Bisschoppelijk archief Brugge

Dat charters echte pareltjes kunnen zijn, bewijzen deze twee oorkondes uit het archief van de Brugse Eekhoutabdij, bewaard in het Grootseminarie. In deze oorkondes uit 1297 verleent de Franse koning Filips IV de Schone – niet te verwarren met de Bourgondische hertog Filips de Schone – aan de abdij zijn bescherming en bevestigt haar privileges. De fantasierijke kalligrafie, inclusief beestige details 🐶🐰, springt meteen in het oog. Kers op de taart: het grote zegel van de koning die statig op zijn troon zit is erg goed bewaard gebleven.

Boeiende lezing op donderdag 6 juni in het Grootseminarie van Brugge 📖
Meer informatie en inschrijven:https://mcusercontent.com/5978c8a0d1e9f62def9c0b50d/files/f29560ca-b81d-a3ed-450a-9b8a3d2e1665/Miraeuslezing_A5_flyer_DIGITAAL.pdf

Over theekopjes, manuscripten, oude boeken en vers leesvoer - https://mailchi.mp/9ea94605857a/hemelvaartweekend

21 maart, daar is de lente! 🌼
De miniaturen in dit 13de -eeuwse manuscript geven ons een kleine inkijk in het middeleeuwse leven, verbonden met de seizoenen.
De kalender in dit handschrift, dat afkomstig is uit de bibliotheek van de abdij Ten Duinen en vandaag in het Grootseminarie bewaard wordt, is voorzien van prachtige miniaturen die de ‘werken van de maand’ voorstellen.
Zo zien we in de maand maart- in het Oudnederlands passend aangeduid als ‘Lentemaand’- een houthakker druk in de weer. De maand mei wordt voorgesteld als maand van de jacht- let op de ruiter met de jachtvalk. En in augustus is het oogsttijd en zien we de boer zwoegen op zijn veld.
Benieuwd naar meer? Het volledige handschrift kan je doorbladeren op www.mmmonk.be

🤫 Gebed en meditatie stonden in de Brugse Godelieveabdij centraal. Rust en stilte waren van groot belang. Dit 19de -eeuws boekje uit het archief van de Sint-Godelieveabdij, dat in het bisschoppelijk archief in Brugge bewaard wordt, omsluit instructies met gebarentaal die de zusters gebruikten om de stilte te bewaren. Activiteiten zoals orgel spelen of de pagina van een boek omslaan, plaatsen in de abdij zoals de kerk of de refter, namen van kloosterzusters en zelfs etenswaren als peper, mosterd, hardgekookte eieren en aardappelen, … : alles had een specifiek gebaar! Lees- en gebaar?- even mee!

Een spectaculair verlucht boek over mythologische Griekse en Romeinse goden in een middeleeuwse abdijbibliotheek? 🧐Lees er meer over in de reeks ‘Manuscript van de maand’, waarin elke maand een nieuw middeleeuws manuscript uit de collectie van het Grootseminarie in de kijker gezet wordt:

De mythologische goden volgens Boccaccio Mmmonk.be stelt bijna 100 kostbare manuscripten uit het Grootseminarie Brugge digitaal beschikbaar. Elke maand zetten we er een in de kijker.

Zoals elk jaar gaat op 15 augustus in Brugge de Brugse Belofte of Blindekensprocessie uit. De processie trekt van de kapel van Onze-Lieve-Vrouw-van-Blindekens naar de kerk van Onze-Lieve-Vrouw-ter-Potterie, waar een kaars wordt aangestoken die tijdens de processie wordt meegedragen. De processie is al meer dan 700 jaar oud: toen in 1304 de slag bij Pevelenberg tussen de Vlamingen en de Fransen plaats vond, beloofden Brugse vrouwen jaarlijks een kaars te branden als hun zonen en echtgenoten behouden thuis kwamen. Het is een belofte die nog steeds in ere gehouden wordt.
Deze devotieprent uit het begin van de 19de eeuw van het Broederschap van Onze-Lieve-Vrouw-van-Blindekens herinnert aan die eeuwenoude Belofte:
Naer Christi komste duijst drije hondert vijfthien jaeren
Bracht coninck Lodewijck sijn fransche leger schaeren
Door mons bij pefelbergh met maght naer Vlaenderlandt
Waer tegen heft gedaen manhaftigh wederstant
Robertus van Nivers ons Graef en gants versleghen
Des vijandts machtig leger godts Moeder gaf die segen
De Brugsche Borgers die daer nog mt blinde lien
Elck jaer ter Potterije haer dankbaer eer voor bien.

🐦Een bijzonder gevleugeld middeleeuws manuscript Over Vogels in de abdij van Ten Duinen 🦜

Vogels in de bibliotheek van de Duinenabdij De Avibus of ‘Over Vogels’ is een geschrift van de Noord-Franse geestelijke Hugo de Fouilloy, die leefde in de twaalfde eeuw. Het werk van de Fouilloy was in middeleeuwse monastieke middens erg populair. Het is dan ook niet verwonderlijk dat we De Avibus terug vinden in de rijke abdijbibliothe...

Vandaag was de laatste dag van de stage van stagiair Joris in het Bisschoppelijk archief Brugge:

"Als laatstejaarsstudent van de richting Informatiebeheer aan de Arteveldehogeschool kreeg ik de kans om de voorbije maanden stage te lopen in het Bisschoppelijk Archief Brugge. Ik hield me vooral bezig met het digitale archief, zoals het opmaken van informatiebeheersplannen en mappenstructuren per dienst, maar ook met de meer 'klassieke' archieftaken, zoals het metadateren en inventariseren van de aanwezige archiefstukken."

Zalig Pasen! 🐣
Op de foto: een handgeschreven, met aquarellen versierd getuigschrift van de wijding en ontsteking van de paaskaars in de Brugse Godelieveabdij, ter gelegenheid van het Paasfeest in 1934.

📖📚De website mmmonk.be stelt bijna 100 kostbare manuscripten uit het Grootseminarie digitaal beschikbaar. Een jaar lang zetten we elke maand een manuscript uit deze collectie in de kijker. Deze maand: de lichaamssappen van Galenus en de tabellen van Ibn Butlan:

Gezond leven in de middeleeuwen met Ibn Butlan en Galenus Mmmonk.be stelt bijna 100 kostbare manuscripten uit het Grootseminarie Brugge digitaal beschikbaar. Elke maand zetten we er een in de kijker.

☕️☕️ Van bij de oprichting van het Grootseminarie van Brugge in 1834 groepeerden seminaristen afkomstig uit eenzelfde stad of college zich in studentikoze koffieclubs of ‘Sociétés cafétiques’, waarvan velen nog tot het midden van de 20e eeuw zijn blijven bestaan. Seminaristen uit onder meer Ieper, Poperinge, Roeselare, Kortrijk, Wijtschate, Izegem en Brugge richtten zo'n eigen club op.
De koffieclubs kwamen op zondagnamiddag bijeen, vaak bij families thuis uit het Brugse. Op deze bijeenkomsten konden de leden zich ontspannen, werd er koffie gedronken en koekebrood gegeten, gefilosofeerd, gemusiceerd, ...
De koffieclubs hielden een eigen 'gildeboek' bij, een register met ludieke statuten en verslagen van hun activiteiten. Deze gildeboeken- die vaak prachtig geïllustreerd zijn- bieden een unieke inkijk in het studentenleven in het seminarie van de 19de en eerste helft van de 20e eeuw. Kijk even mee.

Zalig Kerstmis! 🎄

Foto: pagina uit het tweede deel van een driedelig brevier (1489-1492) van de Duinenabdij, met miniatuur van het kerstverhaal. © stad Brugge

Meer weten over dit manuscript uit het Grootseminarie van Brugge, of er zelf virtueel door bladeren? Dat kan via: www.mmmonk.be

🆕Project finalised: "The Dunes Manuscripts research and conservation"🆕

Between 2020-2022, 20 precious medieval manuscripts of the former Cistercian abbey of the Dunes – now preserved in the Major Seminary Bruges, were successfully studied and conserved by the team of the Book Heritage Lab (KU Leuven), under guidance of prof. dr. Lieve Watteeuw. The Dunes Manuscript Research and Conservation Project is supported by the King Baudouin Foundation (Fund Baillet Latour).

The Abbey of the Dunes was one of the oldest and main Cistercian abbeys of the Low Countries. It was founded in 1128 in Koksijde and joined the Cistercian order in 1138. A valuable possession of The Dunes was its collection of medieval manuscripts. During the 17th century, the library of Ter Doest abbey (Lissewege) was integrated in the library of the Dunes. The books were catalogued during this period by the abbey’s librarian Carolus de Visch (1596-1666) and some books were rebound. As such, the library of the Dunes contained a wide range of books which the monks required for their daily religious life, such as religious treatises, Bibles, sermons, prayerbooks, but the library also included books on subjects as ancient literature, philosophy, law, and science. Since 2015, the manuscripts are protected heritage of the Flemish Community (“Topstukken”).

Today the manuscripts of the former Cistercian abbey of the Dunes can be consulted online via the MMMonk website. The physical preservation, the research as well as the digitisation are embedded in this unique collection of medieval manuscripts.

For more information, please visit:
👉http://www.illuminare.be/2022/09/18/project-finalised-the-dunes-manuscripts-research-and-conservation/

To consult the manuscripts online, please visit:
👉https://mmmonk.be/en/

Dat niet enkel heel oude archiefstukken moeilijk te lezen zijn, bewijst deze brief uit het archief van kanunnik Jean Scherpereel (1806-1869) uit 1841. Het is een voorbeeld van zogenaamd cross-writing, waarbij een tekst verticaal over de horizontale tekst heen wordt geschreven. Deze praktijk was populair in de 19de eeuw, om te besparen op post- en papierkosten, of gewoon als amusement.
Wat er nu precies in de brief staat? Dat is aan de geduldige lezer om te ontdekken… (alvast 1 tip: de brief is geschreven in het Engels!).

Vorige week haalde burgemeester Peter de Jong de 802 jaar oude oorkonde van Rockanje op bij het Bisdom in Brugge. “Sprakeloos, acht eeuwen geschiedenis, ik kijk erop neer maar ik kijk er tegenop”, zei burgemeester De Jong toen hij de oorkonde voor het eerst zag. Rijnmond was erbij om verslag te doen van deze bijzondere gebeurtenis. Kijk hier de reportage: https://bit.ly/3uaruIg

Wilt u de originele oorkonde ook bewonderen? Dat kan! Vanaf 30 juni t/m 30 september is hij te bezichtigen in Openluchtmuseum De Duinhuisjes. Het museum is geopend op zaterdag en zondag van 13.30 tot 16.30 uur. In de zomer is het ook open op woensdagmiddag. De oorkonde is van 1 t/m 31 oktober 2022 nog te zien in de hal van het gemeentehuis in Rockanje.

Komende zondag is het opnieuw Erfgoeddag, een hoogdag voor erfgoedliefhebbers!
In het bisschopshuis in Brugge demonstreert papierrestaurator Martine Eeckhout aan de hand van oude archiefdocumenten en registers uit de collectie van het Bisschoppelijk Archief haar stiel, die ze onder het meester-leerling traject onderricht aan nieuwe leerlingen.
Op voorhand inschrijven is verplicht en kan nog tot en met donderdag 21 april.
Voor meer info: https://www.erfgoedcelbrugge.be/nl/erfgoeddag-2022/programma-2/demonstraties-5/vakmanschap-in-een-meester-leerling-traject_-conservatie-van-handschriften-

Vakmanschap in een meester-leerling traject: conservatie van handschriften en oude drukken Martine Eeckhout is een meester in de conservatie en restauratie van handschriften en waardevolle oude drukken. Onder het meester-leerling traject onderricht zij nieuwe leerlingen in haar stiel aan de hand van diverse projecten. Gedurende dergelijk traject werd er onder andere aan de conservatie van...