Dr.Farshad Ahmad Mohmand

*د چاغوالی یا Obesity له وجهې د لاندې ناروغیو د رامنځته کیدو خطر زیات دی!

1_ د وینې لوړ فشار
2_ د شکرې ناروغۍ دوهم ډول (Type 2 DM)
3_ د زړه د رګونو ناروغۍ یا قلبي حملې
4_دماغي سکتې یا Stroke
5_ سالنډي یا Asthma
6_ د تریخې پړسوب او د تریخې تیږې
7_ د بندونو التهاب خصوصا د زنګنونو د بندونو التهاب او دردونه (osteoarthritis)
8_ ژور خفګان یا Depression او نور روانې ستونزې
9ـ د پښتورګو ناروغۍ
10_ د وینې د غوړو زیاتوالی یا dyslipidemia
11_ د خوب په حالت کې ساه تنګۍ مشکل یا Sleep apnea
12_ په ځیګر کې د شحمو راټولیدل (Non alcoholic fatty liver disease
13_ سرطانونه Malignancies
14_ د حاملګۍ ستونزې خصوصا د حاملګۍ د وخت شکر ناروغي
15_د ملا دردونه او د نقرص یا Gout
کاپی

pterion region
ماشومان په غه برخه کی په څپیړه مه وهۍ!!

ټریون د کوپړۍ هغه نازکه برخه ده چیرته چی د کوپړۍ څلور هډوکی سره يوځای کیږی ترټولو کمزورې برخې په توګه پیژندل کیږي. د منځنی مننګیل شریان مخکینۍ څانګه د ټریون برخی لاندې تیریږي. pterion ته دردناک ضربه کیدای شي د مینځني مننګیل شریان پری کړي چې په ایپیډورل کی د زیاتی وینی د راټولیدلو له امله د ناڅاپی مړینی سبب کیږی.
کاپی

هیڅکله هم د کمخونی لپاره د اوسپنې مستحضراتو سره یوځای د معدې درمل لکه د PPI کورنۍ درمل مه خورۍ، ځکه د اوسپنې مستحضراتو د ښه جذب لپاره اسیدی محیط ته ضرورت ده او د معدې درمل اسیدی محیط ختموی.
د اوسپنې مستحضراتو سره یوځای نارنج، لیمو استعمال کړۍ تر څو محیط اسیدی شی..
کاپی

د ويني سره حجرات (RBC) د الکترون مایکروسکوپ لاندې.

"زانزیمان" د آفریقا هېواد څخه دی، د نوموړي زېږون پۀ کوچني سر سره شوی دی، چې د دې رنځ نوم دی. هغه د خلګو د ځورونې او تمسخر له امله هره ورځ د ځنګل پۀ لور څو میله واټن طی کوي؛ تر څو د انسانانو د توهین څخه لېري پۀ امن کې و اوسې
آه! انسانیت د انسانانو له زړونو څخه تېښته کړې ده
يٰٓأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُوا لَا يَسْخَرْ قَوْمٌ مِّن قَوْمٍ عَسٰىٓ أَن يَكُونُوا خَيْرًا مِّنْهُم [سُوۡرَةُ الحُجرَات : 11] ْ
اې مؤمنانو! یو قوم دی په بل قوم ملنډی نه وهی، كېداى شي چې هغوى له دوى څخه غوره وي.
کاپی

د metformin کلینیکی استعمال:
①:متفورمین د type 2 DM ناروغانو لپاره لومری کلاس دوا ده همدارنگه هغه خلک چی په type 1 DM باندی اخته او چاغ دی هم کیدای شی دا دوا ورته فایده وکری دا دوا د ځګر پواسطه د ګلوکوز جوړيدل کموي, د انسولين په مقابل کي resistance کموي همدارنګه د کولمو څخه د ګلوکوز جذب هم کموي , دا دوا د ديابيت په مريضانو کي د myocardial infarction پيښي 39% کموي
②: متفورمين په وينه کي يو څه اندازه د cholesterol, LDL او TG سويه ښکته کوي
③:متفورمین د polycystic o***y syndrome مریضانو د پاره هم استعمالیږي
④: دا دوا د fatty liver د پاره هم انتخابي دوا ده
⑤:څيړنو خودلي چي دا دوا د سرطان ضد تاثير هم لري


داوسنی Research په اساس ددې دوا استعمال په بدن کې د Vitamin B12 کمبود رامنځته کوي نو بايد چی د ويټامين B12 ټيبليټس ورسره استعمال کړو.


کاپی

محرقه حیوانی یا Brucellosis چیست؟

محرقه حیوانی یا Brucellosis یکی از امراض مشترک بین انسان ها و حیوانات است که بنام (Zoonosis) یاد میشود و توسط باکتری به نام بروسیلا ( Brucella ) بوجود میاید. این مرض کسب شده از حیوانات به انسان ها و بر عکس آن میباشد که علت های بوجود آمدن آن استفاده از محصولات حیوانی غیر پاستوریزه شده مانند ماست, شیر, پنیر, چکه, مسکه, گوشت های منتن به این مرض و تماس مستقیم به حیوانات منتن میباشد. سه نوع پتوجن ها یا عامل سببی این مرض عبارت اند از:
1- Brucella Melitensis بروسیلای بز و گوسفند
2- Brucella Abortus بروسیلای گاوی
3- Brucella Suis بروسیلای خوکی
در کشور عزیز ما افغانستان خوشبختانه نوع خوکی آن وجود ندارد و دو نوع دیگر آن وجود دارد. اعراض که نزد انسان از سبب این مرض به وجود میاید شامل تب, لرزه, کسالت, بی قراری, بی اشتهایی, و باختن وزن میباشد و در صورتیکه پیشرفته شود باعث ضخامه عقدات لمفاوی و بزرگ شدن طحال و جگر میشود.

تداوی:

جهت تداوی این مرض از انتی بیوتیک های ذیل استفاده صورت میگیرد:
1- Doxycylin + Rifampin
2- Doxycylin + Streptomycin
3- Rifampin + Co-trimoxazol
4- Streptomycin + Cotimoxazol

کاپی

مریضان شکر در جریان یک سال کدام معاینات را ضرورت دارد و چرا ؟
مرض شکر یک مرض مزمن یعنی مرض تمام عمر است
، در مریضان شکر اکثرا رگ های خورد اعضای مهم و حیاتی در معرض خطر میباشد و به همین منظور اگر مریض شکر شکایات داشته باشد یا خیر باید معالجه شود و بخاطر که از خرابی این اعضای مهم جلوگیری شود ، مریضان شکر پهلو اینکه ادویه ، ورزش و رژیم غذای مناسب داشته باشد معاینات لازمه را باید در جریان یک سال انجام دهد ، گاهی اوقات مریضان تا وقتیکه شکایات خاص از امراض نداشته باشد معاینات انجام نمیدهد ولی سخن اساسی این است که در صورت شکایات مریض شکر از مرض گرده ، قلب ، و چشم .. ، گاهی خیلی دیر می‌باشد یعنی وقتیکه مریض شکایات آنرا پیدا میکند به معنی این است که این اعضا تخریب شده و اکثرا برگشت ناپذیر می‌باشد ، پس بهتر است این معاینات را مریضان شکر حد اقل در سال یکبار انجام دهد ، تا از عواقب ناگوار شکر در امان باشد
۱ : هر ماه یکبار شکر خون چک کند ( FBS )
۲ : هر سه ما بعد یکبار چربی خون و شکر سه ماهه ( Lipid profiles, HBA1c)
۳ : هر شش ماه بعد یکبار معاینه گرده (Creatinine, BUN , Abdominal US )
۴ : هر سال یکبار معاینه قلب ( ECG , ECHO ) و یکبار مراجعه به داکتر چشم و معاینه ابتدایی چشم
به امید صحت کامل همه شما !

کاپی

خون بینی EPISTAXIS

عبارت از جاری شدن خون از سوراخ بینی است
محل خونریزی را شبکه وعایی قسمت قدامی بینی و جدار (دیوار) میانی بینی تشکیل میدهد

خونریزی بینی دو نوع میباشد

1.خونریزی قدامی بینی (Anterior )
حدود 90 درصد از خونریزی بینی را تشکیل میدهد
خونریزی معمولا از رگهای قدامی بینی جریان پیدا می کند

2.️خونریزی خلفی بینی (Posterior)
این خونریزی نادر بوده و در افراد مسن رخ می دهد. خون معمولا از یک رگ در خلف بینی جریان پیدا می کند

اسباب خونریزی بینی
علت داخلی

1.️وارد شدن ضربه به بینی
2.فرو بردن انگشت در بینی
3.️سینوزیت یا التهاب سینوس ها
4.️آب و هوای خشک و یا تغییر ناگهانی هوای خیلی سرد به هوای گرم
5.️آلرژی ها و حساسیت های بینی
6.️مصرف مواد مخدر همچون کوکائین
7.️تومور های بینی
8.️خشک شدن مخاط بینی
9.️جراحی بینی

علت سيستميك

1.️سرما خوردگی
2.️فشار خون بالا
3.دواهاى رقیق‌کننده خون
4.️الکول
5.️سرطان خون
6.️تغییرات هورمونی و فشار بلند در حاملگی
7.️بیماری‌ های وعايى
8.️کمبود ویتامین K و کلسیم
9.️امراض کبدی

اقدامات اولیه

1.آرام بمانید وحرکت نکیند
2.سرتان را تقریبا راست نگهدارید زیاد به بالا خم نکنید چون خون وارد سیستم هضمه شده باعث دلبدی میشود.
3.قسمت نرمی بینی را با دو انگشت محكم بگيريد
4.يك پارچه گاز يا پنبه را در بينى تطبيق كنيد
5.درصورت موجود استفاده ار تامپون های مخصوص بینی که برای توقف خونریزی استفاده میشود استفاده نمایید

داکتر فرشاد احمد(مهمند)

⭕ سکبیس Scabies یا د پوستکي خارښت!

◀ سکبيس د پوستکي یوه پرازیټیکی ناروغي ده چې د مایټس ( یو ډول خاص سپږې ) له امله چې د سارکوپټیس سکوبي په نامه یادیږی رامنځته کیږي . دا مایکروسکوپی مایټس ( سپږې ) که چېری تداوی نشی ، کولی شي ستاسو په پوستکي کی د میاشتو لپاره ژوند وکړي . دا ستاسو د پوستکي په سطح کې بیا بیا تولید کوي او بیا دې ته ننوځي او هګۍ اچوی ، او د پوستکي د خارښ او سرو دانو ( red rashes ) لامل کیږي .

◀ انتقال transmasion : سکبيس مایټس اکثرا د مستقیم او اوږد تماس له لاری خپریږي ( په خارښت اخته شخص سره د اوږد تماس له وجهې روغ شخص ته انتقالیږي ) او همدارنګه انتقال یی د ناروغ شخص د کالو ( جامو ) ، تولیه ، بستري او نورو سره تماس دی .

◀ د سکبيس پیښی په ټوله نړئ کې په هر سن او هر نژاد کی موجودی دی ، او تقریبآ 130 میلیونه خلک پری اخته دی .

◀ کلینیکی لوحه Sign Symptoms : کله چې یو شخص په ابتدایی ډول د سکبيس په واسطه ملوث شی ، نو تر شپږو هفتو پورې په کی اعراض او علايم تظاهر کوی . چې مهمی علامی یی د پوستکی رش او شدید خارښت دی ، کوم چې د شپی له طرفه لا پسی زیاتیږی . دوامداره او شدید ګرول ( مښل ) د پوستکی د زخم او دوهمی انتان سبب ګرځي . خارښت زیاتره په لاسونو ، سینی ، جنسی اعضاو او کوناټو کی وی ، خو په ماشومانو کی بیا سر ، مخ او لاسونو کی زیات وی .

◀ تداوي : د سکبيس تداوی زیاتره په ګروپي شکل وی ، يعنی اخته اشخاص باید ټول تداوی شی . تداوی یی زیاتره د لوکل کریمونه او پومادونو سره تر سره کیږی خو کیدایشی اورل دواګاني هم استعمال شی .

①: 5 percent permethrin cream .
② 25 percent benzyl benzoate lotion .
③ 10 percent sulfur ointment .
④ 10 percent crotamiton cream .
⑤ 1 percent lindane lotion .

◀ پورتنئ دواګاني لوکل استعمالیږي او زیاتر د شپی له طرفه استعمالیږي . ځکه پرازیټ د شپی له طرفه زیات فعال وی . همدا راز oral antibiotics ( د دوهمی انتان لپاره ) ، antihistaminic ( د خارښت لپاره ) او Steroids ( د التهاب او پړسوب لمنځه وړلو لپاره ) استعمالیږي . په شدید حالت کی چې د لوکل پومادونو سره مریض جواب ونه وایی نو هغوی ته Oral tab Ivermectin (stromectol) توصیه کیږي .

⭕ د سکبیس مخنیوی Prevention : تر ټولو بهتره د مخنیوی لار د مریض شخص سره د ډایریکټ تماس نه ځان ساتل ، د هغوی د جامو ، تولیه او نورو شیانو سره د تماس څخه ځان وساتئ . د مریض جامی په چپه ( په څټ ) اسیری ( اوتو ) کړئ ، د مریض بستره ، او کټ لمر ته واچوئ .
Medical information
کاپی

آخرین لباس که همه ما می پوشیم