Bądź w temacie

A może coś z medycyny :)

🏥💉 Witajcie Zdrowi Entuzjaści! 💊🌟

Zapraszamy na spotkania na Śląski Festiwal Nauki Katowice w dziedzinie 𝗺𝗲𝗱𝘆𝗰𝘆𝗻𝗮 𝗶 𝘇𝗱𝗿𝗼𝘄𝗶𝗲, czyli odkrywania prawdziwych skarbnic wiedzy dla każdego z Was 🤓👩‍⚕️👨‍⚕️
Spotkania w obszarze medycyny to nie tylko okazja do wymiany wiedzy, ale prawdziwa uczta dla pasjonatów zdrowia 🌐🌡️

Dlaczego warto w nich uczestniczyć?
🔸 𝗗𝗼𝘄𝗶𝗲𝘀𝘇 𝘀𝗶𝗲̨ o najnowszych odkryciach, terapiach i technologiach, które zmieniają oblicze medycyny. 💡🔬
🔹 𝗠𝗼𝘇̇𝗲𝘀𝘇 𝘂𝗰𝘇𝗲𝘀𝘁𝗻𝗶𝗰𝘇𝘆𝗰́ w praktycznych warsztatach i prezentacjach, które dają szansę na zdobycie unikalnych umiejętności, przekładających się na pracę z pacjentem 👩‍⚕️👨‍⚕️
🔸 𝗣𝗼𝘇𝗻𝗮𝘀𝘇 specjalistów z różnych dziedzin, co sprzyja integracji w szerokim spektrum działań związanych z opieką zdrowotną 🌐🤝
🔹 𝗪𝘆𝘀ł𝘂𝗰𝗵𝗮𝘀𝘇 doświadczeń profesjonalistów, zyskujesz inspirację do dbania o zdrowie 💪🌟
🔸 𝗗𝗼𝗰𝗲𝗻𝗶𝘀𝘇 trud i poświęcenie pracowników naukowych, którzy codziennie analizują, tworzą projekty, które mogą ratować zdrowie i życie. 👏❤️

Macie ochotę na spotkanie z MEDYCYNĄ i ZDROWIEM w ramach ŚFN, to sprawdźcie z kim z Wydział Nauk Ścisłych i Technicznych w Uniwersytecie Śląskim się zobaczycie: https://us.edu.pl/wydzial/wnst/sfn/7sfn/ #1632829342972-4e66cf19-b6bb

---------------------------------------
Uniwersytet Śląski w Katowicach
Radio Katowice
Instytut Chemii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach
Instytut Fizyki - Uniwersytet Śląski
Instytut Inżynierii Materiałowej Wydziału Nauk Ścisłych i Technicznych UŚ
Instytut Inżynierii Biomedycznej
Instytut Matematyki
Instytut Informatyki

Zapraszamy!!!
Tu dowiesz się wielu ciekawości w naukach ścisłych :)

🔬✨ Cześć Naukowi Entuzjaści! 🌐🧪
Zapraszamy na spotkania w ramach Śląski Festiwal Nauki Katowice w obszarze 𝗻𝗮𝘂𝗸 𝘀́𝗰𝗶𝘀ł𝘆𝗰𝗵 🚀📚
Spotkania naukowe to magiczne momenty, kiedy umysły pełne pasji i wiedzy łączą się, aby odkrywać sekrety wszechświata! 🌌🔍

Dlaczego warto wziąć udział?
🔸 𝗣𝗼𝘇𝗻𝗮𝗰𝗶𝗲 najnowsze osiągnięcia w dziedzinie nauk ścisłych
🔹 𝗡𝗮𝘄𝗶𝗮̨𝘇̇𝗲𝗰𝗶𝗲 relacje z naukowcami z naszego wydziału! Kto wie, może to właśnie na takim spotkaniu zacznie się współpraca, która zmieni Twój świat.
🔸 𝗣𝗼𝘀ł𝘂𝗰𝗵𝗮𝗰𝗶𝗲 prezentacji ekspertów, pasjonatów - to będzie jak zastrzyk inspiracji i motywacji do dalszych odkryć.
🔹 𝗕𝗲̨𝗱𝘇𝗶𝗲𝗰𝗶𝗲 𝗻𝗮 𝗯𝗶𝗲𝘇̇𝗮̨𝗰𝗼 z najnowszymi trendami i technologiami, a to klucz do sukcesu w dzisiejszym dynamicznym świecie nauki.

Jeśli też kochacie takie naukowe spotkania to musicie przyjść na Śląski Festiwal Nauki Katowice i spotkać się w strefie NAUK ŚCISŁYCH z naszymi wspaniałymi naukowcami.

Zobacz z kim się spotkasz i o czym posłuchasz: https://us.edu.pl/wydzial/wnst/sfn/7sfn/ #1632142204373-a1c1b975-3b2f

---------------------------------------
Uniwersytet Śląski w Katowicach
Radio Katowice
Instytut Chemii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach
Instytut Fizyki - Uniwersytet Śląski
Instytut Inżynierii Materiałowej Wydziału Nauk Ścisłych i Technicznych UŚ
Instytut Inżynierii Biomedycznej
Instytut Matematyki
Instytut Informatyki

Zapraszamy :)

Już 1️⃣ czerwca 2️⃣0️⃣2️⃣3️⃣, w samo południe 🌞, rozpocznie się rekrutacja na studia👩‍🎓👨‍🎓
Przez cały miesiąc prezentowaliśmy nasze kierunki i ambasadorów każdego z nich.
Wybierz zgodnie z Twoimi marzeniami i zainteresowaniami.

https://irk2.us.edu.pl/pl/offer/SW-2023-Z/units/W4/

Zapraszamy uczniów do wzięcia udziału w 𝗦𝘇𝗸𝗼𝗹𝗲 𝗟𝗲𝘁𝗻𝗶𝗲𝗷 w ramach projektu Popularyzacja i Nauka: PIN UŚ - kod do przyszłości.
Jednym z czterech filarów projektu jest szkoła letnia, której celem jest promocja potencjału naukowego WNŚiT oraz upowszechnienie aktualnych trendów badawczych w naukach ścisłych i inżynieryjno-technicznych.
Zajęcia zaplanowano w czerwcu, w dwóch edycjach.

📆 𝟭𝟮-𝟭𝟲.𝟬𝟲.𝟮𝟬𝟮𝟯𝗿. (𝗲𝗱𝘆𝗰𝗷𝗮 𝗱𝗹𝗮 𝘀𝘇𝗸𝗼́ł)
📆 𝟮𝟲-𝟯𝟬.𝟬𝟲.𝟮𝟬𝟮𝟯𝗿. (𝗲𝗱𝘆𝗰𝗷𝗮 𝗶𝗻𝗱𝘆𝘄𝗶𝗱𝘂𝗮𝗹𝗻𝗮)

Otwarcie rejestracji ruszyło 𝟮𝟬 𝗸𝘄𝗶𝗲𝘁𝗻𝗶𝗮 𝟮𝟬𝟮𝟯𝗿.

🔗Rejestracja dla szkół: https://formularze.us.edu.pl/site/index/727

🔗Rejestracja indywidualna: https://formularze.us.edu.pl/site/index/728

Więcej informacji http://pinus.us.edu.pl

A czy ty wiesz jak powstaje światłowód??

𝗞𝗮𝗿𝘁𝗸𝗮 𝘇 𝗸𝗮𝗹𝗲𝗻𝗱𝗮𝗿𝘇𝗮 📆 -19 kwietnia Dzień Czosnku

🧄 Dr Joanna Orzeł z Instytut Chemii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach już nie raz pokazała swoją wiedzę o produktach spożywczych. Tym razem nie będzie inaczej – przed Państwem 🧄 🅲🆉🅾🆂🅽🅴🅺 🧄
Jak myślicie co wspólnego mają rozmaite kuchnie świata, starożytni wojownicy, budowniczy piramid, kwietne bukiety, przeziębienie i wampiry? Oczywiście jest to czosnek. Jest jedną z tych roślin, które znajdziemy w tradycyjnych i nowoczesnych przepisach na dania z różnych zakątków globu. Pojawia się nie tylko w przekazach kulinarnych. Pierwotnie ceniono go ze względu na właściwości wspomagające ludzką fizyczność i duchowość. Z okazji dnia czosnku między innymi przybliżymy jego właściwości prozdrowotne, ale również podpowiemy: dlaczego czosnek bywa niebieski, zielony i czarny, oraz czy można go w takich postaciach jeść.

🧄 𝗧𝗿𝗼𝗰𝗵𝗲̨ 𝗳𝗮𝗸𝘁𝗼́𝘄 𝗶 𝗵𝗶𝘀𝘁𝗼𝗿𝗶𝗶
Czosnek (łac. Allium L.) to rodzaj roślin z rodziny amarylkowatych, do którego zalicza się takie warzywa i zioła jak cebula zwyczajna, por, szczypiorek i czosnek pospolity. Ostatni z wymienionych – czosnek pospolity (łac. Allium sativum L.) jest warzywem i przyprawą znaną pod zwyczajową nazwą identyczną z nazwą całej rodziny.
Roślina ta była pierwotnie uprawiana na terenie dzisiejszych Chin. Wiele lat przed naszą erą Chińczycy przyjęli czosnek pod swoje strzechy i do dziś wiodą prym w jego produkcji. Szacuje się, że Państwo Środka odpowiada za 2/3 jego światowej produkcji. Co ciekawe, pierwotnie czosnek służył Azjatom jako lekarstwo, dopiero z czasem stał się kuchenną przyprawą. Aktualnie doceniany jest ze względu na właściwości kulinarne i prozdrowotne niemalże w każdym zakątku globu.

🧄 𝗢 𝗰𝘇𝗼𝘀𝗻𝗸𝗼𝘄𝘆𝗰𝗵 𝘄ł𝗮𝘀́𝗰𝗶𝘄𝗼𝘀́𝗰𝗶𝗮𝗰𝗵
Czosnek jest rośliną zawierającą w swoim składzie około 100 substancji aktywnych. Znajdują się pośród nich witaminy (A, C, D, z grupy B) oraz minerały (mangan, wapń, fosfor, cynk, potas oraz selen), a także flawonoidy i związki siarkowe. Jednak jednym z najważniejszych składników czosnku jest jego lotny olejek, w skład którego wchodzi między innymi allina i związany z nią enzym allinaza. Allina jest związkiem siarkowym, który w wyniku działania enzymu – allinazy przekształcany jest do allicyny. Allicyna z kolei wykazuje szereg właściwości, które wspomagają nasze ciało. Działa przeciwbakteryjne, przeciwwirusowo i przeciwgrzybicznie. Co ważne, allicyna uwalniana jest po naruszeniu komórek roślinnych, dlatego czosnek warto spożywać w formie rozdrobnionej (pokrojony, zmiażdżony czy starty na tarce). Ten sam składnik odpowiada za charakterystyczny, niepodrabialny zapach czosnku. By zachować jak najwięcej dobroci w czosnku warto jeść go na surowo, bo allicyna jest w wysokiej temperaturze degradowana. Pieczony czy smażony czosnek zmienia nieco aromat, traci ostrość i zyskuje słodycz. Dzieje się tak na skutek działania wysokiej temperatury oraz szeregu reakcji chemicznych, pośród których wymienić można reakcje Maillarda.

🧄 𝗪𝘀𝘇𝘆𝘀𝘁𝗸𝗶𝗲 𝗸𝗼𝗹𝗼𝗿𝘆 𝗰𝘇𝗼𝘀𝗻𝗸𝘂
Tradycyjnie warzywo to kojarzymy z białymi lub kremowymi ząbkami, które zamknięte są w szaro-różowych łupinach. Jednak czosnek może mieć różne kolory. Czy zwróciliście kiedyś uwagę na to, co się dzieje z czosnkiem dodawanym do kiszonych ogórków? Nie? Już odpowiadam: taki czosnek zmienia swój kolor na zielony lub niebieski. Jest to efekt działania środowiska, w którym się znajduje (w słoikach z kiszonkami i marynatami pH jest kwasowe) oraz enzymu w nim zawartego - izoalaniny. W wyniku reakcji zachodzącej w kwasowym pH powstają zielone i niebieskie pigmenty. Warto wiedzieć, że są one bezpieczne dla zdrowia i niebieski czosnek można zajadać ze smakiem. Większe prawdopodobieństwo zmiany zabarwienia czosnku w kiszonkach i marynatach występuje, gdy używamy dojrzałych ząbków, które przechowywane były w chłodzie. Wówczas stężenie enzymu odpowiedzialnego za produkcję pigmentów wzrasta. Jeżeli natomiast zaobserwujemy niebieski nalot na czosnku surowym, nieprzetworzonym, to jest to najprawdopodobniej pleśń i takiego czosnku nie powinniśmy jeść.
Innym niecodziennym w naszej szerokości geograficznej kolorem jest kolor czarny. To Azja Wschodnia jest kolebką czarnego czosnku. Wytwarza się go na skutek wielotygodniowej fermentacji w kontrolowanych warunkach wilgotności i temperatury. Taka postać ma łagodniejszy i słodszy smak oraz potwierdzone badaniami intensywniejsze (niż klasyczny biały czosnek) właściwości przeciwutleniające, immunomodulujące i przeciwnowotworowe. Czarny czosnek używany jest jako suplement diety oraz niecodzienny składnik kulinarny.

🧄 𝗖𝘇𝗼𝘀𝗻𝗲𝗸 𝗮 𝘇𝗱𝗿𝗼𝘄𝗶𝗲
To, że czosnek jest dobrym wyborem, by zwalczyć pierwsze oznaki przeziębienia w naszej kulturze, jest oczywiste. I słusznie, bo to warzywo po odpowiednim przygotowaniu działa przeciwdrobnoustrojowo. Dróg podania czosnku jest tyle ilu beneficjentów tego specyfiku. Do dyspozycji mamy mleko z czosnkiem, zmiażdżony czosnek na kanapce czy w sałatce.
Moja rodzinna receptura to czosnek kiszony – ząbki zalewamy wodą z kiszonych ogórków. Po dwóch tygodniach w lodówce mikstura gotowa jest do picia, choć i ukiszone ząbki też można chrupać ku zdrowotności i doznaniom smakowym.
Gałganek Aliny (zmiażdżony czosnek otulony przewiewnym materiałem, który umożliwia uwolnienie olejków eterycznych) to forma, którą można stosować by wspomóc przy infekcjach nawet niemowlaki.
Do innych prozdrowotnych właściwości czosnku zaliczamy: zdolność do obniżenia poziomu cholesterolu budującego blaszkę miażdżycową (LDL, zwanego też „złym” cholesterolem), obniżenie ciśnienia krwi, działanie antyoksydacyjne chroniące między innymi przed rozwojem choroby Alzheimera czy demencji starczej. Według niektórych badaczy spożywanie czosnku i suplementów, które go zawierają może przynieść benefity związane z wydajnością fizyczną organizmu oraz zdrowiem układu kostno-szkieletowego.
Czy czosnek ma jakieś wady? Może wywoływać reakcje alergiczne u osób wrażliwych. W układzie pokarmowym może przyczynić się do podrażnienia żołądka, wywołania zgagi, wzdęć czy problemów wątrobowych. Czosnek zawiera składniki przeciwdziałające krzepnięciu krwi. Z tego powodu osoby przyjmujące leki hamujące tworzenie się zakrzepów nie powinny go jeść.

🧄 𝗖𝘇𝗼𝘀𝗻𝗲𝗸 𝘄 𝗸𝘂𝗰𝗵𝗻𝗶
Na ten temat osobiście mogłabym pisać sporo, bo fanką czosnku jestem od dziecka. Nie jestem w stanie ocenić, ile grzanek chlebowych natartych świeżym ząbkiem czosnku zjadłam jako podlotek. Uwielbiam je do dzisiaj! Mój dziadek dodawał czosnku do tradycyjnej śląskiej wodzionki, by podkręcić jej smak.
Jest nieodzownym składnikiem popularnych na świecie kuchni z regionu Morza Śródziemnego i kuchni azjatyckiej (zarówno blisko jak i dalekowschodniej). W Polsce znamy go dopiero od średniowiecza. Choć mało jest tradycyjnych polskich potraw, które bez czosnku obyć się nie mogą, jedna czosnek mieć musi: są to ogórki kiszone. Nasi południowi sąsiedzi również w swojej kuchni mają danie, które bez czosnku nie istnieje. To česneková polévka – zupa dobra na przeziębienie, gdyż zawiera roztarty surowy czosnek.
Jeżeli surowy czosnek to dla kogoś za dużo wrażeń, można wypróbować jego łagodniejszą odsłonę – czosnek konfitowany. Jest to czosnek poddany obróbce termicznej, często w obecności tłuszczu. Ząbki są delikatnie podsmażane np. na maśle. Alternatywnie czosnek można skropić oliwą i upiec w piekarniku. Dzięki temu zabiegowi wydobywana jest słodycz, a ostrość jest redukowana. Taki konfitowany czosnek może być używany jako pasta do chleba czy dodatek do dań.
Ostatnimi czasy w kuchniach topowych szefów, ale i w tych domowych coraz modniejszy staje się czosnek niedźwiedzi (łac. Allium ursinum L.). Jest to roślina z tej samej grupy co czosnek, jednak nie spożywamy jej bulw, a liście. Mają delikatny aromat. Dzięki łagodnemu smakowi świetnie nadają się na niecodzienne pesto, sałatkę czy jako dodatek do tradycyjnego rosołu lub kanapek. Ta wersja czosnku ma jednak swoją wadę. Sezon na nią trwa bardzo krótko – od końca marca do maja. Co więcej, dziko rosnący czosnek niedźwiedzi jest w Polsce pod ochroną.

🧄 𝗖𝘇𝗼𝘀𝗻𝗲𝗸 𝗮 𝘇̇𝘆𝗰𝗶𝗲 𝘁𝗼𝘄𝗮𝗿𝘇𝘆𝘀𝗸𝗶𝗲
Bycie fanką/fanem czosnku ma jednak pewne wady. Jeżeli przebywamy w towarzystwie osób, którym zapach czosnku przeszkadza, to możemy stać się persona non grata. Nie oszukujmy się, intensywny zapach czosnku z buzi nie jest fajny. Czasem porządne umycie zębów nie wystarcza. Szczęśliwie istnieją sposoby by się go pozbyć! Zniwelujemy go zjadając rośliny zwierające duże ilości chlorofilu np. zielona pietruszkę. Podobno działa też zjedzenie jabłka, wypicie mleka czy herbaty miętowej. Inna sytuacja to „wypacanie czosnku”. Jeżeli jemy go w sporych ilościach, nasz pot zaczyna przyjmować nieco czosnkowy zapach. Wówczas należy nieco zmniejszyć jego dawki i wszystko wróci do normy. Zapach czosnku z dłoni usuniemy pocierając je o stalowe przedmioty. Na rynku dostępne są specjalne stalowe „mydełka”, ale zwykła łyżka również się tu sprawdzi.
Odnosząc się jeszcze do wymienionego w nagłówku życia towarzyskiego. Czy wiecie że czosnek kupicie nie tylko w warzywniaku, ale i w kwiaciarni? Ozdobna odmiana czosnku jest uprawiana ze względu na duże kwiaty w kształcie kul o różnych odcieniach fioletu.

𝗞𝗮𝗿𝘁𝗸𝗮 𝘇 𝗸𝗮𝗹𝗲𝗻𝗱𝗮𝗿𝘇𝗮 📆 -16 kwietnia – Dzień sapera

💥 Stary, ale jary! Właściwie niezajmujący miejsca na dysku, ale potrafił skutecznie zawładnąć umysłem zaangażowanego użytkownika i wyłączyć go z życia społecznego. O tym pożeraczu czasu i nauczycielu spostrzegawczości wspomina dr Grzegorz Machnik.
💥 𝗣𝗿𝗲𝗵𝗶𝘀𝘁𝗼𝗿𝗶𝗮 𝘀𝘁𝗼𝘀𝗼𝘄𝗮𝗻𝗮
Zanim ładnych parę lat temu zagościł na naszych komputerach Counter-Strike, zwany w skrócie CS-em, gdzie rozbrajanie bomby polegało na wpatrywaniu się w nią i przyciskaniu klawisza na klawiaturze, w zapomnienie popadała gra, w której chodziło prawie o to samo. Dziesięć lat wcześniej niż wspomniana powyżej gra, czyli na początku lat 90., na zyskującym dużą popularność Windowsie 3.1 – który zajmował, co obecnie jest nie do pomyślenia, zaledwie kilka dyskietek, a po zainstalowaniu nie przejmował każdej wolnej przestrzeni, jaką znalazł – schowała się pewna prosta gra. Nie chodzi mi tu o owianego legendą pasjansa, który – jak to niektórzy mówią – jest podstawowym i głównym narzędziem pań z różnego rodzaju urzędów, z dziekanatem na czele.
Chodzi mi tutaj o sapera. Grę, która dla wielu ludzi wydaje się nie do przejścia, ponieważ po kilku kliknięciach w losowych miejscach na planszy zawsze czeka nas niemiła niespodzianka. Kończy się to przeważnie kliknięciem X w górnym prawym rogu okna, który nie jest częścią typowej rozgrywki, ale wciąż pewnym rozwiązaniem problemu. Co znamienne dla tamtych czasów, gry nie dysponowały opcją zapisu, ani wieloma życiami i przypomina to w dużej mierze pracę prawdziwego sapera, który myli się tylko raz. Z tą różnicą, że – o ile nie wierzy w reinkarnację – nie może zaczynać gry od nowa.
💥 𝗠𝗼𝗿𝗳𝗼𝗹𝗼𝗴𝗶𝗮
Ponieważ podobno nawet najstarsi górale nie pamiętają, na czym ta gra polega, spróbuję przybliżyć jej tajniki nim i ja się zestarzeję, chociaż góralem akurat nigdy nie zostanę. Otóż nie znam osoby, która za pierwszym kliknięciem była na tyle pechowa, że zakończyła zabawę w tej grze. Świadomie staram się unikać słowa „rozrywka”. Grę zaczynamy z polem pokrytym kafelkami, a naszym zadaniem jest szukanie niespodzianek, które się pod nimi kryją. Poza tymi niemiłymi znajdują się tam również kolorowe cyferki, które mogą być równie niemiłym doświadczeniem dla osób utożsamiającym matematykę z traumą, a nie z królową nauk. Czy jest to kolorowe urozmaicenie, aby gra nie była aż tak ponura? Nie tylko.
💥 𝗡𝗶𝗲 𝗽𝗼𝗺𝘆𝗹 𝘀𝗶𝗲̨!
O ile dobrze pamiętam, a niestety gra nie jest już tak ogólnie dostępna od systemu Windows 8 (zapewne dlatego ta wersja systemu była niezbyt lubiana), najwyższą liczbą, którą można było tam zobaczyć, była 8. Cóż te liczby i ich kolory oznaczały? Im wyższa liczba, tym jej kolor gorętszy, a i emocje u gracza, który wcześniej grał tylko w pasjansa, większe. Każdy kafelek, z wyjątkiem tych przy krawędziach, otaczało osiem innych. Liczby, które pojawiały się na odkrytych polach, oznaczały, z iloma minami dane pole sąsiaduje (krawędzią lub rogiem).
Zagadka była pokroju popularnej analogowej jeszcze gry lat 70. ubiegłego wieku – Mastermind. Każde pole z liczbą mówi nam, że sąsiaduje z konkretną liczbą min, ale nie zdradza nam, gdzie one dokładnie się znajdują. Faktycznie czasem na końcu mamy dwa pola do odkrycia, a wskazówki nie ułatwiają zadania, dając nam całe 100% szans, że wybrane przez nas pole będzie wiązało się z zakończeniem gry, natomiast tylko 50%, że zakończenie to będzie dla nas szczęśliwe.
Podobnie jak część współczesnych gier, które mają wiele zakończeń, ale aby do nich dotrwać, trzeba się dużo nachodzić, napracować, a często i nazabijać. Przeważnie jednak mając kilka pól do odkrycia, mamy do dyspozycji kilka sąsiadujących ze sobą cyfr, które po przeliczeniu i wykorzystaniu naszego rozumu wskazują miejsce położenia miny oraz inne pola, które po odkryciu przedstawią kolejne zestawy kolorowych cyferek.
💥 𝗖𝘇𝗮𝘀𝘆 𝗻𝗮𝗷𝗻𝗼𝘄𝘀𝘇𝗲
Pewnie myślicie sobie, że skoro gra nie znajduje się tak jak kiedyś w menu Start ukrytym u dołu pod logiem Windows do niedawna po lewej, a teraz na środkowej części ekranu, umarła już w umysłach starych siwych koneserów. Nic bardziej mylnego! Na całym świecie odbywają się turnieje polegające na jak najszybszym przejściu tej gry. Jest to jednak nieco bardziej dopracowana gra prezentująca czas rozwiązania z dokładnością do ułamków sekundy.
Teraz skoro już znacie zasady gry, proponuję odpalić jakiś stary komputer na węgiel i sprawdzić, jak bawili się Wasi rodzice lub dziadkowie w czasach, gdy Wiedźmin był jeszcze wyłącznie w wersji książkowej, a na osiedlu zlikwidowali ostatni trzepak do dywanów.💥

𝗞𝗮𝗿𝘁𝗸𝗮 𝘇 𝗸𝗮𝗹𝗲𝗻𝗱𝗮𝗿𝘇𝗮 📆 - 5 kwietnia – Dzień karmelu
Złoty, a słodki! Piękny, roślinny i pyszny! Jego Wysokość Karmel! Ukłońcie się ładnie, ale uważajcie na ślinotok. Dziś jego dzień, więc pozwólcie mu się dziś opanować. Poznajcie się bliżej – dr Joanna Orzeł z Instytutu Chemii spieszy z prezentacją.
Osobiście karmel kojarzy mi się ze sceną pochodzącą z filmu Amelia. Główna bohaterka, grana przez Audrey Tautou, zasiada nad swoim ulubionym deserem – Crème Brûlée i stukając łyżeczką w warstwę karmelu, właśnie rozpoczyna słodką ucztę. Choć ze względu na swój słodki smak i pochodzenie karmel wykorzystywany jest głównie do produkcji słodkości, proces, w którym powstaje jest nieodzowny również podczas gotowania, pieczenia czy produkcji smakołyków wytrawnych.
𝓩 𝓬𝓱𝓮𝓶𝓲𝓬𝔃𝓷𝓮𝓰𝓸 𝓹𝓾𝓷𝓴𝓽𝓾 𝔀𝓲𝓭𝔃𝓮𝓷𝓲𝓪
Ale zacznijmy od początku. Czym jest karmel? Jest to produkt otrzymywany w wyniku procesu odwadniania cukrów w podwyższonej temperaturze. W jego trakcie zachodzą reakcje izomeryzacji i polimeryzacji. Efektem są natomiast produkty o dużej masie cząsteczkowej, dzielone na trzy klasy związków: karmelany (C₂₄H₃₆O₁₈), karmeleny (C₃₆H₅₀O₂₅) oraz karmeliny (C₁₂₅H₁₈₈O₈₀). Proces zachodzi w kilku etapach. W zależności od tego, czy używamy cukru płynnego, czy też drobnokrystalicznego możemy obserwować etap topienia, odparowania wody, a następnie pogłębienia koloru karmelizowanej słodyczy. Zastosowana temperatura i użyty rodzaj cukru wpłyną na właściwości finalnego produktu. Wystudzony karmel staje się przeźroczystym ciałem stałym podobnym do barwionego szkła. Obserwuje się kolory od bezbarwnego-przeźroczystego przez żółtawy do ciemnobrązowego. W wyższych temperaturach uwalnia się także charakterystyczny zapach, za który odpowiadają przeróżne substancje chemiczne, jak przykładowo diacetyl, hydroksymetylofurfural czy hydroksyacetylofurfuran. Im wyższa temperatura tym ciemniejszy karmel zostanie otrzymany. Na ostateczny kształt procesu ma również wpływ zastosowany cukier. Przykładowo obróbka fruktozy wymaga użycia około 100˚C, natomiast dla cukru stołowego – sacharozy potrzeba aż 170˚C. Z tego powodu, jeżeli zdecydujecie się na samodzielną produkcję karmelu, nie oblizujcie łyżki ani nie wkładajcie palca do bulgocącej cieczy. Może się to skończyć poważnymi oparzeniami!
𝓟𝓻𝓸𝓭𝓾𝓴𝓬𝓳𝓪 𝓬𝔃𝓪𝓼 𝓼𝓽𝓪𝓻𝓽!
Ze względu na swoja barwę i aromat karmel używany jest w produkcji żywności słodkiej i wytrawnej, wytwarzanej domowo w zakładach rzemieślniczych oraz wielkich koncernach. Jest dodatkiem cenionym przez cukierników, gdyż w formie płynnej daje możliwość stworzenia fantastycznych, często zaskakujących w formie, ozdób używanych do dekorowania ciast i deserów. Używany jest jako barwnik i aromat do produkcji: słodkości jak ciasta, lody czy cukierki, napojów bezalkoholowych np. typu cola czy energetyków, napojów alkoholowych np. whisky i brandy czy wytrawnych sosów np. sojowego i ostrygowego. Jest też dodatkiem używanym w produkcji sztucznego miodu. Na liście składników żywności możemy znaleźć go pod kodem E150. Ciekawostką może być fakt, że przemysłowo stosowany jest karmel amoniakalny (o pH zasadowym) do użycia np. w napojach zawierających fosforany oraz karmel siarczynowy (o pH kwasowym) używany np. w produkcji alkoholi.
𝓢𝓴𝓾𝓽𝓮𝓴 𝓼𝓶𝓪𝓬𝔃𝓷𝔂𝓬𝓱 𝓻𝓮𝓪𝓴𝓬𝓳𝓲
Powróćmy jeszcze do procesu w którym karmel jest otrzymywany. Zaliczamy go do szeregu reakcji o wspólnej nazwie karmelizacja. Są to procesy brązowienia żywności do których, obok tego prowadzącego do produkcji karmelu, zaliczamy również reakcje Maillarda i brązowienie enzymatyczne. Mogą mieć one miejsce w trakcie obróbki żywności w podwyższonej temperaturze – karmelizacja cukrów oraz reakcje Maillarda. Wówczas wytwarzane są komponenty podnoszące właściwości organoleptyczne żywności np. brązowa skórka i charakterystyczny zapach pieczywa, orzechowe nuty granoli, przypieczone mięso i wiele innych działających na zmysły i kubki smakowe efektów. W temperaturze niższej, np. pokojowej, zachodzi brązowienie enzymatyczne, którego efektem jest np. ciemnienie skórki i miąższu banana czy jabłek. Co ciekawe, ogromne koncerny produkujące żywność przeznaczają niebotyczne fundusze na badania związane z chemią procesów karmelizacji. Choć wiemy na ich temat już całkiem sporo, do tej pory niektóre ich aspekty pozostają dla badaczy zagadką.
Wszystkim smakoszom aromatycznych karmelowych słodkości życzymy udanego świętowania!

𝗞𝗮𝗿𝘁𝗸𝗮 𝘇 𝗸𝗮𝗹𝗲𝗻𝗱𝗮𝗿𝘇𝗮 – 📆 4 kwietnia - Międzynarodowy dzień marchewki
Zima za oknem nie odpuszcza, a nam się marzy słońce, lody i ciepło. Marzanna utopiona – zero reakcji. Wygońmy zimę na dobre ciepłymi kolorami! Pomarańczowy to kolor przyjaźni, nada się idealnie. Pomarańcze i mandarynki? Nie, bo były w środku zimy – to jeszcze pogorszy sprawę. 🥕 Marchewka🥕 Nada się dla każdego! Prezentuje dr Joanna Orzeł z Instytutu Chemii.
🥕 𝙈𝙖𝙧𝙘𝙝𝙚𝙬𝙠𝙖 – 𝙨𝙢𝙖𝙠𝙤𝙬𝙞𝙘𝙞𝙚 𝙞 𝙝𝙞𝙨𝙩𝙤𝙧𝙮𝙘𝙯𝙣𝙞𝙚
Jest chrupiąca, smaczna, soczysta i zawiera ważne dla zdrowia składniki odżywcze. Większość z nas marchewkę kojarzy jako pomarańczowe warzywo. Tymczasem gatunek, jakim jest marchew zwyczajna (łac. Daucus carota L.), zawiera cały tęczowy zbiór różnych odmian. Poza klasyczną pomarańczową wersją możemy znaleźć marchewkę o barwie białej, kremowej, żółtej, fioletowej czy czerwonej. Różnią się one od siebie nieco smakiem i składem chemicznym, ale każda z nich niesie ze sobą wiele dobrego dla naszego organizmu. Pomarańczowa odmiana zawdzięcza swoją popularność Holendrom. Dzika marchew została „udomowiona” przez człowieka około 5000 lat temu. Uprawiano różne jej odmiany. W XVI wieku holenderscy rolnicy skupili swoje moce przerobowe na uprawie pomarańczowej odmiany, bo jest to ich kolor narodowy. W ten sposób pomarańczowa marchew została rozpowszechniona na świecie i aktualnie znana i uprawiana jest niemalże na całej kuli ziemskiej.
🥕 𝙎𝙠ł𝙖𝙙 𝙥𝙤𝙙𝙨𝙩𝙖𝙬𝙤𝙬𝙮
To podłużne warzywo korzeniowe w około 85% składa się z wody, około 10% stanową węglowodany, następnie 1% to białka i podobna ilość błonnika. Pozostałe 3% stanowią witaminy, minerały i inne składniki odżywcze jak np. tłuszcz. Marchewka jest niskokaloryczna. 100 gramów tego warzywa zawiera średnio 40 kcal. Z tego powodu marchewka jest nieodzownym składnikiem diety osób odchudzających się.
🥕 𝙕 𝙘𝙯𝙮𝙢 𝙩𝙤 𝙨𝙞𝙚̨ 𝙟𝙚?
Obiegowa opinia głosi, że marchewka jest dobra na oczy. To prawda! Ma takie właściwości dzięki zawartości pomarańczowego barwnika – beta-karotenu i luteiny. Luteina przeciwdziała zwyrodnieniu plamki żółtej oraz obniża ryzyko wystąpienia zaćmy. Krotenoid jest natomiast prowitaminą (prekursorem) witaminy A. Jego odpowiednia podaż w diecie może zabezpieczyć nas przed problemami ze wzrokiem, jak np. kurza ślepota czy suchość oka. Beta-karoten jest silnym przeciwutleniaczem. Działa jak filtr przeciwsłoneczny. Jako prowitamina zapewnia źródło witaminy A, która odgrywa kluczowe role w wielu procesach biochemicznych oraz poprawia kondycję naszej skóry. Co ciekawe, marchew fioletowa zawiera więcej beta-karotenu niż marchew pomarańczowa. Te ważne składniki odżywcze, ze względu na budowę chemiczną, słabo rozpuszczają się w wodzie, dobrze natomiast w tłuszczach. Z tego powodu suplementy diety z beta-karotenem czy luteiną często sprzedawane są w postaci kapsułek zawierających składnik aktywny rozpuszczony np. w oleju. Jeżeli zatem zależy nam na jak najlepszym wchłanianiu tych antyoksydantów z marchewki lub z soku marchewkowego warto pamiętać o dodatku niewielkiej ilości dobrych tłuszczów. Z tego powodu w miejscach ze świeżo wyciskanymi sokami znajdziemy butelkę oliwy z oliwek do dyspozycji świadomych konsumentów 😊
🥕𝙉𝙖𝙙𝙖𝙟𝙚 𝙠𝙤𝙡𝙤𝙧𝙪
Marchewka jest dobra dla naszej skóry i potrafi (czasowo) zmienić jej odcień. Dzieje się tak, gdyż marchewkowy barwnik odkłada się w skórze, barwiąc ją na swój naturalny pomarańczowy kolor. Jednak nie zawsze odkłada się w ciele równomiernie. Osoby zjadające duże ilości marchewki lub pijące spore ilości soku z tego warzywa mogą po pewnym czasie obserwować na swoim ciele ciemne pomarańczowe plamy. Występują one najczęściej na spodzie dłoni i stóp. Spokojnie, nie jest to efekt trwały. Ustąpi po pewnym czasie od odstawienia marchewki.
🥕 𝙋𝙞𝙚𝙧𝙬𝙞𝙖𝙨𝙩𝙠𝙞 𝙣𝙖 𝙙𝙤𝙗𝙧𝙚 𝙨𝙖𝙢𝙤𝙥𝙤𝙘𝙯𝙪𝙘𝙞𝙚
Inne cenne składniki marchewki to witaminy: C, E, K i PP oraz witaminy z grupy B, minerały jak: wapń, żelazo, magnez, cynk, potas, miedź i fosfor oraz pozostałe antyoksydanty jak: alf-karoten, likopen czy antocyjany. Dzięki takim komponentom zjadana ze smakiem marchewka przyczynia się do zapewnienia podstawowych składników odżywczych dla komórek naszego ciała, obniżenia poziomu „złego” cholesterolu czy przeciwdziała wystąpieniu zmian nowotworowych.
🥕 𝙉𝙖𝙬𝙚𝙩 𝙟𝙚𝙨́𝙡𝙞 𝙘𝙞𝙚̨𝙯̇𝙠𝙖, 𝙩𝙤 𝙡𝙚𝙠𝙠𝙖!
Marchewka jest warzywem lekkostrawnym. Zalecana jest w diecie osób zmagających się z problemami trawiennymi. Zarówno w przypadku zatruć pokarmowych, jak i zaparć. W naszej szerokości geograficznej jest też warzywem pierwszego wyboru podczas rozszerzania diety niemowlaków. Któż z nas nie kojarzy dziecka obsmarowanego przetartą gotowaną marchewką 😊. Co ciekawe jej surowa wersja, dzięki swojej twardości i chrupkości, jest polecana przez dentystów logopedów i neurologopedów dla małych (i nie tylko) pacjentów w celu kształtowania nie tylko zdrowych nawyków żywieniowych, ale i zdrowego aparatu mowy i uzębienia.
🥕 𝙄𝙣𝙨𝙥𝙞𝙧𝙖𝙘𝙟𝙚 𝙢𝙖𝙧𝙘𝙝𝙚𝙬𝙠𝙤𝙬𝙚
Jak jeść marchewkę, żeby było zdrowo? Wiemy już, że korzystnie jest w obecności dobrych tłuszczów. Najlepiej chrupać ją na surowo. Taka postać zawiera najwięcej cennych składników odżywczych. Jeżeli jednak chcemy marchewkę ugotować, warto zrobić to na parze i w jak największych kawałkach, by ograniczyć utratę witamin i minerałów. Dla odmiany warto, zwłaszcza jesienią, gdy są szerzej dostępne, sięgnąć po marchewki innych kolorów. Na koniec podpowiem, że marchewka świetnie nada się do zup, surówek, soków, past kanapkowych oraz ciast! Tak, ciasto czy muffiny marchewkowe to ciekawa i zdrowsza alternatywa dla tradycyjnych wypieków. W Internecie możemy również znaleźć przepis na „marchewkę a’la łosoś”. Takie nieoczywiste sposoby na to warzywo korzeniowe potwierdzają, że nie tylko marchewka z groszkiem do obiadu ma rację bytu.
🥕 Zatem smacznego i na zdrowie!

Zapraszamy :)

🌙 Jeśli jeszcze nie śpicie, bo czekacie na Nocne Powtórki Maturalne, to mamy dla Was dobrą wiadomość! ⭐️

𝗢𝗱 𝟭𝟴 𝗱𝗼 𝟮𝟭 𝗸𝘄𝗶𝗲𝘁𝗻𝗶𝗮, 𝘄 𝗴𝗼𝗱𝘇𝗶𝗻𝗮𝗰𝗵 𝗼𝗱 𝟭𝟴:𝟬𝟬 𝗱𝗼 𝟭𝟵:𝟯𝟬, 𝗯𝗲̨𝗱𝘇𝗶𝗲𝗰𝗶𝗲 𝗺𝗼𝗴𝗹𝗶 𝘄𝘇𝗶𝗮̨𝗰́ 𝘄 𝗻𝗶𝗰𝗵 𝘂𝗱𝘇𝗶𝗮ł! 🦉

Wykłady z języka polskiego i matematyki sprawią, że do egzaminów maturalnych podejdziecie z większym spokojem 😊🧘‍♀️🧘

Pamiętajcie, żeby nie przespać okazji. Rejestracja już wkrótce!🍀✨

A wiecie, że dziś smaczny dzień :)

𝐊𝐚𝐫𝐭𝐤𝐚 𝐳 𝐊𝐚𝐥𝐞𝐧𝐝𝐚𝐫𝐳𝐚
📆 28 marca - Międzynarodowy Dzień Żelków /🇬🇧 28 March - International Jellies Day
🇬🇧 Read in English - https://cutt.ly/JelliesDay

🍭 Pieniądze szczęścia nie dają… ale za pieniądze można kupić żelki, a wtedy jest już bardzo blisko do szczęścia😁
🍭 W świat żelków smacznych oraz pożytecznych wprowadza nas mgr inż. Sylwia Stiler-Wyszyńska, doktorantka Instytut Inżynierii Materiałowej Wydziału Nauk Ścisłych i Technicznych UŚ:

🍭 Żelki, zna je chyba każdy z nas, myślę że każdy ma też swoje ulubione. Różnią się między sobą smakiem, konsystencją, twardością oraz kształtem. Czym są żelki, jak powstają, jaka jest ich historia oraz czy mają coś wspólnego z hydroŻELAMI lub zol-ŻELAMI? Odpowiedź na wszystkie z tych pytań znajduje się poniżej 😀
🍭 Zacznijmy od historii, już w starożytnej Grecji i Rzymie ludzie zajadali się słodyczami, głównie ciastkami oraz ciastami. Przez wiele wieków słodycze z racji produkowania ich z cukru trzcinowego, były towarem luksusowym. W XIX wieku po raz pierwszy połączono cukier z żywicą akacjową, co po podgrzaniu dawało słodycze o gumowej konsystencji.
🍭 Pierwszy owocowy żelek powstał w 1922 roku, miał on kształt misia. Dzisiaj żelki mogą przybierać dowolne kształty, które zależą tylko od wizji ich projektanta. Proces ich wytwarzania zaczyna się od projektu, ręcznego rysunku, który następnie jest skanowany do komputera. W kolejnym kroku tworzone są specjalne stemple, które pozwalają tworzyć formy do żelków Żelki, którymi obecnie się zajadamy, składają się głównie z żelatyny wieprzowej o różnych smakach i kolorach.
🍭 A jak do żelków mają się zol-ŻELE?
🍭 Oprócz ŻELU w nazwie, niewiele ma to wspólnego z żelkami. Metoda zol-żel jest wszechstronną techniką, która służy do syntezy materiałów tlenkowych, zarówno amorficznych jak i krystalicznych. Metoda zol-żel, w dużym skrócie, polega na powolnym odwadnianiu zolu wodorotlenku danego materiału, co prowadzi do zamiany zolu w żel.
🍭 Metoda zol-żel często wykorzystywana jest do otrzymywania powłok szklanych, w tym powłok hybrydowych (są to powłoki organiczno-nieorganiczne, które posiadają interesujące właściwości optyczne).
🍭 Ostatnie zagadnienie – hydroŻELE, może one mają więcej wspólnego z żelkami?
Hydrożele są układami koloidalnymi, w których fazą zdyspergowaną (rozproszoną) jest woda, natomiast fazą rozpraszającą (formującą) są głównie polimery naturalne, sztuczne, bądź ich modyfikacje, Najbardziej pospolitym przykładem takiego układu koloidalnego jest galaretka z żelatyny. Tak więc jak widać, hydrożele mają więcej wspólnego z żelkami 😄
🍭 Hydrożele są materiałami elastycznymi, gąbczastymi, składają się w większości z wody.
Hydrożele są materiałami o bardzo szerokim zastosowaniu, m.in.:
🍭 do produkcji leków czy kosmetyków, jako leki oraz nośniki leków
🍭 dużą popularność w ostatnim czasie zyskują także opatrunki hydrożelowe, które dzięki wchłanianiu wydzieliny z ran przyspieszają ich gojenie
🍭 kolejnym zastosowaniem hydrożeli są soczewki kontaktowe, czy implanty chirurgiczne; stosowane są także jako podłoże do hodowli komórkowych
🍭 hydrożele pozwalają znacznie zmniejszyć kosztu utrzymania roślin, dzięki ich zdolności absorbowania dużych ilości wody
🍭 Czy żelki są zdrowe?
🍭 Niestety nie do końca. W 100 gramach żelków znajduje się zazwyczaj około 12 łyżeczek cukru 😳😳😳. Często niekorzystnie wpływają na naszą glikemię oraz stan zębów. Dużo zdrowsze od zwykłych żelków są żelki dla wegetarian, zamiast żelatyny zawierają one pozyskiwany z alg agar, który jest źródłem witamin i składników mineralnych.

🍭 Jednak dzisiaj, w Międzynarodowy Dzień Żelków, świętujmy 🥳 Smacznego 🍭 😁 🍭