Vịnh Xuân Quyền Hồng Kông Diệp Vấn

Một số thành ngữ võ thuật và giải nghĩa:

• Võ đức vi tiên: Nghĩa là học võ thì cái đầu tiên cần phải rèn luyện là đạo đức. Bởi lẽ võ thuật là tập hợp các kỹ thuật dùng để gây thương tích cho người khác. Nếu kẻ vô đạo đức học được võ thuật thì sẽ là mối họa cho người lương thiện.

• Luyện quyền dư công: Nghĩa là khi luyện tập thì tập công phu bao gồm sức mạnh, sức bền, sức bật... trước, còn dư thời gian mới luyện qua đòn thế. Đây là quan điểm của các phái nội gia, coi trọng sức mạnh của đòn đánh ra hơn là chiêu thức phức tạp.

• Thủ thị lưỡng phiến môn. Toàn bình cước đả nhân: Nghĩa là hai tay coi như hai cánh cửa để bảo vệ cơ thể còn tấn công thì dùng sức mạnh của đòn chân. Đây là quan điểm của các môn thiên về đòn đá.

• Tùng kiên, trầm chủy, mãnh hổ xuất lâm: Nghĩa là thả lỏng vai, khuỷu tay hạ thấp xuống. Làm được như vậy thì khi tung đòn đấm sẽ dũng mãnh như hổ ra khỏi rừng. Đây là quan điểm của các môn chuyên dùng đòn đấm.

• Xuất cước tam phân hiểm: Nghĩa là khi tung cú đá có 30% gây nguy hiểm cho chính mình. Các mối nguy hiểm đó là: đá hụt bị mất thăng bằng, bị đối thủ bắt chân, đá quá mạnh chân không chịu nổi phản chấn nên gãy.

• Quyền đả thiên biến. Thân pháp tự nhiên: Nghĩa là đòn thế tập đến hàng ngàn lần thì khi dùng sẽ tự nhiên không cần suy nghĩ, có uy lực.

• Bộ đáo thủ bất đáo, đả nhân đả bất đảo. Thủ đáo bộ bất đáo, đả nhân như đả thảo: Câu này nói về hai lỗi sai khi bước tới ra đòn. Nếu chân đã chạm đất trong khi tay chưa đến mục tiêu thì đòn sẽ chậm, kém linh hoạt, không đánh trúng được đối thủ. Nếu chân chưa chạm đất mà tay đã đến mục tiêu thì đòn không có gốc lực, đánh ra không có sức mạnh, giống như đấm vào ngọn cỏ. Vì thế khi tiến lên ra đòn thì cả tay và chân cùng phải phối hợp với nhau. Chân chạm đất thì tay cũng phải chạm mục tiêu.

• Luyện tinh hóa khí, luyện khí hóa thần, luyện thần hoàn hư: Nghĩa là khi tập luyện tăng cường thể chất thì đồng thời cũng sẽ làm khí huyết lưu thông tốt, tốt cho sức khỏe. Khi tập khí công hít thở thì đồng thời cũng tốt cho sự tập trung tinh thần. Khi tập luyện cho tinh thần an tĩnh, tập trung thì dần sẽ đạt đến trạng thái thân thể và tâm trí hợp nhất, lúc này đòn đánh ra sẽ bao gồm cả sức lực cơ bắp và sức mạnh ý chí, sẽ mạnh mẽ tối ưu.

• Kình đoạn ý bất đoạn: Nghĩa là khi giao đấu phải luôn duy trì sự tập trung và tinh thần hướng về phía đối thủ bất kể có ra đòn hay không. Chứ không phải là khi tung đòn thì lên tinh thần, khi thu đòn về thì tinh thần lại xìu xuống.

Kình
- là thuật ngữ ám chỉ lực, cách luyện và vận dụng lực. Có tài liệu viết rằng: lực thì chết mà kình thì sống.
- Bằng kình là loại kình chính sinh ra các loại kình khác.
- 99% các môn tập luyện và vận dụng dựa trên cơ sở bằng kình.
- Có thể thấy rằng, tuy có rất nhiều cách giải thích khác nhau, nhưng bản chất chỉ là một.
- Theo Đại sư Dương Trừng Phủ, Bằng kình là loại kình đi từ trong ra ngoài & từ dưới hướng lên trên.
- Một đệ tử của thầy Trần Vi Minh giải thích rằng: cái lều có khung – tương ứng với xương người, dây buộc – tương ứng với dây chằng, gân, cơ và vải che - tương ứng với da người. Vậy nên, Bằng cần căng ra như lớp vải che căng ra dưới sự chống đỡ, tác động của khung & dây chằng.
- Quan sát hình ảnh một người đội vật nặng trên đầu, ta thấy trọng lực của vật đó sẽ tạo nên đường truyền lực qua đầu, xuống cổ, cột sống, hông, chân & xuống đất - gọi là lực nối đất. Hiệu quả của việc truyền lực sẽ phụ thuộc vào kết cấu cơ thể. Đây chính là mấu chốt vấn đề của kình. Một vấn đề cần lưu ý là: nếu 1 bộ phận nào đó cứng nhắc thì lực sẽ tắc ở đó – do đó người tập cần buông lỏng cơ thể để lực thông suốt toàn thân.
- Tập luyện cách dẫn bằng kình đến tất cả các phần của cơ thể giúp tăng cường sức lực và khí. Ví dụ một người khuân vác bê đồ trên đầu mình cũng đang dùng bằng kình từ chân lên đầu. Trong nội gia quyền, chúng ta phải tập để truyền được lực này đến mọi điểm trên cơ thể, mọi điểm tiếp xúc và chân tay. Bằng cách giữ cho cơ thể kết nối toàn bộ, như một con vi khuẩn, chúng ta có thể tác động đến mọi cử động của cơ thể bằng lực từ đất truyền lên.
- Có nhiều phát biểu của Ma Yueh Liang, Feng ZhiQiang, Chen Fa Ke, Yang Zhen Duo và những người khác, nhìn chung tất cả đều nói rằng 99% của TCQ là Bằng kình. Nếu bạn không hiểu Bằng kình, và không biết cách thực hiện nó trong tất cả các cử động của mình, bạn không tập nội gia quyền: đó không phải là TCQ, bất kể là có chiến đấu được hay không.
- “Nhận lực từ đất” là cách Cheng Man-Ching mô tả các loại lực dựa trên bằng kình (lực hướng từ đất) thông qua kết nối toàn bộ cơ thể.
- Vận động đặc thù của nội gia quyền, mà qua đó chúng ta đang xem xét đến sự thể hiện ra ngoài của Khí, yêu cầu xem xét đến hai khía cạnh cơ bản: bằng kình và kết nối.
- Đẩy bằng kình từ dưới lên, từ chân qua hông, lưng, đến tay … là cách dùng lực từ đất để khởi tạo chuyển động và sức mạnh. Đường chuyển động là đường ngắn nhất có thể.
- Tương tự, khi dùng lực theo hướng đi xuống thì lực từ điểm đặt lực (tay, …) qua đan điền xuống đất. Tạo ra kết nối giữa điểm đặt lực và đan điền, mà không sa vào căng cứng cục bộ, là một trong những phần khó khi tập nội gia.