Zapomniany Cmentarz na Janowie

Pamiętamy.

Dobra informacja jest taka, że właściciel drogi która prowadzi do Zapomniany Cmentarz na Janowie otworzył furtkę przy bramie i można dojść do cmentarza.
Teraz jest czas, gdy nie kwitnie jeszcze zieleń wokół, że można dostrzec wiele nagrobków- wkrótce się to zmieni i odnalezienie miejsc pochówku osób będzie bardzo utrudnione.

Cmentarz po opadach śniegu wygląda zjawiskowo, zwłaszcza jak zagląda słońce.
Poza śniegiem raczej nie ma zmian- parking i kontener nadal stoją na terenie.

🔲 Dzisiaj zapraszamy Was na blog, który opisuje „walkę” o przywrócenie cmentarza na Janowie. Będziemy Was tam informować o wszystkich aktualnościach związanych z tym miejscem.

Blog - Zapomniany Cmentarz Cmentarz ewangelicko – augsburski z XIX w. na Janowie to ostatnie świadectwo po kolonii Janów, które przetrwało do naszych czasów.

🔲 Jaki jest Twój Janów? Napisz w komentarzu!

Jeszcze niedawno, jakbyśmy zapytali mieszkańców Łodzi gdzie znajduje się Janów, część
by nie wiedziała a część by powiedziała, że tam gdzie uprawia się ogórki... To właśnie tu znajduje się 12 hektarów pod szkłem i do niedawna największy producent ogórków długich w Polsce.

Więcej o Janowie moimi oczami, Mariusza Wasilewskiego, przeczytacie na stronie:
https://zapomnianycmentarz.pl/janow-moimi-oczami/

🔲 Tak, to też jest Janów.

Staw znajduje się po północnej stronie ul. Kosodrzewiny na przeciwko działki szkolnej, był w latach 60. i 70. XX w. atrakcją dla okolicznych mieszkańców. Jest to jedyny element, który pozostał na działce przeznaczonej na szkołę.

🔲 Dzisiaj przedstawimy Wam krótko historię kolejnego Zapominanego Cmentarza.

Cmentarz w nieistniejącej wsi Olechów (obecnie część Łodzi) znajduje się przy bezimiennym przedłużeniu ulicy Olechowskiej, za skrzyżowaniem z Zakładową. W jego najbliższym sąsiedztwie mieszczą się garaże i budynek szkolny.

Kolonia (nazywana początkowo Olędrami Wiskickimi) została założona w latach 90-tych XVIII wieku przez Pawła Olechowskiego – administratora dóbr biskupich Kapituły Krakowskiej. Sprowadzeni przez niego osadnicy pochodzili z zachodniej Wielkopolski.
Cmentarz został założony prawdopodobnie pod koniec XVIII lub na początku XIX wieku. Po 1945 roku ulegał stopniowej dewastacji; największe straty nastąpiły wraz z założeniem na Olechowie osiedla mieszkaniowego. Na cmentarzu zachowały się trzy ceglane filary bramy i furty oraz kilkanaście fragmentów nagrobków i ram okalających pola grobowe. Na większości pomników można odczytać napisane w języku niemieckim inskrypcje.

za: https://osadnicy.info/miejsca/cmentarze/cmentarz-ewangelicko-augsburski-w-olechowie/

🔲 Na stronie www.zapomnianycmentarz.pl możecie przeczytać więcej o cmentarzach ewangelickich w województwie łódzkim. Treści na stronie odwołują się do strony
Wiejskie cmentarze ewangelickie województwa łódzkiego.

Polecamy ➡️ https://zapomnianycmentarz.pl/cmentarze-w-wojewodztwie/

🔲 Poza układem części dróg, układem działek i stawem przy dawnej szkole zachowały się nieliczne zabudowania pamiętające dawną osadę i kolonię Olendrów, czyli koniec XIX w. i początek XX w.

🔲 W czasie II wojny światowej stacja widzewska pełniła rolę dworca towarowego Łodzi (Litzmannstadt). Dodatkowo, na wschód od stacji Widzew, Niemcy wybudowali warsztaty naprawy taboru kolejowego, do niedawna była to stacja Łódź-Janów. Były to ważne strategicznie obiekty wymagające licznych rąk do pracy.

🔲 Podczas II wojny światowej Janów został włączony do III Rzeszy i stał się ważnym
elementem infrastruktury dla wschodniej części Łodzi (Litzmannstadt).

Na północ od dworca Łódź- Widzew, między Henrykowem a Janowem, Niemcy zaczęli budować osiedle mieszkaniowe w ramach Niemieckiej Pomocy dla Poszkodowanych w Wyniku Bombardowań, które miało być przeznaczone dla pracowników kolei- do dziś można znaleźć fundamenty tych domów.

Więcej informacji o Janowie w czasie II wojny światowej wkrótce.

🔲 Ważnym, a zarazem przełomowym w historii Janowa wydarzeniem, było podzielenie go w 1866 roku w ramach zajęcia części działek pod nowe połączenie kolejowe miasta Łódź z koleją Warszawsko — Wiedeńską.

Janów został podzielony na część północną i południową, co zaczęło być problemem komunikacyjnym dla mieszkańców – tak jest do dzisiaj. Część północna Janowa została z Henrykowem, natomiast część południowa zachowała się z cmentarzem ewangelickim z XIX w. i kilkoma gospodarstwami.

🔲 Pamiętamy.

➖
Więcej o tym miejscu: https://zapomnianycmentarz.pl/

🔲 Zbliża się święto Wszystkich Świętych, w tym okresie częściej niż zazwyczaj, odwiedzamy cmentarze w Łodzi. Warto lepiej poznać ich historię.

Polecamy Waszej uwadze książkę Anny Wiercińskiej i Piotra Wiercińskiego "Cmentarze w Łodzi". Przeczytacie tam m.in. o łódzkich cmentarzach, poznacie wybrane przykłady symboli umieszczonych na grobach, dowiecie się o dawnych i istniejących cmentarzach ewangelicko-augsburskich na terenie Łodzi.

Książkę można wypożyczyć w wybranych łódzkich bibliotekach.

🔲 Jedyne zdjęcia szkoły z Janowa które przetrwały do dnia dzisiejszego, to zdjęcia z lat 30. XX w. zamieszczone w publikacji “Neu – Sulzfeld/ Nowosolna, 23. Mai 1801 – 17. Januar 1945. Ein Gedenkbuch” z 2011 roku autorstwa Heinricha A. Scholera.

Zdjęcie przedstawia dzieci z nauczycielem przed szkołą.

W szkole zapisanych było 33 osoby z czego 19 to uczniowie a 14 to uczennice. 8 osób było wyznania Rzymsko-Katolickiego, a 25 to Ewangelicy.

Więcej ➡ https://zapomnianycmentarz.pl/

🔲 Wróćmy na chwilę do tematu szkoły na Janowie. Ostatnio pisaliśmy, że powstała ona w latach 20. XIX w.

Program nauczania obejmował umiejętności czytania i pisania w języku niemieckim oraz rachunki. Jednym z podstawowych przedmiotów była religia a każdy dzień nauki rozpoczynał się i kończył modlitwą. Lekcje wykładane były przed południem, a uczniowie używali książek przepisanych.

Więcej: https://zapomnianycmentarz.pl/

🔲 Wyborcza.pl Łódź pisze o kościele w Mileszkach.

"Mileszki. Kościół, który spłonął w 2015 r., budowany jest praktycznie od nowa. Obecnie kończą się w nim już prace konstrukcyjne i dekarskie, a dwie nowe wieże świątyni widać już z daleka."

W Mileszkach powstaje kopia spalonego zabytkowego kościoła. Budują go m.in. sąsiedzi Kamila Stocha Mileszki. Kościół, który spłonął w 2015 r., budowany jest praktycznie od nowa. Obecnie kończą się w nim już prace konstrukcyjne i dekarskie, a dwie nowe wieże świątyni widać już z daleka.

🔲 Na potrzeby kolonistów olęderskich wydzielono działkę o powierzchni 15 mórg, położoną w bezpośrednim sąsiedztwie zagród osadników. Na niej powstała szkoła.

Powstanie szkoły można wiązać z okresem lat 20. XIX w., kiedy to powstało stowarzyszenie szkolne, które postawiło budynek szkoły wraz z zapleczem.

Szkoła zbudowana była z drewna, kryta gontami. Na terenie szkoły znajdowała się również drewniana stodoła z oborą.

Więcej o szkole przeczytacie na naszej stronie ➡️ https://zapomnianycmentarz.pl/

🔲 W Karcie Cmentarza znajdującej się w Wojewódzkim Urzędzie Ochrony Zabytków w Łodzi, sporządzonej w kwietniu 1986 roku można przeczytać, że ostatni pochówek był w tym miejscu w roku 1951.

Na terenie do dziś znajdują się widoczne płyty nagrobne. Teren cmentarza jest bardzo zarośnięty przez samosiejki klonów, przykryty gęstym dywanem bluszczu, który porasta zabytkowe tablice nagrobne.

🔲 Historia Mileszek sięga na długo wcześniej niż powstała Łódź. Z Janowem łączy je wiele. Przede wszystkim imię imienia właściciela dóbr Mileszki - Jana Kantego Stetkiewicza.

Z Mileszkami najbardziej kojarzy się piękny kościół, który spłonął w 2015 roku. Z pożaru uratowano: zabytkową dzwonnicę z dzwonem z 1948 r., kropielnicę kamienną, chrzcielnicę kamienną, zwęgloną figura Chrystusa z krucyfiksu z poł. XVI w. oraz figurę św. Stanisława Biskupa i Męczennika.

Akta Konsystorza Warszawskiego piszą, że pierwszy kościół w Mileszkach powstał w 1048 r., mapa Księstwa Mazowieckiego z ok. 1200 r. uwidocznia osiedle Mileszki z własnym kościołem parafialnym. Parafia Świętej Doroty i Świętego Jana Chrzciciela w Mileszkach jako trzeci wystawiono w 1766 r.

Już niedługo pokażemy Wam, jak świątynia wygląda dzisiaj.

🔲 Cmentarz na Janowie jest jednym z najstarszych zabytków na Widzewie. Wiemy o nim jednak niewiele.

Dokładna data utworzenia cmentarza na Janowie jest trudna do stwierdzenia. Można przypuszczać że powstanie cmentarza wiąże się z okresem lat 20. XIX w. kiedy powstało stowarzyszenie szkolne, które wystawiło szkołę przy obecnej ulicy Kosodrzewiny na której miał powstać również cmentarz.

Wiadomo, że na cmentarzu w Janowie chowane były osoby wyznania ewangelickiego zamieszkałe w Janowie, ale również z Ner, Henrykowa i Mileszek. Od lat 50. XIX w. cmentarzem zarządzały dozory cmentarne, złożone z przedstawicieli kilku kolonii, wtedy również został ogrodzony.

Więcej: www.zapomnianycmentarz.pl

🔲 Czemu Janów jest Janowem?

Nazwa Janów pochodzi od imienia właściciela dóbr Mileszki – Jana Kantego Stetkiewicza, który 12 kwietnia 1790 roku podpisał umowę z “Olędrem” sołtysem, pochodzącym z Pomorza Gdańskiego – Gottfriedem Offenhamerem na mocy której powstała kolonia Janów.

Więcej ➡ www.zapomnianycmentarz.pl

🔲 Osadnicy którzy osiedlali się na terenie Janowa były przeważnie pochodzenia niemieckiego i wyznania ewangelickiego, a trzeba pamiętać, że w końcu lat 30. XIX w. parafia ewangelicko-augsburska w Łodzi była jedną z najliczniejszych w Królestwie Polskim.

Nazwa „Olendry” lub „Holendry” była wówczas raczej terminem prawnym niż narodowościowym i charakteryzowała zasady osadnictwa.

Cmentarz ewangelicko – augsburski z XIX w. na Janowie to ostatnie świadectwo po kolonii Janów, które przetrwało do naszych czasów. Jest to obecnie jeden z najstarszych zabytków na Widzewie pamiętający dawną wieś olenderską Janów, założoną przez Jana Konstantego Stetkiewicza w 1790 roku.

Na tej stronie chcemy Wam przybliżyć historię cmentarza oraz dawnej wsi Janów, która dzisiaj jest w granicach Łodzi.

Zapraszamy także na naszą stronę internetową po więcej informacji ➡ https://zapomnianycmentarz.pl/

Miło jest nam poinformować, że w okolicy skrzyżowania Rokicińska/ Augustów pojawiły się tabliczki kierujące do Cmentarza na Janowie.

W poszukiwaniu historii Olendrów którzy założyli osadę na Janowie trafiłem do Skansen Osadnictwa Nadwiślańskiego w Wiączeminie Polskim

Już myślałem, że gorzej być nie może, że parking z samochodami na cmentarzu to ekstremum - tymczasem na cmentarzu zaparkował kontener.

Szukając w lasach Janowa i Henrykowa pozostałości dawnej Osady Olęderskiej można natknąć się na różne ciekawostki

Zapomniany Cmentarz na Janowie updated their business hours.

Na cmentarzu bez zmian :(
Kolejne metry zabytkowego miejsca są zawłaszczane przez właściciela okolicznych zabudowań.

Cmentarz przy Augustów na Janowie inspiruje ;)
Na zdjęciu zachowany nagrobek Gottfrida Damitza +1893 i zabytkowa kolarka 28" z 1924 roku marki Brennabor.
Foto: Włodzimierz Mazuchowski