Odpowiedzialność Członka Zarządu.pl

Monografia „Naprawianie szkody powstałej w następstwie śmierci wskutek uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia”, której autorem jest mecenas Cezary Śpiewak-Dowbór, została zgłoszona przez Okręgowa Izba Radców Prawnych w Gdańsku do XIV edycji Konkursu „Przeglądu Sądowego”.

Lista książek zgłoszonych do XIV edycji Konkursu „Przeglądu Sądowego” Lista książek zgłoszonych do XIV edycji Konkursu „Przeglądu Sądowego”

👩‍💻Szkolimy się.

Sobota rozpoczęta bardzo merytorycznie. 😊 Radca prawny Agnieszka Czech uczestniczy dziś w szkoleniu dla przedsiębiorców pn. "Restrukturyzacja czy już upadłość?".

Za zaproszenie i dużą dawkę praktycznej wiedzy serdeczne podziękowania dla prowadzącej dzisiejsze spotkanie pani mecenas Darii Dampc-Dowbór.

Mecenas Daria Dampc - Dowbór oprócz prowadzenia Kancelaria Radcy Prawnego Daria Dampc-Dowbór jest również icencjonowanym doradcą restrukturyzacyjnym. Licencja doradcy restukturyzacyjnego uprawnia m.in. do wykonywania czynności syndyka w postępowaniu upadłościowym oraz nadzorcy i zarządcy w postępowaniach restrukturyzacyjnych.

⚠️ SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ ⚠️
Pozew z art. 299 ksh - proces sądowy krok po kroku

https://www.odpowiedzialnosc-czlonka-zarzadu.pl/2022/06/02/pozew-z-art-299-ksh-proces-sadowy-krok-po-kroku/

W tym wpisie przedstawię jak krok po kroku wygląda proces sądowy - z powództwa wierzyciela spółki przeciwko członkowi zarządu spółki. Każdy proces sądowy może w praktyce wyglądać inaczej, wiele zależy zarówno od aktywności stron postępowania, jak i czynności podejmowanych przez Sąd.

Typowa sprawa dot. roszczeń z art. 299 kodeksu spółek handlowych wygląda następująco:

1) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (Spółka z o.o.) ma dług względem swojego wierzyciela (czyli tego, komu spółka powinna zapłacić).

2) Egzekucja przez komornika przeciwko spółce z o.o. jest bezskuteczna (spółka nie ma majątku, z którego komornik mógłby wyegzekwować dług).

3) Wierzyciel wzywa do zapłaty członka zarządu spółki z o.o. (na podstawie art. 299 § 1 kodeksu spółek handlowych: "Jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania.").

4) Członek zarządu spółki z o.o. nie spłaca długu po wezwaniu go przez wierzyciela.

5) Wierzyciel składa pozew do Sądu przeciwko członkowi zarządu spółki z o.o.

6) Sąd wydaje nakaz zapłaty na podstawie pozwu i dołączonych do niego dokumentów.

7) Sąd doręcza członkowi zarządu spółki z o.o. odpis pozwu i nakaz zapłaty.

8 ) Członek zarządu spółki z o.o. zaskarża nakaz zapłaty i proces sądowy toczy się dalej, a celem procesu sądowego jest rozstrzygnięcie spornych kwestii.

CO MOŻE BYĆ SPORNE?

Fakty, od których zależy odpowiedzialność członka zarządu spółki z o.o.

Członek zarządu spółki z o.o. co do zasady odpowiada za zobowiązania spółki, jeżeli egzekucja przeciwko spółce jest bezskuteczna, ALE od tej reguły są wyjątki ustanowione przez ustawodawcę w przepisie art. 299 § 2 kodeksu spółek handlowych.

Członek zarządu może się uwolnić od odpowiedzialności, jeżeli wykaże (czyli ciężar dowodu spoczywa na członku zarządu spółki z o.o.), że:
1) we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości
2) lub w tym samym czasie wydano postanowienie o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo o zatwierdzeniu układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu,
3) albo że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpiło nie z jego winy,
4) albo że pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewydania postanowienia o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo niezatwierdzenia układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu wierzyciel nie poniósł szkody.

JAK ZATEM BĘDZIE DALEJ WYGLĄDAŁ PROCES SĄDOWY?

Zachęcam do przeczytania na moim blogu we wpisie:
https://www.odpowiedzialnosc-czlonka-zarzadu.pl/2022/06/02/pozew-z-art-299-ksh-proces-sadowy-krok-po-kroku/

Odpowiedzialność Członka Zarządu | Pozew z art. 299 ksh – proces sądowy krok po kroku Jestem radcą prawnym i prowadzę własną kancelarię w Gdańsku. Jeden z głównych obszarów mojej praktyki to szeroko pojęte sprawy przedsiębiorców.

⚠️ WAŻNE ⚠️ DLA CZŁONKÓW ZARZĄDÓW SPÓŁEK‼️

Z czym należy zdążyć PRZED ZAKOŃCZENIEM STANU ZAGROŻENIA EPIDEMICZNEGO⁉️

W normalnych warunkach zarząd spółki ma tylko 30 dni na złożenie wniosku o upadłość spółki, jeśli spółka jest niewypłacalna.

Tzw. specustawa COVID-owa przewidziała zawieszenie biegu terminu na złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości. W czasie epidemii i stanu zagrożenia epidemicznego termin na złożenie wniosku o upadłość nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega przerwaniu. Po tym okresie termin ten biegnie na nowo.

Oznacza to, że każdy, kto jest członkiem zarządu spółki, powinien - jeszcze przed zakończeniem stanu zagrożenia epidemicznego‼️ - zastanowić się czy spółka, którą zarządza reguluje swoje wymagalne zobowiązania.

Jeśli spółka nie reguluje swoich wymagalnych zobowiązań to rodzi to ryzyko odpowiedzialności członka zarządu (całym osobistym majątkiem).

Wówczas należy złożyć wniosek o upadłość.

Członek zarządu może się uwolnić od odpowiedzialności, jeżeli wykaże, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości.

https://www.odpowiedzialnosc-czlonka-zarzadu.pl/2022/05/31/z-czym-nalezy-zdazyc-przed-zakonczeniem-stanu-zagrozenia-epidemicznego/

Odpowiedzialność Członka Zarządu | Z czym należy zdążyć przed zakończeniem stanu zagrożenia epidemicznego Jestem radcą prawnym i prowadzę własną kancelarię w Gdańsku. Jeden z głównych obszarów mojej praktyki to szeroko pojęte sprawy przedsiębiorców.

POWSTANIE DŁUGÓW PO ZŁOŻENIU WNIOSKU O UPADŁOŚĆ A ODPOWIEDZIALNOŚĆ CZŁONKÓW ZARZĄDU

https://www.odpowiedzialnosc-czlonka-zarzadu.pl/2021/01/05/powstanie-dlugow-po-zlozeniu-wniosku-o-upadlosc-a-odpowiedzialnosc-czlonkow-zarzadu/

Odpowiedzialność członków zarządu za zobowiązania spółki w sytuacji, gdy egzekucja przeciwko niej okaże się bezskuteczna często jest przedmiotem wyroków sądów. Orzecznictwo jednak nie jest tu jednolite. W wyrokach sądów spotykamy rozbieżne poglądy. W orzeczeniach sądów powszechnych kreują się dwa dominujące poglądy co do tego, czy członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością odpowiada za zobowiązania powstałe po złożeniu przez niego wniosku o ogłoszenie upadłości.

Zgodnie z pierwszym poglądem członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością odpowiada tylko za te zobowiązania, które powstały przed dniem złożenia przez niego wniosku o ogłoszenie upadłości.

W wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 24 kwietnia 2018 roku w sprawie o sygnaturze akt I AGa 105/18 wyraźnie wskazał, że:

„Odpowiedzialność z art. 299 §1 k.s.h. nie obejmuje zobowiązań powstałych po zgłoszeniu wniosku o ogłoszenie upadłości.”

Dalej, w tym samym wyroku czytamy:

„Za właściwą bowiem, z punktu widzenia założeń przepisu art. 299 k.s.h. i celu zawartego w nim unormowania, cezurę czasową rozgraniczającą, ze względu
na moment ich powstania, zobowiązania, za które ponoszą odpowiedzialność członkowie zarządu spółki z o.o. uznać należy dzień zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości spółki. W odniesieniu bowiem do zobowiązań spółki powstałych po zgłoszeniu wniosku o ogłoszenie upadłości, poprzedzające powstanie zobowiązania zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości jest zgłoszeniem dokonanym we właściwym czasie
w tym znaczeniu, że także w takiej sytuacji uzasadnione jest stwierdzenie braku związku przyczynowego pomiędzy sprawowaniem funkcji przez członka zarządu spółki a szkodą jej wierzyciela.”

W tym miejscu należy od razu zwrócić uwagę na fakt, że złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości we właściwym czasie, nie zawsze zwalnia członka zarządu od odpowiedzialności za zobowiązania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Może bowiem zdarzyć się, że wniosek nie wywoła skutków prawnych, jak choćby, kiedy następuje umorzenie postępowania, ze względu na np. brak środków na jego prowadzenie.

W przedmiocie braku odpowiedzialności członków zarządu spółki na gruncie artykułu 299 k.s.h. za zobowiązania powstałe po złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości wypowiedział się także szeroko Sąd Najwyższy. Na ten przykład, w wyroku z dnia 25 września 2014 roku w sprawie o sygnaturze akt II CSK 790/13 podnosi:

"Słusznie także skarżący powołali się na naruszenie przez Sąd Okręgowy art. 299 § 2 w zw. z art. 299 § 1 k.s.h. poprzez jego błędną wykładnię i przyjęcie, że odpowiedzialność członków zarządu spółki z o.o. za jej zobowiązana obejmuje również zobowiązania, które powstały po złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości.

W odniesieniu do zobowiązań spółki z o.o. powstałych po złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości (…) zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości we właściwym czasie (art. 299 § 2 k.s.h.) prowadzi do przerwania związku przyczynowego pomiędzy sprawowaniem funkcji piastuna organu zarządzającego spółki a szkodą wierzyciela"

Podobny pogląd odnajdziemy w wyroku z dnia 25 listopada 2010 roku w sprawie o sygnaturze akt III CNP 3/10:

"(…) nie ma podstaw – wbrew stanowisku przyjętemu w skardze – aby stanowiące przedmiot bezskutecznej egzekucji zobowiązanie Spółki wobec skarżącej z tytułu wynagrodzenia syndyka, niepokrytego z masy upadłości, uznać za zobowiązanie objęte przewidzianą w art. 299 k.s.h. odpowiedzialnością członka zarządu lub likwidatora.
W wypadku takiego zobowiązania nie zachodzi sytuacja, w której istnieje czasowy związek odpowiedzialności przewidzianej w art. 299 k.s.h. z pełnieniem funkcji członka zarządu lub likwidatora. Zobowiązanie Spółki wobec skarżącej z tytułu wynagrodzenia syndyka, zaliczanego do kosztów postępowania upadłościowego, jeszcze bowiem nie istniało, ściślej – jego podstawa, w toku postępowania likwidacyjnego Spółki, a powstało dopiero na skutek powołania syndyka – w związku z ogłoszeniem upadłości – i podjęciem przez niego w postępowaniu upadłościowym czynności, uzasadniających przyznanie stosownego wynagrodzenia."

oraz w wyroku z dnia 30 września 2004 roku w sprawie o sygnaturze akt IV CK 49/04:

"Natomiast w odniesieniu do zobowiązań spółki powstałych po zgłoszeniu wniosku o ogłoszenie upadłości, poprzedzające powstanie zobowiązania zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości jest zgłoszeniem dokonanym we właściwym czasie w tym znaczeniu, iż także w takiej sytuacji uzasadnione jest stwierdzenie braku związku przyczynowego pomiędzy sprawowaniem funkcji przez członka zarządu spółki a szkodą jej wierzyciela. W odniesieniu do tej drugiej grupy zobowiązań odpowiedzialność członków zarządu jest w związku z tym w zasadzie zawsze wyłączona."

Zatem koniecznym elementem do uznania odpowiedzialności członka zarządu określonej w art. 299 k.s.h. jest istnienie związku przyczynowego pomiędzy sprawowaniem funkcji przez członka zarządu a szkodą jej wierzyciela, która musi być zasklepiona brakiem podjęcia przez niego czynności stricte określonych w komentowanym przepisie i zwalniających go z tej odpowiedzialności. Nie można skutecznie wytoczyć przeciwko niemu roszczenia, gdy ten uczynił zadość ciążącym na nim obowiązkom.

Według drugiego z poglądów w omawianym zakresie, a odnoszącym się do odpowiedzialności na gruncie art. 299 k.s.h. Warto tutaj przytoczyć treść orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 30 stycznia 2019 roku w sprawie o sygnaturze akt III CZP 78/18, zgodnie z którym zgłoszenie spóźnionego wniosku o ogłoszenie upadłości spółki nie jest przesłanką wyłączającą odpowiedzialność członka zarządu za zobowiązania powstałe
po dokonaniu tej czynności.

„W ocenie składu orzekającego, analiza treści art. 299 § 1 k.s.h. nie pozwala uznać zgłoszenia spóźnionego wniosku o ogłoszenie upadłości za przesłankę wyłączające odpowiedzialność członka zarządu za zobowiązania powstałe po dokonaniu tej czynności. Przepis ten nie różnicuje zobowiązań spółki z ograniczoną odpowiedzialnością – dla ewentualnego przypisywania odpowiedzialności członkowi zarządu – w zależności od czasu ich powstania. Odpowiedzialność ta rozciąga się zatem na każdego zobowiązania spółki, bez jego powiązania ze wskazaną cezurą czasową.

Do zwolnienia się z tej odpowiedzialności – stosownie do art. 299 § 2 k.s.h. – nie wystarczy wykazanie tylko, że wniosek o ogłoszenie upadłości został złożony. Konieczne jest udowodnienie przez pozwanego członka zarządu, że uczyniono to we właściwym czasie.”

Ten pogląd zdecydowanie o wiele bardziej restrykcyjnie podchodzi do kwestii odpowiedzialności członka zarządu za zobowiązania spółki. W przytaczanym wyroku skład orzekający stoi na stanowisku, że komentowany przepis nie różnicuje zobowiązań spółki według kryterium czasu ich powstania. To orzeczenie jest o tyle istotne, że zostało wydane po obszernej analizie i polemice z dotychczasowym, zbieżnym orzecznictwem wyrażającym, że zarząd nie odpowiada za zobowiązania spółki powstałe po złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości.

Swego rodzaju „złamanie” dotychczasowej linii orzeczniczej, która dominowała w polskim systemie prawnym od wielu lat prowadzi do wniosku, że wyrażone przez Sąd Najwyższy we wskazanej uchwale stanowisko należy traktować jako na nowo ukierunkowujące sposób orzekania w sprawach o podobnych stanach faktycznych w przyszłości. To mniej korzystne rozwiązanie dla zarządzających sprawami spółki stanie się jednocześnie przychylne dla wierzycieli.

Odpowiedzialność Członka Zarządu | Powstanie długów po złożeniu wniosku o upadłość a odpowiedzialność członków zarządu Jestem radcą prawnym i prowadzę własną kancelarię w Gdańsku. Jeden z głównych obszarów mojej praktyki to szeroko pojęte sprawy przedsiębiorców.

WŁAŚCIWY CZAS NA ZŁOŻENIE WNIOSKU O UPADŁOŚĆ SPÓŁKI Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ

https://www.odpowiedzialnosc-czlonka-zarzadu.pl/2020/09/02/wlasciwy-czas-na-zlozenie-wniosku-o-upadlosc/

Zgodnie z art. 299 § 2 kodeksu spółek handlowych członek zarządu może uwolnić się od odpowiedzialności za zobowiązania spółki, która szerzej opisywana jest w innych wpisach na moim blogu, jeżeli wykaże, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub w tym samym czasie wydano postanowienie o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo o zatwierdzeniu układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu, albo że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpiło nie z jego winy, albo że pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewydania postanowienia o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo niezatwierdzenia układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu wierzyciel nie poniósł szkody.

Trzeba rozważyć co oznacza „właściwy czas”, który członkowie zarządu mają na zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości – tak, aby skutkował zwolnieniem ich z przedmiotowej odpowiedzialności.

W orzecznictwie sądów podkreśla się, że powyższe pojęcie powinno być interpretowane z uwzględnieniem przepisów zawartych w prawie upadłościowym, jednak nieuzasadnione jest ich automatyczne, dosłowne przenoszenie na grunt rozpatrywania odpowiedzialności członków zarządu z art. 299 kodeksu spółek handlowych. Takie stwierdzenie ma znaczenie przede wszystkim ze względu na ustanowiony w prawie upadłościowym termin na zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości, który w obecnym stanie prawnym wynosi „nie później niż trzydzieści dni od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości”. Dyrektywa braku mechanicznego przeniesienia tego terminu przy interpretacji „czasu właściwego” w rozumieniu art. 299 kodeksu spółek handlowych spowodowała, że ze względu na duże niedookreślenie pojęcia, w orzecznictwie pojawiły się próby jego większego, osobnego uściślenia. W wyniku interpretacji sądów „czas właściwy” to taki moment, w którym wprawdzie wszystkich wierzycieli nie da się już zaspokoić, ale istnieje jeszcze majątek spółki pozwalający na co najmniej częściowe zaspokojenie jej wierzycieli w postępowaniu upadłościowym. Innymi słowy, jest to czas, gdy wprawdzie dłużnik spłaca jeszcze niektóre długi ale wiadomo już, że ze względu na brak środków nie będzie mógł zaspokoić wszystkich swoich wierzycieli. Nie jest to jednak moment, gdy pierwszy dług nie zostanie spłacony z jakichkolwiek powodów. Z drugiej strony, żeby nie narazić się na zarzut zbyt późnego zgłoszenia wniosku nie może to być również czas, gdy dłużnik przestał już całkowicie spłacać swoje długi i nie ma majątku na ich zaspokojenie.

Sądy starając się znaleźć złoty środek zalecają zachować elastyczność ocen w zależności od okoliczności danego przypadku, a w szczególności biorąc pod uwagę ogólną sytuację majątkową i finansową spółki oraz możliwość pozyskania środków na spłatę zobowiązań. Podkreślić trzeba, że nie każde trudności finansowe i niespłacenie długu w terminie stanowi podstawę do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości. Mimo przejściowego braku płynności spółki istotne z punktu widzenia „czasu właściwego” na zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości jest to czy spółka kontynuuje działalność, nie uszczupla majątku, płaci pracownikom, reguluje należności publiczno-prawne, posiada perspektywy na uzyskanie środków pieniężnych niepochodzących z działalności, lecz od dłużników spółki oraz czy jej opóźnienia w zapłacie należności dotyczą tylko niektórych kontrahentów. Ważnym jest również przyczyna niespłacania zobowiązań, musi być to przyczyna ekonomiczna, a nie np. to, że dłużnik nie płaci należności dlatego, że kwestionuje jej zasadność. Istotnym kryterium jest także to czy zobowiązania spółki, łącznie z niewymagalnymi nie przekroczyły wartości majątku spółki.

Ocena odpowiedniego momentu na zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości w konkretnym stanie faktycznym ze względu na niedookreślenie pojęcia „czasu właściwego” bywa problematyczna. Jednakże kierując się powyższymi kryteriami wskazywanymi w orzecznictwie członkowie zarządu spółki powinni być w stanie określić czy podejmując kolejne kroki obciążające majątek spółki – zamiast wnosić o ogłoszenie jej upadłości narażają się (ze względu na brak bądź spóźnioną reakcję) na odpowiedzialność z art. 299 kodeksu spółek handlowych.

Odpowiedzialność Członka Zarządu | Właściwy czas na złożenie wniosku o upadłość spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Jestem radcą prawnym i prowadzę własną kancelarię w Gdańsku. Jeden z głównych obszarów mojej praktyki to szeroko pojęte sprawy przedsiębiorców.

ODPOWIEDZIALNOŚĆ SOLIDARNA ZARZĄDU SPÓŁKI Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ ZA ZOBOWIĄZANIA SPÓŁKI A COVID-19

https://www.odpowiedzialnosc-czlonka-zarzadu.pl/2020/05/08/odpowiedzialnosc-solidarna-zarzadu-spolki-z-ograniczona-odpowiedzialnoscia-za-zobowiazania-spolki-a-covid-19/

Serdecznie zachęcam do lektury artykułu „Odpowiedzialność solidarna zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością za zobowiązania spółki a COVID-19” autorstwa mecenas Darii Dampc-Dowbór – zajmującej się m.in. restrukturyzacją i upadłością przedsiębiorstw.

Cały wpis dostępny jest po kliknięciu w link.

Odpowiedzialność Członka Zarządu | Odpowiedzialność solidarna zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością za zobowiązania spółki a COVID-19 Jestem radcą prawnym i prowadzę własną kancelarię w Gdańsku. Jeden z głównych obszarów mojej praktyki to szeroko pojęte sprawy przedsiębiorców.

ODPOWIEDZIALNOŚĆ CZŁONKA ZARZĄDU JAKO PRACODAWCY

https://www.odpowiedzialnosc-czlonka-zarzadu.pl/2020/04/30/odpowiedzialnosc-czlonka-zarzadu-jako-pracodawcy/

Zgodnie z art. 3 kodeksu pracy pracodawcą jest jednostka organizacyjna, choćby nie posiadała osobowości prawnej, a także osoba fizyczna, jeżeli zatrudniają one pracowników. W każdym wypadku, gdy dochodzi do zawarcia stosunku pracy pomiędzy pracownikiem, a osobą prawną stroną danego stosunku po stronie pracodawcy jest zawsze osoba prawna, a osoba fizyczna działająca w jej umieniu (w przypadku spółek kapitałowych będzie to przeważnie członek zarządu) jest jedynie reprezentantem pracodawcy i jednocześnie piastunem organu zarządzającego, do którego obowiązków należą również te z zakresu prawa pracy.



Zgodnie z przepisami prawa pracy za pracodawcę będącego jednostką organizacyjną czynności w sprawach z zakresu prawa pracy dokonuje osoba lub organ zarządzający tą jednostką albo inna wyznaczona do tego osoba. Zatem, co do zasady, czynności w sprawach z zakresu prawa pracy w spółkach kapitałowych dokonuje w ich imieniu zarząd z mocy prawa.



Zakres podmiotowy odpowiedzialności pracodawcy na gruncie prawa pracy zależy od typu odpowiedzialności, co przedstawiają poniższe rozważania:

1. Odpowiedzialność za przestępstwa i wykroczenia

W niektórych przypadkach odpowiedzialności nie można przypisać spółce kapitałowej. Tak jest w przypadku spraw, w których obwinionym lub oskarżonym może być tylko osoba fizyczna. Przepisy prawa pracy przewidują katalog wykroczeń, za których popełnienie odpowiada osoba upoważniona do wykonywania czynności z zakresu prawa pracy lub osoba działająca w imieniu pracodawcy (członkowie organu zarządzającego)

2. Odpowiedzialność cywilna

Co do zasady, za obowiązki związane z wykonywaniem prawa pracy, odpowiedzialność ponosi pracodawca – jako strona umowy. Na spółce więc spoczywa odpowiedzialność prawna za wykonanie zaciągniętych zobowiązań.

3. Odpowiedzialność odszkodowawcza wobec spółki

Za zawinione działania powodujące szkodę odpowiadają działający w imieniu podmiotu członkowie zarządu. W tej sytuacji spółka może wytoczyć przeciwko członkowi zarządu powództwo o odszkodowanie.

4. Odpowiedzialność odszkodowawcza za pracowników wobec osób trzecich

Zgodnie z art. 120 kodeksu pracy, w przypadku wyrządzenia przez pracownika przy wykonywaniu przez niego obowiązków pracowniczych szkody osobie trzeciej, zobowiązany do jej naprawienia jest wyłącznie pracodawca. Wobec pracodawcy, który naprawił szkodę wyrządzoną osobie trzeciej, pracownik ponosi odpowiedzialność przewidzianą w przepisach rozdziału 6 Kodeksu pracy.

Odpowiedzialność Członka Zarządu | Odpowiedzialność członka zarządu jako pracodawcy Jestem radcą prawnym i prowadzę własną kancelarię w Gdańsku. Jeden z głównych obszarów mojej praktyki to szeroko pojęte sprawy przedsiębiorców.

ODPOWIEDZIALNOŚĆ PRACOWNICZA CZŁONKA ZARZĄDU

https://www.odpowiedzialnosc-czlonka-zarzadu.pl/2020/03/11/odpowiedzialnosc-pracownicza-czlonka-zarzadu/

Powierzenie pełnienia funkcji członka zarządu następuje na mocy uchwały wspólników, którzy zgodnie z art. 201§4 kodeksu spółek handlowych mają uprawnienie do kształtowania zarządu, chyba, że umowa spółki stanowi inaczej. Oczywiście, oprócz stosunków ściśle korporacyjnych, między spółką a członkiem zarządu mogą istnieć inne stosunki, przede wszystkim te z zawartej z nim umowy cywilnoprawnej (tzw. kontrakt menedżerski) lub umowy o pracę.



W sytuacji, gdy członek zarządu jest również zatrudnionym w spółce pracownikiem mamy do czynienia z dwoistością pozycji i funkcji jednej osoby. Członek zarządu jako pracownik ponosi odpowiedzialność za należyte przestrzeganie przepisów prawa pracy oraz związanych z nimi obowiązków wobec pracodawcy, którym jest spółka, a z kolei od strony korporacyjnej ten sam członek zarządu działa w imieniu pracodawcy, reprezentując go w stosunkach wewnętrznych i zewnętrznych we wszystkich czynnościach sądowych i pozasądowych oraz prowadząc sprawy spółki. Dodatkowo, ponosi ryzyko prowadzonej przez spółkę działalności gospodarczej.



Przepisy kodeksu pracy w pewien sposób miarkują odpowiedzialność pracowników i ograniczają ją do rzeczywiście powstałej szkody, którą poniósł pracodawca, a sama wysokość odszkodowania ogranicza się do trzykrotności jego miesięcznego wynagrodzenia. Te przepisy mają charakter powszechnie obowiązujący i w równym stopniu dotyczą wszystkich pracowników, również zatrudnionych członków zarządu. Powstaje w tym wypadku pewien dysonans pomiędzy odpowiedzialnością pracowniczą a odpowiedzialnością korporacyjną jaką ponoszą członkowie zarządu z tytułu pełnionej funkcji, bowiem nie jest ona w żaden sposób limitowana.



W tym wypadku mamy do czynienia ze zbiegiem dwóch podstaw odpowiedzialności: pracowniczej na podstawie przepisów kodeksu pracy oraz odpowiedzialności cywilnej wynikającej z przepisów kodeksu spółek handlowych. Takie rozwiązanie dopuszcza ugruntowane stanowisko Sądu Najwyższego, który w wyroku z dnia 25 maja 2000 roku w sprawie o sygnaturze akt I PKN 655/99 wskazuje, że „poniesienie konsekwencji przewidzianych w Kodeksie handlowym przez pracowników zatrudnionych w spółce handlowej i pełniących jednocześnie funkcje w jej zarządzie za działania naruszające interesy spółki nie wyklucza ich odpowiedzialności za te same zachowania na podstawie przepisów Kodeksu pracy.” Ta linia orzecznicza została utwierdzona w uchwale z dnia 27 marca 2007 roku w sprawie o sygnaturze akt II PZP 2/07.



Tak ukształtowany pogląd prawny wskazuje, że gdy członek zarządu za szkodę wyrządzoną spółce może ponieść zarówno odpowiedzialność z tytułu naruszenia stosunku pracowniczego jak i stosunku korporacyjnego. Oczywiście, warunkiem zbiegu jest, aby działanie wywołujące szkodę stanowiło naruszenie obowiązków pracowniczych.



Mamy tu do czynienia jeszcze z jednym problemem. Otóż, jak zostało wskazane wyżej odpowiedzialność pracownicza jest w pewien sposób ograniczona, z kolei ta wynikająca ze stosunku korporacyjnego nie jest miarkowana i może sięgać całego majątku członka zarządu. Jak zatem finalnie określić wysokość odpowiedzialności członka zarządu? Obecnie przepisy kodeksu pracy oraz orzecznictwo Sądu Najwyższego (II PK 315/09) wskazują, że jeśli członek zarządu nie ponosi winy w działaniu, którym wyrządził szkodę to jego odpowiedzialność będzie ograniczona zgodnie z art. 119 kodeksu pracy.

Odpowiedzialność Członka Zarządu | Odpowiedzialność pracownicza członka zarządu Jestem radcą prawnym i prowadzę własną kancelarię w Gdańsku. Jeden z głównych obszarów mojej praktyki to szeroko pojęte sprawy przedsiębiorców.

KONSEKWENCJE KORPORACYJNE, KTÓRE MOŻE PONIEŚĆ CZŁONEK ZARZĄDU

https://www.odpowiedzialnosc-czlonka-zarzadu.pl/2020/02/20/konsekwencje-korporacyjne-ktore-moze-poniesc-czlonek-zarzadu/

Oskarżenie członka zarządu o popełnienie przestępstwa gospodarczego może powodować, że utraci on możliwość zasiadania w organach spółki. Należy przy tym wskazać katalog przestępstw, za które grozi tego rodzaju sankcja.



Kodeks karny wskazuje na niżej wymienione czyny zabronione, których popełnienie skutkuje utratą prawa do zasiadania w organach spółki, a także powoduje utratę możliwości dalszego sprawowania danej funkcji w sytuacji, gdy została prawomocnie skazana w toku kadencji. Są to przestępstw przeciwko:

a) ochronie informacji (art. 265 – 269b kodeksu karnego),
b) wiarygodności dokumentów (art. 270 – 277 kodeksu karnego),
c) mieniu (art. 279 – 295 kodeksu karnego),
d) obrotowi gospodarczemu (art. 296 – 309 kodeksu karnego),
e) obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi (art. 310 – 316 kodeksu karnego),
f) przestępstwa opisane w art. 587 (ogłoszenie nieprawdziwych danych), art. 590 (umożliwienie bezprawnego głosowania), art. 591 (bezprawne posługiwanie się dokumentem) kodeksu spółek handlowych.



W sytuacji, gdy, zgodnie z umową spółki, utrata mandatu przez członka zarządu spowoduje zmniejszenie składu zarządu poniżej minimalnego poziomu bądź skazany był członkiem zarządu jednoosobowego władze podmiotu muszą bez zbędnej zwłoki powołać na jego miejsce inną osobę. Ryzyko związane z nieustanowieniem następcy skazanego może kształtować nawet ustanowienie dla spółki kuratora osoby prawnej. Kurator ten ma uprawnienia do podjęcia działań w zakresie powołania zarządu, a w sytuacji, gdy będzie to niemożliwe będzie mógł wystąpić do sądu z wnioskiem o rozwiązanie spółki i jej likwidację.



Należy wskazać, że nie tylko popełnienie wyżej wymienionych rodzajów przestępstw może skutkować utratą zajmowanego stanowiska. Sąd, orzekając wobec sprawcy innego czynu zabronionego karę może orzec również środek karny obejmujący zakaz:
a) zajmowania określonego stanowiska,
b) wykonywania określonego zawodu,
c) prowadzenia określonej działalności gospodarczej.



W praktyce sądy stosują tego typu środki karne w sytuacji, gdy sprawca przy popełnieniu określonego przestępstwa nadużył swojego stanowiska lub wykonywanego zawodu bądź okazał, że dalsze zajmowanie przez skazanego stanowiska lub wykonywanie zawodu zagraża istotnym dobrom chronionym prawem. Sąd może orzec taki zakaz na okres od jednego roku do dziesięciu lat. Co więcej, w sytuacji, gdy osoba, wobec której orzeczono dany środek karny w przypadku złamania zakazu może zostać skazana na karę pozbawienia wolności do trzech lat.



Należy zwrócić uwagę na fakt, że do czasu prawomocnego zakończenia postępowania, którego skutkiem jest utrata mandatu członka zarządu osoba pełniąca to stanowisko może je dalej sprawować. Ewentualne odwołanie bez przesłanek natury prawnej może nastąpić jedynie z woli wspólników.

Odpowiedzialność Członka Zarządu | Konsekwencje korporacyjne, które może ponieść członek zarządu Jestem radcą prawnym i prowadzę własną kancelarię w Gdańsku. Jeden z głównych obszarów mojej praktyki to szeroko pojęte sprawy przedsiębiorców.

NALICZANIE ODSETEK W ROSZCZENIU Z ART. 299 KSH

https://www.odpowiedzialnosc-czlonka-zarzadu.pl/2020/01/04/naliczanie-odsetek-w-roszczeniu-z-art-299-ksh/

W poprzednich wpisach omawialiśmy zagadnienia związane z wnoszeniem powództwa przeciwko członkom zarządu spółki na podstawie art. 299 KSH.



Przypomnijmy, że zgodnie z treścią wyżej wymienionego artykułu jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania. Członek zarządu może się jednak uwolnić od odpowiedzialności, o której mowa w § 1, jeżeli wykaże, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie układowe, albo że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcie postępowania układowego nastąpiło nie z jego winy, albo że pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcia postępowania układowego wierzyciel nie poniósł szkody.



Co wchodzi w zakres wspomnianej odpowiedzialności? Czy do niewyegzekwowanej wierzytelności można również doliczyć odsetki za opóźnienie lub zwłokę w spłacie tej należności?



Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 7 grudnia 2006 r., III CZP 118/06, OSNC 2007, nr 9, poz. 136) odpowiedzialność członków zarządu na podstawie art. 299 KSH oprócz dochodzonej wierzytelności obejmuje także należne od spółki odsetki za opóźnienie lub zwłokę w spłacie tej należności.



Ponadto, w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 25 maja 2016 roku (V CSK 579/15) wskazuje się na sposób sformułowania żądania pozwu przeciwko członkowi zarządu w zakresie przysługującego wierzycielowi, zgodnie z tytułem wykonawczym wobec spółki, roszczenia odsetkowego. W przytoczonym orzeczeniu wskazano, że w ramach odszkodowania przewidzianego w art. 299 § 1 KSH niezaspokojony wierzyciel spółki może dochodzić należnych mu odsetek za okres do chwili zażądania od członków zarządu spółki z o.o. zapłaty jej długów. Biorąc pod uwagę treść wyroku wierzyciel dochodzący od członka zarządu roszczeń na podstawie art. 299 KSH powinien skapitalizować w pozwie odsetki należne mu od spółki, wskazać je jako składnik roszczenia głównego, a nadto ma prawo od takich odsetek naliczyć dalsze odsetki od momentu wymagalności jego roszczenia wobec członków zarządu.

Odpowiedzialność Członka Zarządu | Naliczanie odsetek w roszczeniu z art. 299 KSH Jestem radcą prawnym i prowadzę własną kancelarię w Gdańsku. Jeden z głównych obszarów mojej praktyki to szeroko pojęte sprawy przedsiębiorców.