Japanmuseum SieboldHuis

SHICHI-GO-SAN - Op 15 november viert Japan het Shichi-Go-San festival, letterlijk het 'Zeven-Vijf-Drie' feest. Deze bijzondere feestdag staat in het teken van de gezonde groei en opvoeding van jonge kinderen. Families bezoeken met hun jongste leden, die dat jaar drie, vijf of zeven jaar geworden zijn, een Shinto tempel. Ook krijgen ze speciaal snoepgoed cadeau, Chitose Ame, dat symbool staat voor een lang en gezond leven.

BINNENKORT - Formaat doet ertoe! Van 20 december 2024 t/m 16 maart 2025 presenteert Japanmuseum SieboldHuis de tentoonstelling ‘Vormen en formaten. De vele gedaantes van de Japanse prent’. In deze baanbrekende tentoonstelling tonen we de enorme variatie in vormen en formaten van de Japanse prentkunst.

Er zijn veel soorten Japans drukwerk. Naast de bekende prenten van Japanse landschappen, acteurs en geisha’s zijn er bijvoorbeeld ook meerluiken, waaiers, pilaarprenten, vierkante luxe prenten (surimono) en bordspellen. Ondanks de beperkte grootte van het papier en van de houtdrukblokken wisten uitgevers en prentkunstenaars een eindeloze verscheidenheid aan drukwerk te creëren. Maak in deze tentoonstelling kennis met de geschiedenis van het Japanse drukwerk en de kunst van handgemaakt papier. Sta oog in oog met werk van beroemde kunstenaars zoals Utagawa Hiroshige (1797-1858), Katsushika Hokusai (1760-1849) en Utagawa Kunisada (1786-1865).

Op zondag 8 december geeft professor Hideaki Honma een ‘Japanese Art Seminar’ in Japanmuseum SieboldHuis. Professor Honma geeft uitleg over de materialen, technieken en aspecten die zo typerend zijn voor Japanse bamboewerken (chikugei 竹芸). Deze lezing wordt georganiseerd in samenwerking met de Universiteit Leiden / Leiden University. Wil jij dit niet missen? Schrijf je dan snel in: https://www.sieboldhuis.org/activiteiten/japanese-art-seminar-bamboewerken/

KIMONO - Het patroon in deze kimono verwijst naar het tapijt van Bayeux. Dat is een borduurwerk van zeventig meter lang en een halve meter hoog, gemaakt door een anonieme kunstenaar rond 1068. Het tapijt beeldt de Slag bij Hastings in 1066 uit. Willem de Veroveraar viel vanuit Normandië Engeland binnen en versloeg de Angelsaksische koning Harold. Het is verrassend om beelden die verwijzen naar dit kostbare historische tapijt terug te zien op een Japanse kimono uit de twintigste eeuw.

DAG VAN DE CULTUUR - Vandaag vieren ze in Japan Bunka no Hi (dag van de cultuur). Op deze dag worden kunst, wetenschap en academische prestaties gevierd. Een van de belangrijkste gebeurtenissen op Dag van de Cultuur is de uitreiking van onderscheidingen in de Orde van de Cultuur. Tijdens deze uitreiking, die plaatsvindt in het keizerlijk paleis, krijgen personen die een belangrijke bijdrage hebben geleverd aan de cultuur een onderscheiding van de Keizer zelf. Verder worden op deze dag door het hele land parades en festivals georganiseerd. Daarnaast is het merendeel van de musea in Japan gratis te bezoeken! Ook wat cultureels doen? Kom langs bij Japanmuseum SieboldHuis! Of meld je aan voor een van onze vele workshops en lezingen via www.sieboldhuis.org

HALLOWEEN – Omdat het vandaag Halloween is, griezelen we graag met jullie mee, in de vorm van een Japans spookverhaal! Op de afbeelding is een rokurokubi te zien: een lang genekte demon. Rokurokubi zien er overdag uit als normale mensen, maar dat verandert zodra de zon ten onder gaat. Dan kunnen ze hun nekken tot grote lengtes strekken en beginnen hun gezichten te lijken op die van oni (Japanse duivels). In hun menselijke vorm worden ze vaak niet opgemerkt en leven ze onder de mensen. Sommige raken zelfs zo gewend aan het dagelijks leven dat ze er alles aan doen om hun demonische vorm geheim te houden. Toch is het lastig voor ze om de drang om mensen bang te maken te weerstaan. Sommige rokurokubi openbaren zich daarom aan dronkaards, dwazen, blinden of mensen die reeds slapen, om toch aan die drang te voldoen. Anderen zijn minder empathisch en jagen stervelingen de stuipen op het lijf. Er zijn zelfs rokurokubi die zo sinister zijn dat ze mensen niet alleen bang maken, maar zelfs opeten en het bloed drinken. Er zijn verhalen die beweren dat rokurokubi ooit normale mensen, maar dat ze door karma werden getransformeerd omdat ze verschillende boeddhistische voorschriften negeerden.

Beleef de wereld van de kimono tijdens de herfstvakantie in Japanmuseum SieboldHuis .👘

Doe de gratis speurtocht, speel spellen en ontwerp je eigen kimono! Perfect voor een leuk herfstvakantie-uitje! 🍁

Kinderen tot en met 17 jaar hebben gratis toegang.

Meer info 👉 https://www.visitleiden.nl/nl/agenda/4008065358/herfstvakantie-bij-japanmuseum-sieboldhuis

KITKAT – KitKat, hier in Nederland simpelweg bekend als een wafeltje omhuld met melkchocolade, is al jarenlang razend populair in Japan. Er zijn sinds het jaar 2000 al meer dan 300 seizoensgebonden en regionale KitKat-smaken uitgebracht die exclusief in Japan te koop zijn. De reden voor de populariteit heeft waarschijnlijk te maken met de associatie Kitto Katsu (きっと勝つ), vertaald als "Je zult zeker winnen". Deze woorden lijken natuurlijk erg veel op de naam KitKat, in Japan uitgesproken als: ‘kitto katto’. In de herfst zijn er bijzondere KitKat smaken verkrijgbaar in Japan. Wat dacht je van zoete aardappelsmaak, omdat zoete aardappelen tijdens de herfstmaanden overal in Japan te vinden zijn? Of geroosterde kastanje smaak, omdat kastanje een van de belangrijkste herfstsmaken is in Japan? Ook zijn er appeltaart KitKat, ooit uitgebracht als speciale Halloweensmaak met paarse kleur. Verder zijn er nog appelkaneelsmaak, Cafe Au’Lait, Mont Blanc en melktheesmaak.

KIMONO - Deze kimono toont de originaliteit waarmee traditionele Japanse motieven een nieuwe interpretatie kregen tijdens het begin van de twintigste eeuw. Hier zien we het karakteristieke tatewaku-motief, bestaande uit verticale golfbewegingen, weergegeven alsof het penseelstreken op canvas zijn. Het doet denken aan het werk ‘Dennenbos I’ van Gustav Klimt. De losse toets waarmee de kleuren op de zijde te lijken zijn geschilderd en de contrasterende kleuren verwijzen naar het neo-impressionisme. Deze kunststroming is ontstaan in Europa aan het einde van de negentiende eeuw.

KŌYŌ - Kōyō is het bekijken van de kleurveranderingen van herfstbladeren. Deze zijn in Japan te zien tussen eind september en begin december. Vanaf midden oktober zijn de herfstbladeren in Karuizawa op hun hoogtepunt. Karuizawa is gelegen tussen Tokyo en Nagano en ligt aan de voet van de actieve vulkaan Asama. In oktober is dit een perfecte locatie voor kōyō; het berglandschap verandert in dit gebied naar een kleurrijk meesterwerk van levendige roodtinten, warme amberkleuren en prachtig geel. Ook leuk om te zien tijdens een bezoek aan Karuizawa is het heiligdom Kumanokotai, langs de oude Nakasendo weg, gelegen op de grens van de prefecturen Nagano en Gunma. In de nabijgelegen theewinkel kun je lokale rijstcakes eten die “Chikara Mochi” worden genoemd.

Foto door: 砂賀英夫 (Hideo Sunaga)

IKEBANA - De afgelopen weken hebben verschillende prachtige Japanse schikkingen de hal van ons gesierd.

LESSEN UIT DE ZWAARDVECHTKUNST - In Japan heeft een gebroken kom niet gelijk zijn waarde verloren omdat het ‘gebroken’ is. In tegendeel. De breuken worden gerepareerd met goud- of zilverkleurige lak. Iets wat de kom juist mooier maakt. Dit gebruik wordt kintsugi genoemd en past binnen het grotere gedachtegoed van wabi-sabi, dat de schoonheid van imperfectie en vergankelijkheid benadrukt. Dit gedachtegoed vormt een belangrijke basis in het boek ‘Lessen van een Samoerai’ van auteur Bjorn Aris. Aankomende zondag geeft Bjørn Aris een lezing in Japanmuseum SieboldHuis. Bjørn deelt daarin lessen uit de zwaardvechtkunst die zorgen voor een leven met minder stress, een bredere horizon en een dieper bewustzijn. Deze lezing niet missen? Er zijn nog tickets beschikbaar! Kijk op onze website voor meer informatie.

GESCHIEDENIS - Oktober is de maand van de geschiedenis! Daarom een paar leuke historische weetjes over Japan.

1. De eerste roman werd geschreven door een vrouw! In het begin van de 11e eeuw werd Genji Monogatari (het verhaal van Genji) geschreven onder het pseudoniem Murasaki Shikibu. Haar echte naam is, zelfs nu nog, onbekend.
2. De eerste buitenlandse samurai kwam uit Afrika! In 1579 werd een Afrikaanse tot slaaf gemaakte man mee naar Japan gebracht door de Jezuïtische missionaris Alessandro Valignano. De herkomst van deze man en zijn echte naam zijn helaas onbekend, maar in Japan werd hij Yasuke genoemd. Met zijn grootte en kracht maakte hij flinke indruk, waaronder ook op de krijgsheer (daimyō) Oda Nobunaga (1534-1582). De Afrikaanse man werd tot zijn lijfwacht benoemd en kreeg uiteindelijk als eerste niet-Japanner de titel samurai.
3. Het keizerlijk huis van Japan wordt beschouwd als de oudste monarchie ter wereld. Volgens de legende werd deze in 660 voor Christus gesticht door de eerste keizer van Japan: Jimmu. Hoewel de monarchie van Japan een mythologische oorsprong heeft, erkent het land 11 februari 660 voor Christus als officiële stichtingsdatum.

'Hokusai' is online te bezoeken! Leuk als u de tentoonstelling gemist heeft of als u deze gewoon nog een keertje wil bekijken. Loop (digitaal) door de tentoonstelling en zoom in op de kunstwerken vanuit uw eigen stoel. Klik op de link en start direct! Veel plezier.

https://my.matterport.com/show/?m=2b8kthTpaTx

Volgend weekend is Bjørn Aris weer te vinden in Japanmuseum SieboldHuis! In een 45 min durende interactieve lezing, inclusief demonstratie, zal hij een aantal lessen uit de zwaardvechtkunst delen die zorgen voor een leven met minder stress, een bredere horizon en een dieper bewustzijn. Schrijf jezelf snel in!

Inschrijven kan hier:
https://www.sieboldhuis.org/activiteiten/laido-en-lessen-van-een-samoerai-2/

Aanstaande vrijdag is de prachtige Japanse film ‘Departures’ te zien met een inleiding van directeur Kris Schiermeier!

KAKI – Een ware herfstlekkernij uit Japan is de kaki. Deze zoete oranje vrucht, zelfs de nationale vrucht van Japan, is al honderden jaren een belangrijk onderdeel van de Japanse traditionele eetcultuur. De kaki is niet alleen geliefd op de fruitschaal, ook komt deze terug in Japanse poëzie, schilderijen en zelfs in liedjes! De grondstoffen van de kaki's en het sap van de vruchten worden daarnaast ook gebruikt voor bijvoorbeeld traditionele Japanse ambachten en kruidenthee. Was jij al bekend met de kaki?

KIMONO – Op veel kimono en bijbehorende accessoires uit de late 19e en vroege 20e eeuw zien we het enthousiasme voor technologische ontwikkelingen in Japan terug. Vaak worden er zaken als radio’s, spoorwegen, elektriciteitskabels, schepen en treinen afgebeeld. Wat dacht je bijvoorbeeld van deze waaierprent? De traditioneel uitziende Japanse dame is aan het telefoneren met aan de telefoon een telefoonboek dat naar beneden hangt.