Av. Alev ERSAN

Kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescil davalarında vekâlet ücretinin tahsili için öncelikle idareye başvuru zorunluluğu getirilmiştir. 7421 sayılı yasa ile 2942 sayılı kamulaştırma yasasına ek madde 4 eklendiğinden başvuru şartı ve 30 günlük bekleme süresi var, hem el atmalarda hem de kamulaştırmalarda uygulanır.

(Munzam) zararın ispatına ilişkin yükümlülük, bu zararın varlığını iddia eden alacaklının üzerindedir. Bu bağlamda ... (munzam) zarar alacaklısı, TBK'nın 122. maddesine dayalı olarak tazminat talebinde bulunabilmesi için öncelikle kaynağı ne olursa olsun evvela bir alacağı olduğunu, borçlunun temerrütte bulunduğunu, illiyet bağını ve bu alacağını tahsil edememesinden veya geç ödeme yapılmasından doğan ve duruma göre malvarlığında azalma veya engellenen kazançlardan oluşan zararını kanıtlamak durumundadır. ... (munzam) zararın talebinde varlığı iddia olunan zararın, yine alacaklı tarafından yasal ispat vasıtalarıyla somut, inanılır ve açık bir biçimde ispatlaması gerekir. Başka bir anlatımla, alacaklı tarafça ... (munzam) zarar olgusu, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 194. maddesi gereğince ispata elverişli şekilde somutlaştırılarak ileri sürülen iddianın ispatı için gerekli tüm deliller somut olarak ortaya konulmalıdır. Bu itibarla salt ülkenin ve piyasanın içinde bulunduğu ekonomik olumsuzluklardan olan enflasyon, yüksek faiz, para değerindeki düşüş gibi olgulara dayalı olarak ileri sürülen ... (munzam) zarar talebi, alacaklının bu sebeple zarara uğradığını açık ve somut bir biçimde iddia ve ispat etmediği müddetçe, TBK'nın 122. maddesi kapsamında ... (munzam) zararın kanıtı olarak ileri sürülemez ve anılan şartlar sebebiyle ortaya çıkan olumsuzluklar alacaklı zararı olarak kabul edilemez. Dolayısıyla TBK'nın 122. maddesinde karşılanması öngörülen faizi aşan ... zararın, genel ekonomik olumsuzlukların (ülkede cari enflasyon oranı, yüksek ve değişken döviz kurları, mevduat faizleri, paranın satın alma gücünde meydana gelen azalma) dışında davacının durumuna özgü somut vakıalarla ispatlanması gerekir. Başka bir anlatımla yüksek enflasyon, dolar kurundaki artış, serbest piyasadaki faiz oranlarının yüksek oluşu, paranın satın alma gücünde meydana gelen azalma, davacıyı ispat yükünden kurtarmayacağı gibi herhangi bir ispat kolaylığı da sağlamaz. Bu kapsamda ülkenin içinde bulunduğu ekonomik olumsuzluklardan hareketle ileri sürülen soyut ve varsayıma dayalı zarar iddiaları hükme esas alınamaz. Davacı, dava dilekçesi ile bankaya yatırdığı parayı mahkeme kararı ve icra dosyası vasıtasıyla geç tahsil etmesi nedeniyle paranın enflasyon karşısında eridiğini ileri sürmüş olup, somut bir maddi zarara uğradığını ileri sürmemiş ve parasını geç tahsil ettiği için temerrüt faizini aşan somut bir maddi zarara uğradığını ispat edememiştir.

ADLİ TATİLE İLİŞKİN KISA BİR BİLGİLENDİRME

Bildiğiniz üzere 20 Temmuz - 31 Ağustos tarihleri arasında Adli Tatil uygulaması yapılmaktadır.

▶️DİKKAT: Anayasa Mahkemesinde adli tatil uygulaması olmadığı için bu tarihlerde başvuru süresi ve verilen diğer süreler işlemeye devam eder.

▶️Savcılık soruşturma işlemleri adli tatil kapsamında değildir. Her zaman görülmeye devam eder.

▶️ İlk Derece Ceza Mahkemelerinde tutuklu dosyaların davaları adli tatilde de görülmeye devam eder.

▶️İstinaf ve Yargıtay ceza dairelerinde yalnızca hükmen tutuklu dosyalar karara bağlanır.

▶️Adli tatilde süreler durur ve süre adli tatilin bittiği günden itibaren 3 gün uzatılmış sayılır.
ÇOK ÖNEMLİ: Uygulamada tutuklu dosyalar adli tatil kapsamında olmadığından temyiz sürelerinin işlemeye devam edeceğine yönelik yorumlar yapılıyor. Bu kesinlikle doğru DEĞİLDİR! (Bknz: Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun 10.06.2021 gün ve 2019/292 Esas, 2021/275 Karar sayılı kararı)

👉Tutuklu dosyalar adli tatilde görülse bile temyiz süreleri adli tatilde durur ve süre tatil bitiminden itibaren 3 gün uzatılmış sayılır.

👉Sürenin uzaması kuralının uygulanabilmesi için, kararın tebliğinin tatilden önce gerçekleştirilmesi, işlemeye başlayan sürenin adli tatil içinde sona ermesi gerekmektedir.

👉14.02.1934 tarihli ve 47-1 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararına göre de kararların, adli tatile rastlayan dönemde tebliği geçerli olmakla birlikte, tatilde süre işlemeyeceği için bu durumda temyiz süresi adli tatilin bitiminden itibaren başlayacaktır.

Bilgilerinize…

Süresinde temyiz sebeplerini sunmadığı gerekçesiyle temyiz talebinin reddine karar verilmesi mahkemeye erişim hakkını ihlal eder!

Resmi Gazete de 16.07.2023 Tarihinde Yayınlanan , Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kurulu'nun 2021/2 Esas 2023/1 Sayılı 20.01.2023 Karar Tarihli Kararı İle, Rehin Ile Teminat Altına ve Ayrıca Kambiyo Senedine de Bağlanmış Alacağın Tahsili Amacıyla,Borçlu Aleyhine Tahsilde Tekerrür Olmamak Kaydı İle Aynı Anda ve Sıra Gözetilmeksizin Hem Rehnin Paraya Çevrilmesi Yolu İle Hemde Kambiyo Senetlerine Mahsus Haciz Yolu İle Takip Yapılamayacağı...

Bugün yayınlanan tebliğde spinraza (nusinersen) ilacı ile ilgili uygulama kriterleri yayınlanmış olup GEN TERAPİSİ veya RİSDİPLAM ilaçları ile ilgili herhangi bir değişiklik ve gelişme YOKTUR.

Gazetelerde FLAŞ HABER /SMA HASTALARININ İLACI KARŞILANACAK şeklindeki haberlere İTİBAR ETMEYİNİZ.

Türk Medeni Kanunu'nun

➡️ 407. Maddesinin 1 ve 2. Fıkraları
"Bir yıl veya daha uzun süreli özgürlüğü bağlayıcı bir cezaya mahkum olan her ergin kısıtlanır.

Cezayı yerine getirmekle görevli makam, böyle bir hükümlünün cezasını çekmeye başladığını, kendisine vasi atanmak üzere hemen yetkili vesayet makamına bildirmekle yükümlüdür"

➡️ 471. Maddesi
"Özgürlüğü bağlayıcı cezaya mahkumiyet sebebiyle kısıtlı bulunan kişi üzerindeki vesayet, hapis halinin sona ermesiyle kendiliğinden ortadan kalkar"

Hükümleri, 9 ay sonra yürürlüğe girmek üzere, 23/06/2023 tarihli Resmi Gazete yayınlanan 2022/105 Esas ve 2023/54 Karar sayılı Anayasa Mahkemesi Kararıyla, Anayasa'nın 13. , 20. Ve 35. Maddelerine aykırılık nedeniyle İPTAL edilmiştir.

BUNLARI BİLMEDEN ARAZİ - TARLA - ARSA ALMAYIN
1. Tarla eğer 5.000 metrekareden küçük ise yasal olarak ev yapamazsınız.
2. Tarla 5.000 metrekareden büyük olsa bile, kadastral yolu yoksa yine ev yapamazsınız.
3. Tarlanın büyüklüğü 5.000 metrekare üzerinde ise yapacak olduğunuz evin toplam metrajı yani bağımsız bölümün alanı ekstra olarak kabul edilir. Yani, eğer 150 metrekare ev yapacaksanız tarlanız en az 5.150 metrekare olmalıdır. 80 metrekarelik bir ev yapacaksanız tarla 5.080 metrekare olmalıdır.
4. Tarla eğer tarım il müdürlüğü tarafından sınırı çizilmiş ova içindeyse 5.000 metrekareden büyük olsa bile ev yapamazsınız.
5. Sulama kanalı, sulama göleti vb. gibi DSİ çalışması yapılmış sulanabilir arazilerde 5.000 metrekareden büyük olsa bile ev yapamazsınız.
6. Sit alanı içindeyse 5.000 metrekareden büyük olsa bile ev yapamazsınız.
7. Kooperatif hobi bahçesi zaten ev olmaz, yaptığın ev de zaten senin sayılmaz. Aman dikkat. Kooperatif borcuna, varlığına ortak olursunuz, yaptığınız ev kooperatifin ortak malı olur, tek başına hiçbir hak iddia edemezsiniz (yıkılmadığını varsayalım)
8. Konteyner koyulur, prefabrik yapılabilir, bungalov yapılır diye özel bir durum ya da öyle bir müsaade yoktur ruhsatı olmayan herşey kaçaktır.
9. Belediye birşey demiyor yalanları ile yer satılıyor, öyle birşey yoktur, belediye çatır çatır yıkar, cezasını da keser, hatta ceza davası bile açılması için kolluk kuvvetlerine ihbarda bulunur, hapis cezası bile alabilirsiniz. Belediyenin yıkmadığı yani göz yumduğu olsa bile (!) Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yıkar, parasını 2 kat olarak belediyeden keser ve bunu bile size ödetir.
10. Elektrik aboneliği olması belediyenin ya da devletin o yapıya izin verdiği, yıkmayacağı anlamına gelmez. Yıkılan bir çok kaçak yapıda elektrik vardır.
11. Yapı kayıt belgesine müracaat edilmiş olması o yapının izinli olduğu ve yıkılmayacağı anlamına gelmez. Belgesiz olan her yapı yıkılabilir.
12. Su çıkar, sondaj vurursun diyen herkese aldanmayın. 150 metre derine inip yine de su bulamayabilirsiniz. Kaldı ki, son birkaç yıldır sondaj yasağı vardır. Kaçak sondaj çalışması yaptığınız tespit edilirse yüzbinlerce lira ceza yiyebilirsiniz, kazılan yere beton dökmek zorunda kalabilirsiniz.
13. Elektriğe suya müracaat ettik, gelecek diyenlere de aldanmayın, milyon TL de verseniz bazı yerlere elektrik ve su asla gelmez, gelse de sizin ömrünüz yetmez.
14. Tarlanın etrafını çevirmeniz oranın vasfını değiştirmez, duvar örmeniz ya da tel örgü çekmeniz orayı arsa yapmaz.
15. Satılık ilanlarında tarlalara satılık ARSA diye yazan çok olur ama arsa satan daha yanlışlıkla TARLA diye ilan vermemiştir. Tarlaya arsa yazanlara dikkat edin. Köy içi imarlı olan yani kırsal yerleşik alan olarak kabul edilen yerlerde bu durum istisnadır. Köy içi alanlar da kayıtlarda tarla olarak geçer ama kadastral yolu olan tarla vasıflı köyiçi yerlere de ev yapabilirsiniz. Yani bir nevi arsa vasıflı olur. Almak istediğiniz yerin köy içi yerleşik alan içinde olup olmadığını belediyeden öğrenebilirsiniz.
16. Ne alırsanız alın belediye ile ya da il özel idaresi ile görüşüp karar verin.

Av. M. Alev Ersan

İcra vekalet ücretinden sıyrılmak için UYAP’tan farazi bir icra takibi açmayı deneyerek karşı tarafın IBAN bilgisine erişip ödeme yaparsanız Kişisel Verileri Koruma Kurulundan 30.000 TL idari para cezası yiyebilirsiniz!

İCRA VE İFLAS KANUNU İLE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN 28.03.2023 TARİHİNDE KABUL EDİLEREK 05.04.2023 TARİHLİ RESMİ GAZETEDE 7445 SAYILI KANUN NUMARASIYLA YAYIMLANARAK YÜRÜRLÜĞE GİRMİŞTİR.

Türk Borçlar Kanunu’nun 344. Maddesi gereğince; taraflarca bir anlaşma yapılmamışsa, kira bedeli, bir önceki kira yılının tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim oranını geçmemek koşuluyla belirlenecek olup; Şubat 2023 Kira artış oranı % 71,83*olmuştur.
*7409 sayılı Kanun ile 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'na eklenen Geçici 1. madde uyarınca (11.06.2022 ile 01.07.2023 tarihleri arasında geçerli olmak üzere) konutlarda kira artışına % 25 oranında üst sınır getirilmiştir. 12 aylık TÜFE ortalaması %25'ten daha düşük açıklanmış ise, üst sınır TÜFE'ye göre belirlenecek olup şayet 12 aylık TÜFE ortalaması %25'ten daha yüksek açıklanmış ise, bu durumda %25 oranında artış yapılabilecektir.

***İİK Değişiklikleri Duyurusu***
📢 Antalya, Aydın, Gaziantep, Kocaeli, Konya, Mersin, Samsun ve Van il ve ilçelerinde 01.09.2022 ve sonrasında ilanı yapılacak satışlarda uygulanmaya başlanacak. Satış isteme (haczin düşmesi) süreleri de bu illerde değişecek. Dikkat!!!

Karayolları Trafik Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmıştır.
1) Bisiklet, elektrikli bisiklet, elektrikli skuter, motorlu bisiklet ve motosiklet sürücüleri ve taşınması halinde yolcular, gece seyahatlerinde görünürlüklerini sağlayacak şekilde reflektif yelek vb. giyineceklerdir.

Muvazaa iddiasına dayalı tasarrufun iptali davaları her zaman açılabilecek olup, muvazaa iddialarında hak düşürücü süre ya da zamanaşımı süresi söz konusu olmaz. Bu, hükümsüzlüğün doğal bir sonucudur.

Yargıtay 4.Hukuk Dairesi
2020/1254 E. 2021/1330 K.

Silivri Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından; çarpıp kaçma olayına dair soruşturmada çarpan şahsın olay sonrası yaralı köpeği veterinere götürme yükümlülüğü olduğunu, kaza sonucu köpeğin ölebileceğinin öngörülebilir olduğunu ve bu nedenle köpeği veterinere götürmeyerek olay yerinden ayrılan sürücünün hayvanın ölmesi sebebi ile kasten öldürme suçunu gerçekleştirmiş olduğunu, olay esnasında ihbar edilmiş olması sebebi ile suçüstü şartlarının var olduğunu, tarım müdürlüğünün şikayetine dair muhakeme şartının aranmayacağını belirterek düzenlediği iddianamesi kapsamında bir köpeğe çarparak kaçan şahıs hakkında 4 yıla kadar hapis istemi ile dava açıldı...

İnsan Üzerinde Deney Suçu Nedir? (TCK 90)
İnsan üzerinde deney suçu; mağdurun rızasına aykırı bir şekilde veya rızanın kanunla belirlenmiş usul ve şartlarla alınmaması nedeniyle geçersiz olmasından dolayı insan üzerinde bilimsel deney yapılması ile meydana gelir.

İnsan üzerinde deney suçu, TCK m.90’da “Vücut Dokunulmazlığına Karşı Suçlar” bölümünde düzenlenmiştir. Madde gerekçesi ışığında insan üzerinde deney suçunun unsurları şu şekildedir:

Tıp biliminin en önemli amacı insan sağlığını korumak ve hastalıklara çare bulmaktır. Bu amaç doğrultusunda tıp, sürekli olarak kendini yenilemektedir. Nihai uygulama alanı insan olan bir disiplindeki gelişmelerin önü kesilemeyeceği gibi, bu konudaki çalışmalar tamamen kontrol dışı da bırakılamaz. Bu düşünceyle madde, sağlıklı ve hasta insanlar üzerinde yapılacak biyotıbbi deney ve denemeleri kural olarak cezalandırmakta; ancak belirli şartların bir arada gerçekleşmesi hâlinde ise, açıklanan rızaya hukukî geçerlilik tanımaktadır. Düzenlemede “deney” terimi bilimsel çalışmanın ilk aşamalarına yönelik olarak kullanılmıştır. “Deneme” ise bilimsel amaçlı deney sonuçlarının; henüz bir kesinliğe varmasa da, hastalığın tedavisi konusunda ulaştığı somut bazı faydalarından yola çıkarak hasta bir insana uygulanması işlemidir. Her ne kadar yeni bir tedavi metodunun geliştirilmesine veya hastanın iyileştirilmesine hizmet etse de deney ve denemelerin gerçekleştirilmesinde, tıbbi olarak kabul görmüş yöntemlere nazaran daha katı şartların yerine getirilmesi gerekecektir. Bunun sebebi yöntemin henüz tanınmaması ve tedavi için en doğru metot olduğunun henüz ispatlanmış olmamasıdır (madde gerekçesi).

İnsan Üzerinde Deney Suçu (TCK m.90/1): Maddenin birinci fıkrasında, insan üzerinde bilimsel deney yapılması, prensip itibarıyla suç olarak tanımlanmıştır. İnsanı obje durumuna icra eden hiçbir davranış, hukukî himaye göremez. Ancak, bilimsel deneyin belli koşullar altında yapılması, fiili hukuka uygun hâle getirecektir. Bu koşullar, maddenin ikinci fıkrasında bentler hâlinde belirlenmiştir. Bu koşulların somut olayda gerçekleşip gerçekleşmediğinin bir denetimi gerekli kıldığı ortadadır. Bu konunun ayrı bir mevzuat çerçevesinde düzenlenmesi gerekmektedir. Maddenin üçüncü fıkrasında, çocuklar üzerinde bilimsel deneyin koşulları belirlenmiştir.

Hastalar Üzerinde Rızaya Aykırı Tedavi Amaçlı Deneme Suçu (TCK m.90/4): Dördüncü fıkrada, rıza olmaksızın hasta insanlar üzerinde yapılan tedavi amaçlı denemeler, suç olarak tanımlanmıştır. Bu fıkra hükmüne göre, bilimsel deneyin aksine, tedavi amaçlı denemeler ancak hasta insan üzerinde gerçekleştirilebilir. Ancak, bunun da hukuka uygun sayılabilmesi için, belirli koşulların gerçekleşmesi gerekir. Bu bakımdan aranan birinci koşul, bilinen tıbbi müdahale yöntemlerinin hasta üzerinde uygulanmasının sonuç vermeyeceğinin anlaşılmış olmasıdır. Tedaviye yönelik bir denemenin gerçekleştirilmesi için bilinen tıbbi müdahale yöntemlerinin tamamının hasta üzerinde uygulanması şart koşulmamaktadır. Bu yöntemlerin sonuçsuz kalacağının anlaşılması, deneme yapılabilmesi için yeterlidir. Keza, tedavi amaçlı denemelerin bilimsel yöntemlere uygun olarak gerçekleştirilmesi gerekir. Bu koşulların yanı sıra, denemenin hukuken geçerli rızaya dayanması gerekir. Ancak, hukuken geçerli olabilmesi için, açıklanan rızanın, denemenin mahiyet ve sonuçları hakkında yeterli bilgilendirmeye dayalı olarak yazılı olması ve tedavinin uzman hekim tarafından bir hastane ortamında yapılması gerekir (madde gerekçesi).

Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış İnsan Üzerinde Deney Suçu (TCK m.90/5): Maddenin beşinci fıkrasına göre, insan üzerinde deney suçunun işlenmesi sonucunda mağdurun yaralanması veya ölmesi hâllerinde, kasten yaralama veya kasten öldürme suçlarına ilişkin hükümler uygulanacaktır. Ancak, hukuka uygunluk açısından aranan koşullara riayet edilerek insan üzerinde yapılan deney sonucunda belirtilen sonuçların meydana gelmesi hâlinde ceza sorumluluğu cihetine gidilebilmesi için, meydana gelen netice açısından kişinin en azından taksir nedeniyle kusurunun bulunması gerekir.

Son fıkraya göre, bu maddede tanımlanan suçların bir tüzel kişinin faaliyeti çerçevesinde işlenmesi hâlinde, tüzel kişi hakkında bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunacaktır (Madde Gerekçesi).

İnsan Üzerinde Deney Suçunun Cezası (TCK 90)
İnsan üzerinde deney yapma suçunun cezası şu şekildedir:

İnsan üzerinde bilimsel bir deney yapan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır (TCK m.90/1).

İnsan üzerinde yapılan rızaya dayalı bilimsel deneyin ceza sorumluluğunu gerektirmemesi için (TCK m.90/2);

a) Deneyle ilgili olarak yetkili kurul veya makamlardan gerekli iznin alınmış olması,

b) Deneyin öncelikle insan dışı deney ortamında veya yeterli sayıda hayvan üzerinde yapılmış olması,

c) İnsan dışı deney ortamında veya hayvanlar üzerinde yapılan deneyler sonucunda ulaşılan bilimsel verilerin, varılmak istenen hedefe ulaşmak açısından bunların insan üzerinde de yapılmasını gerekli kılması,

d) Deneyin, insan sağlığı üzerinde öngörülebilir zararlı ve kalıcı bir etki bırakmaması,

e) Deney sırasında kişiye insan onuruyla bağdaşmayacak ölçüde acı verici yöntemlerin uygulanmaması,

f) Deneyle varılmak istenen amacın, bunun kişiye yüklediği külfete ve kişinin sağlığı üzerindeki tehlikeye göre daha ağır basması,

g) Deneyin mahiyet ve sonuçları hakkında yeterli bilgilendirmeye dayalı olarak açıklanan rızanın yazılı olması ve herhangi bir menfaat teminine bağlı bulunmaması, gerekir.

Çocuklar üzerinde bilimsel deneyin ceza sorumluluğunu gerektirmemesi için ikinci fıkrada aranan koşulların yanı sıra (TCK m.90/3);

a) Yapılan deneyler sonucunda ulaşılan bilimsel verilerin, varılmak istenen hedefe ulaşmak açısından bunların çocuklar üzerinde de yapılmasını gerekli kılması,

b) Rıza açıklama yeteneğine sahip çocuğun kendi rızasının yanı sıra ana ve babasının veya vasisinin yazılı muvafakatinin de alınması,

c) Deneyle ilgili izin verecek yetkili kurullarda çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanının bulunması, gerekir.

Hasta olan insan üzerinde rıza olmaksızın tedavi amaçlı denemede bulunan kişi, bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Ancak, bilinen tıbbi müdahale yöntemlerinin uygulanmasının sonuç vermeyeceğinin anlaşılması üzerine, kişi üzerinde yapılan rızaya dayalı bilimsel yöntemlere uygun tedavi amaçlı deneme, ceza sorumluluğunu gerektirmez. Açıklanan rızanın, denemenin mahiyet ve sonuçları hakkında yeterli bilgilendirmeye dayalı olarak yazılı olması ve tedavinin uzman hekim tarafından bir hastane ortamında yapılması gerekir (TCK m.90/4).

Birinci fıkrada tanımlanan suçun işlenmesi sonucunda mağdurun yaralanması veya ölmesi halinde, kasten yaralama veya kasten öldürme suçuna ilişkin hükümler uygulanır (TCK m.90/5).

Bu maddede tanımlanan suçların bir tüzel kişinin faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde, tüzel kişi hakkında bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur (TCK m.90/6).

https://www.turkiye.gov.tr/muratpasa-belediyesi-arsa-rayic-degeri-sorgulama?asama=1 linkine tıklayarak e-devlet sayfasına girin. Burada bağlı bulunduğunuz belediyenin listesini bularak rayiç bedel sorgulamasını yapabilirsiniz. Bu bilgileri girdikten sonra sorgula butonuna basarak istediğiniz bilgilere ulaşabilirsiniz.

Parmak İzi Kayıt Sistemiyle Mesai Takibi Nedeniyle Kişisel Verilerin Korunmasını İsteme Hakkının İhlal Edilmesi

Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu 10/3/2022 tarihinde, Ramazan Şahin (B. No: 2018/11988) başvurusunda, Anayasa’nın 20. maddesinde güvence altına alınan özel hayata saygı hakkı kapsamındaki kişisel verilerin korunmasını isteme hakkının ihlal edildiğine karar vermiştir.

Olaylar

Başvurucu, Belediye Başkanlığı (İdare) bünyesinde devlet memuru olarak çalışmaktadır. İşyerinde parmak izi sistemi ile mesai takibine başlanması üzerine Kurum tarafından başvurucunun parmak izi kaydedilmiştir. Söz konusu uygulamanın kaldırılmasına yönelik talebinin Kurum tarafından reddedilmesi üzerine başvurucu, İdare Mahkemesinde (Mahkeme) anılan idari işlemin iptali talebiyle dava açmıştır.

Mahkeme davanın kabulüyle idari işlemin iptaline karar vermiştir. Kararın gerekçesinde, ilgili mevzuata atıf yapılarak personelin parmak izi tarama sistemi ile mesai kontrolünün yapılması durumunun özel hayata saygı hakkı kapsamında kişisel verilerin işlenmesi çerçevesinde değerlendirilmesi gerektiği vurgulanmıştır. Bu karara karşı İdare tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. Bölge İdare Mahkemesi istinaf başvurusunun kabulü ile davanın reddine kesin olarak karar vermiştir.

İddialar

Başvurucu, parmak izi kayıt sistemi ile mesai takibi yapılması nedeniyle özel hayata saygı hakkı kapsamındaki kişisel verilerin korunmasını isteme hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüştür.

Mahkemenin Değerlendirmesi

Anayasa’nın 20. maddesine göre kişisel verilerin “ancak kanunda öngörülen hallerde veya kişinin açık rızasıyla” işlenebileceği açıktır. 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu ise kişisel verilerin işlenme şartlarını verinin niteliğini esas alarak farklı kurallara bağlamıştır. Bu kapsamda anılan Kanun'un 5. maddesinin (1) numaralı fıkrasında genel nitelikli kişisel verilerin ilgili kişinin açık rızasıyla işlenebileceği kural olarak belirlenmiş, (2) numaralı fıkrasında ise bu kuralın istisnaları düzenlenmiştir.

6698 sayılı Kanun'un 6. maddesinde ise kanun koyucu tahdidi olarak saydığı özel nitelikli kişisel verileri işlemeyi önemine binaen daha katı kurallara bağlamıştır. Anayasa'nın 20. maddesinin üçüncü fıkrası ve anılan Kanun'un düzenlemeleri dikkate alındığında, özel nitelikli kişisel veri kapsamındaki biyometrik verilerin kişinin açıkça rıza göstermesi durumunda veya Kanun’un 6. maddesinin (3) numaralı fıkrasının ikinci cümlesindeki şartlarda ya da diğer bir kanunda açıkça öngörülmesi hâlinde rıza aranmadan işlenebileceği söylenebilir. Bir başka deyişle çalışanın özel nitelikli kişisel verilerinin işlenmesinin esas ve usullerinin kanun ile düzenlendiği hâllerde rıza olmasa dahi ilgili kanun hükümleri uygulanabilecektir. Bununla birlikte kanunun çalışanın temel hak ve özgürlüklerin sınırlandırılmasını içeren konuyla ilgili temel esasları ve ilkeleri belirleyecek nitelikte olması gerektiği de vurgulanmalıdır. Bu kapsamda kanun veya ilgili kanuna dayanan mevzuatın özellikle kişisel verilerin işlenmesinin kapsamına ve muhafazasına ilişkin esasları belirlemesi beklenir.

Özellikle biyometrik verilerin kaydedilmesi yöntemiyle personel takip sistemi uygulanabilmesi için kanunlarda düzenlenmeyen hâllerde kişinin açık rızasının mevcut olması gerektiği vurgulanmalıdır. Ayrıca çalışanın rızasına dayanılarak özel nitelikli verinin işlenmesi hâlinde de elbette öncelikle Anayasa'nın 13. maddesi bağlamında kanunilik ilkesinin karşılanması gerekir. Açık rızanın varlığından söz edilebilmesi için ise en azından işlenecek kişisel verinin kapsamı, amacı, sınırları ve sonuçları hakkında çalışanın önceden yeterli bir biçimde bilgilendirilmesi elzemdir. Bununla birlikte anılan yöntemlerin idarenin denetim ve yönetim yetkisi kapsamında, kural olarak meşru bir amacın varlığı, hak ve özgürlüklere daha az müdahale ile bu amacı gerçekleştirmeye elverişli başka bir yolun olmaması hâlinde ve amaçla sınırlı olmak üzere uygulanabileceği söylenebilir. Bu kapsamda kişisel verilerin işlenmesi ve paylaşılmasını içeren yöntemlerin işyerinde kullanılması hâlinde çalışanın hak ve özgürlüklerini koruyacak anayasal güvencelerin idare tarafından sağlanması gerektiği de hatırlatılmalıdır.

Bu bağlamda mevzuat incelendiğinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nda genel olarak devlet memurlarının çalışma saatleri ile günlük çalışma saatlerinin başlama ve bitme saatlerinin tespitine ilişkin düzenlemelerin mevcut olduğu ancak çalışanın mesaiye devam durumunun kontrolü ve bu amaçla özel nitelikli kişisel verilerin işlenmesine ilişkin açık bir düzenlemenin olmadığı görülmüştür. 5393 sayılı Belediye Kanunu'nda da belediye teşkilatını sevk ve idare etme yetkisinin belediye başkanına bırakıldığı ancak bu yetki kapsamında özel nitelikli kişisel verilerin işlenmesine yönelik bir düzenlemenin yapılmadığı anlaşılmıştır.

Bu tespitler ışığında anılan mevzuatta mesai takibi veya çalışanın denetimi amacıyla özel nitelikli kişisel verilerin işlenmesi, bu bağlamda biyometrik veri bazlı takip sistemlerinin kullanılmasına dair temel esasları ve ilkeleri belirleyen bir düzenlemenin olmadığı açıktır. Açıklamalar çerçevesinde başvurucunun özel nitelikli kişisel verilerin işlenmesine dair rızasının olmadığı, çalışanın mesaiye uyumunun kontrolünde biyometrik verilerin işlenmesinin ve kullanılmasının anılan kanunlar ile ayrıca ve açıkça öngörülmediği hususları dikkate alındığında başvuruya konu müdahalenin kanunilik şartını sağlamadığı sonucuna varılmıştır.

Anayasa Mahkemesi açıklanan gerekçelerle kişisel verilerin korunmasını isteme hakkının ihlal edildiğine karar vermiştir.

Kocaeli ili, Darıca ilçesi, Osmangazi Mahallesi, … Sokak No:…adresindeki davacı şirkete ait iş yerinde bulunan beş adet köpeğin çevreyi rahatsız ettiğinden bahisle mevcut köpek sayısının azaltılmasına ilişkin Orman ve Su İşleri Bakanlığı 1. Bölge Müdürlüğü Koaceli Şube Müdürlüğü'nün … tarih ve … sayılı işlemi ile beş adet köpek sayısının azaltılması için 7 gün süre verilmesine dair ilişkin Darıca Belediye Başkanlığı Zabıta Müdürlüğünün … tarihli tebligat işleminin iptalleri istenilmektedir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; davalı idarelerce davaya konu adreste tutanak tutulmak suretiyle işlem tesis edilmekle birlikte, köpeklerin bulunduğu yerin yerleşim yerlerine yakınlığı, yerleşim yerlerinin köpek seslerinden etkilenip etkilenmeyeceği, köpeklerin çevreyi rahatsız edip etmediği ile ilgili olarak çevre ve gürültü kirliliği tespitinin yapılmadığı, aksine davacının köpeklerinin karnesinin olduğu, aşılarının yapıldığı, yemeklerinin verildiği, çevresinin temiz tutulduğu yönünde tespitlere yer verildiği görülmüş olup bunun yanında, idarece davacıdan köpek sayısının azaltılması istenilmekle birlikte, bu azaltmanın sayısının verilmeyerek bir belirsizlik oluşturulduğu, kaç köpeğin çevreye zarar verdiği, sayının kaça düşürülmesi halinde çevreye zarar vermeyeceği yönünde bilimsel bir tespitte bulunulmadan işlem tesis edildiği anlaşılmakla yeterli ve gerekli inceleme yapılmaksızın sadece belediyeye yapılan bir şikayetten bahisle köpeklerin çevreye zarar verdiğinden bahisle köpek sayısının azaltılması yönünde tesis edilen dava konusu işlemlerde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmiştir.

VUK 359 yüzünden yaşanan mağduriyetlere ilişkin sesler duyuldu ve yasa değişikliği bugün yayımlandı.

Her türlü enjeksiyon uygulamaları öncesinde YAZILI aydınlatılmış onam alınması hakkında 14.02.2022 tarihli genelge

Arkadaşlar sizlere deneysel sıvı öncesi imzalatılan ONAM FORMLARI nın HUKUKEN HİÇBİR GEÇERLİLİĞİ BULUNMUYOR. Lütfen deneysel sıvı sonrası sakat kaldıysanız, yakınlarınızı kaybettiyseniz, sağlık sorunu yaşadıysanız YASAL HAKLARINIZI SONUNA KADAR ARAYIN.

TOBB Üniversitesince alınan “çift doz aşı olmayanlardan haftada 2 kez PCR testi negatif sonucu istenilmesine” ilişkin kararın iptali istemiyle açılan davada Ankara 11. İdare Mahkemesince yürütmenin durdurulması kararı verilmiştir.

5. YARGI PAKETİ İLE (7343 sayılı Kanun) İCRA VE İFLAS KANUNU'NDA NELER DEĞİŞTİ?

• İcranın geri bırakılması kararını artık istinaf veya Yargıtay değil, icra mahkemeleri verecek.
• Mehil vesikası teminatının iade edilip edilmeyeceğine bozma sonrası esası inceleyecek mahkeme karar verecek.
• İstinaf tarafından istinaf başvurusunun esastan reddine KESİN OLARAK karar verilirse alacaklının istemi üzerine başkaca işleme gerek kalmaksızın teminata konu olan para alacaklıya ödenecek.
• İstinaf tarafından verilen istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin karara karşı temyiz yolu açıksa icranın geri bırakılması kararının etkisi temyiz yoluna başvurma süresi dolana kadar devam edecek.
• Muhafaza altına alınarak ihale alıcısına teslime hazır hale getirilmeyen malların satışı yapılamayacak.
• Borçlu ile üçüncü şahısların malları ellerinde birlikte bulundurmaları hallerinde (md. 97) üçüncü şahıs yedieminliği kabul ettiği takdirde mal muhafaza altına alınmayarak üçüncü şahsa yediemin olarak bırakılacak (Daha önce md. 99 kapsamında uygulandığı gibi). Bu işlemden sonra takibin devamına ya da talikine karar verilmesi için dosya icra hukuk mahkemesine sunulacak. Takibin devamına karar verilirse yediemin olarak bırakılan bu mallar alacaklının talebi üzerine muhafaza altına alınabilecek.
• Taşınmazlar için 1 yıl olan satış isteme süresi aynı kaldı.
• Taşınırlar için 6 ay olan satış isteme süresi 1 yıla çıkarıldı.
• Yani sonuç olarak haczedilen tüm mallar için satış isteme veya haczin düşme süresi 1 yıl olarak belirlendi.
• Satış talebiyle birlikte kıymet takdiri ve satış giderlerinin tamamının peşin olarak yatırılması zorunlu olacak. Yani eskiden olduğu gibi göstermelik olarak örneğin ₺300 avans yatırarak satış talebinde bulunup satış isteme süresi kesilemeyecek.
• Satış talebiyle birlikte yatırılan miktar satış işlemleri sırasında yetersiz kalırsa icra dairesi tarafından satış isteyene 15 günlük süre verilecek ve bu sürede eksik avans tamamlanmazsa satış talebinden vazgeçilmiş sayılacak.
• Ödeme taahhütlerinden damga vergisi alınmayacak.
• Kıymet takdirinin tebliğinden itibaren 7 gün içerisinde borçlu tarafından mahcuzun satışı için yetki talep edilebilecek.
• Kıymet takdiri yapılmayan mahcuzun kıymet takdirini borçlu talep edebilecek.
• Borçlulara bir kısım işlemler akabinde icra hukuk mahkemesinin kabul veya reddine bağlı olmak şartıyla mahcuzları rızaen satabilmesi ve bir alıcıyla bu konuda anlaşabilmesi imkanı getirildi.
• Motorlu araçlarda muhafaza, kıymet takdiri ve satış taleplerinin aynı anda yapılması gerekecek.
• Fiziki ihaleler kaldırıldı. Tüm ihaleler Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi'ne entegre elektronik satış portalında açık artırma suretiyle yapılacak.
• Elektronik yapılacak olan ihalede teklif verenlerin kişisel bilgileri görünmeyecek.
• Teklif arasındaki fark malın muhammen bedelinin binde birinden ve bir önceki teklife göre ₺100'den az olamayacak.
• En yüksek teklifi veren, kendisinden yüksek bir teklif verilmedikçe teklifini geri çekemeyecek ve teminatını iade alamayacak.
• Elektronik satış portalında yapılan ihale bitişine 10 dakika kaldığında yeni bir teklif verildiyse ihale bir defaya mahsus olarak 10 dakika uzatılacak.
• Elektronik satış portalında yapılacak ilanda yer alması gereken hususlar 114. maddenin 5. cümlesinde düzenlenmiştir.
• Teklif verme başladıktan sonra satış talebinden vazgeçilemeyecek.
• Teklif verme süresinin bitimine kadar borcun tamamen ödenmesi halinde satış durdurulabilecek.
• İhale ile ilgili yapılacak olan değişiklikler öncelikle Adalet Bakanlığı tarafından belirlenecek olan pilot il ve ilçelerde başlayarak en geç 1 yılın sonunda tüm ülke genelinde uygulanacak.
• İhale ile ilgili olarak yapılan bu değişiklikler daha önce satışına karar verilmiş ve ilan edilmiş olan ihaleleri kapsamayacak.
• İhalenin feshi talep edilmiş olsa dahi artırma sonuç tutanağının ilanından itibaren 7 gün içinde ihale alıcısı tarafından satış bedeli nakden ödenecek.
• İhalenin feshi talebi ihale bedeli üzerinden binde 68,31 oranında nispi harca tabi olacak.
• İhalenin feshi talebi üzerine icra mahkemesi tarafından 20 gün içerisinde duruşma yapılacak ve taraflar gelmese dahi karar verilecek.
• İcra dairesi tarafından yapılan çocuk teslimlerine ilişkin 25, 25/a ve 25/b maddeleri tümden yürürlükten kaldırıldı. Artık icra dairesi marifetiyle çocuk teslimi işlemi yapılmayacak.