Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej UJ

Zapraszamy na kolejne wydarzenie z cyklu „Jubileuszowych Spotkań Muzealników”. 5 lipca spotkają się na debacie prof. dr hab. Jan Święch, dr hab. Stanisława Trebunia-Staszel, prof. UJ oraz dr Joanna Ślaga.

20 czerwca odbył się wernisaż wystawy Rośl-inność. Poprzez tę wystawę grupa osób studenckich 1 roku studiów II stopnia chciała pokazać, że rośliny to nie tylko element przyrody, ale zarazem przedmiot i podmiot naszych działań. Wystawa składa się z 12 mikronarracji, w której zostały przedstawione rośl-inne światy i nasze z nimi relacje.

Dyrekcja Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej UJ zaprasza na pokaz listów – obrazów, słów i dźwięków kierowanych w stronę Palestyny z całego świata, który odbędzie się w Bibliotece Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej UJ 2 lipca (wtorek) br. o godzinie 15:00.
Letters for Palestinian childhoods to internetowa i podróżująca wystawa poruszających listów w formie wierszy oraz obrazów dedykowanych dzieciom z Palestyny. Inicjatorem projektu jest międzynarodowe środowisko osób zajmujących się studiami nad dzieciństwem (childhood studies)
Poprzez treści prezentowane na wystawie chcemy zwrócić uwagę na sytuację dzieci w Palestynie, a także w innych miejscach naszego globu, gdzie toczą się konflikty zbrojne. Chcemy wyrazić nasz sprzeciw wobec wszelkiej przemocy, cierpieniu i zabijaniu niewinnych, bezbronnych osób.
W ramach wydarzenia będzie można zostawić własne listy, prace, refleksje i komentarze.
Wystawa zostanie we wrześniu br. podsumowana debatą z udziałem specjalistek i specjalistów w zakresie antropologii dzieciństwa i studiów nad Bliskim Wschodem.

Zapraszamy!
Już jutro!!! 28 czerwca (piątek), godz. 13.30, Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej UJ , ul. Gołębia 9, sala 9

debata: „Płacz za rzeką”: performowanie eko-smutku i aktywizmu ekologicznego

Osoby biorące udział w debacie:
Ewa Drewniak (przyrodniczka, ekolożka, edukatorka)
Weronika Fibich (artystka antydyscyplinarna, Ośrodek Teatralny KANA w Szczecinie)
Cecylia Malik (performerka, edukatorka, ekolożka, miejska aktywistka)
Jagoda Mytych (badaczka komunikacji społecznej, dziennikarka, popularyzatorka)
Michał Zygmunt (muzyk, łowca dźwięków, aktywista)
Prowadzenie: Magdalena Kazubowski-Houston (antropolożka społeczno-kulturowa; badaczka performance studies); Magdalena Sztandara (antropolożka społeczno-kulturowa)

Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej UJ
Department of Theatre, Performance, and Dance, York University, Toronto, Kanada

wstęp wolny!!!

W wybrane dni przez cały lipiec odbywać się będą webinary i indywidualne konsultacje dedykowane przede wszystkim tym, którzy właśnie kończą studia, bronią się lub po prostu chcą te wakacje wykorzystać na efektywne wejście na rynek pracy. Spotkania obejmą tematykę m.in. marki osobistej, wyznaczania celów zawodowych, platformy LinkedIn, poszukiwania pracy na nowoczesnym rynku czy praw pracownika i rodzajów umów oraz form zatrudnienia.

Zapraszamy do zapoznania się z ofertą.

Wydarzenia - Biuro Karier - Uniwersytet Jagielloński Wydarzenia Sprawdź listę NAJNOWSZYCH WYDARZEŃ, którą znajdziesz poniżej w sekcji "Wkrótce", umieszczonej pod kalendarzem. W związku z Zarządzeniem nr 131 Rektora UJ z 17 listopada 2020 roku studenci i studentki UJ mogą zapisywać się na wydarzenia oraz oferowane przez Biuro Karier formy w...

Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej UJ
Department of Theatre, Performance, and Dance, York University, Toronto, Kanada

Zapraszają na debatę:
„Płacz za rzeką”: performowanie eko-smutku i aktywizmu ekologicznego

28 czerwca (piątek), godz. 13.30, Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej UJ, ul. Gołębia 9, sala 9
wstęp wolny!!!

Osoby biorące udział w debacie:
Ewa Drewniak (przyrodniczka, ekolożka, edukatorka)
Weronika Fibich (artystka antydyscyplinarna, Ośrodek Teatralny KANA w Szczecinie)
Cecylia Malik (performerka, edukatorka, ekolożka, miejska aktywistka)
Jagoda Mytych (badaczka komunikacji społecznej, dziennikarka, popularyzatorka)
Michał Zygmunt (muzyk, łowca dźwięków, aktywista)

Prowadzenie: Magdalena Kazubowski-Houston (antropolożka społeczno-kulturowa; badaczka performance studies); Magdalena Sztandara (antropolożka społeczno-kulturowa)

W 2019 roku w Islandii upamiętniono „śmierć” lodowca Okjökull publicznym pogrzebem i tablicą pamiątkową. W sierpniu 2022 roku warszawskimi Bulwarami Wiślanymi przeszedł milczący Marsz Żałobny dla Odry. Był formą wyrażenia żalu i smutku po katastrofie ekologicznej, uznanej za jedną z najpoważniejszych w Europie w ostatnich latach. W Kanadzie wiele osób publicznie wyraziło swój smutek i niepokój w związku z pożarami i smogiem.
Ale czy społeczeństwo postrzega te zbiorowe praktyki jako smutek? Choć stają się coraz częstsze, nadal mają fragmentaryczny i sporadyczny charakter. Żałobę po bytach innych niż ludzkie, takich jak rzeki, lodowce czy lasy, można łatwo przeoczyć.
Dlatego spotykamy się, aby wspólnie porozmawiać o doświadczeniu eko-smutku. W jaki sposób możemy wykorzystać wiedzę i praktyki badawcze oraz artystyczne i aktywistyczne do rozumienia przeżywanego doświadczenia jakim jest eko-smutek? W jaki sposób społeczeństwa pogrążają się w żałobie podczas kryzysu klimatycznego? Jakie są społeczne, polityczne, kulturowe i etyczne implikacje tego smutku? Jaka jest nasza odpowiedzialność za wielogatunkowe relacje? Czy eko-smutek i eko-żałoba mogą zostać przekształcone w praktyki troski i ekologie wsparcia?
Wspólnie będziemy poszukiwać możliwych praktyk, które mają moc przekształcania przejawów żalu ekologicznego w siłę społeczną i polityczną.

Dyrekcja IEiAK UJ oraz studencki zespół projektowy serdecznie zapraszają na otwarcie wystawy „Rośl-inność’, które odbędzie się 20 czerwca o godzinie 16:00 w Galerii pod Przewiązką (ul. św. Anny 6)

We invite you tomorrow (Tuesday, 18/06/2024) at 5:30 PM (CET) to the final webinar on silence. You can join us using this link: https://tiny.pl/cl128

We will host Maria Camilla Castro from Cornell University, who will present "The Ethics of Silence."

PRESENTATION ABSTRACT:
In a world fundamentally concerned with giving voice to people, particularly those who have been historically ostracized, misrepresented, or ignored, a predominant strategy assumes that nurturing listening requires voices and sounds to be audible. Thus, we have devised platforms to amplify voices. This paradigm raises an intriguing challenge for silence: How can it advance our interest in giving voice to people? Frequently described as the “gap between sounds” or the “lack of auditory experience,” silence is often considered a paradigmatic absence. Moreover, silence can render testimonies inaudible when authority and power subsume subjects. In this seminar, I would like to explore how silence can render the inaudible audible. I will explore the idea that silence is one of the few perceptual experiences that allows us to step back and reevaluate where our mental lives are being directed.

MARIA CAMILA CASTRO is a PhD candidate in the Philosophy Department at Cornell University. Her research focuses on rethinking our practices and relationship with silence. She is currently writing a dissertation on silence from an interdisciplinary perspective.

Meet virtually with Cisco Webex. Anytime, anywhere, on any device. Simple, modern video meetings for everyone on the world's most popular and trusted collaboration platform.

Zapraszamy do Komisja Etnograficzna PAU

W najbliższą środę (12 czerwca, godz. 17.00) zapraszamy na trzecie seminarium REL-HER: tym razem projekt swojego doktoratu przedstawi nasz absolwent, mgr Paweł Karolczyk ze szkoły doktorskiej „Anthropos” Instytutów PAN.
Tytuł: „Wytwarzanie wiedzy historycznej w praktykach religijnych rodzimowierców. Zarys koncepcji badawczej”

Seminaria odbywają się w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej UJ, ul. Gołębia 9 (wejście od ul. św. Anny 6) – sala 9, parter (po przejściu przez sień od strony ul. św. Anny, kierować się na podwórko, przed „Przewiązką” skręcić w bramę po lewej stronie).

"Wystąpienie stanowi prezentację planu badawczego będącego podstawą przygotowywanej dysertacji doktorskiej. Planowane badania etnograficzne będę prowadził pośród polskich grup rodzimowierczych i neopogańskich, przyglądając się ich praktykom religijnym oraz relacjom owych praktyk z wytwarzaniem wiedzy na temat historii. Jest to kwestia kluczowa, gdyż – ze względu na brak ciągłości historycznej – rodzimowiercze praktyki religijne stanowią rodzaj (re)konstrukcji, opartej w pewnej mierze na wyobrażeniach na temat przeszłości.
W swoim referacie omówię teoretyczne podstawy oraz wstępne założenia przygotowywanych badań. Skupię się przede wszystkim na pojęciach duchowości konspiracyjnej (conspirituality) oraz alternatywnej wiedzy, rozumianej przeze mnie jako rodzaj oddolnie kreowanej narracji, mniej lub bardziej opozycyjnej względem dyskursu akademickiego. Ponadto zwrócę również uwagę na dźwiękowe aspekty rodzimowierczych rytuałów oraz potencjalne znaczenia, jakie – w tym kontekście – może nieść za sobą środowisko akustyczne. Moja prezentacja będzie także przedstawiała metody terenowe, których planuję używać w toku badań oraz wpisze prowadzone przeze mnie działania w szerszy kontekst antropologii religii."

Mgr Paweł Karolczyk jest absolwentem etnologii i antropologii kulturowej na Uniwersytecie Jagiellońskim (2022), ukończył również studia licencjackie z zakresu etnologii i antropologii kulturowej (2020) oraz stosunków międzynarodowych (2019). Obecnie stawia kolejne kroki na akademickiej ścieżce jako doktorant w Szkole Doktorskiej „Anthropos” Instytutów Polskiej Akademii Nauk. Swoje zainteresowania badawcze koncentruje wokół antropologii dźwięku oraz fenomenów społecznych związanych z wytwarzaniem nieakademickich rodzajów wiedzy. Dotychczas zajmował się konspiracyjnym dyskursem tak zwanych niebocentryków, natomiast obecnie – pod okiem dr hab. Kamili Baranieckiej-Olszewskiej, prof. IAE PAN oraz dr hab. Anny Niedźwiedź, prof. UJ – przygotowuje dysertację doktorską poświęconą procesom wytwarzania wiedzy historycznej w praktykach religijnych polskich rodzimowierców.

Na kolejne seminaria REL-HER zaprosimy jesienią!

The Chair of Socio-Cultural Anthropology, Department of Ethnology and Cultural Anthropology cordially invited you to the online seminar “Emotions in the Global South”.

Please join us from June 12 to June 14 to delve into the multifaceted theme of emotions within the specific context of the Global South. At its core, the primary objective of this event is to foster an in-depth examination of how emotions are manifested, operated, lived, perceived, and practised. That is, participants will be invited to explore the ways in which personal feelings intersect with cultural norms, social structures, historical legacies, and geopolitical influences. We conceptualise the Global South as both a socio-geographical place and space, and an imaginative realm. As such, we do not impose any clear-cut boundaries.

Visit our website for more information (and the program): https://howdowelove.project.uj.edu.pl/emotions-in-the-global-south

To register: https://forms.office.com/e/85YF2SrKLP. Please note that the meeting link is provided in the form itself after registering.

This seminar is made possible thanks to the Polish National Science Centre, grant number 2020/37/B/HS3/04074.

Emotions in the Global South - howdowelove - Wydział Historyczny Rita Mishra (Emotions within Culture and Community in North Indian Oral Tradition) and KT Tamilmani, V. S Sridheepika (The Topography of Terror: Mapping the Agoraphobic Landscape in Stephen King’s The Institute)

Z żalem informujemy, że 2 czerwca 2024 roku w Toruniu zmarła Prof. Teresa Dunin-Karwicka (ur. 1931). Etnografka, etnolożka, emerytowana nauczycielka akademicka. Absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego, uczennica prof. Kazimierza Moszyńskiego.

W latach 1955–1960 pracowała w Muzeum Lubelskim, później, do roku 1965, jako asystentka na Uniwersytecie Jagiellońskim w tamtejszej Katedrze Etnografii Słowian. Od roku 1965 związana z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu, do którego przybyła z Krakowa wraz z prof. Jadwigą Klimaszewską. W latach 1973–2001 kierowała obecną Katedrą Etnologii i Antropologii Kulturowej UMK (od 1973 roku pełniła funkcję kierowniczki Katedry Etnografii, a od 1976 roku kierowniczka Zakładu Etnologii w Instytucie Archeologii i Etnologii UMK). Była także kierowniczką jedynego w kraju Podyplomowego Studium Etnografii (obecnie „Studia podyplomowe w zakresie etnologii"). 1 grudnia 1999 roku Teresa Dunin-Karwicka otrzymała stanowisko profesora nadzwyczajnego UMK. We wrześniu 2001 roku przeszła na emeryturę. Jako emerytka prowadziła przez kilka lat wykłady dla studentów etnologii i archeologii.

Pod kierunkiem prof. Jadwigi Klimaszewskiej napisała rozprawę doktorską „Drzewa w wierzeniach i praktykach ludu polskiego" (1970). Uzyskała stopień doktora habilitowanego na podstawie książki „Kultura ludowa ziemi dobrzyńskiej" (1979). Opublikowała książki: „Tradycja a współczesność w kulturze ludowej wybranych wsi regionów Polski Północnej" (1982, z Janiną Cherek), „Ubiory ludowe w Polsce" (1995), „Rola tradycji w kulturze wsi kujawskiej" (2000), „Drzewo na miedzy" (2012). Ponadto była autorką wielu artykułów z zakresu folklorystyki oraz problematyki dotyczącej regionalizmu i tożsamości kulturowej regionu.

Była aktywną członkinią towarzystw naukowych – Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego Oddział w Toruniu, Towarzystwa Przyjaciół Muzeum Etnograficznego w Toruniu, Muzeum Etnograficznego im. Marii Znamierowskiej-Prüfferowej w Toruniu oraz Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego Oddział Toruń.

Uroczystości pogrzebowe odbędą się w czwartek 6 czerwca 2024 r. w Toruniu. O godz. 13:30 rozpocznie się modlitwa różańcowa w kościele pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny przy ul. Panny Marii 2. O godz. 14:00 w kościele zostanie odprawiona msza żałobna. Po mszy nastąpi odprowadzenie zmarłej do grobu rodzinnego na cmentarzu św. Jerzego przy ul. Gałczyńskiego.

Opis za: Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej UMK w Toruniu

Fot. ze zbiorów Teresy Okoniewskiej

Kto może robić ziny? Każdy! A co może być w środku? Wszystko! Ziny są nieprofesjonalnymi, niezależnymi publikacjami, tworzonymi z pasji, a nie chęci zarobku; często poruszają tematy personalne, marginalizowane, polityczne, queerowe. Są tanie w tworzeniu i łatwe w rozpowszechnianiu. W trakcie warsztatów przedstawię krótką historię zinów oraz pokażę podstawowe techniki ich składania. Następnie osoby uczestniczące będą mogły zrobić własnego zina, pojedynczo bądź grupowo, na tematy, które same wybiorą. W miarę możliwości zachęcam do przyniesienia przyborów plastycznych (szczególnie kleju i nożyczek) oraz makulatury!

Zapraszamy serdecznie na Zinowanie, czyli warsztaty tworzenia zinów, które odbędą się w najbliższą środę (5 czerwca) w godz.16-19 w Bibliotece IEiAKu. Warsztaty poprowadzi nasza studentka i przedstawicielka Koła Naukowego IEiAKu - Kaja Krawczyk.

Kolejne otwarte seminarium organizowane przez grupę badawczą REL-HER [Dziedzictwo religijne] już w najbliższą środę – 5 czerwca 2024 r. o godz. 17.00. Zapraszamy!

Tytuł: „Ikony kompozytowe na Cyprze i ich asamblaże – obiekty kultu, elementy dziedzictwa, dzieła sztuki?”

Prelegentka: mgr Dorota Zaprzalska

Seminaria odbywają się w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej UJ, ul. Gołębia 9 (wejście od ul. św. Anny 6) – sala 9, parter (po przejściu przez sień od strony ul. św. Anny, kierować się na podwórko, przed „Przewiązką” skręcić w bramę po lewej stronie).

Wystąpienie skupia się na szczególnym typie ikon zwanych „ikonami kompozytowymi”, które składają się z dwóch paneli z różnego czasu, które połączone są poprzez wstawienie mniejszej ikony w większą. Wykorzystanie teorii asamblażu jako narzędzia interpretacyjnego pozwala na spojrzenie na funkcjonowanie tych nietypowych asamblaży w asamblażach społecznych i dostrzeżenie sprawczego potencjału tkwiącego w ich niezwykłej formie, a także relacji, w które wchodzą z innymi dziełami sztuki, instytucjami, ludźmi, a także ich niejednoznaczny charakter – dzieła sztuki i/lub obrazu dewocyjnego, który przekracza sferę wartości artystycznych, w zależności od kontekstu liturgicznego lub muzealnego.
Główną część stanowić będzie prezentacja wyników badań terenowych, prowadzonych przez autorkę od 2021 roku w monasterze Panagia Amirou, niedaleko wioski Apsiou na Cyprze. Ukazują one jaką wartość przypisują znajdującej się tam szesnastowiecznej ikonie członkowie wspólnoty oraz wierni odwiedzający to miejsce. Zbadanie kultu i sposobu obchodzenia się z obrazem oraz otaczających go legend i wierzeń pozwoliło na zrozumienie jego funkcji ideowo-dewocyjnej i motywacji stojącej za uprzywilejowaniem tego konkretnego wizerunku. Ikona odgrywa szczególną rolę w budowaniu tożsamości badanej grupy, służy jej członkom do autoidentyfikacji i staje się centrum ideowym dla szerokiego grona wiernych, a nietypowa kompozytowa forma wpływa na jej kult i sposób prezentacji. Wystąpieniu towarzyszyć będzie szersza refleksja na temat konieczności interdyscyplinarnego podejścia w badaniu ikon i wyzwań, z którymi musi mierzyć się badacz obiektów będących obiektami kultu.

Mgr Dorota Zaprzalska jest doktorantką w Szkole Doktorskiej Nauk Humanistycznych UJ w ramach programu Nauki o sztuce. Jej zainteresowania badawcze oscylują wokół bizantyńskich i pobizantyńskich ikon kompozytowych (composite icons, σύνθετες εικόνες), a więc ikon złożonych z dwóch paneli z różnego czasu w taki sposób, że jedna ikona jest wprawiona w drugą. W swoim projekcie doktorskim bada przyczynę ponownego użycia ikon poprzez wstawienie, różnorodne formy ikon tego typu, a także ich współczesne funkcjonowanie w przestrzeni liturgicznej i muzealnej.

Konkurs na stanowisko badawczo-dydaktyczne (asystentx) w Katedrze Antropologii Społeczno-Kulturowej w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej na Wydziale Historycznym UJ.

Termin zgłoszeń: 28 czerwca 2024

Szczegółowe informacje o konkursie znajdują się na stronie: https://praca.bip.uj.edu.pl/stanowiska-badawczo-dydaktyczne/-/journal_content/56_INSTANCE_bbLpG1CUshbY/145868730/156186747

W czasopiśmie Nationalities Papers ukazał się właśnie w wolnym dostępie artykuł zatytułowany "Forming a Ukrainian Diaspora in Poland: Between “Common Culture,” National Naturalism, and Othering", którego współautorką jest dr hab. Patrycja Trzeszczyńska, prof. UJ.

Artykuł powstał w ramach grantu OPUS NCN "Procesy diasporotwórcze na przykładzie społeczności ukraińskich w Polsce. Studium antropologiczne" (2021-2024).

Forming a Ukrainian Diaspora in Poland: Between “Common Culture,” National Naturalism, and Othering | Nationalities Papers | Cambridge Core Forming a Ukrainian Diaspora in Poland: Between “Common Culture,” National Naturalism, and Othering

Wczoraj na naszym Uniwersytecie zakończył się VII Kongres Afrykanistów Polskich - organizowany przez Jagiellońskie Centrum Badań Afrykanistycznych i Polskie Towarzystwo Afrykanistyczne. Kongres otrzymał wsparcie m.in. z Wydziału Historycznego UJ, a członkami komitetu organizacyjnego byli także profesorowie z naszego Instytutu: Marcin Brocki i Anna Niedźwiedź. Wydarzeniu towarzyszą trzy wystawy, które można obecnie zwiedzać w Bibliotece Jagiellońskiej ("San i Aka"), Collegium Maius ("Born Different") oraz Muzeum Etnograficznym ("Portrety z afrykańskiej perspektywy") – zapraszamy!

20 maja 2024 r. w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej UJ odbyło się spotkanie jubileuszowe – 50 lat ukończenia studiów etnograficznych na Uniwersytecie Jagiellońskim (rocznik 1969-1974). Absolwenci tego rocznika zapisali piękne karty w historii etnologii i muzealnictwa etnograficznego w Polsce. W spotkaniu wzięli udział (stoją od lewej): dr hab. Stanisława Trebunia-Staszel, prof. UJ – dyrektor IEiAK UJ, która przywitała szacownych jubilatów, Jacek Kubiena – uznany fotografik, Anna Małecka-Beiersdorf – animatorka kultury i artystka inspirująca się sztuką ludową, Renata Podraza-Huczkowska – bibliotekarka, Iwona Honkisz-Święch – muzealniczka, Marian Długosz – muzealnik, dr hab. Róża Godula-Węcławowicz, prof. PAN, prof. dr hab. Anna Szczepańska-Krasnowolska, Alfred Sepioł – muzealnik, Janina Kozik-Skotnicka – muzealniczka, prof. dr hab. Jan Święch, Eugeniusz Duda – muzealnik.

Serdecznie zapraszamy od udziału w otwartych seminariach organizowanych przez grupę badawczą REL-HER [Dziedzictwo religijne]. Pierwsze z nich - już w środę 22 maja 2024 r. o godz. 17.00.

Seminaria odbywają się w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Jagiellońskiego, ul. Gołębia 9 (wejście od ul. św. Anny 6) – sala 9, parter (po przejściu przez sień od strony ul. św. Anny, kierować się na podwórko, przed „Przewiązką” skręcić w bramę po lewej stronie).

Temat pierwszego spotkania: „Doświadczanie przestrzeni a dziedzictwo żydowskie Krakowa”

Prelegentka: dr Kaja Kajder

W przestrzeni Krakowa osadzone są liczne materialne i niematerialne ślady związane z historią i kulturą krakowskich społeczności żydowskich. Tematem wystąpienia będą zorganizowane spacery z przewodnikiem jako praktyka konstruowania dziedzictwa i kreowania wyobrażeń o przeszłości. W trakcie spacerów przestrzeń towarzyszy przekazywaniu wiedzy, jest angażowana i twórczo reinterpretowana przez przewodników, a jednocześnie sama wpływa i współtworzy opowieść o mieście. Spośród procesów tworzenia dziedzictwa opiszę rolę i znaczenia, jakie są nadawane religijnemu dziedzictwu podczas spacerów, w tym w szczególności przestrzeniom synagog znajdujących się na krakowskim Kazimierzu. Równocześnie omówię możliwości rozpatrywania zorganizowanych spacerów jako formy praktyki upamiętniającej ofiary Zagłady na przykładach tych wydarzeń, które odbywały się na terenie dawnego getta w Podgórzu.

W wystąpieniu przedstawię badania terenowe, na podstawie których przygotowałam rozprawę doktorską Doświadczanie przestrzeni a wyobrażenia o krakowskich Żydach. Perspektywa antropologiczna oraz ich kontynuację w ramach projektu Przywoływanie przeszłości — miejskie spacery dedykowane historii i pamięci krakowskich Żydów w perspektywie antropologicznej. Spacery zostały przeze mnie potraktowane zarówno jako temat badań, jak i wykorzystywana w etnograficznych badaniach miasta metoda badawcza. Wyobrażenia o przeszłości, budowane za pośrednictwem spacerów dedykowanych krakowskim społecznościom żydowskim, pozwoliły na zadanie pytań o zjawiska z zakresu praktyk upamiętniających i pamięci zbiorowej mieszkańców Krakowa.

Dr Kaja Kajder – antropolożka i etnografka pracująca w Instytucie Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk. Obszarami jej zainteresowań badawczych są antropologia pamięci, krytyczne studia nad dziedzictwem oraz antropologia przestrzeni. Bada współczesne recepcje przeszłości, sposoby jej konstruowania, transmitowania i interpretowania za pomocą różnego rodzaju praktyk. W dotychczasowych badaniach zajmowała się procesami konstruowania dziedzictwa w Krakowie, ze szczególnym uwzględnieniem dziedzictwa żydowskiego. Jako doktorantka w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Jagiellońskiego, w ramach udziału w projekcie HERILIGION Poland: Past(s), Heritage(s), Identities within the Cityscape of Kraków (HERA No 649307), napisała rozprawę doktorską pt. Doświadczanie przestrzeni a wyobrażenia o krakowskich Żydach. Perspektywa antropologiczna. Badania kontynuuje w ramach własnego projektu Przywoływanie przeszłości — miejskie spacery dedykowane historii i pamięci krakowskich Żydów w perspektywie antropologicznej (PRELUDIUM NCN, nr 2019/35/N/HS3/02478). Obecnie członkini zespołu projektu Tworzenie historii średniowiecza w praktykach religijnych rzymskiego katolicyzmu i współczesnego pogaństwa w Polsce (SONATA BIS NCN, nr 2022/46/E/HS3/00118).

Dziękujemy za wspólne badania i liczymy na kontynuację pomysłu w następnych latach.

Stanowisko typu postdoc w projekcie OPUS NCN „Prywatne goszczenie uchodźców z Ukrainy w polskich domach. Codzienny humanitaryzm i spotkania ponad różnicą”.

Nabór na stanowisko postdoc w projekcie „Prywatne goszczenie uchodźców z Ukrainy w polskich domach. Codzienny humanitaryzm i spotkania ponad różnicą” Nabór na stanowisko postdoc w projekcie OPUS NCN „Prywatne goszczenie uchodźców z Ukrainy w polskich domach. Codzienny humanitaryzm i spotkania ponad różnicą” realizowanym przez Centrum Badań Migracyjnych UAM. Zachęcamy wszystkie zainteresowane tematyką uchodźczą i migracyjną osoby z...

Ćwiczenia terenowe w Katowicach: SZTUKA I TRANSFORMACJE

Ekstraktywizm to ciągłość i zmiana; to reprodukowanie historii i transformacje teraźniejszości. Jest to kontekst, w którym doświadczenia, praktyki i znaczenia są nieustannie negocjowane i wytwarzane.

Tosia Lazar i Jagoda Krzciuk: O Grupie Janowskiej Malarzy Nieprofesjonalnych powstało już wiele prac. W naszym projekcie rozmowy z przedstawicielami grupy były punktem wyjścia do problematyzacji utartych już historii i przyjrzeniu się Śląskiej twórczości w kontekście zachodzącej w regionie transformacji energetycznej, urbanistycznej i politycznej. Przyjęta metoda etnografii wielostanowiskowej i włączenie do terenu badań katowickich artystów graffiti odsłaniają skomplikowane relacje twórców działających poza ramami instytucji kulturalnych z miastem i jego industrialną przeszłością oraz skłaniają do refleksji dotyczącej intersubiektywnego doświadczania transformacji i odpowiedzi na pytanie „czyje” i „dla kogo” są te zmiany?

To już nasz ostatni post z Katowic. Dziękujemy za lekturę i życzymy terenowego serendipity innym grupom ćwiczeniowym! Antropologia rules 😍⚒

Ćwiczenia terenowe w Katowicach: MOBILNOŚĆ

Ekstraktywizm to infrastruktura. To systemy, powiązania i przepływy tego, co materialne, społeczne i niematerialne. To kontekst różnych praktyk i figur mobilności, których wyobrażenia są dynamiczne i zmienne.

Dawid Osełka i Wojtek Pradel: Nasz projekt skupiał się na pytaniu, co praktyki mobilności -- dojeżdżanie mieszkańców Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii – mogą nam powiedzieć o funkcji i znaczeniu transportu publicznego, wzajemnych relacjach pomiędzy Katowicami a okolicznymi miejscowościami, wykluczeniu komunikacyjnym oraz granicach między centrum, pół-peryferiami a peryferiami. Rozmawiając, podróżując i współ-towarzysząc osobom dojeżdżjącym z Katowic, Sosnowca, Tychów i Będzina, poznawaliśmy ich różne sposoby, praktyki i wyobrażenia dotyczące codziennego przemieszczania się pomiędzy domem, pracą i szkołą.

Polina Barsukova: Punktem wyjścia moich badań były pytania: dlaczego osoby migranckie zdecydowały się na przyjazd do Katowic? W jaki sposób radzą sobie z doświadczanymi różnicami kulturowymi (w pracy i poza nią) oraz z rozwiązywaniem takich problemów, jak nauka języka i kwestie statusu prawnego. W trakcie rozmów z osobami z Ukrainy i Białorusi pojawiły się także nowe wątki związane z różnymi strategiami integracji i adaptacji do nowych warunków życia i pracy, z poczuciem przynależności (lub jego braku) oraz kontekst formalnych i nieformalnych sieci wsparcia i wymiany doświadczeń migracyjnych.

Tymczasem spływają do nas kolejne relacje z terenu...

Ćwiczenia terenowe w Katowicach: DZIELNICE, PRZESTRZENIE, SĄSIEDZTWA

Ekstraktywizm to powiązania pomiędzy tym, co społeczne, kulturowe, ekonomiczne i polityczne. To przestrzenie wokół których powstają i zmieniają się osiedla, dzielnice i sąsiedztwa.

Krystian Czudej: Nikiszowiec jako patronackie osiedle robotnicze został wybudowany w 1912r. dla górników z kopalni Geische. Od samego początku istnienia miał zapewnić wszystkie potrzeby robotnikom, by ci nie musieli wyjeżdżać poza dzielnicę w celu załatwienia najpotrzebniejszych spraw. Dziś dzielnica nie jest w stanie spełnić postawionego sobie zadania. Dlatego też w swoich badaniach skupiłem się na zagadnieniu kreowania tożsamości, sąsiedztwa i przynależności wśród mieszkańców Nikiszowca, ze zwróceniem szczególnej uwagi na działalność lokalnego Centrum Zimbardo oraz dzisiejszych relacji między dzielnicą, a samymi Katowicami.

Oliwier Babula i Olaf Gawor: Nasz projekt badawczy dotyczył przeobrażeń i rewitalizacji budynków historycznych na terenie Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego. Interesowało nas to, jakie funkcje pełniły budynki w przeszłości, a jak to wygląda współcześnie. Badania zaprowadziły nas do jednej z dzielnic Katowic – Nikoszowca – która interesująco pokazuje ciągłość i zachodzące zmiany. Przeprowadzone rozmowy z mieszkańcami wskazały na pojawiającą się niepewność co do planowanych projektów rewitalizacji, szczególnie związanych z pobliskim byłym szybem kopalnianym Pułaskiego.

Ćwiczenia terenowe w Katowicach: ZMIANY KLIMATYCZNE

Ekstraktywizm to katastrofy ekologiczne i kryzys klimatyczny. To kontekst, w którym przeszłość spotyka się z przyszłością i wytwarza afektywną teraźniejszość.

Mars Grygierek: Wydawać by się mogło, że rozmawianie z ludźmi pracującymi w górnictwie o kryzysie klimatycznym jest wkładaniem kija w mrowisko. Takie przynajmniej miałem obawy przed rozpoczęciem badań. Jednak, rozmowy z różnymi osobami związanymi z górnictwem – z tymi, którzy poświęcili górnictwu całe swoje życie i z tymi, którzy dalej dzień w dzień pracują na kopalni – pomogły mi zrozumieć jak różnorodne są wyobrażenia i emocje związane ze zmianami klimatycznymi. To właśnie emocje okazały się być szczególnie ważnym elementem wywiadów etnograficznych, rzucającym interesujące światło na ten trudny dla górnictwa temat.

Zuzanna Warcholik: Moje badania w Katowicach dotyczyły przede wszystkim relacji pomiędzy religią, wyobrażeniami i dyskursami wokół zachodzących zmian klimatycznych. Chciałam poznać to, w jaki sposób wiara, silnie łączona na Śląsku z tradycją i górnictwem, wpływa na wytwarzanie różnych postaw wobec zmian klimatycznych oraz jaki jest do nich stosunek księży katolickich.