Izba Pamięci przy Cmentarzu Powstańców Warszawy

𝗧𝗮𝗱𝗲𝘂𝘀𝘇 𝗞𝗹𝗶𝗺𝗮𝘀𝘇𝗲𝘄𝘀𝗸𝗶 (1919-1987), żołnierz Armii Krajowej (ps. Góral), zaraz po wybuchu Powstania Warszawskiego został przymusowo zwerbowany do Verbrennungskommando. Odział ten, sformowany w celu sprzątania zwłok i tuszowania niemieckich zbrodni, złożony był z Polaków, których zmuszano do palenia zwłok ofiar masowych egzekucji. Klimaszewski swoje przeżycia opisał w książce „Verbrennungskommando Warschau", unikalnej relacji opowiadającej o pacyfikacji Woli:

„Chwilami wysiłek ten wydawał się nam bezsensowny - przecież prędzej czy później zakończy się to wszystko wiadomym i nieuniknionym. Przyjdą inni, zdyszani, ogłuszeni strachem, żeby zepchnąć nasze ciała do jakiegoś dołu czy wyrwy...
Instynkt nie zna logiki. Nie było już wtedy w nas ludzkiej godności i rozsądku. Nasze ruchy, wysiłek były już tylko mechaniczną pracą mięśni, zwierząt tłukących się w pułapce, ślepo i potwornie pragnących życia".

🎥 Fragment zarejestrowanej relacji Klimaszewskiego oraz innych świadków zbrodni będziecie mogli Państwo zobaczyć w najbliższą sobotę, podczas seansu Obrazy wojny: „Zejść na ziemię” - film .

📖 Cytat pochodzi z książki „Verbrennungskommando Warschau”, Tadeusz Klimaszewski, Czytelnik, Warszawa 1984, str. 22-23.

📷 Tadeusz Klimaszewski, kadr z filmu „Zejść na ziemię”.

W tym roku mija 50 lat od momentu zrobienia zdjęcia 𝗣𝗼𝗺𝗻𝗶𝗸𝗼𝘄𝗶 𝗣𝗼𝗹𝗲𝗴𝗹𝗶 𝗡𝗶𝗲𝗽𝗼𝗸𝗼𝗻𝗮𝗻𝗶 przez 𝗘𝗱𝘄𝗮𝗿𝗱𝗮 𝗛𝗮𝗿𝘁𝘄𝗶𝗴𝗮, a także 20 lat od śmierci artysty.

⚫ Pomnik Polegli Niepokonani stworzony na początku lat 70. XX wieku jest dziełem Gustawa Zemły. Monument jest poświęcony pamięci mieszkańców Warszawy, którzy ponieśli śmierć w latach 1939-1945, ale przede wszystkim tym, którzy zginęli w Powstaniu Warszawskim. Uroczyste odsłonięcie pomnika odbyło się 20 września 1973 roku. Pomnik stoi na skraju Cmentarza Powstańców Warszawy.

⚫ Edward Hartwig (1909-2003) – jeden z najsłynniejszych polskich fotografów. Eksperymentował zarówno przy fotografowaniu, jak i przy obróbce odbitek. Klatki poddawał najrozmaitszym zabiegom fotograficznym: prześwietlał fragmenty, stosował filtry własnego pomysłu. Fotografii nie traktował jako dokumentu, ale jako obraz fotograficzny. Do wybuchu wojny twórczość Hartwiga była bardzo jednolita stylowo. Większość zdjęć z „okresu lubelskiego”, między innymi fotografie przedstawiające dzielnicę żydowską, przepadła w czasie wojny – bombardowanie Lublina, 9 września 1939 roku, zniszczyło pracownię ojca, w której Hartwig przechowywał swoje prace. Z kolei w lipcu 1944 roku fotografował pomordowanych w więzieniu na Zamku Lubelskim. Po wkroczeniu Sowietów do Lublina Hartwig został aresztowany przez NKWD i trafił do obozu na Majdanku. 18 listopada 1944 roku został przewieziony do obozu Borowicze-Jogła na Syberii. Został zwolniony z niego w lutym 1946 roku ze względu na zły stan zdrowia. Po powrocie do kraju, przeniósł się do Warszawy, gdzie mieszkał do końca życia. Był jednym z założycieli Polskiego Związku Artystów Fotografów w 1946 roku.

📷 Fragment pomnika Polegli Niepokonani 1939-1945 na Cmentarzu Powstańców Warszawy, fot. Edward Hartwig, po 20 września 1973, zbiory Muzeum Warszawy.

📷 Portret Edwarda Hartwiga z aparatem fotograficznym, fot. Paweł Pierściński, Toruń 1984, zbiory Muzeum Warszawy.

W najbliższą sobotę 𝟮𝟱 𝗹𝗶𝘀𝘁𝗼𝗽𝗮𝗱𝗮 rozpoczynamy pierwszą odsłonę 𝗻𝗼𝘄𝗲𝗴𝗼 𝗰𝘆𝗸𝗹𝘂 𝗳𝗶𝗹𝗺𝗼𝘄𝗲𝗴𝗼 Obrazy wojny: „Zejść na ziemię” - film dokumentalny w reżyserii Michała Nekanda-Trepki. Wstęp wolny.

🎥 Dokument ukazuje Powstanie Warszawskie z perspektywy osób biorących udział w walkach, cywilów, a nawet niemieckich żołnierzy tłumiących ten masowy zryw. Pełen archiwalnych materiałów film prezentuje również unikalne zdjęcia lotnicze stolicy, które autorzy dokumentu odnaleźli w National Archives Museum w Waszyngtonie.

🎥 Po filmie odbędzie się rozmowa z Zygmuntem Walkowskim, scenarzystą filmu. Spotkanie poprowadzi Szymon Woźniak.
______________________
Zygmunt Walkowski – znawca ikonografii Warszawy okresu II wojny światowej, specjalizujący się w interpretacji zdjęć stolicy. Współautor Wielkiej Ilustrowanej Encyklopedii Powstania Warszawskiego (opracował zdjęcia archiwalne), jeden z autorów rekonstrukcji filmowych kronik Powstania Warszawskiego, a także współtwórca opracowań ikonografii do wystaw o generale Władysławie Andersie oraz Ignacym Paderewskim.

Szymon Woźniak – kulturoznawca i filmoznawca, absolwent podyplomowych gender studies IBL PAN, adiunkt w Izbie Pamięci przy Cmentarzu Powstańców Warszawy.
__________________________
𝗜𝗻𝗳𝗼𝗿𝗺𝗮𝗰𝗷𝗲 𝗽𝗿𝗮𝗸𝘁𝘆𝗰𝘇𝗻𝗲:

✔ Bilety do pobrania online: https://bit.ly/45ClcRv i w pawilonie wejściowym Izby Pamięci
✔ Dla kogo: dorośli, młodzież
✔ Miejsce: Sala Historii w Izbie Pamięci
✔ Maksymalna liczba uczestników: 25 osób
✔ Dostępność: osoby z niepełnosprawnością ruchową

📷 Ludność cywilna opuszczająca miasto po kapitulacji, Sylwester Braun ps. Kris, 3 października 1944, Muzeum Warszawy.

Weekend z Izbą Pamięci? Oczywiście, że tak! W pierwszej kolejności zapraszamy na kuratorskie oprowadzanie o godz. 14.00 po Izbie Pamięci, a tuż po nim o godz. 15.00 warto zostać na wykład „Ku duchowym ideałom, czyli ciągłość nazizmu w RFN", który poprowadzi Szymon Woźniak - kulturoznawca, filmoznawca oraz adiunkt w Izbie Pamięci.

👉 Pobierz bezpłatną wejściówkę na oprowadzanie: https://bit.ly/3sd6ZNn
👉 Kup bilet na wykład: bit.ly/3PeV8Wn

💭 Przypominamy również o wystawie stałej - instalacji audiowizualnej 𝗞𝗿𝘇𝘆𝘀𝘇𝘁𝗼𝗳𝗮 𝗪𝗼𝗱𝗶𝗰𝘇𝗸𝗶 „Głosy pamięci", którą można oglądać/słuchać przez cały weekend w Izbie Pamięci, a także w ciągu tygodnia. 📍 Izba Pamięci jest otwarta od wtorku do niedzieli, od godz. 9.00 do 16.00 / ul. Wolska 168 (róg Sowińskiego). Wstęp wolny. Serdecznie zapraszamy!

📷 Tomasz Kaczor

Dziś sięgamy po wspomnienia 𝗠𝗮𝗿𝗶𝗶 𝗗𝘆𝗯𝗮𝗰𝘇𝗲𝘄𝘀𝗸𝗶𝗲𝗷 (1921-2015) ps. „Jolanta” z 2 batalionu Zgrupowania „Chrobry II”, jadącej pod komendą niemiecką w nieznane razem z „Reginą” (Anielą Cieszkowską) i „Ziutą” (Teofilą Wichową) w grupie kobiet jeńców z Powstania Warszawskiego. Podczas Powstania walczyła jako żołnierka Armii Krajowej. Była też bibliotekoznawczynią, pedagożką i działaczką Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich. Pani Maria 8 grudnia obchodziłaby swoje 102. urodziny.

Jest 𝟭𝟳 𝗹𝗶𝘀𝘁𝗼𝗽𝗮𝗱𝗮 𝟭𝟵𝟰𝟰 𝗿. (piątek):

„Pogody coraz gorsze. Wprawdzie śniegu jeszcze nie ma, ale wiatry są przerażające, i to przeważnie nocą, wtedy jest mi tak przyjemnie, że jest przy mnie. Janka. Biorę ją pod rękę, przytulam się mocno i jest mi coraz lepiej, jest mi dobrze. Dobrze… Człowiek oszukuje sam siebie. Jestem w głębi ciągle sam. To, o czym myślę, należy tylko do mnie. Tym nie dzielę się z nikim. Z Janką rozmawiamy często o Mamie, Ojcu, domu na Kruczej, o Czajkowskich, ale o tym, co mi może łzy z oczu wyciskać, a co mi jest najukochańsze, myślę tylko nad ranem, gdy się obudzę. Jest cicho, od czasu do czasu słyszę tylko jakieś mamroty, wypowiedziane przez sen, i widzę czasem poruszające się postacie moich współtowarzyszek, dążących do kubełka przy drzwiach. Za oknami szafirowo. Okna są do połowy zasłonięte, więc widzę tylko czub bagnetu Niemca, który chodzi naokoło baraku. Wieczorem widok bagnetu doprowadza mnie do wściekłości – rano jestem już zupełnie uspokojona.

Dziś wieczorem rozmawiałyśmy cichutko z siostrą Alicją o psach. Ona wspominała swojego Czarusia, ja – Lopka".
______________________________
📚 Cytat pochodzi z „Płacz po Warszawie. Powstanie Warszawskie 1944. Dzienniki. Świadectwa”, Opracowali: Wiktoria Śliwowska, Janusz Marszalec, Artur Wodzyński, Muzeum II Wojny Światowej, Gdańsk 2014.

📷 Na zdjęciu Maria Dybaczewska w ogrodzie domu rodzinnego; z prawej trzyletnia kuzynka Anna Rosińska (obecnie Derwojedowa), Nowy Dwór Mazoowiecki, lato 1939 r. Zbiory Marii Dybaczewskiej.

Jeszcze w tym roku, a dokładnie 𝟮𝟱 𝗹𝗶𝘀𝘁𝗼𝗽𝗮𝗱𝗮 rozpocznie się nowy cykl filmowy Izby Pamięci 🎞„𝗢𝗯𝗿𝗮𝘇𝘆 𝘄𝗼𝗷𝗻𝘆”🎞, który został zaplanowany do kwietnia 2024 roku. W ramach cyklu zobaczymy m.in. relacje Niemców, którzy jako chłopcy zostali wysłani do Warszawy celem tłumienia Powstania; widoki, które ujrzeli żołnierze amerykańscy zaraz po wyzwoleniu obozu w Buchenwaldzie; unikalne zdjęcia lotnicze zburzonej stolicy Polski oraz wspomnienia żołnierzy Armii Krajowej.

◾ Podczas comiesięcznych spotkań w Izbie Pamięci zaprezentujemy Państwu niezwykły dokument ukazujący wybrany fragment historii drugiej wojny światowej.
_______________________________

⚪ Harmonogram seansów:

🎥 25 listopada (sobota), godz.16:00-18:00
Obrazy wojny: „Zejść na ziemię” - film , reż. Michał Nekanda-Trepka, Polska 2012 r., 44 min.
Gość specjalny: Zygmunt Walkowski, scenarzysta filmu.

🎥 13 stycznia (sobota), godz.15:00-16:00
Obrazy wojny: „Akowcy”, reż. Krzysztof Nowak-Tyszowiecki, Polska 1999 r., 50 min.

🎥 10 lutego (sobota), godz.15:00-16:00
„Panteon. Cmentarz wojskowy w Warszawie", reż. Marek Widarski, Polska 2011 r., 45 min.

🎥 9 marca (sobota), godz.15:00-16:00
„Polskie Państwo Podziemne 1939-1945", reż. Andrzej Sapija, Polska 2002 r., 62 min.

🎥 13 kwietnia (sobota), godz.15:00-15:45
„Młyny śmierci", reż. Billy Wilder, Hanuš Burger, USA 1945 r., 22 min.
Prelekcja: „Wojenne losy Billy’ego Wildera” (Szymon Woźniak), 23 min.

⚪ Prowadzenie: Szymon Woźniak, kulturoznawca i filmoznawca, adiunkt w Izbie Pamięci.

➡ O każdym zaplanowanym seansie można znaleźć więcej informacji na naszej stronie w zakładce „wydarzenia: https://izbapamieci.muzeumwarszawy.pl/

📷 Powstańcy oglądający zdjęcia, wrzesień 1944, Sylwester Braun ps. Kris, Muzeum Warszawy.

Zbliżający się weekend to dobry moment na spacer po alejach Park Powstańców Warszawy 🌳🌲, a także na przyjście do Izby Pamięci i obejrzenie / wysłuchanie instalacji audiowizualnej Krzysztofa Wodiczki pt. „Głosy pamięci” - jednego z najważniejszych współczesnych artystów wizualnych. Instalacja została otwarta 2 października br. i jest wyrazem upamiętnienia ofiar Powstania Warszawskiego oraz opowiada o tragicznych losach ludności cywilnej Warszawy 1944 roku. Zarejestrowanym relacjom świadków towarzyszą obrazy płomieni poruszanych dźwiękiem ludzkiego głosu. ◾ W jednym z niedawnych wywiadów Wodiczko podkreślił swoje przesłanie mówiące o tym, „By zatrzymać niekończące się powielanie wojen, musimy jako ludzie zacząć się „odwojniać”.
__________________________________________
Serdecznie zapraszamy do 📍 Izby Pamięci od wtorku do niedzieli, od godz. 9.00 do 16.00, ul. Wolska 168 (róg Sowińskiego). Wstęp jest wolny.
_________________________________________

◾ W sobotę 18 listopada można dodatkowo skorzystać z oprowadzania kuratorskiego o godz. 14.00, które poprowadzi Szymon Woźniak - kulturoznawca, filmoznawca i adiunkt w Izbie Pamięci. Podczas spotkania będzie można dowiedzieć się więcej o idei budowy gmachu upamiętniającego cywilne ofiary Powstania Warszawskiego oraz o wystawie stałej „Głosy pamięci”. Na oprowadzanie obowiązują bezpłatne wejściówki, które można pobrać online: https://bit.ly/3sd6ZNn lub w pawilonie wejściowym Izby Pamięci.

🎤 Tuż po oprowadzaniu można nadal zostać w Izbie Pamięci na wykład Szymona Woźniaka pt. "Ku duchowym ideałom, czyli ciągłość nazizmu w RFN - wykład ”, który rozpocznie się o godz. 15.00. Bilety można zakupić online: bit.ly/3PeV8Wn lub w pawilonie wejściowym Izby Pamięci.

📷 Tomasz Kaczor

Izbę Pamięci odwiedza coraz więcej uczniów, którzy uczestniczą w warsztatach 🖍📒📐i spacerach edukacyjnych 👫. Oferta edukacyjna zainteresowała nauczycieli nie tylko z wolskich szkół, odwiedzają nas także klasy z odległego Ursynowa.

🗯 Najważniejszym zagadnieniem programu edukacyjnego realizowanego w Izbie Pamięci, jest demilitaryzacja pamięci o Powstaniu Warszawskim i zwrócenie uwagi na los ludności cywilnej. Uczniowie zapoznają się z trudami okupacyjnej codzienności i dowiadują się, jak zwykli warszawiacy stawiali opór Niemcom przez prawie pięć lat. Rozmawiamy o tym, co doprowadziło do wybuchu Powstania Warszawskiego i jaką rolę odegrali w nim cywile.

Uczestnicy zająć pracują z tekstami literackimi 📖, ale głównym źródłem są dla nas relacje zamieszczone na naszej wystawie stałej „Głosy pamięci” autorstwa Krzysztofa Wodiczki. Analiza tekstów i rozmowa o nich, jest punktem wyjścia do dyskusji o losie cywilów podczas konfliktów wojennych i przedstawienia wojny jako brutalnego przerwania życia mieszkańców i zniszczenie miasta.

🟢 W ubiegłym tygodniu odwiedziły nas Szkoła Podstawowa Przymierza Rodzin z Ursynowa oraz SP nr 357 z Bemowa i dwie klasy z SP nr 238 z sąsiedniej ulicy Redutowej. Do końca listopada będziemy gościli jeszcze edukatorów i przewodników z Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN.

🟢 Oferta edukacyjna dostępna jest na naszej stronie w zakładce Edukacja: https://tiny.pl/cnqqn, zapraszamy do zapoznania się z nią i rezerwacji terminów na lekcje.



📷 Olga Szymańska-Snopek

Przypominamy o jutrzejszym kuratorskim oprowadzaniu w Izbie Pamięci, które rozpocznie się o ⏰ godz. 15.00. Spotkanie poprowadzi 👉 Olga Szymańska-Snopek, przewodniczka i specjalistka ds. edukacji w Izbie Pamięci. 👉 Więcej informacji na naszej stronie: https://tiny.pl/cnq2b
______________________________________
𝗜𝗻𝗳𝗼𝗿𝗺𝗮𝗰𝗷𝗲 𝗽𝗿𝗮𝗸𝘁𝘆𝗰𝘇𝗻𝗲:

☑ Bilety do pobrania online: https://bit.ly/460UHp5 i w pawilonie wejściowym Izby Pamięci
☑ Dla kogo: dorośli, młodzież
☑ Miejsce zbiórki: przestrzeń obok Muru Pamięci (od strony ulicy Wolskiej)
☑ Maksymalna liczba uczestników: 100 osób
☑ Dostępność: osoby z niepełnosprawnością ruchu

📷 Tomasz Kaczor

W najbliższą sobotę 𝟏𝟖 𝐥𝐢𝐬𝐭𝐨𝐩𝐚𝐝𝐚 o godz. 𝟏𝟓.𝟎𝟎 zapraszamy do Izby Pamięci na wykład Ku duchowym ideałom, czyli ciągłość nazizmu w RFN - wykład , który poprowadzi Szymon Woźniak - kulturoznawca i filmoznawca, adiunkt w Izbie Pamięci.
___________________________
Powszechne w powojennych Niemczech obawy przed „bolszewizacją” (spowodowane m.in. obserwacją sytuacji w NRD oraz naciskami USA na pomoc w zimnowojennym starciu), sprawiły, że duża część byłej nazistowskiej elity mogła bez przeszkód kontynuować swoją karierę w administracji RFN. Wspieranie narodowego socjalizmu oraz jawnie antydemokratyczne poglądy zostały jej wybaczone, gdyż w nowym układzie politycznym liczył się antykomunizm, który hitlerowcy tak dobitnie demonstrowali w czasach III Rzeszy.
___________________________
𝐈𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐜𝐣𝐞 𝐩𝐫𝐚𝐤𝐭𝐲𝐜𝐳𝐧𝐞:
☑️ Bilety do kupienia online: bit.ly/3PeV8Wn i w pawilonie wejściowym Izby Pamięci
☑️ Gdzie: Sala historii w Izbie Pamięci przy Cmentarzu Powstańców Warszawy
☑️ Maksymalna liczba uczestników: 25 osób
☑️ Dla kogo: młodzież, dorośli
☑️ Dostępność: osoby z niepełnosprawnością ruchu



📷Plakat wyborczy CDU: Czerwony bolszewik o azjatyckich rysach twarzy patrzy na Europę obok pękającej tarczy z napisem SPD; napis: „Ratunek: CDU”; 1949 r.; ze zbiorów Konrad Adenauer Foundation.

Przed najbliższym oprowadzaniem - 𝟭𝟰 𝗹𝗶𝘀𝘁𝗼𝗽𝗮𝗱𝗮 (𝘄𝘁𝗼𝗿𝗲𝗸) - kuratorskim po Izbie Pamięci polecamy uwadze artykuł na łamach Sztuka-Architektury.pl przybliżający wprawdzie techniczne aspekty architektoniczne Izby Pamięci, ale skrywające wiele interesujących niuansów, o których warto się dowiedzieć.

🔸 Spotkanie poprowadzi Olga Szymańska-Snopek, przewodniczka i specjalistka ds. edukacji w Izbie Pamięci, opowie o idei budowy gmachu upamiętniającego cywilne ofiary Powstania Warszawskiego, a także zostanie omówiona szerzej wystawa stała „Głosy pamięci” projektu Krzysztofa Wodiczki, światowej sławy artysty wizualnego. Pani Olga odpowie również na wszystkie pytania publiczności.
______________________
☑️ Bilety do pobrania online: https://bit.ly/460UHp5 i w pawilonie wejściowym Izby Pamięci
☑️ Godzina: 15:00–16:00
☑️ Dla kogo: dorośli, młodzież
☑️ Miejsce zbiórki: przestrzeń obok Muru Pamięci (od strony ulicy Wolskiej)
☑️ Maksymalna liczba uczestników: 100 osób
☑️ Dostępność: osoby z niepełnosprawnością ruchu

Izba Pamięci Powstańców Warszawy. Beton w roli głównej. Przyjrzyjmy się materiałowi jakim jest beton na przykładzie Izby Pamięci Powstańców Warszaw

🗯 „(...) święto odzyskania niepodległości to jest święto radości. Życia, a nie zabijania! Radości z budowania, a nie niszczenia" - Wanda Traczyk-Stawska*.

___________________________
*Cytat pochodzi z książki „Błyskawica. Historia Wandy Traczyk-Stawskiej - żołnierza powstania warszawskiego", Michał Wójcik, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2022.

📷 Na zdjęciu Wanda Traczyk-Stawska, fot. Jarosław Barański.

Zachęcamy do przeczytania wywiadu z Krzysztofem Wodiczko - autorem niedawno otwartej instalacji „Głosy pamięci” w Izbie Pamięci, jaki przeprowadził Bronisław Tumiłowicz w Tygodnik Przegląd, gdzie padają między innymi takie słowa z ust artysty: „Sama wojna jest już zbrodnią. Każde rozpętanie wojny jest nielegalne i zbrodnicze" / „By zatrzymać niekończące się powielanie wojen, musimy jako ludzie zacząć się „odwojniać”.

📍 Izba Pamięci jest otwarta 𝟭𝟭 𝗶 𝟭𝟮 𝗹𝗶𝘀𝘁𝗼𝗽𝗮𝗱𝗮 w 𝗴𝗼𝗱𝘇𝗶𝗻𝗮𝗰𝗵 𝟵.𝟬𝟬-𝟭𝟲.𝟬𝟬. Serdecznie zapraszamy do obejrzenia i jednocześnie wsłuchania się w „Głosy pamięci”. Wstęp jest wolny.
______________________________________
🔸 Rozmowa z Krzysztofem Wodiczko jest dostępna pod tym linkiem: https://www.tygodnikprzeglad.pl/przepracowac-pamiec/

📷 Na zdjęciu Krzysztof Wodiczko przy „Murze pamięci” znajdującym się obok budynku Izby Pamięci, fot. T. Kaczor.

𝟭𝟴 𝗹𝗶𝘀𝘁𝗼𝗽𝗮𝗱𝗮 zapraszamy na wykład Ku duchowym ideałom, czyli ciągłość nazizmu w RFN - wykład z cyklu „Brunatne RFN”, który poprowadzi Szymon Woźniak – kulturoznawca i filmoznawca, absolwent podyplomowych gender studies IBL PAN, adiunkt w Izbie Pamięci przy Cmentarzu Powstańców Warszawy.

Podczas spotkania zostaną poruszone m.in. takie 🔎 zagadnienia jak:

☑️ rewizjonizm niemiecki
☑️ ruchy narodowo-neutralistyczne i związki wypędzonych
☑️ NPD jako „matka” skrajnej prawicy w Europie
☑️ wielkie koncerny i znane marki w służbie nazizmu
☑️ ruchy neonazistowskie i volkistowskie
_____________________________________________

👉 Więcej informacji o tym wydarzeniu można przeczytać na naszej stronie: https://bit.ly/46f1NGM
👉 Bilety do kupienia online: bit.ly/3PeV8Wn i w pawilonie wejściowym Izby Pamięci
👉 Gdzie: Sala historii w Izbie Pamięci przy Cmentarzu Powstańców Warszawy
👉 Maksymalna liczba uczestników: 25 osób
👉 Dla kogo: młodzież, dorośli
👉 Dostępność: osoby z niepełnosprawnością ruchu

📷 Hans Globke, szef urzędu kanclerskiego oraz sekretarz stanu w rządzie Konrada Adenauera, były nazista, ideolog rasowy i autor komentarza do ustaw norymberskich, 1963 r., Renate Patzek, Deutsches Bundesarchiv.

Jeszcze wspominamy niedawne spotkanie z Panią Wandą Traczyk-Stawską, które odbyło się 2 listopada w Izbie Pamięci. Zachęcamy do odsłuchania wypowiedzi🎤Pani Wandy, które relacjonuje Radio Kolor 103 FM.

Zaduszkowe spotkanie z Panią Wandą Traczyk-Stawską - Radio Kolor 103 FM Radio Kolor 103 FM

Na łamach dziennika Rzeczpospolita ukazał się niedawno wywiad z Krzysztofem Wodiczko, w którym opowiada o swoim projekcie „Głosy pamięci”, czyli nowej wystawie stałej w Izbie Pamięci zainaugurowanej 2 października 2023 r., w Dzień Pamięci o Cywilnej Ludności Powstańczej Warszawy.

𝗠𝗮ł𝗴𝗼𝗿𝘇𝗮𝘁𝗮 𝗣𝗶𝘄𝗼𝘄𝗮𝗿: Jednym z kluczowych motywów pańskich prac jest tożsamość i spowodowane nią traumy. Widać to także w nowo otwartej przestrzeni Izby Pamięci przy Cmentarzu Powstańców Warszawy na Woli. Jej narracje buduje audiowizualna instalacja „Głosy pamięci”. Tym razem zrezygnował pan z często wykorzystywanego przez siebie motywu - dłoni, rąk na rzecz płomieni.

𝗞𝗿𝘇𝘆𝘀𝘇𝘁𝗼𝗳 𝗪𝗼𝗱𝗶𝗰𝘇𝗸𝗼: Płomień i pamięć pozostają ze sobą w silnym związku. Wystarczy przypomnieć Grób Nieznanego Żołnierza w Warszawie z niegasnącym ogniem znicza strzeżonym przez wartę czy wieczny płomień z Hiroszimy, nieustannie podtrzymywany przy żuciu jako symbol żywej pamięci. Czyli dopóki ten świat będzie pamiętać, co wydarzyło się w Hiroszimie, wstrzymane będzie niebezpieczeństwo powtórzenia tamtej tragedii. Za każdym razem powstaje jednak kwestia: „jak pamiętać". Tym razem chodzi przede wszystkim chodzi o wysłuchanie głosów ludzi relacjonujących pamięć o powstaniu warszawskim. Ich świadectwa są opowieściami bezpośrednich świadków wydarzeń sprzed 79 lat oraz ich dzieci. Świadectwa, trauma i wtórna trauma. Mam nadzieję, że dzięki poruszającym się w rytm ich słów płomieniom łatwiej słuchać i zapamiętać to, o czym zaświadczają.

🔸 Całą rozmowę można przeczytać na stronie internetowej portalu Rzeczpospolita: https://bit.ly/3u5faMb
____________________________________
📍 Zachęcamy do obejrzenia i jednocześnie wsłuchania się w „Głosy pamięci”. Instalacja audiowizualna dostępna jest w Izbie Pamięci od wtorku do niedzieli w godzinach 9.00-16.00. Wstęp jest wolny. Serdecznie zapraszamy!

📷 Na zdjęciu Krzysztof Wodiczko na tle instalacji „Głosy pamięci”, fot. T. Kaczor

Przypominajmy o dzisiejszym oprowadzaniu kuratorskim po Izby Pamięci. Dziś spotkanie poprowadzi 👉 Olga Szymańska-Snopek, przewodniczka i specjalistka ds. edukacji w Izbie Pamięci, która opowie o idei budowy gmachu upamiętniającego cywilne ofiary Powstania Warszawskiego. Ponadto omówi szerzej wystawę stałą „Głosy pamięci” projektu Krzysztofa Wodiczki, światowej sławy artysty wizualnego oraz odpowie na wszystkie pytania publiczności.

🕒 Godzina: 15.00-16.00
🔸 Wstęp jest wolny, wystarczy pobrać bezpłatną wejściówkę na naszej stronie: https://bit.ly/460qGWy lub odebrać w pawilonie wejściowym Izby Pamięci
🔸 Dla kogo: dorośli, młodzież
🔸 Miejsce zbiórki: przestrzeń obok Muru Pamięci (od strony ulicy Wolskiej)
🔸 Maksymalna liczba uczestników: 100 osób
🔸 Dostępność: osoby z niepełnosprawnością ruchu

Fot. T.Kaczor

Tegoroczna Uroczystość Wszystkich Świętych na Cmentarzu Powstańców Warszawy przebiegła przy pięknej i słonecznej pogodzie. Znicze i kwiaty złożyła Pani Wanda Traczyk-Stawska, Pani Agnieszka Pawelec z Urzędu Miasta Stołecznego Warszawy oraz Pani Barbara Siedlicka z Komitetu ds. Cmentarza Powstańców Warszawskich. Licznie przybyły także harcerki z 145 WDH-ek „Wiosna” im. mjr Teodory Zofii Sychowskiej, a także reprezentanci Hufca ZHP Warszawa-Wola. Harcerki „Wiosny” rozłożyły wraz z Panią Traczyk-Stawską pod różnymi pomnikami małe bukieciki zrobione z chryzantem. Następnie harcerki i harcerze pełnili warte honorową, za co serdecznie dziękujemy. Tego dnia Pomnik Polegli Niepokonani rozbłysnął niezliczoną ilością zniczy.



📷 Jarosław Barański, Muzeum Warszawy

Wczoraj, w Dzień Zaduszny odbyło się spotkanie w Izbie Pamięci z Panią Wandą Traczyk-Stawską. Dziękujemy serdecznie za przyjście i wspólnie spędzony czas.

Fot. Łukasz Komła

Izba Pamięci to miejsce pielęgnujące pamięć o mieszkańcach i mieszkankach Warszawy, ofiarach wojny i Powstania Warszawskiego 1944 roku. Na Cmentarzu Powstańców Warszawy pogrzebano blisko 105 tys. osób, z czego zaledwie 8-10 tys. stanowią żołnierze i żołnierki. Ponad 90 tys. ofiar to osoby cywilne, najczęściej chowane w bezimiennych, zbiorowych mogiłach. Po zakończeniu II wojny światowej władze komunistyczne przez kolejne dekady usilnie zacierały prawdę o wydarzeniach z sierpnia i września 1944 roku. Ogromna machina komunistycznej propagandy uderzała też w samych Powstańców, dopuszczając się prześladowań oraz innych haniebnych czynów. Chociażby w latach 80. przyjście na Cmentarz Powstańców Warszawy i zapalenie znicza mogło źle się skończyć dla osoby, która chciała w ten sposób upamiętnić poległych w czasie Powstania Warszawskiego, co objawiało się przemocą ze strony ówczesnych służb milicji obywatelskiej.

Dziś możemy zrobić to bez strachu, możemy przyjść i rozłożyć kwiaty, znicze oraz być w ciszy tego miejsca tyle, ile nam potrzeba, ale niech pamięć o tych, którzy odeszli będzie żywa nie tylko w Dzień Zaduszny.

1 listopada, Wszystkich Świętych.

Dziś obchodzimy Uroczystość Wszystkich Świętych, niech ten dzień będzie szczególnym czasem zadumy oraz refleksji nad głębią życia i śmierci.

Fot. T. Kaczor

⚫️ 1 listopada, środa, Uroczystość Wszystkich Świętych➡️ 12.00-16.00, Druk ulotny w Izbie Pamięci: prowadzi: Łukasz Komła
▪️ 13.00-14.00 | 17.00-18.00: Oprowadzanie kuratora Izby Pamięci
▪️ 14.30-15.30: Dyżur Pamięci

⚫️ 2 listopada, czwartek, Zaduszki ➡️ 14.30-15.30: Oprowadzanie kuratora Izby Pamięci
▪️ 16.30-18.00: Spotkanie z Panią Wandą Traczyk Stawską

⚫️ 7 listopada, wtorek, 15.00-16.00 ➡️ Oprowadzanie kuratora Izby Pamięci

⚫️ 12 listopada, niedziela, 12.00-13.00 ➡️ Oprowadzanie kuratora Izby Pamięci

⚫️ 14 listopada, wtorek, 15.00-16.00 ➡️ Oprowadzanie kuratora Izby Pamięci

⚫️ 18 listopada, sobota, 14.00-14.40 ➡️ Oprowadzanie kuratora Izby Pamięci
▪️ 15.00-16.00 ➡️ Brunatne RFN: Ku duchowym ideałom, czyli ciągłość nazizmu w RFN - wykład poprowadzi: Szymon Woźniak

⚫️ 25 listopada, sobota, 16.00-18.00 Obrazy wojny: „Zejść na ziemię” - film reż. Michał Nekanda-Trepka, Polska 2012 r., 44 min., gość specjalny: Zygmunt Walkowski, prowadzi: Szymon Woźniak



📷 Fot. T. Kaczor, 2023, Muzeum Warszawy

▪️ Dziś przytaczamy relację z 21 października 1944 roku, pochodzącą z dziennika Marii Dybaczewskiej („Jolanty") z 2 batalionu Zgrupowania „Chrobry", jadącej pod komendą niemiecką w nieznane razem z „Reginą" („Anielą Cieszkowską) i „Ziutą" (Teofilą Wichową) w grupie kobiet jeńców z Powstania Warszawskiego.

„Od Serba, który przynosi nam rano kawę, dowiedziałyśmy się, że do cywilnego obozu w Lamsdorfie przywieziono dzisiejszego ranka ludzi (cywili) z Warszawy, którzy proszą o kontakt z nami. Za wszelką cenę przesłać informacje o sobie, choć nie przypuszczam, żeby Mama tam była. Wieczorem przybiegła Zosia (Zienkiewicz) i przyniosła (mnie i Jance) po cieniutkim plasterku kiełbasy i kawałek suchara. Była bardzo śmieszna sytuacja, bo było zupełnie ciemno, a ja w tym momencie słałam wyro. Zośka strasznie się bała, że skarb wręczy komuś innemu, więc na wszelki wypadek pytała: Marylka, to ty, to naprawdę ty?

Janka jest chora. Boli jej ucho i głowa i ma gorączkę. Namawiam ją, żeby poszła bodaj na dwa dni do szpitalika. Tam jest cieplej, a na naszej pryczy jeszcze się doziębia. Obiecuję jej, że w żadnym razie nie zostawię jej, jeżelibyśmy wyjechały"**.
__________________________
Stalag VIII B / Stalag 344 Lamsdorf - niemiecki obóz jeniecki znajdujący się w Lamsdorf (polska nazwa miejscowości to Łambinowice), który istniał od września 1939 do marca 1945 roku. Po zakończeniu II wojny światowej służył jako obóz pracy dla ludności niemieckiej. Dziś w Łambianowicach znajduje się Pomnik Martyrologii Jeńców Wojennych oraz Centralne Muzeum Jeńców Wojennych.

📷 Na zdjęciu prostokątna blaszka metalowa z napisem „Stalag 318 VIII F/Nr. 102110” to pamiątka należąca do podporucznika Romualda Giejsztowta „Stefana Barskiego” (1914–1985), październik 1944, autorstwo nieznane, z kolekcji Muzeum Warszawy.
📷 Ludność cywilna opuszczająca miasto po kapitulacji, Sylwester Braun ps. Kris, 3 października 1944, Muzeum Warszawy

📖 **„Płacz po Warszawie. Powstanie Warszawskie 1944. Dzienniki. Świadectwa”, Opracowali: Wiktoria Śliwowska, Janusz Marszalec, Artur Wodzyński, Muzeum II Wojny Światowej, Gdańsk 2014.

Izba Pamięci przy Cmentarzu Powstańców Warszawy to symboliczne miejsce poświęcone ofiarom Powstania Warszawskiego. 2 października w Sali Świadectw otworzyliśmy audiowizualną instalację Krzysztofa Wodiczki „Głosy pamięci”. Praca światowej sławy artysty oddaje głos świadkom i uczestnikom Powstania 1944 roku. Warto wsłuchać się w ich wspomnienia.

Dzięki firmie Jet Line promocja wystawy była doskonale widoczna 🌅 w przestrzeni miejskiej 🏙. Odwiedźcie nowy oddział Muzeum Warszawy, aby doświadczyć instalacji „Głosy pamięci”. Zapraszamy.
_________________
📍 Izba Pamięci znajduje się przy ul. Wolskiej 168 (róg Sowińskiego) i jest otwarta od 𝘄𝘁𝗼𝗿𝗸𝘂 𝗱𝗼 𝗻𝗶𝗲𝗱𝘇𝗶𝗲𝗹𝗶 w godzinach 𝟭𝟮.𝟬𝟬-𝟭𝟴.𝟬𝟬. Wstęp wolny.

Fot. mat. promocyjne

Co planujemy w najbliższych dnia w Izbie Pamięci?
☑️20 października (piątek), godz. 17:00–18:00 👉Wątpliwe rozliczenia, czyli denazyfikacja w RFN - wykład , który poprowadzi Szymon Woźniak - kulturoznawca i filmoznawca, absolwent podyplomowych gender studies IBL PAN, adiunkt w Izbie Pamięci przy Cmentarzu Powstańców Warszawy. Bilety do kupienia online: bit.ly/468AIoH lub w pawilonie wejściowym Izby Pamięci.

☑️ 22 października (niedziela), godz. 15:00–16:00 👉Oprowadzanie kuratora Izby Pamięci, podczas którego będzie można dowiedzieć się o idei budowy gmachu upamiętniającego cywilne ofiary Powstania Warszawskiego, a także o wystawie stałej „Głosy pamięci” projektu Krzysztofa Wodiczki. Obowiązują bezpłatne wejściówki do pobrania online: bit.ly/3RrHLox lub odebrania w pawilonie wejściowym Izby Pamięci.

☑️ 22 października (niedziela), godz. 16:30–18:00 👉 pokaz filmu dokumentalnego Brunatne RFN: „Mali Germanie” - film . Przed seansem odbędzie się prelekcja Szymona Woźniaka pt. „Ruchy neonazistowskie i volkistowskie we współczesnych Niemczech". Obowiązują bezpłatne wejściówki do pobrania online: bit.ly/3RcSwLr lub odebrania pawilonie wejściowym Izby Pamięci.

👉 Więcej informacji na temat zbliżających się wydarzeń można znaleźć na naszej stronie: https://izbapamieci.muzeumwarszawy.pl/ w zakładce >>wydarzenia