Anila Kalleshi

Kafeina

Kafeina konsumohet në të gjithë botën. Njerëzit aktiv shpesh e marrin atë përpara stërvitjes për të përmirësuar performancën e ushtrimit. Hulumtimet kanë treguar se kafeina është vërtet e efektshme në rritjen e performancës së stërvitjes.

Për shembull, mund të përmirësojë prodhimin e energjisë, aftësinë e trupit për të prodhuar forcë shpejt, gjë që është e rëndësishme për aktivitete të tilla si peshëngritje, vrapim dhe çiklizem.

Me kalimin e kohës, për shkak të konsumit të kafeinës edhe ushtrimeve me te renda, mund të keni përfitime më të mira ne muskuj. Megjithatë, kjo do të ndodh vetëm nëse konsumohen kalorite dhe proteinat adekuate.

Si të pastroni mushkëritë dhe rigjallëroni sistemin imunitar duke përdorur këtë kurë natyrale

Kjo kurë është posaçërisht e dobishme në rastet e kollës së fëmijëve apo për të përmirësuar imunitetin e tyre.
Kjo recetë e mrekullueshme është e dizenjuar për fëmijë që kanë kollë për ditë të tëra dhe prodhojnë një tingull të çuditshëm nga mushkëritë. Vetëm një filxhan nga kjo pije natyrale do t’ju vijë në ndihmë përpjekjeve të trupit për të eliminuar mukusin nga sistemi dhe për të stabilizuar sistemin imunitar.
Përbërësit
-1 filxhan tërshërë kokërr
-1 filxhan ujë
-1 filxhan sheqer
Udhëzimet:
-Merrni tërshërën dhe pastrojeni. Pas kësaj, vendosini kokrrat e tërshërës në një tenxhere dhe hidhini pak ujë e sheqer. (sasi 250 ml)
Vendoseni përzierjen në sobë që të fillojë të ziejë. Prisni pak minuta. Ideale do të ishte ta gatuani përpara se të flini dhe ta lini gjithë natën.
Mëngjesin tjetër, hiqni tërshërën dhe filtrojeni përzierjen në një enë të pastër. Ruajeni në frigorifer. Mund ta ruani deri në 5 ditë.
Jepini një sasi 30 ml çdo mëngjes përpara se të hanë mëngjes.
Vazhdojeni për rreth 40 ditë. Më pas ndalojeni kurën për rreth dy javë. Pasi bëni këtë pushim mund ta vazhdoni sërish nëse dëshironi për 40 ditë të tjera.
Kur ta mbaroni këtë kurë, fëmija juaj do të ketë një sistem të fortë imunitar dhe kjo pije parandalon sëmundjet dhe viruset të përsëriten.
Pse tërshëra është kaq speciale?
Studimet kanë konfirmuar që tërshëra është e shëndetshme për shëndetin sepse ka në përmbajtje një sërë nutrientësh. Njerëzit e kanë përdorur tërshërën si një barnë shëruese për shekuj. Tërshëra është e pasur në vitaminë B, A, lecithin, disa amino-acide dhe proteina, kalcium, niacin, fosfor, jod, magnez, zink etj.
Mund ta shtoni dhe në supëra. Kjo supë bën mrekullira për njerëzit që po mundohen të stabilizojnë sistemin e tyre imunitar, probleme me veshkat, sheqerin në gjak dhe gastrit.

Ndikimi i alkoolit në peshë është një temë e rëndësishme për shëndetin tonë🍷🍺 Alkooli mund të përmbajë kalori të tepërta dhe të ndikojë në stresin metabolik📈🤯 Kujdes dhe moderacion janë kyçja për të ruajtur një peshë të shëndetshme🍃💪 Ju kujdeseni për peshën tuaj ndërsa e mbani nën kontroll konsumin e alkoolit? 🤔 Na kontaktoni në: 0682095310/ 0692170531 📍Adresa: Anila Kalleshi Center AKC Rr.Sami Frasheri, Nd26, në Bllok prane Juveniljes te vjeter, Kati 2, TIRANE Kodi postal 1060

Lekura e pjeshkes ka permbajtje te madhe karotine, kurse para se gjithash pigmentin bimor ksantofil. Ky pigment i mbron qelizat tona prej plakjes se parakohshme. Pervec kesaj, acidi nuklein i pjeshkes ndikon qe lekura te mbetet e re dhe e lemuar.
Meqenese permban shume magnez, vitamine B3, selen dhe zink, pjeshka ndikon edhe ne permiresimin e humorit. Ajo ndikon edhe kunder stresit. Bankhofer keshillon qe njerezit me obligime te shumta te hane pjeshke, sepse ajo e perforcon zemren dhe qarkullimin e gjakut, kurs ka edhe ndikim diuretik.
Konsumimi i pjeshkave reflektohet pozitivisht edhe ne jeten seksuale. Burrat qe konsumojne rregullisht pjeshke kane jete seksuale me te mire. Vitamina C e pjeshkes, ne kombinim me mineralet dhe enzimat, e zmadhojne numrin e spermatozoideve dhe i bejne me aktive.Vitamina C e forcon sistemin mbrojtes, kurse tek duhanpiresit i lehteson pasojat e pirjes se duhanit. Duhanpiresve u nevojitet tri here me shume vitamine C se sa atyre qe nuk pine duhan. Pjeshka e freskët është burimi më i mirë i fosforit, i cili është jashtëzakonisht i rëndësishëm, sepse ndikon në shëndetin e eshtrave dhe dhëmbëve, rritjen dhe rigjenerimin e indeve dhe mirëmbajtjen e vlerave të ph në gjak. Ato po ashtu përmbajnë edhe hekur, bakër i cili i nevojitet organizmit për të krijuar hemoglobinë dhe kolagjen, vitaminë B3, i cili është një faktor i rëndësishëm për metabolizmin dhe prodhimin e energjisë.
Një pjeshkë e madhësisë mesatare (me lëvore), mbulon pesë deri në dhjetë për qind të nevojave të trupit për fibra te të rriturit. Nëse hani pjeshkë rregullisht, do të rregulloni sulmet e urisë, do të mundësoni zbrazjen e rregullt të zorrëve, do të zvogëloni rrezikun nga kanceri i zorrës së trashë, sëmundjet kardiovaskulare dhe diabeti i tipit 2. Pjeshkët janë burim i rëndësishëm i vitaminës C, e cila na mbron nga infeksionet dhe përshpejton shërimin dhe i vitaminës E, e cila ndikon në imunitet dhe në shëndetin e lëkurës.
Nuk duhet të pini shumë ujë pas ngrënies së këtij fruti, sepse rrezikoni acidin cianidrik që ndodhet në pjeshkë.
Pjeshka është e përsosur si një vakt i lehtë pas mëngjesit, pa shtuar sheqer, tretet lehtë dhe prandaj është e përshtatshme për ata që kanë probleme me tretjen. Këshillohet të hahet larg vakteve, pasi "përzierja" e qumështit dhe karbohidrateve mund ti shkaktojë parehati zorrëve.

Sëmundja e Parkinsonit është një çrregullim progresiv që prek sistemin nervor dhe pjesët e trupit të kontrolluara nga nervat. Simptomat fillojnë gradualisht. Simptoma e parë mund të jetë një dridhje mezi e dukshme në njërën dorë. Çrregullimi gjithashtu mund të shkaktojë ngurtësi ose ngadalësim të lëvizjes.

Në fazat e hershme të sëmundjes së Parkinsonit, fytyra juaj mund të tregojë pak ose aspak shprehi. Krahët mund të mos lëkunden kur ecni. E folura juaj mund të bëhet e butë ose e paqartë. Simptomat e sëmundjes së Parkinsonit përkeqësohen me kalimin e kohës.

Megjithëse sëmundja e Parkinsonit nuk mund të shërohet, medikamentet mund të përmirësojnë ndjeshëm simptomat tuaja. Në disa raste, mjeku juaj mund të sugjerojë kirurgji për zona të caktuara të trurit tuaj për të përmirësuar simptomat.

Simptomat
Shenjat dhe simptomat e sëmundjes së Parkinsonit mund të jenë të ndryshme për të gjithë. Shenjat e hershme mund të jenë të lehta dhe të kalojnë pa u vënë re. Simptomat shpesh fillojnë në njërën anë të trupit dhe zakonisht mbeten më keq në atë anë, edhe pasi simptomat fillojnë të prekin gjymtyrët e tjera.

Simptomat e Parkinsonit mund të përfshijnë:

Dridhje që zakonisht fillon në një gjymtyrë, shpesh në dorë ose gishta. Mund të fillojë si nevojë për fërkuar gishtin e madh dhe gishtin tregues para dhe mbrapa. Po ashtu, dora juaj mund të dridhet më shumë kur nuk është në lëvizje dhe më pak kur jeni duke kryer diçka.
Ngadalësimi i lëvizjes. Me kalimin e kohës, sëmundja e Parkinsonit mund të ngadalësojë lëvizjen tuaj, duke i bërë detyrat e thjeshta të vështira. Mund të filloni të bëni hapa më të shkurtër kur ecni. Mund të jetë e vështirë të ngriheni nga një karrige ose mund të tërhiqni ose ngatërroni këmbët ndërsa përpiqeni të ecni.
Muskujt e ngurtë. Ngurtësia e muskujve mund të ndodhë në çdo pjesë të trupit tuaj. Muskujt e ngurtësuar mund të jenë të dhimbshëm dhe të kufizojnë gamën tuaj të lëvizjes.
Qëndrimi dhe ekuilibri i dëmtuar. Qëndrimi juaj mund të përkeqësohet. Po ashtu, mund të rrëzoheni ose të keni probleme të ekuilibrit..
Humbja e aftësive motorike. Aftësitë motorike, pra aftësitë për të kryer lëvizje të pavetëdijshme, si pulitja e syve, buzëqeshja ose lëkundja e krahëve kur ecni, mund të reduktohen.
Ndryshimet e të folurit. Mund të flisni me zë të ulët, shpejt, të shani ose të hezitoni përpara se të flisni. E folura juaj mund të jetë më monotone se normalisht.
Ndryshimet e shkrimit. Mund ta keni të vështirë për të shkruar.
Shkaqet
Për shkakt të sëmundjes së Parkinsonit, disa qeliza nervore (neurone) në tru gradualisht prishen ose vdesin. Shumë nga simptomat vijnë si rrjedhojë e humbjes së neuroneve që prodhojnë dopaminë. Kur nivelet e dopaminës ulen, aktivite atipike të trurit fillojnë.

Shkaku i sëmundjes së Parkinsonit është i panjohur, por disa faktorë duket se luajnë një rol në zhvillimin e saj. Ato përfshijnë:

Gjenet. Studiuesit kanë identifikuar ndryshime specifike gjenetike që mund të shkaktojnë sëmundjen e Parkinsonit. Po ashtu, raste kur ka shumë anëtarë të familjes të prekur nga sëmundja e Parkinsonit duket se ndikojnë në zhvillimin e sëmundjes tek pasardhëit.
Shkaktarët mjedisorë. Ekspozimi ndaj disa toksinave ose faktorëve mjedisorë mund të rrisë rrezikun e sëmundjes së Parkinsonit.
Faktoret e rrezikut
Faktorët e rrezikut për sëmundjen e Parkinsonit përfshijnë:

Mosha. Të rinjtë rrallë e përjetojnë sëmundjen e Parkinsonit. Zakonisht ajo fillon në moshë të mesme ose të vonë, dhe rreziku rritet me moshën. Njerëzit zakonisht e zhvillojnë sëmundjen rreth moshës 60 vjeç ose më shumë. Nëse një i ri ka sëmundjen e Parkinsonit, këshillimi me mjekun mund të jetë i dobishëm në marrjen e vendimeve për planifikimin familjar. Puna, situatat sociale dhe efektet anësore të mjekimit janë gjithashtu të ndryshme nga ato të një personi të moshuar me sëmundjen e Parkinsonit dhe kërkojnë analizë të veçantë.
Trashëgimia gjenetike. Të pasurit e një të afërmi me sëmundjen e Parkinsonit rrit shanset që ju të zhvilloni sëmundjen po ashtu. Megjithatë, rrisku është i vogël nëse nuk keni shumë të afërm në familjen tuaj me sëmundjen e Parkinsonit.
Gjinia. Burrat kanë më shumë gjasa të zhvillojnë sëmundjen e Parkinsonit sesa gratë.
Ekspozimi ndaj toksinave. Ekspozimi i vazhdueshëm ndaj herbicideve dhe pesticideve mund të rrisë rezikun e sëmundjes së Parkinsonit.
Trajtimet për sëmundjen e Parkinsonit
Megjithëse nuk ka shërim për sëmundjen e Parkinsonit, ilaçet, trajtimi kirurgjik dhe terapitë e tjera shpesh mund të lehtësojnë disa simptoma.

Ilaçet për sëmundjen e Parkinsonit
Ilaçet mund të ndihmojnë në trajtimin e simptomave të Parkinsonit duke:

rritur nivelit e dopaminës në tru
duke pasur një efekt në kimikate të tjera të trurit, të tilla si neurotransmetuesit, të cilët transferojnë informacionin midis qelizave të trurit
duke ndihmuar në kontrollin e simptomave të moslëvizjes
Terapia kryesore është levodopa. Qelizat nervore përdorin levodopa për të prodhuar dopaminë për të furnizuar mungesat e saj në tru. Zakonisht, njerëzit marrin levodopa së bashku me një ilaç tjetër të quajtur karbidopa. Karbidopa parandalon ose redukton disa nga efektet anësore të terapisë me levodopa – të tilla si të përziera, të vjella, presion të ulët të gjakut etj.

Njerëzit që jetojnë me sëmundjen e Parkinsonit nuk duhet të ndalojnë kurrë marrjen e levodopës pa u konsultuar me mjekun e tyre. Ndërprerja e papritur e medikamentit mund të ketë efekte anësore serioze, si pamundësi për të lëvizur ose vështirësi në frymëmarrje.

Kirurgji
Për njerëzit me sëmundjen e Parkinsonit që nuk reagojnë mirë ndaj ilaçeve, mjeku mund të rekomandojë stimulim të thellë të trurit. Gjatë një procedure kirurgjikale, mjeku vendos elektroda në një pjesë të trurit dhe i lidh ato me një pajisje të vogël elektrike të vendosur në gjoks. Pajisja dhe elektrodat stimulojnë pa dhimbje zona specifike në tru që kontrollojnë lëvizjen, në mënyrë që të ndihmojë në ndalimin e shumë prej simptomave të Parkinsonit të lidhura me lëvizjen, të tilla si dridhja, ngadalësia e lëvizjes dhe ngurtësia.

Terapi të tjera
Terapitë e tjera që mund të ndihmojnë në menaxhimin e simptomave të Parkinsonit përfshijnë:

terapitë fizike, profesionale dhe të të folurit, të cilat mund të ndihmojnë me çrregullimet e ecjes dhe zërit, dridhjet dhe ngurtësinë dhe rënien e funksioneve mendore
një dietë e shëndetshme për mirëqenien e përgjithshme
ushtrime për të forcuar muskujt dhe për të përmirësuar ekuilibrin, fleksibilitetin dhe koordinimin
masazhe për të reduktuar tensionin
yoga dhe tai chi për të rritur shtrirjen dhe fleksibilitetin

Cila është sallata juaj e preferuar?

A doni të zbardhni dhëmbët tuaj, pa përdorimin e kimikateve në treg?
Sekreti është që të përdorni vaj kokosi dhe shafranin e Indisë. Miksojink të dy përbërësit derisa të krijohet një pastë, të cilën duhet ta mbani në dhëmbë për rreth pesë minuta dhe më pas shpëlajeni gojën me ujë të bollshëm. Rezultati është mjaft o mahnitshëm, dhëmbët do të bëhen të bardhë dhe me shkëlqim.

Çfarë është një çrregullim i të ngrënit?
Çrregullimet e të ngrënit janë një sërë kushtesh psikologjike që shkaktojnë zhvillimin e zakoneve jo të shëndetshme të të ngrënit. Ata mund të fillojnë me një obsesion me ushqimin, peshën trupore ose formën e trupit.

Në disa raste, çrregullimet e të ngrënit mund të shkaktojnë pasoja të rënda shëndetësore dhe madje mund të rezultojnë në vdekje nëse nuk trajtohen. Në fakt, çrregullimet e të ngrënit janë ndër sëmundjet mendore më vdekjeprurëse, të dyta pas mbidozës së opioideve.

Njerëzit me çrregullime të të ngrënit mund të kenë një sërë simptomash. Simptomat e zakonshme përfshijnë kufizim të rëndë të ushqimit dhe sjellje pastrimi si të vjella ose ushtrime të tepërta.

Edhe pse çrregullimet e të ngrënit mund të prekin njerëzit e çdo gjinie në çdo fazë të jetës, ato janë gjithnjë e më të zakonshme tek meshkujt dhe tek njerëzit jokonform gjinor. Këto popullata shpesh kërkojnë trajtim me norma më të ulëta ose mund të mos raportojnë fare simptomat e tyre të çrregullimit të të ngrënit.

Cilat janë shenjat e një çrregullimi të të ngrënit?
Llojet e ndryshme të çrregullimeve të të ngrënit kanë simptoma të ndryshme, por çdo kusht përfshin një fokus ekstrem në çështjet që lidhen me ushqimin dhe të ngrënit, dhe disa përfshijnë një fokus ekstrem në peshë.

Ky preokupim me ushqimin dhe peshën mund ta bëjë të vështirë fokusimin në aspekte të tjera të jetës.

Shenjat mendore dhe të sjelljes mund të përfshijnë:

humbje dramatike në peshë
shqetësimi për të ngrënë në publik
preokupimi me peshën, ushqimin, kaloritë, gramët e yndyrës ose dietën
ankesa për kapsllëk, intolerancë ndaj të ftohtit, dhimbje barku, letargji ose energji të tepërt
justifikime për të shmangur kohën e vaktit
frikë e fortë nga shtimi në peshë ose të qenurit “i shëndoshë”
veshje me shtresa për të fshehur humbjen e peshës ose për të qëndruar ngrohtë
kufizimi i ashpër i sasisë dhe llojeve të ushqimit të konsumuar
refuzimi për të ngrënë disa ushqime
mohimi i ndjenjës së urisë
shprehja e nevojës për të “djegur” kalori
peshimi vazhdimisht i vetes
modelet e ngrënies së tepërt dhe pastrimit
zhvillimi i ritualeve rreth ushqimit
ushtrimi i tepërt
gatimi i vakteve për të tjerët pa ngrënë për vete
mungesa e periudhave menstruale (te njerëzit që zakonisht kanë menstruacione)
Shenjat fizike mund të përfshijnë:

ngërçe në stomak dhe simptoma të tjera gastrointestinale
vështirësi në përqendrim
rezultate atipike të testeve laboratorike (anemi, nivele të ulëta të tiroides, nivele të ulëta hormonesh, kalium të ulët, numërim të ulët të qelizave të gjakut, ritëm të ngadaltë të zemrës)
marramendje
të fikët
ndjesi të ftohti gjatë gjithë kohës
parregullsitë e gjumit
parregullsi menstruale
kallot nëpër majat e nyjeve të gishtave (një shenjë e nxitjes së të vjellave)
lëkurë të thatë
thonjtë e thatë, të hollë
flokë të holluar
dobësi e muskujve
shërim i dobët i plagëve
funksioni i dobët i sistemit imunitar

Çfarë i shkakton çrregullimet e të ngrënit?
Ekspertët besojnë se një sërë faktorësh mund të kontribuojnë në çrregullimet e të ngrënit.

Një nga këto është gjenetika. Njerëzit që kanë një vëlla ose një prind me një çrregullim të të ngrënit duket se janë në një rrezik në rritje për të zhvilluar një të tillë.

Tiparet e personalitetit janë një tjetër faktor. Në veçanti, neurotizmi, perfeksionizmi dhe impulsiviteti janë tre tipare të personalitetit që shpesh lidhen me një rrezik më të lartë të zhvillimit të një çrregullimi të të ngrënit, sipas një rishikimi kërkimor të vitit 2015.

Shkaqe të tjera të mundshme përfshijnë presionet e perceptuara për të qenë të dobëta, preferencat kulturore për dobësinë dhe ekspozimi ndaj mediave që promovojnë këto ideale.

Kohët e fundit, ekspertët kanë propozuar që ndryshimet në strukturën e trurit dhe biologjinë mund të luajnë gjithashtu një rol në zhvillimin e çrregullimeve të të ngrënit. Në veçanti, nivelet e kimikateve të mesazheve të trurit, serotonin dhe dopamina mund të jenë faktorë.

Megjithatë, nevojiten më shumë studime përpara se të nxirren përfundime të forta.

Llojet e çrregullimeve të të ngrënit
Çrregullimet e të ngrënit janë një grup kushtesh të lidhura që përfshijnë çështje ekstreme të ushqimit dhe peshës, por secili çrregullim ka simptoma dhe kritere të veçanta diagnostikuese. Këtu janë gjashtë nga çrregullimet më të zakonshme të të ngrënit dhe simptomat e tyre.

1. Anoreksia nervore
Anoreksia nervore ka të ngjarë të jetë çrregullimi më i njohur i të ngrënit.

Zakonisht zhvillohet gjatë adoleshencës ose moshës madhore të re dhe ka tendencë të prekë më shumë femra sesa meshkuj.

Njerëzit me anoreksi në përgjithësi e shohin veten si mbipeshë, edhe nëse janë nën peshë të rrezikshme. Ata priren të monitorojnë vazhdimisht peshën e tyre, të shmangin ngrënien e disa llojeve të ushqimeve dhe të kufizojnë ashpër marrjen e kalorive.

Simptomat e zakonshme të anoreksisë nervore përfshijnë:

modele shumë të kufizuara të të ushqyerit
frikë e fortë nga shtimi në peshë ose sjellje të vazhdueshme për të shmangur shtimin në peshë, pavarësisht se janë nën peshë
një kërkim i pamëshirshëm për dobësim dhe mungesë vullneti për të mbajtur një peshë të shëndetshme
një ndikim i madh i peshës trupore ose formës së perceptuar të trupit në vetëvlerësimin
një imazh i shtrembëruar i trupit, duke përfshirë mohimin e të qenit seriozisht nënpeshë
Megjithatë, është e rëndësishme të theksohet se pesha nuk duhet të jetë fokusi kryesor i diagnostikimit të dikujt me anoreksi.

Përdorimi i indeksit të masës trupore si faktor në diagnozë është i vjetëruar, sepse njerëzit që kategorizohen si “normalë” ose “mbipeshë” mund të kenë të njëjtat rreziqe.

Në anoreksi atipike, për shembull, një person mund të plotësojë kriteret për anoreksi, por të mos jetë nën peshë pavarësisht humbjes së konsiderueshme në peshë.

Simptomat obsesive-kompulsive janë gjithashtu shpesh të pranishme. Për shembull, shumë njerëz me anoreksi janë të preokupuar me mendime të vazhdueshme për ushqimin dhe disa mund të mbledhin me obsesion receta ose të grumbullojnë ushqime.

Ata gjithashtu mund të kenë vështirësi të hanë në publik dhe të shfaqin një dëshirë të fortë për të kontrolluar mjedisin e tyre, duke kufizuar aftësinë e tyre për të qenë spontan.

Anoreksia kategorizohet zyrtarisht në dy nëntipe – lloji kufizues dhe lloji i ngrënies së tepërt dhe pastrimit.

Individët me llojin kufizues humbin peshë vetëm nëpërmjet dietës, agjërimit ose stërvitjes së tepërt.

Individët me llojin e ngrënjes së tepërt dhe pastrimit mund të hanë sasi të mëdha ushqimi ose të hanë shumë pak. Në të dyja rastet, pasi hanë, pastrohen duke përdorur aktivitete të tilla si të vjella ose marrja e laksativëve ose diuretikëve.

Anoreksia mund të jetë shumë e dëmshme për trupin. Me kalimin e kohës, individët që jetojnë me të mund të përjetojnë rrallim të kockave, infertilitet dhe flokë dhe thonjtë e brishtë.

Në raste të rënda, anoreksia mund të rezultojë në dështim të zemrës, trurit ose shumë organeve dhe vdekje.

2. Bulimia nervore
Bulimia nervore është një tjetër çrregullim i njohur i të ngrënit.

Ashtu si anoreksia, bulimia priret të zhvillohet gjatë adoleshencës dhe moshës madhore të hershme dhe duket të jetë më pak e zakonshme tek meshkujt sesa tek femrat.

Njerëzit me bulimi shpesh hanë sasi jashtëzakonisht të mëdha ushqimi në një periudhë të caktuar kohe.

Çdo episod i ngrënies së tepërt zakonisht vazhdon derisa personi të ngopet me dhimbje. Gjatë një qejfi, personi zakonisht ndjen se nuk mund të ndalojë së ngrëni ose të kontrollojë se sa po ha.

Tensionet mund të ndodhin me çdo lloj ushqimi, por më së shpeshti ndodhin me ushqimet që individi zakonisht do të shmangte.

Individët me bulimi pastaj përpiqen të pastrohen për të kompensuar kaloritë e konsumuara dhe për të lehtësuar shqetësimin e zorrëve.

Sjelljet e zakonshme të pastrimit përfshijnë të vjella të detyruara, agjërim, laksativë, diuretikë, klizma dhe ushtrime të tepruara.

Simptomat mund të duken shumë të ngjashme me ato të ngrënies së tepërt ose pastrimit të nënllojeve të anoreksisë nervore. Megjithatë, individët me bulimi zakonisht mbajnë një peshë relativisht tipike në vend që të humbin një sasi të madhe të peshës.

Simptomat e zakonshme të bulimia nervore përfshijnë:

episodet e përsëritura të ngrënies së tepërt me ndjenjën e mungesës së kontrollit
episodet e përsëritura të sjelljeve të papërshtatshme të pastrimit për të parandaluar shtimin në peshë
vetëvlerësimi i ndikuar tepër nga forma dhe pesha e trupit
frika e shtimit në peshë, pavarësisht se ka një peshë tipike
Efektet anësore të bulimisë mund të përfshijnë fytin e përflakur dhe dhimbje të fytit, gjëndrat e pështymës së fryrë, smaltin e dhëmbëve të konsumuar, prishjen e dhëmbëve, refluksin e acidit, acarimin e zorrëve, dehidratimin e rëndë dhe shqetësimet hormonale.

Në raste të rënda, bulimia mund të krijojë gjithashtu një çekuilibër në nivelet e elektroliteve, si natriumi, kaliumi dhe kalciumi. Kjo mund të shkaktojë një goditje në tru ose sulm në zemër.

3. Çrregullimi i ngrënies së tepërt
Çrregullimi i ngrënies së tepërt është forma më e përhapur e çrregullimit të të ngrënit dhe një nga sëmundjet kronike më të zakonshme tek adoleshentët.

Zakonisht fillon gjatë adoleshencës dhe moshës madhore të hershme, megjithëse mund të zhvillohet më vonë.

Individët me këtë çrregullim kanë simptoma të ngjashme me ato të bulimisë ose nënllojit të anoreksisë së ngrënies së tepërt.

Për shembull, ata zakonisht hanë sasi jashtëzakonisht të mëdha ushqimi në periudha relativisht të shkurtra kohore dhe ndjejnë mungesë kontrolli gjatë qejfeve.

Njerëzit me çrregullim të ngrënies së tepërt nuk i kufizojnë kaloritë ose nuk përdorin sjellje pastruese, të tilla si të vjellat ose ushtrimet e tepërta, për të kompensuar qejfin e tyre.

Simptomat e zakonshme të çrregullimit të ngrënies së tepërt përfshijnë:

ngrënia e sasive të mëdha të ushqimit me shpejtësi, në fshehtësi dhe derisa të ngopet në mënyrë të pakëndshme, pavarësisht se nuk ndihet i uritur
ndjenja e mungesës së kontrollit gjatë episodeve të ngrënies së tepërt
ndjenjat e shqetësimit, të tilla si turpi, neveri ose faji, kur mendoni për sjelljen e tepruar të ngrënies
mos përdorimi i sjelljeve pastruese, të tilla si kufizimi i kalorive, të vjellat, ushtrimet e tepërta ose përdorimi laksativ ose diuretik, për të kompensuar ngrënien e tepërt
Njerëzit me çrregullim të ngrënies së tepërt shpesh konsumojnë një sasi të tepërt ushqimi dhe mund të mos bëjnë zgjedhje ushqimore me vlera ushqyese. Kjo mund të rrisë rrezikun e tyre për komplikime mjekësore si sëmundjet e zemrës, goditjet në tru dhe diabeti i tipit 2.

4. Pica
Pica është një çrregullim i të ngrënit që përfshin ngrënien e gjërave që nuk konsiderohen ushqim dhe që nuk ofrojnë vlera ushqyese.

Individët me pica dëshirojnë substanca jo ushqimore si akull, papastërti, dhe, shkumës, sapun, letër, flokë, leckë, lesh, guralecë, detergjent rrobash ose niseshte misri.

Pica mund të ndodhë tek të rriturit, fëmijët dhe adoleshentët.

Më së shpeshti shihet tek individët me kushte që ndikojnë në funksionimin e përditshëm, duke përfshirë aftësitë e kufizuara intelektuale, kushtet e zhvillimit si çrregullimi i spektrit të autizmit dhe gjendjet e shëndetit mendor si skizofrenia.

Individët me pica mund të jenë në një rrezik të shtuar të helmimit, infeksioneve, dëmtimeve të zorrëve dhe mangësive ushqyese. Në varësi të substancave të gëlltitura, pica mund të jetë fatale.

Megjithatë, që gjendja të konsiderohet pica, ngrënia e substancave jo ushqimore nuk duhet të jetë pjesë tipike e kulturës ose fesë së dikujt. Për më tepër, ajo nuk duhet të konsiderohet një praktikë e pranueshme shoqërore nga bashkëmoshatarët e një personi.

5. Çrregullimi i përtypjes
Çrregullimi i përtypjes është një tjetër çrregullim i të ngrënit i njohur rishtazi.

Ai përshkruan një gjendje në të cilën një person rigurgiton ushqimin që e ka përtypur dhe gëlltitur më parë, e ripërtyp atë dhe më pas ose e gëlltitet përsëri ose e pështynë.

Ky përtypje zakonisht ndodh brenda 30 minutave të para pas një vakti.

Ky çrregullim mund të zhvillohet gjatë foshnjërisë, fëmijërisë ose moshës madhore. Tek foshnjat, ajo tenton të zhvillohet midis moshës 3 dhe 12 muajsh dhe shpesh zhduket vetë. Fëmijët dhe të rriturit me këtë gjendje zakonisht kërkojnë terapi për ta zgjidhur atë.

Nëse nuk zgjidhet tek foshnjat, çrregullimi i përtypjes mund të rezultojë në humbje peshe dhe kequshqyerje të rëndë që mund të jetë fatale.

Të rriturit me këtë çrregullim mund të kufizojnë sasinë e ushqimit që hanë, veçanërisht në publik. Kjo mund t’i çojë ata të humbin peshë dhe të bëhen nënpeshë.

6. Çrregullim shmangës/kufizues i marrjes së ushqimit
Çrregullimi shmangës/kufizues i marrjes së ushqimit (ARFID) është një emër i ri për një çrregullim të vjetër.

Termi ka zëvendësuar termin “çrregullim i të ushqyerit të foshnjërisë dhe fëmijërisë së hershme”, një diagnozë e rezervuar më parë për fëmijët nën moshën 7.

Individët me këtë çrregullim përjetojnë ushqim të shqetësuar për shkak të mungesës së interesit për të ngrënë ose për shkak të neverisë për disa erëra, shije, ngjyra, tekstura ose temperatura.

Simptomat e zakonshme të ARFID përfshijnë:

shmangia ose kufizimi i marrjes së ushqimit që e pengon personin të hajë mjaft kalori ose lëndë ushqyese
zakonet e të ngrënit që ndërhyjnë në funksionet tipike shoqërore, të tilla si ngrënia me të tjerët
humbje peshe ose zhvillim i dobët për moshën dhe gjatësinë
mungesa e lëndëve ushqyese ose varësia nga suplementet ose ushqyerja me tuba
Është e rëndësishme të theksohet se ARFID shkon përtej sjelljeve të zakonshme, të tilla si ngrënia e kujdesshme tek të vegjlit ose marrja më e ulët e ushqimit tek të rriturit e moshuar.

Për më tepër, ai nuk përfshin shmangien ose kufizimin e ushqimeve për shkak të mungesës së disponueshmërisë ose praktikave fetare ose kulturore.

Çrregullime të tjera të të ngrënit
Përveç gjashtë çrregullimeve të të ngrënit të mësipërm, ekzistojnë edhe çrregullime të tjera më pak të njohura ose më pak të zakonshme.

Këto përfshijnë:

Çrregullimi i pastrimit. Individët me çrregullim pastrimi shpesh përdorin sjellje pastruese, të tilla si të vjella, laksativë, diuretikë ose ushtrime të tepërta, për të kontrolluar peshën ose formën e tyre.
Sindroma e të ngrënit gjatë natës. Individët me këtë sindromë hanë shpesh gjatë natës, shpesh pas zgjimit nga gjumi.
Çrregullime të tjera të specifikuara të ushqyerjes ose të ngrënit (OSFED). Ndërsa nuk gjendet në DSM-5, kjo kategori përfshin çdo gjendje tjetër që ka simptoma të ngjashme me ato të një çrregullimi të të ngrënit, por që nuk përshtatet me asnjë nga çrregullimet e mësipërme.
Një çrregullim që aktualisht mund të jetë nën OSFED është ortoreksia. Megjithëse ortoreksia përmendet gjithnjë e më shumë në media dhe në studimet shkencore, DSM ende nuk e njeh atë si një çrregullim të veçantë të të ngrënit.
Individët me ortoreksi priren të kenë një fokus obsesiv në ushqimin e shëndetshëm në një masë që prish jetën e tyre të përditshme. Ata mund të kontrollojnë me detyrim listat e përbërësve dhe etiketat ushqimore dhe të ndjekin me obsesion llogaritë e “mënyrës së shëndetshme të jetesës” në mediat sociale.

Dikush me këtë gjendje mund të eliminojë grupe të tëra ushqimore, nga frika se nuk janë të shëndetshëm. Kjo mund të çojë në kequshqyerje, humbje të rëndë në peshë, vështirësi në të ngrënë jashtë shtëpisë dhe shqetësim emocional.

Individët me ortoreksi rrallë janë të fokusuar në humbjen e peshës. Në vend të kësaj, vetëvlerësimi, identiteti ose kënaqësia e tyre varet nga sa mirë janë në përputhje me rregullat e dietës së vetë-imponuar.

Si e dini nëse keni një çrregullim të të ngrënit?
Nëse keni një çrregullim të të ngrënit, identifikimi i gjendjes dhe kërkimi i trajtimit më shpejt do të përmirësojë shanset tuaja për t’u rikuperuar. Të qenit i vetëdijshëm për shenjat dhe simptomat paralajmëruese mund t’ju ndihmojë të vendosni nëse keni nevojë të kërkoni ndihmë.

Jo të gjithë do të kenë çdo shenjë ose simptomë menjëherë, por disa sjellje mund të sinjalizojnë një problem, të tilla si:

sjelljet dhe qëndrimet që tregojnë se humbja e peshës, dieta dhe kontrolli mbi ushqimin po bëhen shqetësimet kryesore
preokupimi me peshën, ushqimin, kaloritë, yndyrnat, gramët dhe dietën
refuzimi për të ngrënë disa ushqime
siklet me të ngrënit pranë të tjerëve
ritualet e ushqimit (mos lejimi i prekjes së ushqimeve, ngrënia vetëm e grupeve të caktuara ushqimore)
anashkalimi i vakteve ose ngrënja vetëm e pjesëve të vogla
dietat e shpeshta ose dietat e modës
shqetësim ekstrem me madhësinë, formën dhe pamjen e trupit
kontrolli i shpeshtë në pasqyrë për të meta të perceptuara në pamje
luhatje ekstreme të humorit
Nëse këto simptoma rezonojnë me ju dhe mendoni se mund të keni një çrregullim të të ngrënit, është e rëndësishme të kontaktoni një profesionist për ndihmë.

Marrja e vendimit për të filluar rikuperimin e çrregullimeve të të ngrënit mund të ndihet e frikshme ose dërrmuese, por kërkimi i ndihmës nga profesionistët, grupet mbështetëse të rikuperimit të çrregullimeve të të ngrënit dhe komuniteti juaj mund ta bëjnë shërimin më të lehtë.

Trajtimi i çrregullimeve të të ngrënit
Planet e trajtimit të çrregullimeve të të ngrënit janë të përshtatura në mënyrë specifike për çdo person dhe mund të përfshijnë një kombinim të terapive të shumta.

Trajtimi zakonisht do të përfshijë terapi bisede, si dhe kontrolle të rregullta shëndetësore me një mjek.

Është e rëndësishme të kërkoni trajtim herët për çrregullimet e të ngrënit, pasi rreziku i komplikimeve mjekësore dhe vetëvrasjes është i lartë.

Opsionet e trajtimit përfshijnë:

Psikoterapi individuale, grupore ose familjare. Një lloj psikoterapie e quajtur terapia konjitive e sjelljes (CBT) mund të rekomandohet për të ndihmuar në reduktimin ose eliminimin e sjelljeve të çrregullta të tilla si ngrënia e tepërt, pastrimi dhe kufizimi. CBT përfshin të mësuarit se si të njohësh dhe ndryshosh modelet e mendimit të shtrembëruar ose jo të dobishëm.
Medikamente. Një mjek mund të rekomandojë trajtim me medikamente të tilla si ilaqet kundër depresionit, antipsikotikët ose stabilizuesit e humorit për të ndihmuar në trajtimin e një çrregullimi të të ngrënit ose kushteve të tjera që mund të ndodhin në të njëjtën kohë, si depresioni ose ankthi.
Këshillim për të ushqyerit. Kjo përfshin punën me një dietolog për të mësuar zakonet e duhura të ushqyerjes dhe të ushqyerit dhe gjithashtu mund të përfshijë rivendosjen ose menaxhimin e peshës së një personi nëse ai ka përjetuar ndryshime të rëndësishme në peshë. Studimet sugjerojnë se kombinimi i terapisë ushqimore me terapinë njohëse mund të përmirësojë ndjeshëm rezultatet e trajtimit.
Si të ndihmoni dikë me një çrregullim të të ngrënit
Nëse mendoni se dikush në jetën tuaj ka një çrregullim të të ngrënit, zgjedhja juaj më e mirë është ta mbështesni dhe inkurajoni që të kërkojnë ndihmë nga një profesionist i kujdesit shëndetësor.

Kjo mund të jetë jashtëzakonisht e vështirë për dikë që jeton me një çrregullim të të ngrënit, por mbështetja e tyre në mënyra të tjera do t’i ndihmojë ata të ndihen të kujdesur dhe të inkurajuar në shërimin e tyre.

Shërimi nga një çrregullim i të ngrënit mund të zgjasë shumë dhe ky person mund të ketë periudha të rikthimit të sjelljeve të vjetra, veçanërisht gjatë periudhave të stresit. Nëse jeni afër këtij personi, është e rëndësishme të jeni pranë tij dhe të jeni të duruar gjatë gjithë shërimit të tyre.

Mënyrat për të mbështetur dikë me një çrregullim të të ngrënit përfshijnë:

Duke i dëgjuar ata. Marrja e kohës për të dëgjuar mendimet e tyre mund t’i ndihmojë ata të ndihen të dëgjuar, të respektuar dhe të mbështetur. Edhe nëse nuk jeni dakord me atë që thonë ata, është e rëndësishme që ata të dinë që ju jeni aty për ta dhe se ata kanë dikë për t’i besuar.
Përfshirja e tyre në aktivitete. Mund t’i afroheni dhe t’i ftoni ata në aktivitete dhe ngjarje shoqërore ose t’i pyesni nëse duan të shoqërohen një me një. Edhe nëse ata nuk duan të jenë socialë, është e rëndësishme të kontrolloni dhe t’i ftoni që t’i ndihmoni të ndihen të vlerësuar dhe më pak të vetmuar.
Duke u përpjekur për të ndërtuar vetëvlerësimin e tyre. Sigurohuni që ata e dinë se vlerësohen dhe vlerësohen, veçanërisht për arsye jo fizike. Kujtojuni atyre pse jeni shoku i tyre dhe pse vlerësohen.

Në fund të fundit
Kategoritë e mësipërme kanë për qëllim të ofrojnë një kuptim më të mirë të çrregullimeve më të zakonshme të të ngrënit dhe të shpërndajnë mitet rreth tyre.

Çrregullimet e të ngrënit janë gjendje të shëndetit mendor që zakonisht kërkojnë trajtim. Ato gjithashtu mund të jenë të dëmshme për trupin nëse nuk trajtohen.

Nëse keni një çrregullim të të ngrënit ose njihni dikë që mund të ketë një të tillë, mund të kërkoni ndihmë nga një profesionist i kujdesit shëndetësor i specializuar në çrregullimet e të ngrënit.