Elgon-Ex

PRZEWODY W URZĄDZENIACH ISKROBEZPIECZNYCH Ex i.

Do połączenia urządzeń iskrobezpiecznych z urządzeniami towarzyszącymi (np. czujnika z separatorem lub elektrozaworka ze sterownikiem) powinno się stosować przewody (kable) o znamionowym napięciu izolacji 500V AC/ 700V DC, ekranowane, w zewnętrznej powłoce w kolorze jasnoniebieskim. W przypadku rozbudowanych tras kablowych w korytach, dobrą praktyką jest stosowanie wydzielonych koryt w kolorze jasnoniebieskim. Ekrany uziemia się tylko na jednym końcu, najlepiej przy urządzeniach towarzyszących. Uziemienie ekranu na obydwóch końcach jest niewskazane, gdyż mogłoby umożliwić przepływ w ekranie obcych prądów wyrównawczych lub prądów błądzących. Również listwy zaciskowe oraz przepusty kablowe stosowane są w kolorze jasnoniebieskim.
Natomiast błędne (i niebezpieczne) jest rozumowanie, że opisane przewody, dedykowane do urządzeń iskrobezpiecznych, muszą być stosowane we wszystkich instalacjach elektrycznych w strefach Ex np instalacjach oświetleniowych, sterowniczych lub zasilania napędów. Wszak silnik lub oprawa oświetleniowa, nawet jeśli są w wykonaniu Ex, to nie są urządzeniem iskrobezpiecznym. Niestety, takie błędne przekonanie często pokutuje wśród nie-elektryków.

PRZEMIENNIKI CZĘSTOTLIWOŚCI DLA SILNIKÓW Ex.

Przemienniki częstotliwości, zwane popularnie falownikami, zasilające silniki w wykonaniu przeciwwybuchowym Ex, wymagają odpowiedniej konfiguracji i doboru parametrów. W przypadku silników w osłonie ognioszczelnej Ex d, sprawa jest dosyć prosta, ponieważ akceptowalny jest dowolny przemiennik, pod warunkiem nieprzekraczania dopuszczalnej temperatury powierzchni obudowy silnika, prędkości obrotowej, napięcia i prądu znamionowego. W celu zabezpieczenia przed przekroczeniem dopuszczalnej temperatury powierzchni obudowy konieczny jest stały pomiar temperatury uzwojenia, powodujący samoczynne wyłączenie silnika w razie przekroczenia dopuszczalnej temperatury uzwojenia. Realizuje się to poprzez umieszczenie czujnika np PTC w uzwojeniu silnika i podłączenie (często jako obwód iskrobezpieczny) do dedykowanego urządzenia zabezpieczającego, separatora iskrobezpiecznego lub wejścia w przemienniku. Sytuacja komplikuje się w przypadku silników budowy wzmocnionej Ex e. Dla takich silników przemiennik częstotliwości musi być ściśle dobrany pod względem parametrów według wskazań producenta silnika. Zdarza się, że producent silnika wymusza stosowanie przemiennika swojej marki. Ale również producent silnika może wykluczyć zasilanie z jakichkolwiek przemienników częstotliwości. Informacje o doborze przemiennika znajdziemy w dokumentacji silnika, a w wielu przypadkach także na tabliczce znamionowej.

ELEKTROSTATYCZNE USZKODZENIA ELEKTRONIKI.
Poważnym zagrożeniem dla komponentów elektronicznych ze strony wyładowań elektrostatycznych jest uszkodzenie ukryte (miękkie). Jest to częściowe uszkodzenie struktury półprzewodnikowej, które może, ale nie musi powodować błędów funkcjonalnych. Jednakże uszkodzenie może rozwijać się w czasie (degradacja struktury półprzewodnikowej), a komponent będzie podatny na dalsze uszkodzenia w wyniku następnych wyładowań ESD, działania termicznego lub przeciążenia roboczego. Uszkodzenie ukryte (miękkie) jest trudne lub wręcz niemożliwe do wykrycia w trakcie kontroli jakości produkcji, i jest uważane jedną z głównych przyczyn przedwczesnego zużycia się lub usterek urządzeń elektronicznych.

SPRZEDAŻ MIERNIKA UZIEMIENIA.
Firma sprzeda używany miernik rezystancji uziemienia i rezystywności gruntu MRU-101 wraz z cęgami pomiarowymi C1. Przyrząd jest sprawny. Miernik i cęgi posiadają świadectwo wzorcowania. Więcej szczegółów: https://www.olx.pl/d/oferta/miernik-uziemienia-sonel-mru-101-cegi-c1-swiadectwo-kalibracji-CID4269-IDXpgHd.html?bs=olx_pro_listing

POŁĄCZENIA WYRÓWNAWCZE.
Połączenia wyrównawcze główne i miejscowe, są jednym ze środków ochrony przeciwporażeniowej. Normy, akty prawne oraz literatura szeroko opisują tę tematykę, są dostępne również zrozumiałe ilustracje graficzne i schematy. Najczęściej jednak dotyczą one obiektów budowlanych mieszkalnych, rzadziej użytkowych. Po macoszemu traktowane są połączenia wyrównawcze w obszarach przemysłowych. Warto jednak docenić te proste rozwiązania techniczne, gdyż w warunkach przemysłowych często występują znacznie duże prądy zwarciowe i niemożliwe jest spełnienie warunku samoczynnego wyłączenia. Uziemione połączenia wyrównawcze główne i miejscowe są wówczas legalną alternatywą dla innych, niemożliwych do zastosowania środków ochronnych.

ODŁĄCZNIKI SN NA GRANICY.

Ciekawostka z pograniczna elektroenergetyki, polityki i geografii. Na zdjęciu napowietrzna linia średniego napięcia SN 22 kV, z zabudowanymi dwoma zestawami odłączników: na przewodach oraz słupowym. Cóż takiego niezwykłego w tej typowej, istniejącej od wielu lat lokalnej linii? Otóż jest to linia zbudowana na obszarze dawnej Czechosłowacji, w Beskidzie Śląsko-Morawskim. Na przełomie lat 1992 i 1993 nastąpił rozpad i podział Republiki Czechosłowackiej na 2 państwa. Wówczas okazało się, że ta lokalna linia przebiega przed granicę państwową, i tym samych łączy dwa krajowe systemy energetyczne: czeski i słowacki. Ponieważ każdy z operatorów energetycznych chciał mieć możliwość niezależnego dokonywania czynności łączeniowych, zdecydowano się na zainstalowanie dwóch odłączników, po każdej stronie granicy.

PODŁOGI I POSADZKI SPECJALNE.
Podłogi i posadzki w specjalnych zastosowaniach elektrycznych np. stanowiskach laboratoryjnych lub Clean-roomach, muszą spełniać jednocześnie dwojakie wymagania: powinny skutecznie odprowadzać ładunki elektrostatyczne do ziemi, oraz zapewniać skuteczną ochronę przeciwporażeniową. Jest to przysłowiowe godzenie ognia z wodą, ponieważ np rezystancja podłogi lub posadzki w stosunku do ziemi musi zawierać się w odpowiednim przedziale. Polskie Normy określają wymagane rezystancje upływu i izolacji takich posadzek, a ELGON-EX przeprowadza badania specjalnych podłóg i posadzek, metodami badawczymi zgodnymi z przedmiotowymi normami.

PROCEDURA SPRAWDZEŃ I POMIARÓW

Sprawdzenia i pomiary odbiorcze dla nowych urządzeń produkcyjnych wymagają przeprowadzenia w odpowiedniej kolejności oględzin i badań elektrycznych. W tym celu można posiłkować się odpowiednią procedurą, która umożliwia powtarzalność i pewność przeprowadzenia wymaganych sprawdzeń. ELGON-EX opracował Instrukcję Sprawdzeń i Pomiarów Elektrycznych w trakcie kontroli jakości produkowanych urządzeń do regeneracji chłodziw i ochrony środowiska w przemysłowych liniach produkcyjnych. Instrukcja została zredagowana w oparciu o Polskie Normy.

SZKOLENIA O URZĄDZENIACH Ex.

Jednym z elementów zachowania bezpieczeństwa przez urządzenia i instalacje elektryczne w wykonaniu przeciwwybuchowym Ex jest ich należyte utrzymanie i eksploatacja przez służby utrzymania ruchu. W tym celu ELGON-EX przeprowadził szkolenia dla techników utrzymania ruchu w znanej firmie branży chemicznej. W trakcie szkolenia omówiono praktyczne doświadczenia z eksploatacji urządzeń elektrycznych Ex, a także często spotykane niezgodności i zaniedbania.

Wielkimi krokami zbliża się sezon burzowy (aczkolwiek wyładowania atmosferyczne w ostatnim czasie zdarzają się również w styczniu). Tym samym większą uwagę skupia się na przeglądach i pomiarach instalacji ochrony odgromowej i przepięciowej. Oprócz tradycyjnego pomiaru rezystancji uziemień oraz ciągłości połączeń, sprawdza się również stan techniczny oraz odstępy separujące. ELGON-EX przeprowadza pomiary rezystancji uziemień w strefach zagrożonych wybuchem EX metodą udarową.

Odnowiono Certyfikat DExII dla dozoru urządzeń i systemów ochronnych w przestrzeniach zagrożonych wybuchem.

PRZEPUST Ex PRZEPUSTOWI Ex NIERÓWNY.

Przepusty kablowe Ex; zwane także dławnicami, dławikami kablowymi; wraz z zaślepkami, są komponentem urządzeń w wykonaniu przeciwwybuchowym Ex. Przepusty, tak jak urządzenia Ex, różnią się rodzajem budowy przeciwwybuchowej. Są przepusty dedykowane do osłon ognioszczelnych Ex d, inne przepusty są w urządzeniach budowy wzmocnionej Ex e, obudowach pyłoszczelnych Ex t, tD. W urządzeniach iskrobezpiecznych Ex i spotkamy przepusty w kolorze niebieskim. Podobnież jest z zaślepkami do niewykorzystanych otworów na przepusty. Ponadto przepusty są w różnych kategoriach Ex i poziomach EPL. Co istotne, przepustów różnych rodzajów wykonania Ex, nie można dowolnie mieszać i zamieniać. Producenci natomiast oferują przepusty i zaślepki „wielofunkcyjne”, w kilku rodzajach wykonania Ex.

LAMPY Z TAMTYCH LAT 😉

Oprawy świetlówkowe pyłoszczelne (ale nie w wykonaniu przeciwwybuchowym) krajowej produkcji z lat 80-tych XX w. Uchowały się jeszcze w pełnej sprawności technicznej u jednego z partnerów biznesowych ELGON-EX, wraz z oryginalnymi świetlówkami LF40W – kto pamięta jeszcze „grube” świetlówki w cenie 1500 zł 😄? Oprawy były dedykowane dla przemysłu cementowego, włókienniczego i maszynowego.

INSTALACJE Ex NA BOCZNICACH KOLEJOWYCH.

Ciekawymi obiektami pod względem urządzeń i instalacji w wykonaniu przeciwwybuchowym Ex są nalewaki, rampy, fronty i terminale załadowcze na bocznicach kolejowych. Mamy tutaj do czynienia z wężami i nalewakami antystatycznymi, uziemiaczami cystern, kontrolerami uziemień, ochroną katodową zbiorników i rurociągów podziemnych. Do tego dochodzi odpowiednie zabezpieczenie urządzeń na bocznicy przed prądami błądzącymi i wnoszenia potencjału z trakcji elektrycznej krajowej sieci kolejowej. Całość dopełniają nieiskrzące płozy hamulcowe do zabezpieczania wagonów przed stoczeniem.

URZĄDZENIA Ex W MALARNIACH PRZEMYSŁOWYCH

W przemysłowych liniach malarskich zastosowanie mają urządzenia i komponenty elektryczne w wykonaniu przeciwwybuchowym Ex. Na liniach malowania proszkowego będą to urządzenia dedykowane do stref EX pyłowych EX 2, 21, 22, a w lakierniach natryskowych urządzenia przewidziane do stref zagrożonych wybuchem EX 0, 1, 2 par cieczy palnych i gazów. Istotne są również rozwiązania ochrony antyelektrostatycznej. We wszystkich przypadkach wspomniane urządzenia i ochrona antystatyczna powinny być poddawane systematycznym kontrolom i pomiarom, co najmniej raz na 1 rok.

W majowym wydaniu miesięcznika Elektronik ukazał się artykuł zredagowany przez firmę ELGON-EX. "Koordynator ESD –kilka uwag z doświadczeń praktyka" to materiał traktujący o spostrzeżeniach praktycznych i doświadczeniach w pracy koordynatora ochrony antystatycznej. Polecam lekturze: https://ulubionykiosk.pl/demo/4487 #33

AUDYTY Ex W SYSTEMIE INSPECTOR-EX® ASE

Projekt Inspector-Ex® opracowany przez ASE Automatic Systems Engineering i wdrażany przez ELGON-EX w firmach przemysłowych, jest przydatnym narzędziem do nadzoru nad stanem technicznym urządzeń w wykonaniu przeciwwybuchowym Ex. Aplikacja systemu na smartfonach (w tym w również w wykonaniu Ex) znacznie ułatwia pracę przy audytach i kontrolach „w terenie”. System może być wdrażany w nowych obiektach, jak również w istniejących instalacjach. ASE Automatic Systems Engineering, jako właściciel systemu udostępnia przestrzeń dyskową dla zasobów klienckich, oraz prowadzi nadzór i stale rozwija system. ELGON-EX wdraża system w obiektach klienta, równocześnie przeprowadzając audyt i kontrolę urządzeń Ex.
Więcej: https://www.elgon-ex.pl/oferta/urzadzenia-elektryczne-ex/

Elgon-Ex ELGON-EX wykonuje pomiary i badania elektryczne w obszarach ochrony antystatycznej (ochrona przed ES

PRZEGLĄDY I POMIARY OCHRONY ODGROMOWEJ.
Burze, które przetoczyły się nad Polską w styczniu, a także pojedyncze wyładowania atmosferyczne w pozostałych miesiącach kalendarzowej zimy, łamią stereotyp, że stanem instalacji ochrony odgromowej i przepięciowej należy się zainteresować w okresie wiosennym. Ogół zagadnień związanych z ochroną odgromową i przepięciową porusza m.in. wieloarkuszowa Polska Norma PN-EN 62305. Jest to jednak norma wprowadzana do zastosowania od 2008 roku. W przypadku obiektów i instalacji starszych, zgodnie z „zasadą ochrony zastanej”, w trakcie przeglądów i pomiarów instalacji ochrony odgromowej i przepięciowej należy sięgnąć po starsze akty normatywne, według których została zaprojektowana i wykonana instalacja odgromowa. Mowa tutaj o normach PN-IEC 61024 z 2001-2002 roku, a niekiedy nawet o najstarszych normach z serii PN-E-05003 z przełomu lat 80 i 90 ubiegłego wieku.

ODZIEŻ ANTYSTATYCZNA A GRAFIKA.

Producenci odzieży antystatycznej do stref EX, w instrukcjach użytkowania podają sposób utrzymania odzieży w całym okresie użytkowania np. sposób noszenia, ilość cykli prania, warunki prania itp. Nie dopuszczają również modyfikacji i ingerencji w strukturę materiału odzieży. Pod tym zastrzeżeniem uznaje się również nanoszenie materiałów graficznych np. logo firmy techniką inwazyjną taką, jak haftowanie, naszywanie, naprasowanie termiczne (w tym ostatnim przypadku mamy do czynienia nie tylko z ingerencją w strukturę materiału ale również z zaaplikowaniem niedopuszczalnego izolatora- dielektryka).
ELGON-EX w celu oznakowania swojej odzieży antystatycznej drogą kompromisu, zastosował metodę prostego namalowania grafiki. W tym celu użyty został szablon malarski oraz kreatywny lakier do tkanin. Uzyskana na tkaninie warstwa barwnika posiada na tyle małą powierzchnię i grubość, że nie zachodzi ryzyko gromadzenia niebezpiecznych ładunków elektrostatycznych. Wizualny rezultat może nie jest idealny, ale wydaje się spełniać rygorystyczne wymogi zapobiegania kumulowania ładunków elektrostatycznych na odzieży.

AUDYTY Ex I PRZEGLĄDY P-POŻ.

Audyty, kontrole i pomiary urządzeń elektrycznych Ex często stanowią jeden z punktów większego programu bezpieczeństwa technicznego w firmie. Innym punktem tego programu są przeglądy i kontrole ochrony przeciwpożarowej. Bywa tak, że w trakcie postoju technologicznego obiektu, jednocześnie jest przeprowadzana kontrola i przegląd urządzeń Ex oraz przegląd przeciwpożarowy. ELGON-EX współpracuje ze specjalistyczną firmą ochrony przeciwpożarowej HAZ-CON. W ramach współpracy możliwa jest wspólna realizacja usług.
HAZ-CON oferuje usługi z ochrony przeciwpożarowej w szerokim zakresie: od opracowywania instrukcji i dokumentacji, w tym DZPW, poprzez przeglądy techniczne gaśnic, hydrantów i drzwi ppoż. aż do przeprowadzania ćwiczeń ewakuacji, użycia gaśnic, symulacji i scenariuszy pożarowych. Więcej o ofercie firmy: www.haz-con.com

AUDYT I KOORDYNATOR ESD

Ochrona przed elektrycznością statyczną w strefach EPA jest nadzorowana przez Koordynatora ESD. Do jego obowiązków należy, oprócz stałego nadzoru i konsultingu, systematyczne przeprowadzanie kontroli i audytów Stref EPA. W programie audytu konieczne jest przeprowadzenie specjalistycznych badań i pomiarów elektrostatycznych. Dobrą praktyką jest pełnienie funkcji Koordynatora ESD przez niezależną firma zewnętrzną. Zachowana jest wówczas bezstronność i obiektywizm audytora. Jest to również korzystne ekonomicznie, gdyż firma zewnętrzna bierze na siebie znaczne koszty oprzyrządowania pomiarowego i kwalifikacji zawodowych.
ELGON-EX realizował funkcję zewnętrznego Koordynatora ESD w firmach branży m.in. elektroniki przemysłowej, automotive. Dużym atutem jest posiadana wiedza i doświadczenie elektrotechniczne, potwierdzone certyfikatem Koordynatora ESD oraz uprawnieniami elektrycznymi G-1 „SEP”.

Elgon-Ex ELGON-EX wykonuje pomiary i badania elektryczne w obszarach ochrony antystatycznej (ochrona przed ES

SZKOLENIA OPERATORÓW W STREFACH EPA i EX.
W ochronie antystatycznej w strefach EPA oraz EX, oprócz standardowych rozwiązań technicznych, istotne są również zachowania operatorów (pracowników). W tym celu operatorzy powinni brać udział w systematycznych szkoleniach. Tematyką szkoleń są podstawy elektryzacji, techniczne środki ochrony antystatycznej, odzież antystatyczna oraz dopuszczalne i niedopuszczalne zachowania. Szkolenia są dopracowywane pod konkretnego klienta, firmę. ELGON-EX przeprowadza szkolenia dla operatorów, pracowników i kadry w strefach EPA oraz EX.

OCHRONA ODGROMOWA I PRZEPIĘCIOWA W STREFACH EX.
Ochrona odgromowa i przeciwprzepięciowa w strefach zagrożonych wybuchem EX obejmuje nie tylko zagadnienia związane z urządzeniami LPS i SPD. Konieczne jest również uwzględnienie „przypadków szczególnych” występujących często w strefach EX. Do takich przypadków zalicza się wstawki izolacyjne rurociągów i iskierniki, związane z ochroną katodową zbiorników podziemnych, ochronniki i ekranowanie w obwodach iskrobezpiecznych Ex i, oraz połączenia wyrównawcze, połączenia kołnierzowe i uziemienia rurociągów. Przeglądy i badania instalacji ochrony odgromowej i przepięciowej, m.in. oferowane przez ELGON-EX, w strefach EX powinny być przeprowadzane co 1 rok.

UZIEMIONE POŁĄCZENIA WYRÓWNAWCZE NA PLACU BUDOWY.
Plac budowy jest szczególnym przypadkiem, wymagającym dodatkowych uziemionych połączeń wyrównawczych. Uziemionymi połączeniami wyrównawczymi obejmuje się m.in. kontenery socjalne i techniczne, agregaty prądotwórcze, żurawie i dźwigi ale także, co ważne, zbrojenia stalowe w deskowaniach (szalowaniach), rusztowania, wieże podporowe pod deskowaniami. Do celów tymczasowego uziemienia doskonałym uziomem naturalnym będą grodzie larsenowe. Należy jednak zwrócić uwagę na możliwe niepożądane w połączeniach wyrównawczych prądy błądzące np. zamykanie się obwodu spawalniczego lub prądy powrotne z trakcji elektrycznej. ELGON-EX przeprowadził badania uziemień i połączeń wyrównawczych na budowie mostu kolejowego.

OPAKOWANIA ANTYELEKTROSTATYCZNE. Najczęściej spotykane w logistyce: worki, woreczki, pudła i pudełka. A większego kalibru to kontenery IBC, big-bagi FIBC, kanistry i beczki. Opakowania antyelektrostatyczne posiadają ograniczone zdolności elektryzacji lub ekranują przedmiot wewnątrz opakowania przed ładunkami elektrostatycznymi. Ochrona antystatyczna służy dwóm celom: zabezpieczenie opakowywanego przedmiotu przed ESD (elektronika), oraz uniknięcie zagrożenia elektrostatycznego spowodowanego przez samo opakowanie. Zarówno w branży elektroniki (strefy EPA), jak i strefach zagrożonych wybuchem EX (transport produktów palnych lub wybuchowych oraz wprowadzanie opakowań do stref EX).

Podłogi i posadzki izolacyjne w pomieszczeniach nieprzewodzących podlegają badaniom zgodnie z Polską Normą PN-HD 60364-6: 2016-07. Przeprowadzenie pomiarów w kilku- kilkunastu punktach podłogi nie daje 100% pewności, że podłoga zapewnia bezpieczeństwo przed porażeniem. ELGON- EX miał w swojej praktyce przypadek, że w pozornie idealnej, zadbanej, niezniszczonej podłodze, był wbity niedostrzegalny, metalowy wiór. Ten niebezpieczny przewodnik został wykryty dopiero przy użyciu napięcia probierczego 1000V (pomiar przy 500V nie wykazał uszkodzenia), w jednym jedynym punkcie pomiarowym na kilkanaście punktów.

INSPECTOR-EX® ASE DLA MAŁYCH I ŚREDNICH FIRM.
ELGON-EX wprowadza nową usługę: wdrożenie systemu Inspector-Ex® uznanej firmy ASE Automatic Systems Engineering w małych i średnich firmach (MSP). Inspector-Ex® jest nowoczesnym, autonomicznym systemem, służącym do inwentaryzacji, paszportyzacji i nadzoru kontroli urządzeń oraz instalacji m.in. w strefach zagrożonych wybuchem Ex. System korzysta z aplikacji na smartfony, geolokalizacji i chmury systemowej. ASE Automatic Systems Engineering, jako właściciel systemu udostępnia przestrzeń dyskową dla zasobów klienckich, oraz prowadzi nadzór i stale rozwija system. ELGON-EX, wspólnie z ASE, wdraża Inspector-Ex® „w terenie” w mniejszych obiektach do 500 urządzeń Ex.

Więcej: https://www.elgon-ex.pl/oferta/urzadzenia-elektryczne-ex/

Uziemione połączenia wyrównawcze, zwane też ekwipotencjalnymi, odgrywają w strefach zagrożonych wybuchem EX bardzo ważną rolę. Oprócz standardowej ochrony przeciwporażeniowej, zapewniają również ochronę antystatyczną, oraz nie dopuszczają do niebezpiecznego iskrzenia pomiędzy konstrukcjami i rozłączalnymi połączeniami mechanicznymi w przypadku prądów błądzących lub wyładować atmosferycznych. ELGON-EX przeprowadza badania i kontrole systemów uziemień i połączeń wyrównawczych, wskazuje niezgodności, oraz proponuje nowe rozwiązania.

Sezon burzowy zbliża się wielkimi krokami. Warto zatem zainteresować się stanem urządzeń i instalacji ochrony odgromowej i przepięciowej obiektów (LPS i SPD). Oprócz standardowego przeglądu i pomiarów urządzeń odgromowych i przeciwprzepięciowych związanych z obiektem, szczególną uwagę należy zwrócić na instalacje fotowoltaiczne. Ocenie podlegają rozwiązania i koordynacja ochrony odgromowej i przeciwprzepięciowej fotowoltaiki.