Νάνος Βαλαωρίτης (Nanos Valaoritis)

ΕΓΩ
του Νάνου Βαλαωρίτη

Κάτι που δεν έκανα χτες
με κυνηγάει απ’ το πρωί
η σκέψη ότι θα μπορούσα
να είχα κάνει τουλάχιστον

κάτι ανάλογο –κάτι που θα
έμοιαζε τουλάχιστον λιγάκι
από μακρυά ή από κοντά
με ό,τι είχα σκοπό να

κάνω –επιτελώντας έτσι
ένα καθήκον –αν όχι μια
επιθυμία διαρκείας ετών
που δεν είχα την ευκαιρία

να πραγματοποιήσω πίσω
από τις άλλες τις πιο παροδικές
που θα μ’ έκαναν να ξεχάσω
αυτό το κάτι το πολύ σημαν-

τικό - που χίλια δυο - ανάμεσα
σε μένα και σ’ αυτό με εμπόδισαν
να φτάσω στην ολοκλήρωσή του από
κάθε άποψη – εσωτερική κι έξω

τερική συνάμα - απαντώντας στην
κλήση «ποιος στην πόρτα; -Εγώ!»

13 Νοεμβρ. 2015 Αθήνα

FOLK SONG
Nanos Valaoritis

A mosquito flew from your forehead
A voice fell silent a hedgehog vanished
A train stood still on a turning
Your heart was sad by a river that stopped

A stone sighed when you sat on it
A black snail came out of its shell
Eros the whisperer sang you a love song
A nymph chased a terrified fawn

A cyclamen sprang from the hand that had cut it
A phrase uttered by a couple of birds
In dense foliage an hour before nightfall
A shout echoed in the whistling wind

A head of stone carved on a fountain
Where the beautiful gipsy had kissed you
On the razors edge and moss in her armpit
Fresh blood from her open vein gushed

Lets hope a vampire does not see her naked
To suck the juice and the sorrow of youth
In the freezing midnight when ghosts appear
In a cauldron witches are boiling an infant

And the shephard in the oger’s ear whispers
Something not spoken by human speech
But written with a firey tongue in the sky
And the whole of Mani was frozen with fear

Athens 3/1/2012

Painting: Georgia O'Keeffe
Petunias - 1925

THEO PHILO SOPHICAL IDEAS
Nanos Valaoritis

A woman keeps sleep
in her hand bag –
she distributes coins
of unravelled dreams

Elated the two elope on the slopes
of suit carrying ware
laid-back on sand beaches
resting on elongated shadow

I believe in things torn from
their context – the inappropriate
in minds undermined by
fields of broken glass

Glittering in sunbeams
of cold colours the contours
of a body poetic
represent a woman crouching

To give birth among lilies
mangolias mangoes and
heads of snakes dangling
from trees on a fishing line
lined up with thoughts such as this.

Athens 14 Sept. 2010

Painting: Henri Matisse
Vase de fleurs, 1898-1900
Oil on card laid down on canvas | 32.5 x 24.5 cm

DO IT YOURSELF
Nanos Valaoritis

I love to see what is possible?
Do I hate precious audiences?
Am I not precious myself?
Am I not affected? Not unaffected
Does medicine go to my head
Do I hear roars of animals?
Thunder in the hills? Thunder
over Asia. Thunder in studios
Do I see lightning over the hills?
Streaks of lightning but no thunder.
No thunder. Total silence.
Total calm. Quiet down there
please be quiet. History
is sleeping. She, bless her,
is sleeping the slumber
of the righteous. The sleep of the Just
The sleep of the criminal after the crime
The nervous sleep of the individual
before the crime. At the time
of the crime. At the supposed
hour of the crime. Any crime
Any time. Any moment History
will wake up, ‘alone in a bed
of thorns. A bed of nails.
of thorns of recriminations.

2010/7 Sept Athens

Painting: The water lilies and willow trees of Monet's garden
Nymphéas bleus et saules - Monet

ΠΑΡΟΛΟ ΠΟΥ
του Ν. Βαλαωρίτη

Παρόλο που δακρύζω
όταν αναλογίζομαι τι πέρασε
και τι δεν πέρασε απ’ το
μυαλό σου κι απ’ τα χέρια σου

Σαπουνάδες, νεογέννητα μωρά
Ιστορίες για τρελλούς, μανάδες
που γύρευαν τα παιδιά τους
στο χάος των ημερών και

Παρόλο που οι μέρες μου,
ήταν απ’ τις πιο θλιβερές
χαιρόμουν όταν σταμάτησε ο πόνος
η ανακούφιση ήταν μια ευτυχία

Παρόλο που τα περιγράφει
με λεπτομέρειες όλ’ αυτά
ο Προύστ – βρίσκω ακόμα –
πιο αυτοαναλυτικούς – εκείνους

που στα εργόχειρά τους σκάλιζαν
τις αναμνήσεις τους απ’ τους πολέμους
του Δώδεκα, του Δεκατρία
και του Δεκάξι, και ας μην

ήταν εντελώς αυτό που περιμέναμε
απ’ αυτούς.

Νυδρί, 16 Αυγ. 2010

Η ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗΝ ΟΘΟΝΗ
Του Ν.ΒΑΛΑΩΡΙΤΗ

Με σένα δίπλα μου δεν φοβάμαι
Ούτε τους κροκόδειλους του Νείλου
Ούτε τους αλιγάτορες του Αμαζονίου
Ούτε τους επιθεωρητές των αποσκευών
Στα τέρματα των παραμυθιών ούτε την
Απουσία του χιονιού στην κορυφή των Ιμαλάϊων
Με σένα δίπλα μου δεν φοβάμαι ούτε τον Ορμπάν
Ούτε το Ίσις ούτε τη Μπόκο Χαράμ η τον Ερντογάν
Βλέπω την κίτρινη λωρίδα που αυλακώνει το πρόσωπο σου
Όταν παραμερίζω την κουρτίνα να μπει ο ήλιος που πέφτει
Δεν φοβάμαι τον Ενφια τους φορατζήδες τη ΔΕΗ
με σένα δίπλα δεν φοβάμαι τίποτα κανέναν

Ω Πύργοι Ω εποχές ποια ψυχή είναι δίχως ενοχές
Αν δεν μ αγαπούσες θα παιρνα τον υπερσιβηρικό
Να κατοικήσω με τους ιθαγενείς τής Καμτσάσκα
Να ξεδιαλύνω τήν κουβαρίστρα των άστρων
Αν δέν μ αγαπούσες θα μετακόμιζα να κατοικήσω
Μόνιμα στο φεγγάρι στήν χάση του...αν δεν
Μ αγαπούσες δέν θα χα γεννηθεί αλλά θα
Περίμενα οι Τούρκοι να γίνουν Χριστιανοί
Και οι ναρκομανείς άγγελοι Κυρίου...
Κι από μανδαρίνος θα γινόμουν αγράμματος
Χαράζοντας στο χώμα σχήματα ακατανόητα
Με σένα σφιχτά αγκαλιασμένος θα υποθήκευα
Τις καμπύλες στους δαίμονες της σαρκικής
Μανίας....και τις κρυφές σου κοιλάδες...στους Φαίακες
Η συνέχεια στην οθόνη...

Painting: VINCENT VAN GOGH 1853-1890
Post-Impressionism. "GREEN"

YOU ARE LATE
By Nanos Valaoritis

They don’t want to do anything these dogs
we propose to take them to the Tate Gallery
to the British Museum, to Hampstead Heath
to run around with the bi***es
to Hyde Park to hear the speeches
to Oxford street to shop
to Picadilly Circus to see the statues of Eros
to Cheney Walk to meet Mr Eliot
to Paulton Square to see the babies
in the prams with the mothers
but they refuse to budge. I propose
to have lunch in Swiss Cottage –
no way. I offered them all kinds of
things : goodies, ice-cream, chocolate,
girls, boys – nothing doing… nothing
gets them off their rumps…
they just sit there and stare
wagging their tails
its… no good. Its useless
they don’t even bark to show their
displeasure
at our frequent and insistant invitation

TO DO SOMETHING ABOUT IT

Athens, June – July 2008

Η ΖΥΓΑΡΙΑ ΤΩΝ ΙΔΕΩΝ
του Ν. Βαλαωρίτη

Αγαπητέ κύριε W.

Όταν ήμουν παιδί έβλεπα γύρω μου
το λαό των Ελλήνων ξυπόλητο φτωχό
να επιβιώνει μ’ ένα κομμάτι ψωμί
να δουλεύει σκληρά χειμώνα-καλοκαίρι

στα χωράφια στα εργοστάσια, όσα
υπήρχαν, οι βοσκοί στα βουνά
στη θάλασσα οι ψαράδες – και
στα εμπορικά τα πληρώματα

να ζει σε φτωχογειτονιές σε
ντενεκεδουπόλεις και να παρακαλάει
τους πλούσιους για μια θεσούλα θυρωρού
ή υπηρέτη οπουδήποτε να επιβιώσει

Αυτή η πάμφτωχη χώρα ζούσε
με εμβάσματα μεταναστών
από χώρες όπως η Αμερική
η Αυστραλία η Βραζιλία ο Καναδάς

Σ’ αυτή την κατάσταση τη βρήκε
ο Β΄ Παγκόσμιος πόλεμος
κι όμως αντιστάθηκαν και πολέμησαν
τους ιταμούς Ιταλούς του Μουσολίνι
και τους Ναζί Γερμανούς του Χίτλερ
ιδιαίτερα στην Κρήτη : όπου
κατέβαιναν με παλιά ντουφέκια
εξακόσιους αλεξιπτωτιστές που διέλυσαν

το σώμα – μα τα αντίποινα ήταν
βάρβαρα – στον άμαχο πληθυσμό
που είναι η εύκολη εκδίκηση του
Απάνθρωπου – που είναι ο Υπερ-

άνθρωπος του Νίτσε ; Διαφωνία
πολιτισμένων με απολίτιστους
μια συγκοινωνία ιδεών
και αισθημάτων – ο ρωμαϊκός

στρατός στην έρημο – ο άνεμος
της ερήμου σκεπάζει με άμμο
τις γυαλιστερές πανοπλίες τους
τις περικεφαλαίες χάνουν

τη λάμψη τους ο Σιμόν
ο Χαρματζάνης : αμμο-
θύλλλες μαίνονται στα νιάτα τους
φεύγει ο στρατός νικημένος

απ’ τα στοιχεία – απ’ τις
μετεωρολογικές συνθήκες
χάνετε κύριε W. να μην
την έχετε στην αυλή την ταινία

Αθήνα, 18 Γεν. 2012

Πίνακας: Γ. Τσαρούχης

Σπάνια συνέντευξη του Νάνου Βαλαωρίτη «Πρέπει να ξανακερδίσεις την ελευθερία σαν μια ερωμένη. Είναι…δύσκολη. Η ελευθερία πρέπει πάντα να ξανακατακτηθεί». Ακολουθεί μια σπάνια συνέντευξη που έγινε στο ...

Ο Νάνος Βαλαωρίτης δίνει συνέντευξη στον NGradio Γεννήθηκε στην Λωζάννη της Ελβετίας και είναι γιος του διπλωμάτη Κωνσταντίνου Βαλαωρίτη, γιου του Ιωάννη Βαλαωρίτη. Γράφει από νέος — πρωτοδημοσιεύει στα Νέα...

3 τραγούδια σε στίχους του Νάνου Βαλαωρίτη Μελοποιημένα ποιήματα του μεγάλου λογοτέχνη που έφυγε χθες απ' τη ζωή.

ΓΕΝΙΚΩΣ
του Ν. Βαλαωρίτη

Είμαστε όλοι αδιόρθωτοι
όπως παρατηρεί ο παρατηρητής
με τις επαναλαμβανόμενες ενέργειες
μας: τον εθισμό μας στον

πληθυντικό –ο ενικός είναι
ακόμα πολύ οικείος για έναν
που θα ‘ρθεί στην πόρτα σου να
χτυπήσει το κουδούνι κι όταν

εμφανιστείς να πει – Σου έφερα
το βιβλίο μου να το διαβάσεις
και να μου πεις πώς το βρίσκεις
αν είναι με τα δικά σου τα κρι-

τήρια επαρκές ή αν κάπου
υστερεί σε κάτι όπως το
σχήμα, τα μεγέθη των γραμμάτων
αν η τυπογραφία δεν είναι

ολίγον ασυνήθιστη και θέλει
συντονισμό ευθυγράμμιση ανα
θεώρηση –σε λεξιλόγιο, ρυθμό
της φράσης, την χρήση επιθέτων

και στην επινόηση γενικώς
του θέματος....Σας ευχαριστώ

13 Νοεμβρ. 2015 Αθήνα
Έργο της Κ. Βαλαωρίτη

Athensvoice

21+3 νέες εκθέσεις στην Αθήνα

«Έξω φρενών από ευχαρίστηση» στο κτίριο Νόμπελ

Με υπέροχα έργα εκτός των άλλων και της αειμνήστου Marie Wilson-Valaoritis, της Ζωής & Κατερίνας Βαλαωρίτη!

Στην έννοια της «ευχαρίστησης» και τις πολλαπλές μεταμορφώσεις της σε μια εποχή διεκδικήσεων για το φύλο, ακτιβιστικών πρωτοβουλιών, αλλά και συντηρητικοποίησης, ραγδαίας επικράτησης του ψηφιακού και αύξησης των κοινωνικών ανισοτήτων εστιάζει η έκθεση που επιμελείται η Νάντια Αργυροπούλου.

Στον εντυπωσιακό, αδιαμόρφωτο ακόμα, χώρο πολιτισμού του Δήμου Χαλανδρίου, 51 και πλέον καλλιτέχνες και επιμελητές –ανάμεσά τους πολλές γυναίκες και q***r δημιουργοί– εξερευνούν ζητήματα περιβαλλοντικής και κοινωνικής δικαιοσύνης, ευφρόσυνων διεκδικήσεων και πολιτικών της απόλαυσης. Συμμετέχουν: Αντουανέττα Αγγελίδη, Πατρίσια Απέργη, VASKOS, The Callas, Τεός Ρόμβος και Χαρά Πελεκάνου, Προσωρινή Ακαδημία Τεχνών, Λητώ Κάττου, Ξένια Καλπακτσόγλου μαζί με [Πέγκυ Ζάλη, Σοφοκλή Κουτσουρέλη, Παναγιώτη Λιανό] Αθηνά Κουμπαρούλη, κ.ά. Βασικός πυλώνας της πρότασης το παράλληλο πρόγραμμα με περφόρμανς, αφιερώματα σε q***r κοινότητες, προβολές ταινιών, επιτελεστικές ομιλίες για την κοινωνική οικολογία και την αποανάπτυξη, μουσικά δρώμενα κ.ά.

29 Σεπτεμβρίου-12 Νοεμβρίου

ΠΕΡΙΕΡΓΩΣ ΠΩΣ
του Ν. Βαλαωρίτη
από την ποιητική συλλογή
"ΟΥΡΑΝΟΣ ΧΡΩΜΑ ΒΑΝΙΛΙΑΣ"
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΓΚΥΡΑ

Αδρανούν τα όργανα της τάξεως
εναντίον των αθρόων υποκλοπών
ταυτότητας που υφίστανται πολλοί
γνωστοί και άγνωστοί μας συγγραφείς

άλλοι γραμμένοι άλλοι ανένταχτοι
κι άλλοι- λίγοι ευτυχώς- απόβλητοι
από την τάξη της Ευθύμου Γνώσεως
(ενθύμιο ενός παρωχημένου αιώνα)

αλλά ας είναι – δεν μας απασχολεί
αυτό υπέρ το δεον – εκείνο που
μας σουβλίζει σαν του Σατανά
τη μυτερή διχάλα τα πλευρά

είναι κάτι τελείως διαφορετικό
κι ίσαμε σήμερα αδιανόητο
το έχουν διατυπώσει ακριβώς
και το επικαλούνται ακόμα

άφθονοι εραστές της ημερησίας
δόσης στο δεξί μπηγμένες
σαν από υπέρυθρες κλωστές
της μοίρας κρέμονται επισφαλώς

σ’ένα δεντρί της Μεσοποταμίας
επάνω απ’τη φλογισμένη άμμο ενώ
ακούγεται από μακρυά το ζοφερό
χλιμίντρισμα της απαισιοδοξίας

αθηνα 7 απρλιου 2005

ΟΥΡΑΝΟΣ ΧΡΩΜΑ ΒΑΝΙΛΙΑΣ
του Ν. Βαλαωρίτη

Μια αστυνομική ιστορία
χωρίς κανένα παρελθόν
το μέλλον προδιαγεγραμμένο
δεν έχει καμμιά εμβέλεια

οι προοπτικές κλεισμένες
τα λόγια κυλάνε χωρίς να λένε
τίποτα συγκεκριμένο
γιατί έχουν αφαιρεθεί

απ’τα βάθρα τους οι υπολήψεις
επιφανών ανδρών – οι ανοιχτές
κατασκευές δεν δίνουν λαβή
σε καμμία ανάπτυξη εμείς

δεν έχουμε πια τους άλλοτε
αλλόφρονες που έτρεχαν
να σωθούν από την απειλή
ενός κίτρινου μετεωρίτη

σε σχήμα λίθου απελέκητου
τον σκαλίσαμε χωρίς πρόθεση
να τον στήσουμε στον κήπο
μας έπιασε το σπίτι ολόκληρο

μας στρίμωξε σε μια γωνιά
μαζύ του γίναμε ένα σώμα
δεν είχαμε άλλη επιλογή παρά
να γκρεμίσουμε τον τοίχο

κάπως ταραγμένοι βγήκαμε
στο δρόμο με χλωμό ουρανό
χρώμα βανίλιας προς το μωβ
και είδαμε ένα θέαμα μοναδικό

απευθυνθήκαμε αμέσως
στον πρώτο τυχαίο περαστικό
όπου πράσινο και πυρκαγιές
κύριε γνωρίζετε τους εμπρηστές

η Πάρνηθα ολόκληρη
πισώπλατα καιγότανε
αυτά δεν ήταν σύννεφα
του βροχερού καιρού

αλλά τ’ αποκυήματα
του στρατηγού ανέμου.
και της ασυμμάζευτης
ασσύμετρής του απειλής

Αθηνα 2006-7

ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣ ΑΝΑΔΑΣΩΣΗΣ
του Ν. Βαλαωρίτη
από την ποιητική συλλογή
ΟΥΡΑΝΟΣ ΧΡΩΜΑ ΒΑΝΙΛΙΑ

Η αναδάσωση συνεχίζεται
Με γοργό ρυθμό φτάνει
Απρόοπτα σε παροξυσμό
Δέντρα πετάγονται παντού

Τρυπάνε του σπιτιού την οροφή
Και συνεχίζουν την ανοδική
Πορεία τους προς τον ουρανό
Ωσπου να φτάσουνε στην πύλη

Της παντοδυναμίας – εκεί
Σταματάνε για να καθορίσουν
Τι θα πούνε το καθένα
Στον Κύριο των Μεγάλων

Αρχαγγελικών Δυνάμεων
Που τα ηνία της γης κρατούσε
Στα δάχτυλά του ανάμεσα
Γεμάτα αχάτες κι αμεθύστους

Επίμετρο

Δεν ξέρουμε τι είπανε στον Κύριο
Τα δέντρα αυτά - τα λόγια τους
Τα πήρε και τα εισέπνευσε
Κι έβγαλε ένα Αχ τι ωραία

Πως μ’οξειδώνει τ’ οξυγόνο σας
Και μου αναζωογονεί το μένος
Να σφάξω και να καταστρέψω
Να κάψω και να εξολοθρέψω

Αθηνα 19-20 Οκτ 2005

Μέρος ΙΙ

- “Η υπόθεση του Λαγιέφ” του Βικτόρ Σερν. Δολοφονείται ένας υψηλά ιστάμενος του ΚΚΡ και γίνεται η πρόφαση για εκκαθάριση του κόμματος και η δολοφονία αποδεικνύεται στημένη από το καθεστώς του Στάλιν. Έτσι το μυθιστόρημα αυτό συνδέεται με τον Μιχαήλ Μπουργκάκοφ “Ο κύριος και η Μαργαρίτα”, σπουδαίο φανταστικό μυθιστόρημα με πρότυπο τον Φάουστ του Γκαίτε ή άλλων συγγραφέων και ποιητών. Πριν απ’ τον Μπουργκάκοφ τον 19ο αι. έχουμε το μυθιστόρημα του Γκογκόλ “Nεκρές ψυχές” όπου το κύριο πρόσωπο αγοράζει από κάθε χωριό έναν αριθμό νεκρών, εκ πρώτης όψεως τελείως παράλογο, αλλά τελικά μία μεταφορά για την ύπαρξη της δουλοπαροικίας στην Τσαρική Ρωσία, όπου οι ζωντανοί δεν έχουν κανένα δικαίωμα αλλά μοιάζουν με νεκρούς. Δίπλα σ’ αυτά τα μυθιστορήματα του Νάμποκοφ μεταξύ των οποίων πολλά ιδρύουν ένα ρεαλιστικό-φανταστικό είδος. Αυτό που τον ανέδειξε, η “Λολίτα”, δεν ήταν απ’ τα καλύτερά του τα οποία μεταφράστηκαν κατόπιν της επιτυχίας του βιβλίου γεμάτο ειρωνία.

- Προχωρώντας προς τα πίσω θα συναντήσουμε μοιραία τον Τσέχωφ με τα πάνω από 200 αφηγήματά του και πίσω από αυτόν ο Ντοστογιέφσκι με τα σπουδαία του μυθιστορήματα “Οι αδελφοί Καραμαζόφ”, “οι Δαιμονισμένοι” και “ο Παίκτης” ξεχωρίζουν. Επίσης τα διηγήματα του Πούσκιν.

Οι Ρώσοι πολύ πιο κοντά σε μας εμπνέουν και τον Κάφκα που παίρνει πολλά στοιχεία από την παράλογη ψυχολογία στον “Πύργο” και τον εφιάλτη της γραφειοκρατίας στη “Δίκη”, ενώ στην “Σωφρονιστική αποικία” ασχολείται με την γραφή την ίδια.

Πέρα από τους Ρώσους, στην Αναγέννηση το μυθιστόρημα “Simplicisimus” ένα αφελές αφήγημα για τον τριακονταετή πόλεμο.

Δίπλα στους Γερμανούς, σαν αυτόν, είναι και το “Oυδέν νεώτερο απ’ το δυτικό μέτωπο” του Έρικ-Μαρία Ρεμάρκ ανάλογο του γαλλικού Henri Barbusse το “Φωτιά” (feu).

Στο νεογαλλικό μυθιστόρημα τα βιβλία του Alain Robbe Grillet. Στον “Λαβύρινθο” και τη “Ζήλεια” όπου διατυπώνει θεωρία για τη λειτουργία της γραφής της ίδιας ως οντολογική ικανή να σχηματίσει και να καταστρέψει κόσμους. Μεταξύ άλλων και το γνωστό μυθιστόρημα του Βίκτωρ Ουγκώ “οι Άθλιοι”, ένα αριστούργημα.

Το μυθιστόρημα “Ulysses” του James Joyce που παίρνει έναν αρχαίο μύθο και τον μεταμορφώνει στην εποχή μας χωρίς ν’ αναφέρει ούτε μία φορά ένα πρόσωπο απ’ την Οδύσσεια αλλά όλα τα κεφάλαια σχετίζονται με σκηνές του έπους. Αυτό ονόμασε ο TS Eliot «μυθική μέθοδο». Μιας και ανοίξεις τις πόρτες της γραφής του Joyce η μαγεία της γλώσσας σε παρασύρει και οι λεπτομέρειες ζωντανεύουν κάθε πτυχή. Λοιδωρήθηκε ως παρακμιακό από τους θεωρητικούς της ρεαλιστικής γραφής αλλά σήμερα αναγνωρίζεται ως κλασικό έργο. Οι Ιρλανδοί έχουν πολλούς σπουδαίους συγγραφείς όπως ο Jonathan Swift, “τα ταξίδια του Γκάλιβερ” ή o Lawrence Sterne το “Tristram Shandy” το οποίο αρχίζει με τη γέννηση του ήρωα αλλά δεν προχωράει παραπέρα. Η ειρωνία στο έπακρο για τις βιογραφίες των ηρώων του 19ου αιώνα. Θαυμάστηκε από τους Ρώσους φορμαλιστές όπως και ο “Δον Κιχώτης” του Cervantes που προοιωνίζει την οντολογική γραφή του νέου μυθιστορήματος. Τον ειρωνεύονται μεν τα άλλα πρόσωπα του β’ μέρους αλλά διατηρούν την φαντασίωσή του για έναν πύργο μεσαιωνικό όπου ναι μεν δεν συναντάει τη Δουλτσινέα αλλά μια νεαρή υπηρέτρια που υποκρίνεται ότι την ερωτεύεται. Η μαεστρία του Cervantes να χρησιμοποιεί φαντασιώσεις πάνω σε φαντασιώσεις είναι προδρομική του μυθιστορήματος του Alain Grillet.

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΜΟΥ

“Ο εραστής της λαίδης Τσάτερλι” του D.H. Lawrence.
“Ο τροπικός του Αιγόκερω” του Henry Miller.
“Ο ήλιος του θανάτου” του Παντελή Πρεβελάκη, στα αγγλικά γιατί δεν μ’ αρέσει η δημοτική του γλώσσα.
“The Great Circle” του Conrad Aiken, ιδίως το πρόσωπο της Gwendolyn, της ηρωίδας του μυθιστορήματος.
Η “Eroica” του Κοσμά Πολίτη, το αντίστοιχο του “Ulysses” του James Joyce με φόντο την Ιλιάδα. Θαυμάσια επινόηση.
“Το Νούμερο 31328” του Ηλία Βενέζη, μαζί με τη “Ζωή εν τάφω” του Μυριβήλη.
“Η Αργώ” του Θεοτοκά.
“Το Ταξίδι” του Ψυχάρη.
Τα απομνημονεύματα του Αλεξάνδρου Ρίζου Ραγκαβή σε πολύ ωραία γλώσσα της εποχής.
Το “Αλχημεία και Ψυχανάλυση” του Carl Jung.
“Ο Παλαιός των ημερών” του Παύλου Μάτεσι. Το θρσηκευτικό ύφος της γλώσσας και η επινόηση των δύο ηρώων και εγκληματιών ιεροκήρυκων. Ο ένας θυμίζει τον Χριστό, ο άλλος τον Διόνυσο. Μοναδικό έργο στη νέα λογοτεχνία μας.
Ολόκληρος ο Rabelais με τις αναφορές του στα αρχαία.
Ο “Melmoth the Wanderer” του Charles Maturin.
Τα πεζά του Dylan Thomas. “Portrait of the artist as a young dog” και το “Περιπέτειες στο εμπόριο δέρματος”.
Το “Le chiendent” του Raymond Queneau.
Το “Πώς έγραψα μερικά από τα βιβλία μου” του Raymond Roussel.
Το “Linear B” του John Chadwick και του Ventris.
Το “The white Goddess” του Robert Graves περιέχει ποιήματα του Amergin και του Taliesin.
Το “Le raseau de la medusa” χαμένο θεατρικό έργο του Alain Jouffroy και το μυθιστόρημα “Ένα όνειρο πιο μακρύ απ’ τη νύχτα”.
Το “Hebdomeros” του Giorgio de Chirico, φιλοσοφικό μυθιστόρημα.
Το “Infanzia di Nivasio Dolcemare” του Alberto Savinio, αδελφού του de Chirico. Ένα μυθιστόρημα του 1890 περίπου των Αθηνών, σατυρικό, πολύ ξεκαρδιστικό, με φοβερό χιούμορ.
Το “Monsieur Teste”, πρόζα του Paul Valery και το “Θαλασσινό κοιμητήρι”, σπουδαίο ποίημα.
Το “Le surmale” του Alfred Jarry μεταφραστής της πάπισσας Ιωάννας του Ροΐδη με το γιατρό του Jean Saltas.
Τα πεζά του Απολλιναίρ με τον τίτλο “Αιρεσιάρχης και ΣΙΑ”.
Ο “Χρυσός όνος” του Απούλιου και το “Σατυρικόν” του Πετρόνιου.
Το “Έξι νύχτες στην Ακρόπολη” του Σεφέρη, μυθιστόρημα μαθητείας.
Το “Heinrich von ofterdingen” του Novalis, ρομαντικό μυθιστόρημα.
Το “Autelie” και “Les filles du feu” του Gerard de Nerval.
Το “A rebours” του Karl Huysmans ενάντια στο ρεύμα.
Το “Αποκολοκύνθωσις” του Σενέκα.
Το “The hill of dreams” του Arthour Machen.
Charlotte and Emily Bronde. Της πρώτης το “Jane Eyre”. Της δεύτερης το “Ανεμοδαρμένα ύψη”.
Το “La rose de Buyukada” του Clement Lepidis.
Του L’ abbé Prévost το “L’ Histoire d’ une Grecque moderne”.
Το “Tom Jones” του Henry Fielding και το “The history of the Life of the Late Mr. Jonathan Wild the Great”.
“Vanity Fair” του William Thackeray.
Το “Monsieur de Phocas” του Jean Lorrain.
Το “Les diaboliques” και το “Le Rideau cramoisi” του Jules Barbey d’ Aurevilly.
Το “Hypnerotomachia poliphili” του Francesco Colonna.
Το “Vathek, an Arabian tale” του William Beckford.
Του Balzac το “La peau de chargin” (το δέρμα του όναγρου).
Του Horace Walpole το “The castle of Otranto”.
Η “Gradiva” του Wilhelm Jeusen, με την ανάγνωση του Φρόιντ.
Το “Bartleby the scrivener” και το “Pierre: or, the Ambiguities” του Herman Melville.
Του Georges-Hippolyte Darien το μυθιστόρημα “ο Κλέφτης”. Αυτό γράφτηκε τέλη του 19ου αι., το 1897 και έγινε ταινία από τον Louis Malle.

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ...

ArT: Mihai Criste

ΑΥΤΟ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ
του Ν. Βαλαωρίτη

Υπάρχουν ακόμα Δευτέρες
Τρίτες Τετάρτες καταναλώ-
νουμε φαγητά της ώρας
είμαστε αναγκασμένοι να

καιροσκοπούμε με τους κερδί-
ζοντες –να χάνουμε με τους
χαμένους –να ‘μαστε πρώτοι σε
όλα τα κακά και μη χειρότερα-

να βαδίζουμε άκρη άκρη
όπως τα φοβερά μουλάρια…
στ’ απόκρημνα μονοπάτια
να γινόμαστε γελοίοι με τους

γελοίους και σοβαροί με τους
σοβαρούς –κάπως έτσι
δεν μας έμαθαν να συ-
μπεριφερόμαστε ώστε

να βρίσκουμε πάντα μία
σκιώδη πρόταση ν’ αποδεί-
ξουμε ότι είμαστε ενη-
μερωμένοι- πόσο κουραστικό

αυτό το τελευταίο…

Αθήνα 17 Απρ.2016

ΡΩΜΑΙΟΙ
του Ν. Βαλαωρίτη
από την σειρά "πού τέτοια τύχη"

Αντί να βγαίνουμε στους αγρούς
να γυμναζόμαστε για κάθε ενδεχόμενο
περνάμε ανέμελα και πολύ ωραία
με τις φίλες μας τους φίλους μας

στα παραθαλάσσια εστιατόρια μας
στα μαγαζιά αυτά δίπλα στη θάλασσα
την αιώνια θάλασσα που μας παραμονεύει
μαστίζοντας τις ακρογιαλιές με κύματα

εδώ στημένοι άβολα στις ξύλινες
καρέκλες μας τρώμε του σκασμού
θαλασσινά φαγητά πανάκριβα –
αστακούς, γαρίδες, ψαρόσουπες, φαγκριά,

αντί να ετοιμαζόμαστε για τον
υπέρ πάντων αγώνα – καθόμαστε
και πιθανολογούμε για τούτο
και για κείνο – για τι θα συνέβαινε

αν – θα’ταν διαφορετικά τα πράμματα
οι περιστάσεις, θα’μασταν σε θέση
-λόγω βέβαια της τρομερής μας ικανότητας-
να καλοπερνάμε κάτω από τη μύτη τους

Αθήνα, 29 Νοε. 2012

Painting: Vincent van Gogh 🎨
“Terrace of a Café at Night (Place du Forum)” (1888)
Kröller-Müller Museum

ΕΓΩ
του Ν. Βαλαωρίτη

Κάτι που δεν έκανα χτες
με κυνηγάει απ’ το πρωί
η σκέψη ότι θα μπορούσα
να είχα κάνει τουλάχιστον

κάτι ανάλογο –κάτι που θα
έμοιαζε τουλάχιστον λιγάκι
από μακρυά ή από κοντά
με ό,τι είχα σκοπό να

κάνω –εκτελώντας έτσι
ένα καθήκον –αν όχι μια
επιθυμία διαρκείας ετών
που δεν είχα την ευκαιρία

να πραγματοποιήσω πίσω
από τις άλλες τις πιο παροδικές
που θα μ’ έκαναν να ξεχάσω
αυτό το κάτι το πολύ σημα-

ντικό που χίλια δυο –ανάμεσα
σε μένα και σ’ αυτό- με εμπόδισαν
να φτάσω στην ολοκλήρωσή του από
κάθε άποψη –εσωτερική κι εξω-

τερική συνάμα- απαντώντας στην
κλήση «ποιος στην πόρτα; -Εγώ!»
με μισοσβησμένη φωνή

13 Νοεμβρ. 2015 Αθήνα

Painting: Pierre-Auguste Renoir
𝐆𝐢𝐫𝐥 𝐑𝐞𝐚𝐝𝐢𝐧𝐠 (𝟏𝟖𝟖𝟎)

ΑΓΝΩΣΤΟΝ ΠΟΥ
του Ν. Βαλαωρίτη

από την ποιητική συλλογή
ΑΝΘΗ ΤΟΥ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ
Εκδόσεις Απόπειρα

Eίμαστε ήσσονες εκ περιτροπής
μιλούσαμε σε άβολα ακροατήρια
που δεν μας πολυκαταλάβαιναν

μιλούσαμε σε πολλούς που μας
παραμόνευαν κοντά στην
πολυγραφημένη θάλασσα
να μας πνίξουν με το μαλακό

κι έγραφε σαν τρελλός να προλάβει
να προλάβει τι, τη μια ιστορία μετά
την άλλη – αλλά ποιος γράφει

περί τίνος πρόκειται όταν
η τρέλλα δεν βγάζει μόνο
κραυγές στα ερημοκλήσια
ή δρολάπια σε δρυμούς

και παραλίες γεμάτες
γινωμένους γυμνιστές
ενώ στα σκοτεινά ρουμάνια
ξεπηδάνε αναμαλλιασμένες

οι ξέφρενες μαινάδες που έτρεχαν
πάνω στ’ αγγεία με τους σάτυρους
μα δεν βρέθηκαν ποτέ τα ίχνη τους
στις μέρες του εβδομήντα

μέρες εμβρόντητες στριγγές
με όργια σφαγές κι ωμοφαγίες
τυλιγμένες στη σατανική
σιωπή των
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

Αθήνα, Μάιος 2004

Painting: Austrian artist Alois Arnegger (1879-1963)

Ποιος είμαι όταν δεν είμαι εκεί ο άνθρωπος που είμαι»
του Ν. Βαλαωρίτη

Είμαι ο Αρθούρος όχι ο Ρεμπώ
Αλλά ο καλός γιατρός Αρθούρος
Από τη Βοστώνη – είμαι ο Βασιλιάς
Αρθούρος – ο Αρθούρος των Λιμνών
Σύζυγος της Γενοβέφας – της ωραίας
Παράξενης που τον απατούσε με τον
Ιππότη Λάνσελοτ – θα ’μουν και
πολλοί άλλοι Αρθούροι – αλλά
ανεπιθύμητοι αστοί όπως ο Άρθουρ Μίλερ
ή ο Άρθουρ Σάιμον – ο αισθητικός
είμαι γενικώς υπέρ της αφθονίας –
Να τα’ χει όλα ο λαός κι οι πλούσιοι λίγα
(ποιος σήμερα τολμάει να λέει τέτοια)
θα ’μουν ένας που κουρνιάζει με τα
περιστέρια παρόλο που είμαι Τσαλαπετεινός

Αθήνα, 18 Σεπτεμβρίου 2008

Ποιος είμαι όταν δεν είμαι...

ΤΙ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΓΙΝΩ ΚΥΡΙΟΣ
Ν. Βαλαωρίτης

Τώρα είμαι πλέον «κύριος»
με σακάκι γραβάτα πουκάμισο
κοστούμι από αυτά που φτιάχνουν
τα μαγαζιά τα έτοιμα κομψά

Όλοι με κοίταζαν με δέος
χθες ακόμα ήμουν αχθοφόρος
κουβαλούσα τεράστια φορτία
οδηγούσα νταλίκα – έβριζα

σκαιότατα τους άλλους οδηγούς
που μου το ανταπέδιδαν αν μπορούσαν
χθες μόλις ακόμα έσκαβα αυλάκια
να ποτίσω το χωράφι μου –

ντυμένος με τζην και με τι-σερτ
έκανα όλες τις δουλειές του σπιτιού
ηλεκτρολόγος, υδραυλικός και ξυλουργός
έφτιαχνα σωλήνες, σκεπές, πατώματα

ήμουνα περιζήτητος – με φωνάζουν
νοικοκυρές εν απογνώσει –
καμμιά φορά μου τυχαίνει κι ένα λαχείο
να με γουστάρει κάποια κι έβγαζα

-το πιο σημαντικό – αρκετά λεφτά
αφότου έγινα κύριος τίποτα
δεν με θέλει κανείς είμαι
άχρηστος

ακόμα και στο γραφείο
με χαιρετούν με δυσφορία
τι ήθελα να γίνω κύριος
δεν έμενα με τα μπλουτζίν
τα τι-σερτ και το μπουφάν μου

Αθήνα, 3 Δεκ. 2012

ΑΠΟΡΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΧΑΜΕΝΟ ΧΡΟΝΟ
του Ν. Βαλαωρίτη από την ποιητική συλλογή
ΑΝΘΗ ΤΟΥ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ

Από ένα πολύ παλιό χωνί
γραμμοφώνου βγήκα ζαλισμένος
και ξέφυγα τσαλαβουτώντας
επάνω στα νερά της τάφρου

που περικύκλωσε το κάστρο
του κυανοπώγωνα κοκκινογένη
κι όχι μόνο λόγω
της νεαρής μου ηλικίας

η ελαφρυντική απόφαση
μου επέτρεψε να ζω
κάπως ανεξάρτητος
απ’ τα προηγούμενα

όπως παρασύρθηκα
εκπέμποντας φράσεις
ακατάληπτες στριφογυρίζοντας
στους ορίζοντες των αλιζώνων

των εσπεριδοειδών οικογενειών
παράξενο πως ανακυκλώθηκαν
οι έννοιες του κλύδωνα των αορτών
νευρώνων διαπρεπών ανδρών

αμετάδοτοι εκ των υστέρων
και να’ναι διαπιστευμένο ότι
υπήρξαν στο μεταίχμιο

της εποχής της ένδειας
και της πολυφαγίας
κορυφαίοι οπαδοί
της δίαιτας

Αθήνα, Οκτ. 2004