Dr.Momand

عقامت یا بی اولادی (Infertility ): عقامت به معنی عدم گرفتن حمل در عرض یکسال بدون استفاده از هرگونه روش جلوگیری از حاملگی است. البته شروطی در این میان وجود دارد. زوج باید با هم زندگی کنند و دفعات نزدیکی معقولی در هفته (یک یا 3 بار در هفته) داشته باشند و هیچ روش جلوگیری استفاده نشود
علت شایع آن در خانم ها:
آسیب یا انسداد نفیر ها:
معمولاً آسیب لوله فالوپ به دلیل التهاب لوله فالوپ می‌باشد. Chlamydiaکه یک بیماری انتقالی جنسی است بیشترین و رایج‌ترین علت این عارضه می‌باشد

عقامت یا بی اولادی (Infertility ): عقامت به معنی عدم گرفتن حمل در عرض یکسال بدون استفاده از هرگونه روش جلوگیری از حاملگی است. البته شروطی در این میان وجود دارد. زوج باید با هم زندگی کنند و دفعات نزدیکی معقولی در هفته (یک یا 3 بار در هفته) داشته باشند و هیچ روش جلوگیری استفاده نشود
علت اساسی آن در خانم ها:

آسیب یا انسداد نفیر ها:

معمولاً آسیب لوله فالوپ به دلیل التهاب لوله فالوپ می‌باشد. Chlamydiaکه یک بیماری انتقالی جنسی است بیشترین و رایج‌ترین علت این عارضه می‌باشد

#اصطلاحات Wheeze، Stridor و Stertor

#الف. Wheeze
ویز (Wheeze) عبارت از یک آواز با فریکونسی بالا است که توسط عبور هوا از میان طرق هوایی کوچک باریک شده به وجود می‌آید. هنگام زفیر واقع می‌شود، اما مریض ممکن صدای خُرخُر را از سبب ترشحات در طرق هوایی علوی یا حنجره یا آواز شهیقی stridor wheeze را به وجود آورد. Wheeze هنگام تمرین در استما و COPD معمول است. بیدار شدن هنگام شب با wheeze نشاندهندۀ استما یا عسرت تنفس اشتدادی شبانه است، اما wheeze بعد از بیداری در صبح COPD را پیشنهاد می‌نماید.

#ب. Stridor
سترایدور (Stridor) عبارت از آواز با فریکونسی بالا است که اکثراً خشن بوده و توسط تلاطم (turbulence) از میان انسداد قسمی طرق هوایی علوی تولید می‌شود. معمولاً هنگام شهیق تولید می‌شود اما هنگام زفیر یا بصورت دو مرحله‌ای نیز تولید شده می‌تواند. Stridor شهیقی نشاندهندۀ تضیق در حبول صوتی است؛ stridor دو مرحله‌ای نشاندهندۀ انسداد شزن است، در حالیکه stridor هنگام زفیر نشاندهندۀ انسداد شزنی‌قصبی است. تضیق طرق هوایی کوچکتر محیطی باعث تولید wheeze می‌گردد. stridor همیشه نیازمند معاینات است. اسباب معمول آن شامل انتان/التهاب، مثلاً epiglottitis حاد در نزد اطفال و کاهلان جوان، و تومورهای شزن و قصبات اساسی یا فشار خارجی توسط عقدات لمفاوی در کاهلان مسن تر است. اسباب نادر آن شامل anaphylaxis و جسم اجنبی است.

#ج. Stertor
ستیرتور (Stertor)، یا تکلم "کچالوی گرم"، در انسداد ناحیه انفی‌بلعومی یا فمی‌بلعومی، مثلاً quinsy، واقع می‌شود.

Mental illness

څو طبي نصیحتونه !

① ګازي مشروبات لکه : پیپسي ، کوکاکولا ، ډیو او داسې نور ... هډوکي او غاښونه کمزوري کوي ، د زړه او ګُردو مرضونه پیدا کوي ، وزن زیاتوي ، د شکر مرض پیدا کوي ، له زیات استعمال څخه یې ډډه وکړئ .

② زخم بغیر له پټۍ څخه خلاص پریښودل یوه غلطي ده ، سمه خبر دا ده چې زخم صفا او بیا پټۍ شي چې ژر جوړ شي .

③ په پوزه چې کله وینه راماته شي نو سر په عادي حالت کې پریښودل پکار دي ، تر څو وینه په سالمه طریقه خارج شي .

④د ماشوم لپاره د طاقت دوایانې ضرر لري: ځکه دغه دوایانې د ماشوم په نبض کې سرعت پیدا کوي او دغه سرعت کله د ماشوم د ناڅاپي مرګ سبب شي .

⑤ د درد د کنټرول دوایانې ( پیناډول ، بروفین ) قوت سامعه ( د اورېدلو قوت ) کمزوری کوي ، په خاص ډول د ښځو .

⑥ ګلپي : د ګلپي خوارک په بدن کې یو ډول کیمیاوي ماده خوروي ( ضرري استروجین ) چې د سرطان سبب ګرځي .

⑦ شین چای : په شین چای کې داسې مواد دي چې ، د سرطان مخنوی کوي .

⑧ ماهی ، مڼه ، انګور ، الوچه ، توت بری ، پالک ، داسې خواراکونه دي چې ، دماغ او د یادښت قوت زیاتوي .

⑨ په غوږونو کې ډکي وهل اکثر د انسان د مرګ سبب ګرځي : ځکه دې سره د غوږونو پرده سورۍ کېږي او په دماغو کې التهابات ( سوزخ ) پیدا کېږي .

⑩ دا خبره غلطه ده چې د خوراک په منځ کې اوبه څښل خېټه غټوي او هضم نه راځي ؛ بلکي صحيح خبره دا ده چې اوبه هیڅ ډول تکلیف نه پیدا کوي .

⑪ هره ورځ دېرش۳۰ دقیقې پیاده مزل د زړه د مرض او د شکر مرض مخنيوی کوي او هم د وینې د فشار مخنوی کوي او کولیسټرول ختموي .

⑫ اوږه او پالک : قوت مدافع په بدن کې زیاتوي او د سرطان مخنوی کوي .

⑬ د ماشومانو لپاره د جاولې تېرول ، زیاتره وخت د کولمو د بندیدو سبب ګرځي چې د اپرېشن څخه بغیر یې بل علاج نه وي . هڅه وکړئ چې ماشومان له ژاولو څخه لرې وساتئ .

⑭ د خوب په وخت کې چې فعال ( چالان ) مبایل سر ته نژدې وي نو شل سلنه ۲۰٪ د مازغو د سرطان سبب جوړېږی .

⑮ د شپې لخوا چی ادرک په اوبو کې وجوشول شي او بیا وڅښل شي نو کولیسټرول ختموي او ضرري غوړي له بدن څخه خارجوي .

⑰ سهار په نهاره یو ګلاس اوبه څښل د هغو ویټامینونو د کمي ځای نیسي چې د خوب په دوران کې بدن ته نه دي رسېدلي او دغه شان د ضرري غوړو نه بدن صفا کوي .

#درمل او استعمال يې !

1 Tab_Paracetamol پرستامول درد او تبی لپاره
2 Tab_Doragesic دوراجزیک د عضلاتو درد لپاره
3 Tab_Ibobrofin بروفین د‌عضلاتو درد لپاره
4 Tab_Diclofinac دیکلوفینک د عضلاتو درد لپاره
5 Tab_Mecobalamin میکوبلامین د عضلاتو درد لپاره
6 Tab_Relife ریلیف د سر درد لپاره
7 Tab_Ponestan پونستان د غاښونو درد لپاره
8 Tab_naproxin نیپروکسین د عضلاتو درد لپاره
9 Tab_Aspirin اسپرین درد مفصلی عضلات صاف
10 Tab_Acetaminophen استامینوفن درد او تبی لپاره
11 Tab_ Etodolac ایتودولاک درد او تبی لپاره
12 Tab_ Rastophin رستوفین د متوسط درد لپاره
13 Tab_ Reboseld ربوسد د‌متوسط درد لپاره
14 Tab_ Oxipamol اوکسی پامول دردمفصلی عضلات صاف
15 Tab_ Oxipar اوکسی پر دردمفصلی عضلات صاف
16 Tab_ Optalidone اوپتلیدون د سر درد لپاره
17 Cap_ Piroxicam پیروکسیکام د عضلاتو درد لپاره
18 Cap_ Ceclucip سیکلوسیپ عضلاتو درد لپاره
19 Cap_ Sulpreid سلپرید برای عضلاتو درد لپاره
20 Tab_ Catorlac کیتورلاک دردونو لپاره
21 Amp_ Vitamin B1 ویتامین بی 1 دردمفصلی عضلات صاف
22 Tab_ Megrile میگریل نیم سری لپاره
23 Tab_ Anthocyanoside-A انتوساینوساید ای پښو,درد شب و نامراحتی
24 Tab_ Oxybutynin-Chlorid اگزیبوتینین-کلراید برای دردی نفخ او باد

‎ د ستوني درد لپاره دوايانې
👇
1 Tab_ Pencillin-V پنسیلین-وی عفونت تنفس وسیفیلیس
2 Tab_ Erthyormycin اریترومایسین عفونت تنفس وسیفیلیس
3 Tab_ Nystatin نستاتین برای پخته شدن دهن
4 Tab_Cllaerytromycin کلاریترومایسین برای گلون دردی
5 Tab_ Strypsil استرپسلز برای خارش گلون
6 Cap_ Clindmycin-300mg کلیندمایسین برای دردی گلون
7 Cap_ Strontium _Chlorid سترونتیوم کلراید ضدی حساسیت دهن و دندان
8 Sul_ Cetylpyridinium ستیل پیرادینیوم کلراید برای غفونت دهان وخوشبوکردن دهان
9 Tab_ Ethambutol اتامبوتول ضدی سل
10 Tab_ Isoniazid ایزونیازید درمان سل

‎ د معدې د درد ضد دوايانې
‎👇
1 Tab_ Pantoprazole پینتوپرازول برای زخم واسیدی معده
2 Tab_ Ranitidin رانیتیدین زخم واسیدی معده
3 Tab_ Istac ایستاک اسیدی معده
4 Tab_Cinnarizine سینیرازین اسیدی معده
5 Tab_Domperdone دومپریدون التهاب معده
6 Tab_Nizatidine نیزاتیدین اسیدی معده
7 Tab_ Pirenzepine پیرانزیپین اسیدی معده
8 Tab_ Misoprostol میزپروستول اسیدی معده
9 Tab_Anti_Acid انتی اسید اسیدی معده
10 Tab_ Magnesiumhydroxide مگنیزیم هایدرواکساید اسیدی معده
11 Tab_ Dimethicone دایمیتیکون سوهاضمه وزخم
12 Tab_ Cimetidine سایمتیدین ضداسیدی معده
13 Syp_ Aluminium_M j المونیم (م جی) اسیدی معده
14 Syp_ Aluminium_M G S المونیم(جی س)ی اسیدی معده
15 Syp_ Ambenonium_chlorid المبنونیم کلراید برای اسیدمعده ونفع معده
16 Syp_ Dicyclomine_hcl دیسیکلومین برای زخم معده کودکان
17 Cap_ Omeprazol اومپرازول درمان اسیدی معده
18 Cap_ Esomeprazole ایزومپرازول درمان اسیدی معده
19 Cap_ Lasoprazol لنسپرازول درمان اسیدی معده
20 Amp_ Ranitidin رانیتدین ضدی اسیدی معده
21 Syp_ Sucralfate سکرلفیت برای زخم معده
22 Syp_ SYGoviscon گاویسکان برای زخم معده
23 Syp_Moxal مکزل برای اسیدی معده
24 Tap_ Metodine D F میتودین دی اف برای پچش روده
25 Tap_ Physostigmine فیزوستیگمین برای فلج امعا
26 Tap_ Nesotigmine نیزوستیگمین برای فلج امعا
27 Tab_ Paclitaxel پاکلیتکسین برای سوهاضمه
28 Tab_ Mesalazine مسالازین ضدی التهاب روده ومعده
29 Tap_ Dexamfetamine-Sulfat دگزامفتامین-سلفات د اشتها د‌کمولو او وزن کمولو لپاره

‎ د بطنې دردونو لپاره
‎👇
1 DF-MetodineTab_ میتودین دی اف برای پچش روده
2 spa-NoAmp_ نوشپا دردی بطنی
3 HyoscinAmp_ هیوسین دردی بطنی
4 Plus-BiscopanTab_ بیسکوپان پلس دردی بطنی
5 SotalolTab_ سوتالول ضدی روماتیزوم بطنی
6 Amp_Tramadol ترامادول دردی بطنی

‎ د لوړ فشار ضد درمل
👇
1 Tab_ Nifidipin نیفیدپین لوړ فشار لپاره
2 Tab_ Furosemide فوروزماید لوړ فشار لپاره
3 Tab_ Lasix لاسیکس لوړ فشار لپاره
4 Tab_ Captopryl کپتوپریل لوړ فشار لپاره
5 Tab_ Metl-dopa میتیل دوپا برای لوړ فشار لپاره
6 Tab_ Prpranolol پروپرانولول لوړ فشار لپاره
7 Tab_ Atenolol اتینولول لوړ فشار لپاره
8 Tab_ Enalapril انالاپریل لوړ فشار لپاره
9 Tab_ Theophylline توفیلین د لوړ فشار لپاره
10 Tab_ Verapamil فشار لپارهوراپامیل د‌ وينې
11 Tab_ Glyceryl-trinitrate گلیسریل –ترای نایتریت وقایه قلب وفشاری بلند شریانی
12 Tab_ Spironolactone سپایرونولا کتون برای فشاری بلنددیابت بی مزه
13 Tab_ Mannitol مانیتول دماغي فشار لپاره
14 Tab_ Amiloride-H امیلورید-اچ برای سیروزجگروفشاری خون
15 Cap_ Mepropamat میپروپامات برای فشاری بالا
16 Amp_ Nikotamyd نیکتامید برای فشاری پایین

‎ د چنجیو ضد درمل
👇
1 Tab_ Iodoquinol ایوداکینول ضدی جاردیا
2 Tab_ Paromomycin-Sulfate پارومومیسین سلفات ضدی آمیب وکرم کدو دانه
3 Tab_ Albendasol البیندازول ضدی کرم وکوخکه
4 Tab_ Pyrantyl-Pamat پیرانتل پاموات ضدی کرم
5 Tab_ Piprazin پیپرازین ضدی کرم
6 Tab_ Mebendazole مبندازول ضدی کرم وکوخکه
7 Tab_ Thiabendazole تیابندازول ضدی کرم

8 Vl_ Vancomycin وینکومایسین ضدی باکتریا.

🟢هیپرگلایسمی
hyperglycemia

✅ بالا بودن قند خون یکتعداد علایم ممکنه داشته باشه مثل پلی یوری،پلی دیپسی،دهایدریشن،کاهش وزن،درد شکم،کرامپ عضلانی، تهوع و استفراغ

موارد لازم برای تشخیص قطعی دیابت👇👇👇
✅اگر قند رندوم بالای ۲۰۰باشد و علایم باشه تشخیص قطعیه.

✅اگر قند خون ناشتا دو بار بالای ۱۲۶ باشه تشخص قطعیه.

✅اگر گلوکوز دو ساعته بالای ۲۰۰ باشه.

✅اولین دوای خوراکی که شروع می کنیم قرص متفورمین هست. به خاطر مسایل هضمی از دوز کم شروع می کنیم.

✅اگر قند ها بالای سیصد هست. انسولین نیازه.

✅حتما توصیه به مراجعه به چشم پزشک،چک آلبومین ادرار،معاینه پا ها،چک فشار خون، کنترل و چک چربی خون، رژیم غذایی مناسب،ترک سیگار،ورزش می کنیم.

✅مواردی که به نفع کتواسیدوز دیابتی هست؟

قند بالای ۲۵۰
وجود کتون در ادرار
اسیدی شدن خون PH زیر ۷.۳
بیکربنات خون زیر ۱۵....................................
✅قند خون را با گلوکومتر چک می کنیم. اگه بالای ۲۵۰ بود از نظر DKA بررسی می کنیم اگه به نفع DKA بود هایدریشن می کنیم و اعزام. اجازه دادن انسولین نداریم چون عدد پتاسیم را نداریم.
اگه نبود با سرم و انسولین کوتاه اثر قند رو پایین میآریم . قرار هم‌نیست قند بشه صد.اگه تهوع داره میشه یک انداسترون هم‌اضافه کرد.................................
اگر قندخون بالای 300 باشه برای مثال 335، و هدفمان فرضا ۱۳۰ باشه. در نظر بگيريم كه یک واحد انسولین 40 میلی‌گرم درصد قندخون را کاهش میده، این قسم حساب می کنیم:

330-130= 200

200÷40 = 5

یعنی 5 واحد انسولین نیاز داره که قندخون اصلاح بشه. بنابراین، برای مریض ذکر شده، ابتدا 5 واحد انسولین تزریق می‌کنیم و حداقل 2 ساعت بعد، مجدد قندخون خود را کنترل می کنیم و چک می کنیم ..............................
1.serum N.S 1000 cc N=1
IV Inf

2.Insulin Regularl N=5
SQ Stat

کولیسترول یاد وینی غوړ څه شی دی؟
تعریف: کولیسترول د وینی د غوړو څخه عبارت دی چه د ینی (liver)په واسط تولیدیږی، او د بدن د نورمالو وظایفو د پرمخ بیولو لپاره ضروری دی
کولیسترول په وینه کی د پروټینو سره په ترکیبی ډول موجود وی چه د دواړو ترکیب د لیپوپروتینو په نوم یادیږی.
د کولیسترول وظیفی:
-• د بدن د حجراتو د باندنی طبقی جوړښت.
-• حجراتو ته د قابل جذب موادو مشخص کول چه کومو ته اجازه ورکړی او کومو ته یی ورنه کړی چه حجری ته داخل شی.
-• د جنسی هورمونونو په تولید کی هم دخیل دی.
-•همدارنګه د ادرنال غدی د هومونو(کورټیزول،کورټیکوسټیرون، الدوستیرون او نورو) په تولید کی هم مهم رول لری.
-• د صفرا په تولید کی هم مرسته کوی.
-• د لمر د وړانګو په واسطه د ویټامن ډی په اخیستلو کی هم مرسته کوی.
-• د هغه ویټامنونو په جذب او میتابولیزم کی هم مرسته کوی کوم چه په غوړو کی د حل کیدو قابلیت لری لکه:
( (Vitamin A, D, E & K.
-• او همدارنګه د عصبی ریښو پوښل.
د کولیسترول یا لیپوپروټینو ډولونه:----------------
۱ - ټیټ غلظت درلودونکی لیپوپروټین یا Low density lipoprotein (LDL)
دا ډول لیپوپروتین یا کولیسترول د بدو يا مضره لیپوپروتینو په نامه هم یادیږی، دا ډول لیپوپروتین، کولیسترول د ینی (liver)څخه حجراتو ته انتقالوی چه په نتیجه کی په حجراتو او د هغه په شاوخوا کی د هغوی ډیروالی د وینی د رګونو د تنګوالی او د هغه د دیوالونو د سختوالی سبب ګرځی چه په نتیجه کی لوړ فشار ، د رګونو شکیدل او داسی نورو مشکلاتو سبب کیدای شی.
۲ – لوړ غلظت درلودونکی لیپوپروتین یا High density Lipoprotein (HDL دا ډول لیپوپروتین د ښه يامفيده لیپوپروتینو په نوم هم یادیږی، دا ډول لیپوپروتین ، کولیسترول د بدن د حجراتو څخه ینی ته انتقالوی او په ینه کی ټوټی کیږی او د بدن څخه خارجیږی. چه په نتیجه کی د رنګو د تنګوالی څخه مخنیوی کیږی.
۳ – ترایګلایسرایډ Triglycerides
ترایګلایسرایډ یو کیمیاوی ترکیب دی په کوم کی چه په ډیر مقدار غوړ موجود دی، دا ترکیب د وینی په پلازما کی موجود وی، نوموړی غوړ زموږ د غوړوغذایی موادو څخه کوم چه موږ یی په ورځنیو خوړ کی اخلو منشه اخلی او همدارنګه په بدن کی د نورو غذایی مواد لکه قندی مواد او داسی نورو څخه هم جوړیږی کوم چه زموږ د بدن د مصرف څخه زیات شی، نوموړی مواد د بدن په شحمی حجرو کی ذخیره کیږی او د ضرورت په وخت کی په مصرف رسیږی.
د کولیسترولو اندازه:
- مطلوبه اندازه 200mg/dL .
- د اخرین سرحد اندازه 200- 239mg/dL
- لوړ حد 240mg/dL او تر د پورته.
د لوړ کولیسترول خطرونه:
- د وینی د رنګونو د دیوال سختوالی او تنګوالی.
- د زړه د رنګونو ناروغی او تنګوالی چه په نتیجه کی د زړه عضلی ته په کافی اندازه وینه او اکسجن نه ریسیږی.
- کله چه د زړه عضلی ته په کافی اندازه وینه او اکسجن ونه رسیږی د زړه حملی او حتی د زړه د ودریدو او مرګ سبب کیږی.
- دا چه د زړه عضلی ته په کافی اندازه وینه او اکسجن ونه رسیږی د سینی درد او نارحتی یا خناق صدری را مینځ ته کیږی.
- د وینی د رګونو ناروغی.
- د زړه وړی او غټی حملی چه کیدای شی د زړه د ودریدو او مرګ سبب شی.
د وینی د لوړ کولیسترول نښی:
- خناق صدری یا د سینی درد چه د غاړی چپ لاس معدی او شا خواته انتشار مومی.
- د تمرین یا ګرځیدو په وخت کی د لینګیو دردونه، چه د وینی د رګونو د تنګوالی له وجی مینځ ته راځی.
- په وینه کی د لختی یا غوټی مینځ ته راتلل چه کیدای شی د وینی د رګونو د بندیدو سبب وګرځی، او همدارنګه د وینی د رګونو پری کیدل یا سوری کیدل.
- د بدن د پوستکی خصوصآ د سترګو په شاوخوا پنډی زیړ رنګه لکو را مینځ ته کیدل.
سور مرچ او د کولیسټرول مخنیوی..
د لاتیني او اسیايي پخلنځيو یوه خآنګړنه داده،چې په خپلو خوړو کې یو شمېر مزه دارې مسالې کاروي،چې یوه یې سور مرچهم دی که څه هم دا مرچ ډېر تریخ وي ، خو یو شمېر غذايي ګټې لري .سور مرچ له هغو ترخو مسالو څخه دی ،چې 80% دخوړو په هضم کې رول لوبوي او په پایله کې یې انسان په تدریجي توګه خپل زیات وزن له لاسه ورکوي ددې ترڅنګ کوم کسان ،چې سور مرچ کاروي دوی په ورته وخت کې کمه ډوډۍ خوري .اوس نوو څېړنو ثابته کړې ده،چې ترخه خواړه دزړه حمله ، دماغي سکتې په مخنیوي کې دپام وړ رول لري او لامل یې دادی ،چې سور مرچ په بدن کې زیان رسونکي کولیسټرول راکموي .ددې ترڅنګ سور مرچ په دسرطان مخنیوی کولای شي ځکه سور مرچ سرطاني حجرو د ودې مخه نیسي او یا یېله منځه وړي .دا هم د یادونې ده ،چې سور مرچ رواني اغیزهم لري ، سور مرچ او نورې ترخې مسالې په بدن کې اندروین ، سیروتونیین کچه زیاتوي او دا هورمونونه دسړی مزاج ښه کوي او درد راکموي .دلته باید دا له یاده ونه ویستل شي ،چې ډاکترانو دمرچو په خوړو کې داعتدال سپارښتنه کړې ده ، دمرچ ډېره کارونه پر معده اغیز پریباسي .