Abdi majid Hassan

MADAXWEYNE XASAN SHEEKH OO OO SAXIIXAY SHARCIGA BURINTA IS-AFGARADKA DOWLADDA ITOOBIYA IYO MAAMULKA SOOMAALILAND EE AY ANSIXIYEEN LABADA AQAL EE BAARLAMAANKA FS

Muqdisho, Jannaayo 06, 2023; Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Mudane Xasan Sheekh Maxamuud ayaa saxiixay sharciga Baarlamaanka Federaalka Soomaaliya ee burinta is-afgaradka dowladda Itoobiya iyo Maamulka Soomaaliland, kaas oo ay ansixiyeen Xildhibaannada Labada Aqal ee Baarlamaanka Federaalka Soomaaliya.

Madaxweynaha ayaa ku ammaanay wakiilada shacabka Soomaaliyeed ee Golaha Shacabka iyo Aqalka Sare doorka taariikhiga ah ee ay ka qaateen difaaca dhaxalka jiilasha Soomaaliyeed iyo madaxbannaanida dalka.

Madaxweyne Xasan Sheekh ayaa tilmaamay in sharcigan uu yahay mowqifka rasmiga ah ee Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya, farriin adagna u yahay cid kasta oo naawilaysa in ay boobto dhulka, badda iyo hawada shacabka Soomaaliyeed.

Madaxweynaha Jamhuuriyadda ayaa shacabka iyo masuuliyiinta Soomaaliyeed ugu baaqay in xoojiyaan midnimadooda marxaladdan taariikhiga ah, ayna kala saaraan arrimaha siyaasadeed ee laga heshiin karo iyo arrimaha masiiriga ah ee taabanaya mustaqbalka ubadkeenna iyo jiritaankeenna.

DEG DEG: Howlgal lagu laayay maleeshiyaad Khawaarij ah ayaa goor dhow ka dhacay deegaanka Samatar Madow oo u dhaxeeya magaalooyinka Caad iyo Camaara.

Goor dhow la soco faah-faahin ku saabsan howlgalkaan iyo Khasaaraha wayn ee Khawaarijta gaaray

Dowladda Jamhuuriyada Soomaaliya ayaa dalbatay iney shir deg deg ah isugu yimaadaan Wasiirada Arrimaha Dibadda Jaamacadda Carabta.

Safiirka J.F.S ee Masar ahna Wakiilka Joogtadda ah ee Ururka Jaamacadda Carabta Danjire Ilyaas Sheikh Cumar ayaa shaaca ka qaaday in Soomaaliya ay Ururka Jaamacadda Carabta u gudbisay codsi ku aadan in la qabto shir deg deg ah oo ay isugu imaanayaan Golaha Wasiiradda Arrimaha Dibadda ee Carabta si ay uga wada hadlaan cawaaqibka ka dhalan kara in si sharci-darro ah loo dhammeeyo heshiiska is-afgaradka ah ee ay kala saxiixdeen Itoobiya iyo Maamul Goboleedka Somaliland.

Ururka Jaamacadda ayaa looga baahan yahay in Arrintaan laga qaato mawqif midaysan oo Carbeed lagana jawaabo xadgudubka cad ee ay Itoobiya ku hayso madax banaanida iyo wadajirka dhuleed ee Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya.

Dowladda Ingiriiska oo ka hadashay damaca liita ee dowladda Itoobiya ayaa si buuxda u garab istaagtay Soomaaliya.

Dowladda Ingiriiska ayaa adkaysay sida ay lama taabtaan u tahay ilaalinta Madaxbanaanida iyo wadajirka dhuleed ee Jamhuuriyadda Soomaaliya.

Ururka Iskaashiga Islaamka ee OIC ayaa caddeeyay sida ay u diidan yihiin is afgaradkii dhex maray Itoobiya iyo Somaliland, kaasoo ah ficil xadgudub ku ah madax bannaanida iyo midnimada Dhuleed ee Soomaaliya.

Waa tallaabo kale oo guul Diblomaasiyadeed ah oo dowladda Soomaaliya ka soo hoysay fagaarayaasha Caalamka sida dowladaha saaxibada la ah iyo ururada calaamiga ah ee ay xubinta ka tahay, waxaana loo arkaa in tallaabooyinkan ay xoojinayaan go’aanada dowladda Soomaaliya uga soo horjeestay xadgudubka Itoobiya ku sameysay madax bannaanida iyo midnimada dhuleed ee Soomaaliya.

Sida wararku shegayaan kooxda khawaarijta ah ayaa caawa degaanada Miliqo iyo Dabagalo Dadkii deganaa ku soo rogay amar ah in aaysan guryahooda ka soo bixi karin.

iyadoo sidoo kale aay jirto in degaanadaas aay kaabiga ku hayaan ciidamada xogga dalka daraawiishta galmudug iyo ciidamada difaaca degaanka.

Kooxda khawaarijta ah ayaa waxaa soo wajahay walwal iyo culays aay ka qabaan ciidamadeena Qaranka.

Il dheer caawa halagu ayo degaanadas.

Ciidanka daraawiishta galmudug kumaandoska gorgor iyo ciidanka deegaanka ayaa hada lawaregay degaanka caad ee konfurta gobolka gobolka mudug ciidamada ayaa hada waxaay ka wadaan Magaalada miina baris xogan.
Kooxda khawaarijta ah ayaa iskaga cararay Magaalada ka dib markay arkeen awooda ciidamada.

Goor dhow filo muqaalka degaanka caad.

Baarlamaanka Carabta ayaa si buuxda u diiday isku dayga ka dhanka ah Qaranimada, Madaxbanaanida iyo Midnimada Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya,

Sidoo kale waxa uu ugu baaqay Itoobiya inay ilaaliso xeerarka iyo mabaadi’da deris wanaagga, ixtiraamka madax-bannaanida dowladaha iyo faragelin la’aanta arrimahooda gudaha, si loo helo amni iyo xasilooni ka dhalata gobolka.

Dowlada Soomaaliya oo ka hortimid Qoraalka soobaxay xafiiska Xoghayaha Guud ee Urur Gobaleedka IGAD

Dowladda Federaalka ah ee Soomaaliya ayaa si adag uga soo horjeesatay hadalkii maanta kasoo yeeray Xoghayaha fulinta Urur goboleedka IGAD, iyadoo u aragta mid u xaglinaya dowladda Ethiopia.

War qoraal ah oo ay soo saartay Wasaaradda Arrimaha dibadda JFS ayaa lagu yiri” Waxaan ugu baaqaynaa Xoghayaha Fulinta IGAD inuu si degdeg ah raaligelin uga bixiyo hadalkaas, uuna ka qaado talaabada ku habboon.

Duqeymo cirkaa ayaa Caawa lagu beegsaday Fariisimo khawaarijtu ku lahaayeen nawaaxiga Deegaanka Jeex jeexa ee koonfurta Gobolka mudug

Taliska Ciidanka Xoogga Dalka Soomaaliyeed ayaa sheegay inay caawa howgalkaas ay wadajir u fuliyeen Ciidanka Xoogga Dalka iyo saaxiibadooda Kaalmeeya

Gaadiid Dagaal iyo maleeshiyaad ayaa lagu beegsaday sida waarku sheegayaan

Sanadkaan waxuu igu dhamaaday furimaha dagaalka ee konfurta gobolka mudug si nabada.

Warmurtiyeedka Shirka Djibouti ee wadahadalada Dawladda Federaalka Soomaaliya iyo Dawladda Somaliland.

Wasiiro ,Xildhibaano, Guddoomiyaha Degmada Hobyo, Guddoomiyaasha Deegaanada hoos yimaada Hobyo, Maamulka Degmada Wisil iyo bulshada Bajeela ayaa ka qeybgalay Caleema Saarka Guddoomiyaha Cusub ee Bajeela Cabdirisaaq Shuuke Abshir

Magaalada Bajeela ee Koonfurta Gobolka mudug ayaa kaalin oga jirtay Dagaalka Khawaarijta Galmudug looga saaray Deegaano nadan oo ka tirsan waxaana ku dhintay Guddoomiyihii Magaaladan Maxamed shuuke Abshir

Qaar ka tirsan Masuuliyiintii ka qeyblay Caleema Saarka Guddoomiyaha ayaa wadajir u sheegay inay Bajeela laf-dhabar u ahayd Dagaalka Khawaarijta Galmudug looga saarayo

Cabdirisaaq Shuuke Abshir Guddoomiyaha Cusub ayaa balan qaaday inuu Cadaalad ugu Adeegi dokno Bulshada

Xildhibaan Maxamed Calool Geel oo ka tirsan Baarlamaanka Galmudug, Guddoomiyaha Hobyo Cismaan Ahmed Cabdulle, Xoghayaha Wisil iyo wasiir ku xigeenka Caafimaadka Galmudug Awoowe ayaa wadajir ugu mahadceliyay Maamulka Bajeela

Reer Bajeela Bilan waa Gob iyo gessiyaal

Ciidamada xogga dalka daraawiishta galmudug iyo ciidamada Difaaca degaanka ayaa saaka markale howlgal kooxda khawaarijta loga Xoraynaayo ka bilaabay aaga u dhaxeeya caad iyo jeex jeexa.

Hambalyo ayaan leeyahay Guddoomiyaha Cusub ee Bajeela Cabdirisaaq Shuuke Abshir

Howlgal lagu baacsanayo khawaarijta ayaa markale dib ugu bilowday aaga caad.

Deg deg : Dagaal Culus ayaa ka socda degaanka Jeex jeex oo hoos-taga Magaalada Caad ee Konfurta Gobolka Mudug halkaas oo Ciidamada Qaranka iyo xoogagga deegaanku ay cadowga casharo ugu dhigayaan.

Kumaandooska xoogga dalka ee Gor-Gor ayaa weerar Culus ku qaaday goobo ay isku aruursanayeen Maleyshiyaadka Khawaarijtu waxaana lagu jabiyey difaacyadii ay gabaadka ka dhiganayeen.

Saraakiisha Ciidanka ayaa Warbaahinta Qaranka u xaqiijiyey in Ciidanka Qaranka ay Guul weyn ka gaareen Dagaalka maanta isla markaana Khawaarijta laga saaray goobtii dagaalku ka dhacay ooh adda la sii baacsanayo.

DEG DEG:- Hawlgal Qorsheysan oo ay Fuliyeen Diyaaradaha Dagaalka ee kaalmeeya Ciidamada Soomaaliya oo iska Kaashanaya Ciidanka Xoogga Dalka ayaa xalay Duqeyn ku burburiyay Saldhigyadii kooxda Khawaarijta AS ee Koonfurta Mudug.

Hawlgalkan ayaa ka dhacay Saldhigyadii Iskoyska Cadaley iyo Howdka u dhexeeya Caad Iyo Cadaley, halkaas oo ay isku aruursanayeen Maleeshiyaad ka tirsan Kooxda Khawaarijta AS.

Taliska Ciidamada xoogga dalka ayaa xaqiijiyay in qasaare Balaaran lagu gaarsiiyay Maleeshiyaadkii ka tirsanaa kooxda ee ku sugnaa saldhiggaasi.

Dagaal u dhexeeya Ciidanka xoogga dalka iyo xoogagga deegaanka oo is garabsanaya iyo Khawaarijta ayaa ka socda Deeganka jeex jeex iyo buurta yacgoos oo u dhaxeeya Magaalooyinka caad iyo camaara ee Koofurta gobolka Mudug halkaas oo hadda lagu ciqaabayo Khawarijta.

Howlgalka waxaa qaaday Ciidanka xoogga iyo xoogagga deegaanka oo is kaashanaya ka dib markii ay heleen xogta Maleyshiyaad Khawaarij ah oo isku aruursanayay deegaanadaas.

Saraakiisha Ciidanka ayaa Warbaahinta Qaranka u xaqiijiyey in dagaalka lagu jabiyey cadowga walina uu socdo dagaalku.

Howlgalka ayaa qeyb ka ah halganka sifeynta cadowga ee ka socda Koofurta Mudug oo dhul ballaaran looga xoreeyey shufto diimeedka caadeysatay dhibaatada shacabka.

Ciidamada Xoogga Dalka iyo kuwa Daraawiishta Galmudug ayaa saaka la wareegay Deegaano dhaca Koonfurta Gobolka Mudug.

Deegaanada ay Ciidamado la wareegayn ayaa kala ah Dhagaxdheer iyo Dahar-Cali xayloow kuwaas oo dhammaan hoostaga magaalada Caad.

Saraakiisha Ciidamada oo la hadlay warbaahinta Qaran ayaa inoo sheegay in wali uu socdo howlgalka islmarkaana khawaarijta lagu baacsanayo Dhulka howdka ah.

Governo Saaka caad ayey u jihaysteen dhagahu qeyr ayey maqli donaan.

War Deg Deg ah Ciidamada Xoogga Dalka Soomaaliyeed iyo Daraawiishta Galmudug ayaa saaka la wareegay Deegaano dhaca Koonfurta Gobolka Mudug oo khawaarijtu ka firxadeen

Deegaanada Ciidamadu saaka wareegeen ayaa waxaa ka mid ah Deegaanada Dhagaxdheer iyo Dahar-Cali xayloow oo dhamaan hoos yimaada Caad

Saraakiisha Ciidamada Xoogga Dalka Soomaaliyeed iyo Daraawiishta Galmudug ayaa kusoo waramaya inay saaka howlgalku socdo laguna baacsanayo Khawaarijta arxanka daran ee AS Dhulkaa

Beesha Sacad oo Deeq Xoolo ah ku wareejisay Ciidamada Qaranka, kuwa degaanka iyo Daraawiishta Galmudug ee Ku sugan Furinta U dhexaysa Caad Iyo Camaara.

Wareejinta deeqdaan oo xoolaha ah oo gaaraysa 170 Neef oo ari ah ayaa beesha waxaa Wakiil uga Ahaa Xildhibaan Yoonis Maxamed Shaarre iyo Saraakiil U dhalatay Beesha oo qeyb ka ahaa wareejinta xoolahaan, waxaana ka Gudoomay Taliyaha Qeybta 21-aad G/sare Cabdi Salaad Cali, Taliyihii ee qeybta 21-aad, Saraakiisha Ciidamada Gorgor, Abuu Dujaana, Ciidamada degaanka iyo Odoyaasha Degmada Camaara.

SHABELOW; 18-12-2023;

Wasiirka wasaradda Amniga Galmudug Mudane Mohamed Abdi Aden gaboobe Ayaa maanta boqday furimaha h**e Ay ku sugan yihiin ciidamada XDS iyo Daraawiishta Dowlada galmudug kuwa oo ku wajahan Magaalada Caad iyo degaanada hoos taga si ay u xoreyaan shacabka dulmaan ee ku nool magalada caad ee gobolka Mudug.

Wasiirka ayaa halkaa kula kulmay Saraakiisha kala duwan ee hogaamineysa ciidamada, Waxeyna oga war bixiyeen wasiirka iney kooxda naflacarigaa ee As kasareen meelo badan walina ay baadi goobayaan meelaha ay kaga dhumaleysnayan eeyna daba joogi donaan meel kasta ooy galaan maalmaha soo socdana ay gaari doonaan Caad iyo Miiroon.

Wasiirka amniga galmudug ayaa malmihii laso dhafay ku suugna furiimaha h**e ee dagalka si uu hogaamiyo dhamadka wajiga labad ee lagu ciribtiraayo khawarijta.

Waxaana la filayaa in geesiyada qaranka ay sacadaha so socda la waregaan magaloyinka Caad iyo Miiroon oo ay wax ka yar 15km u jiran hataan.