် bilirubin ဟုခေါ်သော ရောင်ခြယ်ပစ္စည်း မြင့်မားနေခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် ၎င်းတို့၏ အရေပြားနှင့် မျက်လုံးများကို အဝါရောင် ဖြစ်စေသည်။ အသားဝါခြင်းသည် အဖြစ်များပြီး သက်တမ်းစေ့ပြီးမေွးသော မွေးကင်းစကလေးများ၏ 60% နှင့် လမစေ့သောကလေးများ၏ 80% တို့တွင် ဖြစ်ပွားပါသည်။

💛ကလေး အသားဝါတာကို ဘာက ဖြစ်စေတာလဲ။
သွေးနီဥများသည် ကလေး၏ ခန္ဓာကိုယ်ရှိ အောက်ဆီဂျင်သယ်ဆောင်သည့်ဆဲလ်များဖြစ်ပြီး အချိန်တိုင်း ပြန်လည်အသုံးပြုနေကြပါသည်။ Bilirubin သည် ဤပြန်လည်အသုံးပြုခြင်းလုပ်ငန်းစဉ်တွင် ထုတ်လွှတ်သော အဝါရောင်အရောင်ခြယ်ပစ္စည်းဖြစ်သည်။ ဆဲလ်များမှ ထုတ်လွှတ်လိုက်သည်နှင့် တစ်ပြိုင်နက် bilirubin သည် အသည်းမှ ထပ်မံပြိုကွဲသွားကာ ကလေး၏ မစင်နှင့် ဆီးတို့တွင် ၎င်းကို ဖယ်ရှားပစ်သည်။

နို့မှုန့်ဖျော်ပြီးပုလင်း သို့မဟုတ် မိခင်နို့တိုက်သော ကလေးနှစ်မျုိးလုံးတွင် အသားဝါခြင်း ဖြစ်ပွားနိုင်သည်။ မိခင်နို့တိုက်ကျွေးေသာ ကလေးငယ်တွေမှာ အသားဝါတာက ပိုဖြစ်တတ်ပါသည်။ သို့သော်လည်း မိခင်နှင့်ကလေးအတွက် သိသာထင်ရှားသော အကျိုးကျေးဇူးများ ရှိနေသောကြောင့် မိခင်များကို မိခင်နုိ့ ဆက်လက်တိုက်ကျွေးရန် ကလေးအထူးကုဆရာ၀န်များက အလေးအနက် တိုက်တွန်းထားကြပါသည်။

💛ဘယ်အသက်အရွယ်အုပ်စုတွင် အသား၀ါတတ်သလဲ?

ပုံမှန်ကလေးအသားဝါခြင်းသည် အကြမ်းဖျင်းအားဖြင့် အသက်နှစ်ရက် သို့မဟုတ် သုံးရက်ခန့်တွင် စတင်သည်။ ၎င်းသည် သူတို့၏အသက်တာ၏ပထမပတ်အဆုံးတွင် ပျောက်ကွယ်သွားကာ ပုံမှန်အားဖြင့် 10 ရက်မြောက်နေ့တွင် ကုန်ဆုံးသွားသော်လည်း ၎င်းသည် ကြာရှည်စွာဆက်လက်တည်ရှိနေနိုင်သည်။

💛အသားဝါခြင်းရဲ့ လက္ခဏာတွေက ဘာတွေလဲ။
ကလေးငယ်သည် ဦးခေါင်းနှင့် မျက်နှာမှ စတင်၀ါလာကာမျက်လုံးနှင့် ခန္ဓာကိုယ်ကိုလည်း အဆင့်ဆင့် ရောက်ရှိလာနိုင်သည်။ ကလေး နေကောင်းကာ နုိ့ကောင်းကောင်းစို့ပါက၊ သားဖွားဆရာမသည် အသားဝါခြင်းကို စောင့်ကြည့်မည်ဖြစ်သည်။ ကလေးက နည်းနည်းပိုအိပ်ချင်လာခြင်း, နုိ့ကောင်းကောင်းမစို့ခြင်း ကလေး၏ငိုသံက ပုံမှန်နဲ့မတူခြင်း,ဤလက္ခဏာများထဲမှ တစ်ခုခုရှိနေပါက သားဖွား/ဆရာဝန်ထံ အကြောင်းကြားရန်လုိအပ်သည်။

💛အသားဝါခြင်းကို ဘယ်လိုအတည်ပြုပါသလဲ?
အသားဝါခြင်းနှင့်ပတ်သက်၍ စိုးရိမ်ပါက ဆရာ၀န်မှ အသားဝါခြင်းအဆင့်ကို စစ်ဆေးပေးမည်ဖြစ်ပါသည်။ ၎င်းမှာ များသောအားဖြင့် ကလေး၏ရင်ဘတ်ပေါ်သို့ ညင်သာစွာ ထောက်လှမ်းခြင်းဖြင့် အသားဝါခြင်းအဆင့်ကို စစ်ဆေးပေးသည့် အသားဝါမီတာ (transcutaneous bilirubinometer) ကို အသုံးပြု၍ စစ်ဆေးသည်. ရံဖန်ရံခါတွင် မီတာဖတ်ခြင်း မြင့်မားပါက အသားဝါခြင်းအဆင့်ကို စိတ်ချရကြောင်း စစ်ဆေးရန် ကလေး၏ဖနောင့်မှ သွေးနမူနာ(ဘီလီရူဘင်အဆင့်ကို တိုင်းတာခြင်း) ကို ယူပါသည်။

💛ဆေးရုံမှာ ဘယ်လိုကုသမှုတွေပေးလဲ?
အသားဝါခြင်းအတွက် ကုသရန် လိုအပ်သောအခါတွင် "phototherapy"ဖြင့်ကုသသည်။ ကလေးအား အသားဝါရောင်ခြယ်ပစ္စည်းကို ချေဖျက်ရန်နှင့် ကလေး၏သွေးထဲတွင် ၎င်း၏အဆင့်ကို လျှော့ချရန် ကူညီပေးသည့် အပြာရောင်မီးများအောက်တွင် ထားရှိကာ ကလေး၏မျက်လုံးကို အလင်းရောင်မှ ကာကွယ်ရန် မျက်လုံးအပေါ်တွင် Mask ထားရှိရသည်။
ကလေးအများစုသည် မီးပြခြင်းဖြင့် ရက်အနည်းငယ်ကြာ ဆေးရုံတက်နေရပါသည်။ အသားဝါခြင်းအဆင့် မလျော့မခြင်း ပုံမှန်သွေးစစ်ရန် လိုအပ်ပါသည်။ ဆရာ၀န်မှမီးပြခြင်းကို ရပ်တန့်ရန် ဆုံးဖြတ်ပြီးသည်နှင့် bilirubin ပမာဏကို ပြန်လည်စစ်ဆေးရန်နှင့် အိမ်ပြန်ရန် ဘေးကင်းကြောင်း သေချာစေရန်အတွက် ကလေးကို ပုံမှန်အားဖြင့် (12-18 နာရီအထိ) ဆေးရုံတွင် အချိန်အနည်းငယ်ကြာအောင် ထားရှိပေးရသည်။ ကုသမှုခံယူနေစဉ်အတွင်း ကလေးကို နို့များများတုိက်ကျွေးရသည်။ကုသမှုခံယူနေစဉ်အတွင်း ကလေးအား မီးရောင်အောက်တွင် အတတ်နိုင်ဆုံးထားြပီး နုိ့တုိက်ရန်အတွက်သာ မီးရောင်အောက်မှသာ ထုတ်ပစ်သင့်သည်။

💛ကလေး အသားဝါတာ ပျောက်သွားမှာလား။
ကလေးအသားဝါခြင်းကို သင့်လျော်စွာ ကုသမှုခံယူပါကကလေး၏ကျန်းမာရေးအပေါ်တွင် ရေရှည်အကျိုးသက်ရောက်မှုမရှိပါ။ အသားဝါခြင်းသည် အဖြစ်များပြီး အများစုမှာ အသက် 10 မှ 14 ရက်အတွင်း ပျောက်ကွယ်သွားမည်ဖြစ်ပါသည်။ လမစေ့ဘဲမွေးသောကလေးငယ်တွေမှာ ပိုကြာတတ်ပါသည်။
Jaundice�Ref: The Leeds Teaching Hospitals

မိခင်နို့ကို လုံခြုံစွာ သိမ်းဆည်းခြင်း နည်းလမ်းများကို ဒီနေ့တော့မျှ၀ေပေးသွားမှာဖြစ်ပါတယ်

💛မိခင်နို့ကို မညစ်မီ သို့မဟုတ် မကိုင်တွယ်မီ၊
လက်ကို ဆပ်ပြာနှင့်ရေဖြင့် ကောင်းစွာဆေးကြောပါ။ ဆပ်ပြာနှင့်ရေ မရရှိနိုင်ပါက အယ်လ်ကိုဟော အနည်းဆုံး 60% ပါဝင်သော လက်သန့်ဆေးရည်ကို အသုံးပြုပါ။
-မိခင်များသည် မိခင်နို့ကို လက်ဖြင့် သို့မဟုတ် လက်ဖြင့် သို့မဟုတ် လျှပ်စစ်စုပ်စက်ဖြင့် ညစ်နိုင်သည်။
-ပန့်ကိုအသုံးပြုပါက ပန့်ကိရိယာနှင့် ပြွန်ကို သန့်ရှင်းကြောင်းသေချာစေရန် စစ်ဆေးပါ။ မှိုတက်နေသောပြွန်ကို ချက်ချင်းစွန့်ပစ်ပြီး အစားထိုးပါ။
မျှသုံးပါက ပန့်ပတ်ဒိုင်ခွက်များ၊ ပါဝါခလုတ်နှင့် အဖုံးကို ပိုးသတ်ဆေးဖြင့် သန့်စင်ပါ။

💛ညစ်ပြီးနောက် မိခင်နို့ကို သိမ်းဆည်းခြင်း
-မိခင်နို့သိုလှောင်သည့်အိတ်များ သို့မဟုတ် သန့်ရှင်းသော အစားအစာအဆင့် ကွန်တိန်နာများကို အသုံးပြု၍ ညစ်ထားသော မိခင်နို့ကို သိုလှောင်ရန်။
ကွန်တိန်နာများကို ဖန် သို့မဟုတ် ပလပ်စတစ်ဖြင့်ပြုလုပ်ထားပြီး တင်းကျပ်သောအဖုံးများ ပါရှိပါစေ။
-ကွန်တိန်နာကို BPA ပါဝင်သော ပလတ်စတစ်ဖြင့် ပြုလုပ်ထားကြောင်း ညွှန်ပြသည့် နံပါတ် 7 ဖြင့် ပြန်လည်အသုံးပြုသည့် ပုလင်းများကို ရှောင်ကြဉ်ပါ။
-မိခင်နို့ကို သိုလှောင်ရန် မရည်ရွယ်သော တစ်ခါသုံး ပုလင်းခွံများ သို့မဟုတ် ပလပ်စတစ်အိတ်များတွင် မိခင်နို့ကို ဘယ်သောအခါမှ မသိမ်းဆည်းပါနှင့်။
⏳လတ်လတ်ဆတ်ဆတ် ဖော်ပြထားသော သို့မဟုတ် ညှစ်ထားသော နို့ကို သိမ်းဆည်းနိုင်သည့်ကာလမှာ-
-အခန်းအပူချိန် (77°F သို့မဟုတ် ပိုအေး) တွင် 4 နာရီအထိထားနိုင်သည်
-ရေခဲသေတ္တာထဲတွင် 4 ရက်အထိထားနိုင်သည်
-ရေခဲသေတ္တာအခဲခန်းထဲတွင် 6 လလောက်ထားနိင်သည်၊ အများဆုံး12 လအထိလက်ခံနိုင်သည်။

ရေခဲသေတ္တာသည် အစားအစာများကို အကန့်အသတ်မရှိနီးပါး ဘေးကင်းစေသော်လည်း၊ မိခင်နို့၏အကောင်းဆုံးအရည်အသွေးအတွက် အကြံပြုထားသော သိုလှောင်ချိန်များကို လိုက်နာရန် အရေးကြီးပါသည်။

💛သိုလှောင်မှု အကြံပြုချက်များ-
-နို့သိုလှောင်အိတ်များကို မိခင်နို့ကို ညစ်ယူထားသည့်ရက်စွဲဖြင့် ရှင်းလင်းစွာတံဆိပ်ကပ်ပါ။
-ရေခဲသေတ္တာတံခါးတွင် မိခင်နို့ကို မသိမ်းဆည်းပါနှင့်။ ထိုကဲ့သို့သိမ်းဆည်းပါက တံခါးအဖွင့်အပိတ်မှ အပူချိန်ပြောင်းလဲနိုင်သည်။
-4 ရက်အတွင်း လတ်ဆတ်သော မိခင်နို့ကို အသုံးမပြုနိုင်ပါကချက်ချင်း အခဲကန်တွင်အေးခဲပါ။ သို့မှသာ မိခင်နို့၏အရည်အသွေးကို ကာကွယ်ပေးနိင်မည်ဖြစ်သည်.
-မိခင်နို့အေးခဲသောအခါ၊ နို့ကို အလဟဿမဖြစ်စေရန် ပမာဏအနည်းငယ် သိမ်းဆည်းပါ။ 2 မှ 4 အောင်စ သို့မဟုတ် တစ်ကြိမ်ကျွေးသည့်ပမာဏတွင် သိမ်းဆည်းပါ။
-မိခင်နို့သည်အေးခဲသွားသောကြောင့် နို့ဗူး၏ထိပ်မှာ နေရာလွတ် တစ်လက်မခန့် ချန်ထားပါ။

💛မိခင်နို့ကို အန္တရာယ်ကင်းစွာ အရည်ဖျော်ခြင်း။
သက်တမ်းအကြာဆုံးမိခင်နို့ကို အရင်စစ်ပါ။ -"အရင်ဝင်၊ အရင်ထွက် "ဆောင်ပုဒ်ကိုသတိရပါ။ အချိန်ကြာလာသည်နဲ့အမျှ မိခင်နို့၏အရည်အသွေး ကျဆင်းလာနိုင်သောကြောင့်ဖြစ်သည်

🤱သင့်မိခင်နို့ကို ဖျော်ရန် နည်းလမ်းများစွာရှိပါသည်။
-ရေခဲသေတ္တာထဲအပေါ်ကန်မှာ တစ်ညထားပါ။
-ရေနွေးပူပူ (သို့) ရေနွေးအိုးထဲတွင် ထည့်ထားပါ။
-ကြက်သီးနွေးရေအောက်မှာ။

❌မိုက်ခရိုဝေ့ဖ်ထဲတွင် မိခင်နို့ကို မည်သည့်အခါမျှ မပူစေနှင့်။ မိုက်ခရိုဝေ့ဖ်သည် မိခင်နို့အတွင်းရှိ အာဟာရများကို ဖျက်ဆီးနိုင်ပြီး ကလေး၏ပါးစပ်ကို ပူလောင်စေသည်။
⚠️ရေခဲသေတ္တာထဲတွင် မိခင်နို့ကို အရည်ပျော်ပါက ၂၄ နာရီအတွင်း အသုံးပြုပါ။ မိခင်နို့ကို ရေခဲသေတ္တာထဲမှ ထုတ်သည့်အချိန်မှမဟုတ်ဘဲ လုံးလုံးပျော်သွားသည့် ၂၄ နာရီကို စတင်ရေတွက်ပါ။
-မိခင်နို့ကို အခန်းအပူချိန်သို့ ပို့ဆောင်ပြီးသည်နှင့် ၂ နာရီအတွင်း အသုံးပြုပါ။
❌အရည်ဖျော်ပြီးသောမိခင်နို့ကို ဘယ်တော့မှ အအေးပြန်မခဲပါနှင့်။

🦴 အရိုးပွခြင်းကို ဖြစ်စေတဲ့ အကြောင်းအရာက ဘာတွေလဲ😨
🍲အရိုးကျန်းမာရေး အတွက် လိုအပ်တဲ့ အာဟာရဓာတ်တွေက ဘာတွေများ ဖြစ်မလဲ?

🟠 အရိုးပါး၊ အရိုးပွ ဖြစ်လာစေတဲ့
အကြောင်းအရာတွေကတော့ -

🔸အသက် ၆၀ နှင့်အထက် သက်ကြီးရွယ်အိုများ
🔸မိမိအရပ်နှင့် ရှိသင့်သောကိုယ်အလေးချိန် အညွှန်းကိန်း ပုံမှန်ထက်နည်းခြင်း (BMI < 19 kg/m2)
🔸မိသားစုတွင် ခါးရိုးကိုင်းသူရှိခြင်း၊ အရိုးကျိုးဖူးသူရှိခြင်း၊ အရိုးပွရာဇဝင်ရှိခြင်း
🔸အမျိုးသားဟော်မုန်း (testosterone) နည်းခြင်း
🔸အရွယ်မတိုင်ခင် သွေးဆုံးခြင်း
🔸အရက်ဘီယာ အလွန်အကျွံသောက်သုံးခြင်း
🔸ဆေးလိပ်သောက်သူများ
🔸အရိုးအတွက် အထောက်အပံ့ဖြစ်စေသော အာဟာရဓာတ်များ လုံလောက်အောင် မစားခြင်း
🔸ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုနည်းခြင်း
🔸ရောဂါအခြေအနေများ (ဥပမာ - ဆီးချိုသွေးချိုရောဂါ၊ လေးဖက်နာ၊ သိုင်းရိုက်ဟော်မုန်းမညီမျှခြင်း၊ ကင်ဆာရောဂါ
ကုသမှုခံနေရသောလူနာများ)
🔸 စပ်ဆေးများ၊ စတီးရိုက်ဆေးများ၊ မိမိရောဂါအခံကြောင့် သောက်သုံးနေရသော အချို့သောဆေးဝါးများ

🟢 အရိုးပါးအရိုးပွဖြစ်ပွားခြင်းကို ကာကွယ်ရန် အရိုးကျန်းမာရေးအတွက် အရေးပါသော အာဟာရဓာတ်များမှာ-

✅ 𝑪𝒂𝒍𝒄𝒊𝒖𝒎 - ကယ်လ်စီယမ်

- အရိုးဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်ရန်နှင့် သန်စွမ်းသော အရိုးများဖြစ်ရန်အတွက် မရှိမဖြစ်လိုအပ်သော အာဟာရဓာတ်ဖြစ်ပါသည်။ နို့နှင့်နို့ထွက်ပစ္စည်းများ (နွားနို့၊ဆိတ်နို့၊ဒိန်ချဉ်၊ချိစ်)များသည် ကယ်လ်စီယမ် ကြွယ်ဝသော အစားသောက်များ ဖြစ်ပါသည်။ နို့နှင့်ဓာတ်မတည့််သောသူများအတွက် အရိုးပါ ဝါးစားနိုင်သောငါးများ၊ ဆာဒင်းငါး၊ပဲဆံခြောက်၊ပဲပြား၊ဂျပန်တိုဟူးများမှလည်း ကယ်လ်စီယမ်ကို ရရှိနိုင်သလို အစေ့အဆံများ
ပန်းဂေါ်ဖီစိမ်း၊ ကိုက်လန်၊ ရုံးပတီသီး၊ ဘိုစားပဲ၊ လိမ္မောသီး၊ သဖန်းသီး၊ နဂါးမောက်သီး စတာတွေကလည်း အနည်းငယ်ရနိုင်ပါတယ်။

❗️သတိပြုရန်မှာ ဟင်းသီးဟင်းရွက်၊ ပဲ၊ အစေံအဆံများတွင် ကယ်လ်စီယမ် စုပ်ယူမှုကို ဟန့်တားသော oxylates & phytates ဓာတ်များပါဝင်နေသောကြောင့် ထိုအစားအစာများကို အားပြုစားနေရသော (ဥပမာ သက်သက်လွတ်စားနေသူများ) အနေဖြင့် မိမိသက်ဆိုင်ရာ ဆရာဝန်နှင့်တိုင်ပင်ပြီး တစ်ရက်တာ လိုအပ်သော ကယ်လ်စီယမ်ပမာဏ လုံလောက်အောင် ကယ်လ်စီယမ်ပါဝင်သောအားဆေးကို သောက်သုံးနိုင်ပါတယ်။

✅ 𝑽𝒊𝒕𝒂𝒎𝒊𝒏 𝑫 - ဗီတာမင်ဒီ

- Vitamin D က ခန္ဓာကိုယ်မှ calcium စုပ်ယူမှုအတွက် လိုအပ်တဲ့အပြင် အရိုးများပတ်လည်မှာရှိတဲ့ ကြွက်သားများသန်မာရန်အတွက် အရေးကြီးသော ဗီတာမင် တစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။ ကြွက်သားများ မသန်မာလျှင် ကိုယ်နေဟန်ထားယိမ်းယိုင်ခြင်း၊ ချော်လဲခြင်း စတာတွေကြောင့် နောက်ဆက်တွဲအရိုးကျိုးတာတွေပါ ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။ Vitamin D ကို အဓိကနေရောင်ခြည်မှ ရရှိပြီး အဆီများသော ငါးများမှလည်း ရနိုင်ပါတယ်။ နေရောင်ခြည် သိပ်မရသော အနောက်နိုင်ငံများတွင် vitamin D ကို စားသောက်ကုန်များတွင်လည်း ဖြည့်စွက်ထားပါတယ်။ အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် နေရောင်ခြည်နှင့်ထိတွေ့မှုမရှိသောသူများ၊ ငါးမစားသူများအနေနဲ့ကတော့ တစ်ရက်တာ လိုအပ်သော Vitamin D 600-800 IU ပါသော ဗီတာမင်ဒီအားဆေးကို ဆရာဝန်နှင့် တိုင်ပင်သောက်သုံးနိုင်ပါတယ်။

✅ 𝑷𝒓𝒐𝒕𝒆𝒊𝒏 - အသားဓာတ်

- အသားဓာတ်ဟာ ပုံမှန်အရိုးနှင့်ကြွက်သားများ ကျန်းမာသန်စွမ်းရေးအတွက် လိုအပ်တဲ့အပြင် အရိုးကျိုးပြီး လူနာများခွဲစိတ်ပြီးချိန် အရိုးနှင့်ကြွက်သားများ ပြန်လည်တည်ဆောက်ရေး အတွက်လည်း အထူးတလည် လိုအပ်သောအာဟာရဓာတ်ဖြစ်ပါတယ်။ တိရစာန်မှရသော အသားအမျိုးမျိုး (ကြက်သား၊ဝက်သား၊ဆိတ်သား၊အမဲသား) ၊ ဥအမျိုးမျိုး၊ ပဲမျိုးစုံ၊ ပဲပြား၊တိုဟူး၊ပဲနို့၊ နို့နှင့်နို့ထွက်ပစ္စည်းများ စတာတွေကို ထည့်သွင်းစားပေးခြင်းဖြင့် အသားဓာတ်ကို ရရှိနိုင်ပါတယ်။

ငလျင်လုပ်လျှင် ဘာလုပ်ကြမလဲ

အတက်ရောဂါဟာ
- အဖြစ်များသောအာရုံကြောဆိုင်ရာ ရောဂါတမျိုး ဖြစ်ပါတယ် 🧠
- မည်သူမဆို အသက်အရွယ် မရွေး ဖြစ်နိုင်ပါတယ်
- ဆေးဝါးဖြင့်ကုသနိုင်သော ရောဂါ ဖြစ်ပြီး
- မကူးစက်နိုင်ပါ။
(သင့်အနီးအနားရှိ) တစ်စုံတစ်ဦး
တက်နေပါက သင် သူ့ကို ကူညီပေးနိုင်ပါတယ်
✅ခန္ဓာကိုယ်ကို ဘေးစောင်းလှဲချပေးပါ အသက်ရှုဖို့ရန် ခေါင်းကို အဆင်ပြေတဲ့ အနေအထား ထားပေးပါ
-✅လည်ပင်းနားက အဝတ်တွေကျပ်နေရင် ဖြေလျော့ပေးပါ မျက်မှန်တပ်ထားလျှင် ချွတ်ထားပေးပါ
✅ဦးခေါင်းအောက်တွင် အဝတ်တစ်ခုခု ခံပေးပါ
✅အတက်ရပ်ပြီး သတိပြန်လည်လာတဲ့အထိ အနားတွင်
နေပေးပါ
❌တက်နေစဉ် ခန္ဓာကိုယ်ကို ချုပ်ထားတာ (သို့မဟုတ်) ပါးစပ်ထဲသို့ ပစ္စည်းတစ်ခုခု ထည့်တာမျိုး မလုပ်ပါနှင့်

စိတ်ကျန်းမာရေးကိုဂရုစိုက်ပေးနိုင်မည့်နည်းလမ်းများအချို့ကိုဖော်ပြပေးထားပါသည်

💜သင်ယုံကြည်ရသူနှင့်စကားပြောပါ, ရင်ဖွင့်ပါ
💛လမ်းလျှောက်ခြင်း အစရှိသော လေ့ကျင့်ခန်းတစ်ခုခုလုပ်ပါ
🧡သင်စိတ်၀င်စားသော သင့်စိတ်ကိုပျော်ရွှင်စေသောအရာများကိုဆောင်ရွက်ပါ
💚သင့်ကိုယ်သင်အနားယူရန်အချိန်ပေးပါ
❤ Bad day (ကံမကောင်းသောရက်, ပြသဒါးရက်)များဖြစ်နေခြင်းသည် သင့်ကိုလူဆိုးမဖြစ်စေပါ

MOHS မှ မှိုဆိပ်သင့်ခြင်းအကြောင်းပြန်လည်မျှ၀ေပေးထားပါတယ်

Milestone 💛
ကလေးများရဲ့ကြီးထွားဖွံ့ဖြိုးပုံအဆင့်ဆင့် ကိုဗဟုသုတအနေနဲ့ ဝေမျှပေးထားပါတယ် 👶🏼

☢️ကမ္ဘာပေါ်တွင် နှစ်စဥ် လူသန်းပေါင်းများစွာဆေးလိပ်ရေရှည်သောက်သုံးခြင်းကြောင့် ရောဂါ၀ေဒနာများကိုခံစားနေကြရသည်.☢️

❗️အဆုတ်ကင်ဆာဖြစ်ပွားခြင်း၏ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းသည် ဆေးလိပ်သောက်သုံးခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်.

❗️တစ်နှစ်တစ်နှစ်တွင် အမျိုးသမီးများသည် ရင်သားကင်ဆာကြောင့်သေဆုံးရခြင်းထက် အဆုတ်ကင်ဆာကြောင့်သေဆုံးရခြင်းကပိုသည် ကိုတွေ့ရှိရသည်.

❗️နာတာရှည် အဆုတ်ပွရောဂါ၏သေဆုံးမှုနှုန်း ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းသည် ဆေးလိပ်သောက်ခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်ကို တွေ့ရှိရသည်.
CDC အရ ဆေးလိပ်သောက်ခြင်းကြောင့်နှစ်စဥ်သေဆုံးခြင်းသည် အောက်ပုံအကြောင်းအားလုံးပေါင်းခြင်းကြောင့်သေဆုံးခြင်းထက် အကြိမ်ရေပိုများသည်ကိုတွေ့ရှိရသည်.
📌HIV
📌တရားမ၀င်မူးရစ်ဆေးသုံးခြင်း
📌အရက်သောက်ခြင်း
📌ကား မတော်တဆမူများ
📌မီး လောင်ကျွမ်းမှုများ တို့ဖြစ်သည်.

🚭ထို့ကြောင့် စာဖတ်ပရိတ်သတ်များအနေဖြင့် ဆေးလိပ်သောက်ခြင်း၏ဆိုးကျိုးများကို ဆင်ခြင်သုံးသပ်မိနိုင်စေရန်ရည်ရွယ်ရေးသားထားပါသည်.🚭

👩‍⚕️

📍မိခင်များ, မိခင်လောင်းများ, အမျိုးသားများ ဖတ်ရှုသတိပြုမိစေရန်ရည်ရွယ်ပါသည်.
ကိုယ်၀န်ဆောင်နှင့်နို့တိုက်မိခင်မှ အစာအာဟာရမှန်ကန်စွာစားသောက်ခြင်းမပြုလျှင် ⚠️မိမိကလေးအသက်ဆုံးရှုံးနိုင်ပါသည်.👶👩‍👩‍👧‍👦⚠️
📌ဘီ၀မ်းချို့တဲ့ခြင်းရောဂါ, ဘယ်ရီ ဘယ်ရီအကြောင်းရေးသားပေးထားပါတယ်👩‍⚕️

အမျိုးသားများ ဦးဦး အန်ကယ် ဖိုးဖိုးများ သတိထားရစေရန်ရည်ရွယ်၍ ဆီးကျိတ်ကင်ဆာအကြောင်းလေးရေးသားပေးထားပါတယ်🍀👩‍⚕️

၀မ်းပျက်၀မ်းလျောခြင်းအကြောင်း အသေးစိတ်ရေးသားပေးထားပါတယ်👩‍⚕️
ရေဓာတ်ခန်းခြောက်ခြင်းကြောင့် ဘာတွေဖြစ်တတ်လဲ❓
ဘယ်လိုအရည်မျိုးကို သောက်သုံးပေးရမလဲ❓

⏳အောက်တိုဘာလဟာ ရင်သားကင်ဆာ သတိပြုရေးလ ဖြစ်ပါတယ်👩‍🦰👩‍🦳

⏱အချိန်မီ ရောဂါရှာဖွေနိုင်ခြင်းအားဖြင့် အသက်များကိုကယ်တင်နိုင်ပါတယ်.⏱
မိမိရင်သားများကို မကြည့်ရသေးလျှင် နောက်တစ်ကြိမ်ထပ်မံကြည့်ရှုကြဖို့တိုက်တွန်းလိုပါတယ်.👩‍⚕️
🍀ရင်သားတွင် အလုံး, အရေပြားတွင်ချိုင့်၀င်နေမှုများ, နာကျင်ခြင်း စသည်တို့ကို ခံစားနေရလျှင် စစ်ဆေးမှုကိုခံယူရင်နီးစပ်ရာတတ်ကျွမ်းသူဆရာ၀န်နှင့်ပြသပါ.
ရင်သားအလုံးအများစုသည် ကင်ဆာမဖြစ်တတ်ကြချေ, သို့သော် စောစီးစွာသိရှိနိုင်လျှင် စောစီးစွာကုသမှုကိုခံယူနိုင်မည်ဖြစ်သည်.

၁- ရင်သားကိုကြည့်ရှုစစ်ဆေးပါ,
၂- ပုံမှန် စစ်ဆေးခြင်းကိုခံယူပါ
၃- ဆရာ၀န်နှင့်ပြသပါ
၄- တစ်နှစ်တစ်ခါ ပုံမှန် ရင်သားဓာတ်မှန် မန်မိုဂရမ် ရိုက်ပါ

🍀ရင်သားကင်ဆာဖြစ်ပွားမှုနှုန်းကိုဘယ်လိုလျော့ချလို့ရမလဲ?🍀

၁- သင့်တင့်လျောက်ပတ်သောကိုယ်အလေးချိန်ရှိပါစေ
၂-လေ့ကျင့်ခန်းပုံမှန်လုပ်ပါ
၃-အိပ်ရေး၀အောင်အိပ်ပါ
၄-အရက်သောက်ခြင်းကိုကန့်သတ်လျော့ချပါ
၅-ကလေးကိုနို့ချိုတိုက်ကျွေးပါ

ခံတွင်းနံ့နံခြင်း အကြောင်းလေး နည်းနည်းပြောပြချင်ပါတယိ👩🏻‍⚕️

၁- အစားအသောက် (ဥပမာ-ကြက်သွန်ဖြူ၊ကြက်သွန်နီ)
၂- ခံတွင်းသန့်ရှင်းရေးအားနည်းခြင်း -ခံတွင်းတွင်ကျန်ခဲ့သော စားကြွင်းစားကျန်များမှ ပိုးမွှားပေါက်ဖွားရာနေရာဖြစ်လာပြီး အနံ့အသက်ဆိုးများထွက်လာစေပါသည်
၃- သွားတုများ အံကပ်များကို သေချာစွာသန့်ရှင်းရေးမလုပ်ခြင်း
၄- သွားဖုံးရောဂါများ
၅- ခံတွင်းခြောက်ရောဂါ- တံတွေးမထွက်ခြင်းကြောင့် ပါးစပ်အတွင်းရှိအစာများကိုသန့်ရှင်းရေးမပြုလုပ်နိုင်တော့ခြင်း
၆- ဆေးလိပ်၊ ဆေးရွက်ကြီးနှင့် ဆက်စပ်ပစ္စည်းများ
၇ - ရောဂါများ
💥အဆုတ်ရောဂါ
- နှာခေါင်း ၊ လေမြိုပြွန် သို့ အဆုတ်ပိုးဝင်ခြင်း
- နာတာရှည်လေပြွန်ရောင်ရောဂါ
- နှာရည်နောက်ပြန်စီးခြင်း
- ထိပ်ကပ်နာရောဂါ
💥ဆီချို
💥 အစာအိမ်အူလမ်းကြောင်းရောဂါ
💥 အသည်း သို့ ကျောက်ကပ်ရောဂါ
တို့ကြောင့်ဖြစ်ပါတယ်

🍀ပိုးသတ်ဆေးမသောက်ခင် "အမြဲတမ်း" ကျွမ်းကျင်သူဆရာ၀န် နှင့်တိုင်ပင်ပါ🍀.

ပိုးသတ်ဆေးသည် အောက်ပါပိုး၀င်ခြင်းမျိုးအတွက်တွင်သုံးသည်.
-အဆုတ်ရောင်နမိုးနီးယား၀င်ခြင်း
-ဆီးပိုး၀င်ခြင်း
-ဆီးပူညောင်းကျ ဂနိုရောဂါ၀င်ခြင်း
- ဆစ်ဖလစ်ရောဂါ
-မျက်ခမ်းစပ်ရောဂါ
-တီဘီရောဂါ အစရှိသည်တို့ဖြစ်ပွားလျှင် အသုံးပြုခြင်းဖြစ်သည်.

❌ဗိုင်းရပ်ပိုးကြောင့်ဖြစ်သောတုပ်ကွေးတွင် ပိုးသတ်ဆေးသောက်သုံးခြင်းဖြင့် ပျောက်ကင်းမည်မဟုတ်ကြောင်းသတိပြုပါ 👩‍⚕️

ဆီးလမ်းကြောင်းပိုး၀င်ခြင်းစွယ်စုံရေးသားပေးထားပါတယ်👩‍⚕️
ဘယ်သူတွေ၀င်တတ်လဲ? မ၀င်အောင်ဘယ်လိုကာကွယ်ကြမလဲ? 🍀
ကလေးတွေနှင့် အသက်ကြီးသူများတွင်ရောဘယ်လိုတွေဖြစ်တတ်လဲ?👶🧓

ခါးနာခြင်း low back pain ကြောင့် စိတ်ညစ်နေသူများအတွက် ဆောင်ရန် ရှောင်ရန်လေးတွေရေးသားထားပေးပါတယ် 💪👩‍⚕️ ဘယ်ချိန်မှာရောဆရာ၀န်နဲ့သေချာပြပြီး ကုသမှုခံယူရမလဲ, ဘယ်လိုလေ့ကျင့်ခန်းမျိုးက ခါးနာခြင်းအတွက်သင့်တော်သလဲ❓

အသည်းခြောက်ခြင်း, ရေဖျဥ်းစွဲခြင်းဆိုင်ရာကျန်းမာရေးဗဟုသုတများကို ရေးသားပေးထားပါတယ်
👩‍⚕️🍀

G6PD အင်ဇိုင်းချို့တဲ့သူ သားသားမီးမီးများများအတွက်ဘာကြောင့်ဖြစ်ရလဲနှင့် ဘာတွေအဓိက ရှောင်ဖို့လိုလဲရေးသားပေးထားပါတယ်👶❌👩‍⚕️

နွေအလယ်ခေါင်တည့်တည့်မှာ အင်မတန်ပူပြင်းနေပါပြီ,
စာဖတ်သူများ နွေပူချိန်ကိုရှောင်လွဲလို့မရသူများ နေပူရှိန်ကြောင့်ဖြစ်တတ်သော အပူဒဏ်ကြောင့် သတိလစ်ခြင်းအကြောင်း☀️ နှင့် အရေးပေါ်ပြုစုနည်းများရေးသားပေးထားပါတယ်,
အေးမြချမ်းသာကြပါစေ💧🌱