Ulica Dolna Panny Marii Lublin - dawniej

Widok m.in. na tyły budynków ul. Dolnej Panny Marii od strony ogródków działkowych. Fotografia sprzed 1946 roku. Świadczy o tym widoczna na zdjęciu Wieża Ciśnień rozebrana w 1946 roku [Wieża ciśnień na placu Wolności – nieistniejąca obecnie neogotycka wieża ciśnień na placu Wolności (dawniej Bernardyńskim) w Lublinie, wybudowana w latach 1897-1899, zniszczona w 1944 i ostatecznie rozebrana w 1946 roku.]

Widok na ul. Dolna Panny Marii i okolice. Zdjęcie zrobione ze stadionu Start. Fot. B. Malmurowicz.

Ulica Dolna Panny Marii w Lublinie. Rok 1954. Na zdjęciu górny odcinek ulicy, z widokiem na Kościół Nawrócenia Św. Pawła.

Tym razem nie Dolna Panny Marii, a Rusałka i słynna giełda. Prawdopodobnie lata 80. Pamiętacie te giełdy i możecie coś więcej opowiedzieć :) ?

edit: wg tego co widać na zdjęciu (wieżowce na DPM) to sugeruje, że to teren ogródków, albo bulwaru

Widok z Ulicy Granicznej w stronę DPM. Na zdjęciu widoczna kamienica i zabudowania na rogu Rusałki (nieistniejące obecnie).

Z serii Było i Jest - Ulica Dolna Panny Marii nr 24 w Lublinie. Może ktoś rozpoznaje Pana z dolnego zdjęcia. :)

Ulica Dolna Panny Marii w Lublinie. Lata 80. Fot. Jacek Mirosław. Widok od strony ul. Granicznej. Na pierwszym planie dom Państwa Trumińskich.

Ulica Dolna Panny Marii w Lublinie, obecnie nr 26. Budynek usytuowany na skrzyżowaniu z ulicą Górną. Budynek z roku 1899 – wtedy to nastąpiło rozpoczęcie użytkowania domu frontowego przez pana Godziszewskiego. Za domem Godziszewskiego, od strony łąk znajdował się drewniany budynek, który w 1938 został rozebrany. Dziesięć lat później nieruchomość przechodzi na własność Izabeli Domańskiej i Głazewskiej (?).Według informacji zawartych w Ankiecie nieruchomości w 1899 roku Izydor Godziszewski rozpoczął użytkowanie murowanego domu mieszkalnego. W roku 1930 do użytku oddano oficynę.
Na terenie działki, za domem Godziszewskiego, znajdował się grunt zakupiony przez Marię Mierzwę, która wybudowała tam drewniany dom. W roku 1932 Zarząd Miejski nakazał rozbiórkę domu. Od decyzji odwołała się Maria Mierzwa, w której piśmie czytamy, że dom: „w miejscu tym nie szpeci miasta jako postawiony z tyłu za ulicą Dolna P. Marii i z dala od Alei Marszałka Piłsudskiego prowadzącej przez łąki, że wiele innych rzeczy w centrum miasta bardziej szpeci Lublin niż mój domek i tam, a nie tu ma na razie Zarząd Miejski wdzięczne pole do działania, że te tam nie ma żadnej ulicy, przeto mój domek nie może jej szpecić – i że o ile mi wiadomo – upłyną jeszcze lata, nim przeprowadzona zostanie tam jakaś droga – nie wiadomo więc którą ulicę szpeci mój domek zdaniem Zarządu Miejskiego”.
Z późniejszej dokumentacji wynika, że Maria Mierzwa zbudowała na tym samym terenie kolejny budynek drewniano-murowany, w którym zamieszkiwała wraz ze współlokatorką. Nakazano rozebranie tego domu ze względu na plany rozbudowy stadionu sportowego, od którego nakazu Mierzwa wniosła odwołanie.
Zachowana dokumentacja dotyczy w większości terenu znajdującego się za nieruchomością nr 26 należącą do Izydora Godziszewskiego. ( źródło: teatrnn.pl)

Ulica Dolna Panny Marii w Lublinie - widok od strony ul. Bernardyńskiej. Lata 60. Na pierwszym planie widoczne łąki przy ul. Rusałka. Drugie zdjęcie pokazuje stan obecny budynków widocznych po prawej stronie zdjęcia ( od Dolnej Panny Marii nr 8A itd.)

Ulica Dolna Panny Marii w Lublinie, nieopodal skrzyżowania z ul. Rusałka wg dawnego przebiegu. Lata 70-80. Fot. Jacek Mirosław.

ul. Dolna Panny Marii. Ciekawa jestem czy ktoś rozpoznaje siebie lub rodzinę na tym zdjęciu? :).

--- Autor: Turżański, Wojciech Leon (1957- )

ul. Dolna Panny Marii, Autor: Turżański, Wojciech Leon (1957- )

kiedyś i dzisiaj

Dolna Panny Marii - widok na kościół Kościół pw. Nawrócenia św. Pawła i szkołę im. Vetterów. żródło: NAC

Dzisiaj pooglądajmy ul. Dolną Panny Marii z innej perspektywy - jej górnego odcinka.

Porozmawiajmy o numeracji domów przy ul. Dolnej Panny Marii. Prezentowane na tej stronie zdjęcia i mapy często odnoszą się do numeracji jaka była po 1928 roku. Akta nieruchomości i opisy pod zdjęciami dotyczą głównie najwcześniejszej historii ulicy, a Wy, mieszkańcy lub osoby które pamiętają ostatnie lata, dopisujecie resztę. Dlatego mamy czasem wątpliwości, czy piszemy o tym samym.
➡➡Dla przykładu pozakazuję trzy mapy. Pierwsza dotyczy domów z numeracją po 1928 i dawnym wytyczeniem ulicy Rusałka. Druga po przebudowie w latach 90 XX wieku. A trzecia – aktualna, która pokazuje jak bardzo zmienił się kształt ulicy w rejonie Dolna Panny Marii, Mościckiego i Rusałki.

Z góry przepraszam za jakość zdjęcia, ale jest to zlepek kadrów z filmu nagranego amatorską kamerą w roku 1993. Bardziej prezentuję je jako materiał sentymentalny. Na zdjęciu widoczne są fragmenty nieistniejącej kamienicy, która stała na rogu Rusałki i Dolnej Panny Marii. Prawdopodobnie to nr 34.

Na zdjęciu widzimy budynek przy ul. Dolnej Panny Marii 28b ( obecnie nr 30 ) Stan w latach 70 i w 2017 roku. Budynek murowany, wzniesiony na planie czworokąta, trzykondygnacyjny, elewacjami bocznymi przylegający do sąsiedniej zabudowy. Fasada czteroosiowa, w części czwartej osi cofnięta. Parter przeznaczony na pomieszczenia handlowe. Dom wybudowany w latach 1928–1929. W roku 1931 Karol Bońkowski sprzedał jeszcze nie wykończony dom Janowi Ostrachińskiemu. Pamiętacie historię tego sklepu na dole?

CIEKAWOSTKA. Ulica Dolna Panny Marii jest ulicą usytuowaną w sercu naszego miasta, a ukształtowanie pobliskich terenów pobudza wyobraźnię architektów. Prezentujemy wizualizację projektu rewitalizacji ul. Dolnej Panny Marii w Lublinie (Monika Ciechmiszczuk) oraz projekt budowy term jako próbę rewitalizacji niewykorzystanej przestrzeni i nadania jej nowej jakości. Pierwszy projekt jest dziełem absolwentki Politechniki Lubelskiej, która Dolnej Panny Marii poświęciła swój projekt dyplomowy. Drugi został wykonany w AN pracownia architektoniczna z Lublina.

Porozmawiajmy dzisiaj o historii domu na ul. Dolnej Panny Marii 31 ( taka numeracja była przed wojną, jeśli do czasów obecnych się zmieniła, to mnie poprawcie ). Źródła archiwalne mówią, że budynek pełnił funkcję mieszkalną i handlową. W 1940 roku na terenie nieruchomości istniała tzw. sodówka. Budynek w 1895 roku użytkował Pan Jan Lewiński ur. 10 lutego 1867 r. Późniejszym zarządcą budynku była Bogusława Bogasehowa, ur. 1901, córka Jana i Marii, zam. Krakowskie Przedmieście. Z opisu nieruchomości czytamy: dom murowany z kamienica i cegły, przekryty blachą, dwukondygnacyjny. Budynek składał się z 7 mieszkań jednoizbowych i dwuizbowych. Obecnie budynek nie istnieje. Czy wiecie kto mieszkał w tym domu w latach 60-90 i późniejszych, aż do chwili wyburzenia?

ul. Dolna Panny Marii. Rok 1938. Autor nieznany.

Fot. Tadeusz Rolke. Ulica Dolna Panny Marii. Strona nieparzysta. Widok od Piłsudskiego. Tył domów od strony ogródków działkowych. Na zdjęciu charakterystyczne punkty: Graniczna 25 po prawej i Pałac Tarłów na wprost. Widać nieistniejące kamienice u zbiegu Rusałki i Dolnej Panny Marii. Dla porównania publikujemy zdjęcie panoramiczne od strony Rusałki.

Zdjęcia nieruchomości zlokalizowanej w Lublinie przy ulicy Dolnej Panny Marii 58 ( obecnie nr 66 ).Dom murowany, jednokondygnacyjny, zabudowania gospodarcze wykonane częściowo z białego kamienia, częściowo drewniane, dachy przekryte papą i gontem. dom składał się z jednego mieszkania dwupokojowego z kuchnią, jednego mieszkania jednopokojowego z kuchnią oraz piekarni. Na terenie nieruchomości znajdowały się trzy szopy, wykonane z drewna, przekryte blachą i papą. W 1936 rok - Właściciel nieruchomości: Klementyna Krzewska-Księska i sukcesorowie po śp. Antonim Krzewskim-Księskim.

Ulica Dolna Panny Marii, od strony ul. Piłsudskiego. Lata 70 te i obecnie.

Dzisiaj nie będzie o Dolnej Panny Marii, ale okolicach. Polecamy ciekawy artykuł wspominający, jak wyglądało obecne Śródmieście Lublina.

https://lublin.naszemiasto.pl/akcja-mm-moja-ulica-pilsudskiego-kocie-lby-chatki/ar/c4-3199457

Akcja MM. Moja ulica: Piłsudskiego – kocie łby, chatki  

Widok z łąk ulicy Rusałka na ul. Dolną Panny Marii. Zdjęcie wykonane prawdopodobnie przed rokiem 1946, ponieważ widać na nim zarys wieży ciśnień na Pl. Wolności, rozebranej właśnie w 1946. Na pierwszym zdjęciu widok ogólny. Na drugim powiększenie z zaznaczeniem charakterystycznych budynków przy ul. Granicznej. Pomóżcie rozszyfrować numery budynków oznakowanych literami A, B, C, D, E, F. Wg mnie A to ul. Dolna Panny Marii nr 42.

Dolna Panny Marii 36 w Lublinie. Dom murowany z opoki i cegły, przekryty papą. Budynek dwukondygnacyjny z 1 mieszkaniem składającym się z jednego pokoju z kuchnia oraz 13 pojedynczych mieszkań. Na terenie posesji znajdował się ustęp wykonany z drewna, przekryty papą. Z dokumentacji z roku 1936 wynika, że właścicielem nieruchomości był Klemens Legaszewski, syn Jana i Joanny, ur. 6 czerwca 1894, wyznania rzym.-kat. Dom usytuowany na rogu Rusałki i Dolnej Panny Marii. Obecnie nie istnieje.

Obraz olejny Tadeusza Mysłowskiego przedstawiający ulicę Dolną Panny Marii w Lublinie. Obraz wykonany podczas nauki w Liceum Sztuk Plastycznych w Lublinie. Datowanie 1960. Źródło: Biblioteka multimedialna Teatru NN.

➡➡Dom pod numerem przed 1939: Dolna Panny Marii 38. W okresie późniejszym chwilowo zmieniany. Obecnie budynek nie istnieje. Pełnił funkcję mieszkalną. Z dostępnej historii: ok. 1910 – Maria Lewińska kupuje nieruchomość. 12 lutego 1946 – zawalenie się filara w mieszkaniu nr 14, zarządzenie przeprowadzenia robót zabezpieczeniowych. 29 października 1946 – prośba o komisyjne zbadanie stanu zachowania mieszkania nr 2. 31 marca 1947 – prośba lokatorów o zabezpieczenie walącej się ściany. 23 października 1947 – prośba właścicielki o wykwaterowanie lokatorów z frontowego budynku.

➡➡Dom mieszkalny znajdujący się na terenie nieruchomości w 1936 roku zbudowany był z kamienia i cegły. Stan zachowania budynku określono wówczas jako wymagający remontu.
O złym stanie zachowania budynku dowiadujemy się z kolejnych podań składanych do Inspekcji Budownictwa. W jednym z nich, z roku 1947, lokatorka mieszkania nr 2 pisze: „W domu tym zawaliły się dwie suteryny i dwie komórki. W mieszkaniu moim ściana, przy której stoi kuchnia zupełnie jest zniszczona, obecnie już się wali i lada dzień opadnie zupełnie”. Protokół z oględzin budynku w 1947 roku opisuje następujący stan rzeczy: „ściana kominowa obok korytarza pękła i częściowo odpadła – mur kominowy znajdujący się między 2-ma kuchniami wciętymi w mur – oddzielił się od wewnętrznej ściany – a przyległe części muru z kamienia rozsypują się. Od strony korytarza wykonano na zarządzenie Inspekcji Budownictwa stemplowanie stropu i ściany w parterze – składające się z 2-ch słupów i 2-ch poprzecznej – nadto w suterenach podparto strop 1 belką.

➡➡Niebezpieczeństwo zawalenia się na razie wstrzymano – ale od strony wewnętrznej ściana popękana usypuje się. Niżej położone mury suterenowe są również popękane – 2 filary obok drzwi rozpadają się, również filary przyokienne w ścianie frontowej po stronie lewej są zarysowane i wymagają przemurowania. […] Od strony podwórza Komisja znalazła podobne zniszczenia, a ściana poniżej okien jest porujnowana, przybudówka jednopiętrowa zachodnia ma pęknięcia w ścianie i stropie”. (Akta nieruchomości położonej w Lublinie przy ul. Dolnej Panny Marii 38, APL, sygn. 955. )

❤ Ulica Dolna Panny Marii to nie tylko domy lub ich wspomnienie. To również ludzie, ich twarze i historia. Dzisiaj prezentujemy to co zazwyczaj na zdjęciach nam umyka – mieszkańców DPM. Najstarsze zdjęcie datuje się na 1915 rok. W miarę możliwości będziemy powiększać tę kolekcję.

➡ Lublin ul. Dolna Panny Marii i pamiętna p***a wodna, przy której bawiły się dzieci wielu pokoleń. Dzisiaj pozostał po niej jedynie słaby ślad przy wjeździe na posesję.

Emilia Szeligowska z praktykantkami na dziedzińcu Biblioteki - Grupowy portret na ławce przed budynkiem biblioteki przy ul. Dolna Panny Marii 2.

Rok 1917. Dolna Panny Marii. Wzdłuż drogi rosną stare morwy.

Lublin, ulica Dolna Panny Marii nr 29. Jedyne zdjęcie tego domu, jakie odnaleźliśmy w sieci. Przebijecie nas? 😁

Dom stał w okolicach obecnego skrzyżowania Dolnej Panny Marii i Mościckiego. Wyburzony w latach 90-tych.

➡ Dawniej posesja miała nr 25 i obejmowała dwa budynki w tym jeden widoczny na zdjęciu, który w chwil wyburzenia posiadał nr 29. Ankieta z 1936 roku odnotowuje istnienie na terenie nieruchomości budynku parterowego z wapienia i cegły, budynku dwupiętrowego z cegły i komórki.
W 1941 roku jeden z lokatorów pisze, że zamieszkiwany przez niego parterowy budynek od kilku lat jest przeznaczony do rozbiórki i ze względu na zły stan lokalu prosi o przydział nowego mieszkania. W 1936 roku właścicielem nieruchomości byli Franciszek i Jadwiga Gajewscy, zam. Dolna Panny Marii 25 m. 15 (Gajewski Franciszek, ur. 9 listopada 1874, rzymsko- katolickie, syn Józefa i Małgorzaty, Gajewska Jadwiga, ur. 9 września 1877, rzymsko- katolickie, córka Cypriana i Anny ). Ogólna ilość mieszkańców na całej posesji – 58.

➡ fot. Jacek Mirosław

Dzisiaj prezentujemy widok z wieży ciśnień do kościół pobernardyński na ul. Dolnej Panny Marii. Źródło: Biblioteka Multimedialna Teatrnn pl

Ulica Dolna Panny Marii Lublin - dawniej updated their website address.

Wśród fotografii Jacka Mirosława obszerną grupę stanowią zdjęcia wykonane na ulicy Dolnej Panny Marii. Położona na uboczu wąska ulica, ze starą, zniszczoną zabudową, była idealnym tematem dla fotografa. Prezentowane zdjęcia mają nie tylko wartość artystyczną, ale i historyczną - wiele z miejsc uwiecznionych na fotografiach już nie istnieje, inne bardzo się zmieniły w ciągu ostatnich 30 lat.
Poniżej kilka zdjęć Autora. Źródło "Fotograficzna opowieść o mieście".

Poznajecie? Obecnie tędy przechodzi ul. Mościckiego.

Ulica Dolna Panny Marii Lublin - dawniej updated their business hours.

Historia nazwy ➡ Zanim wytyczono ulicę, droga nazywana była "na Rury". Od momentu wytyczenia do dziś, nazywa się ➡Dolna Marii Panny wyłączając okres PRL-u, podczas którego funkcjonowała pod nazwą Podgrodzie.
➡ Na prezentowanych zdjęciach widok z podwórka przy Dolnej Panny Marii 29 na budynki po drugiej stronie ulicy.

fot. z kolekcji Jacka Mirosława