Koło Naukowe Studenckie Forum Praw Człowieka

17 kwietnia 2024 odbyło się spotkanie na temat użyteczności organizacji międzynarodowych w obliczu kryzysów humanitarnych. Podczas spotkania głównym obiektem dyskusji był kryzys humanitarny w Strefie Gazy.
Naszymi gośćmi byli dr Elżbieta Mikos - Skuza, prawniczka i specjalistka w zakresie prawa międzynarodowego, w szczególności humanitarnego, Ewa Jasiewicz - dziennikarka i aktywistka na rzecz praw człowieka, która była obecna w Strefie Gazy podczas operacji „Płynny Ołów” na przełomie 2008/2009 roku, a także Jakub Szymczak, przedstawiciel organizacji pozarządowej Amnesty International i koordynator licznych kampanii międzynarodowych.
Dzięki szerokiej i różnorodnej wiedzy oraz doświadczeniu naszych prelegentów wysłuchaliśmy bardzo interesującego i wyczerpującego panelu w tym temacie.
Spotkanie poprowadziły Katarzyna Mańka i Paulina Bartoszewska.
Dziękujemy wszystkim za obecność!

grafika: Julia Ulaszek

Porozmawiajmy o prawach człowieka!

Zbliża się kolejna edycja jednego z flagowych projektów Studenckiego Koła Naukowego Spraw Zagranicznych SGH - Human Rights Week!

Mamy przyjemność ogłosić, że objęliśmy patronatem to wydarzenie i chcielibyśmy serdecznie zaprosić wszystkich do wzięcia udziału.

W tym roku Tydzień Praw Człowieka przyjmuje nową formę. Aby zaktywizować uczestników do lepszego zapoznania się z problemami, główną częścią tego wydarzenia będą warsztaty. Na nich pochylimy się nad problemami dotyczącymi wydarzeń w Gazie, problemami związanymi z bezdomnością, podejściem do praw człowieka w świetle różnic kulturowo-religijnych oraz praw kobiet. Podczas warsztatów zostaną utworzone grupy, w których uczestnicy wspólnie pochylą się nad powyższymi problemami oraz ich potencjalnymi rozwiązaniami. Zwieńczeniem pracy każdej z grup będzie krótka prezentacja przedstawiona na uroczystej gali finałowej, która będzie oceniona przez jury, a najlepsza z nich odpowiednio nagrodzona. Nie znaczy to jednak, że paneli eksperckich zabraknie. Na nich będziemy mogli posłuchać o: wpływie sztucznej inteligencji na prawa człowieka, wrogiej architekturze (w kontekście osób bezdomnych), handlu ludźmi oraz o dzieciach walczących w konfliktach zbrojnych.
Zdajemy sobie sprawę z waszych codziennych obowiązków, dlatego nasze spotkania będą się odbywać w godzinach popołudniowych/wieczornych w Szkole Głównej Handlowej.

🗓Plan wydarzeń:
15 kwietnia - uroczyste powitanie oraz warsztaty
16 kwietnia - 1 dzień panelowy
17 kwietnia - warsztaty ciąg dalszy
18 kwietnia - 2 dzień panelowy
19 kwietnia - gala finałowa, która będzie zwieńczeniem pracy podczas warsztatów i na której będą wręczone certyfikaty oraz nagrody

📝Jak wziąć udział?
*Aby uczestniczyć w warsztatach należy wypełnić formularz (link poniżej).
https://forms.gle/KzsRX3XGSA3e7UZK9
*Z kolei wstęp na panele z ekspertami jest wolny dla każdego. W przypadku braku możliwości pojawienia się na panelu, będzie można obejrzeć transmisję.

Z racji na duże zainteresowanie organizatorzy przedłużają formularz -
❗ zapisy na warsztaty trwają do końca tego tygodnia ❗

📱Aby dowiedzieć się więcej zapraszamy i zachęcamy do zaobserwowania mediów społecznościowych wydarzenia, żeby być na bieżąco.
https://www.facebook.com/hrwproject
https://www.instagram.com/humanrightsweeksgh/

🚀 Zapraszamy do udziału w V edycji programu praktyk letnich - "Summer of Law" - organizowanych przez kancelarię DLA Piper Warsaw Graduates & Careers! 🚀

🔎 O programie:

Program praktyk letnich DLA Piper jest jednym z trzech programów skierowanych przez kancelarię do studentów prawa z całej Polski. Celem programu jest nawiązanie długotrwałej współpracy z wyróżniającymi się kandydatami w ramach programu stażowego Ahead przez kolejne 9 miesięcy. Praktyki w kancelarii trwają miesiąc (lipiec, sierpień, wrzesień). W tym roku rekrutacja do programu praktyk letnich odbywa się po raz piąty. Do udziału w programie zaprosimy łącznie 45 studentów.

Praktyki można odbyć w jednym z 10 zespołów:
· Corporate
· Employment
· Energy
· Finance, Projects & Restructuring
· Intellectual Property & Technology
· Ligitation & Arbitration
· Real Estate
· Regulatory
· Tax
· White Collar Crimes & Investigations

🔎 Kogo szukamy?

Wśród studentów prawa z całej Polski poszukujemy osób, które w 2024 roku ukończą 3, 4 lub 5 rok studiów. Istotna jest także znajomość języka angielskiego na poziomie B2 oraz wiedza z obszaru prawa cywilnego, prawa handlowego, prawa karnego, prawa nieruchomości, prawa pracy, postępowania cywilnego oraz postępowania karnego.

Doceniamy także wcześniejsze doświadczenie zawodowe oraz działalność w organizacjach studenckich, fundacjach oraz wolontariatach.

Wynagrodzenie
- Praktyki w DLA Piper są odpłatne.

👇Proces rekrutacyjny:

Kochane Kobiety!
Koło Naukowe Studenckie Forum Praw Człowieka przesyła najserdeczniejsze życzenia z okazji tego wyjątkowego dnia. W imieniu zarządu Koła życzę Wam przede wszystkim sukcesów akademickich, abyście nie bały się mierzyć wysoko i spełniać swoich marzeń. To do nas należy przyszłość!

Podczas obchodów tego święta zawsze myślę o jego historii. Mimo, że wielu stara się zapomnieć o jego początkach, to niezaprzeczalne jest, że to ruch robotniczy i pracujące sufrażystki w największym stopniu przyczyniły się do uzyskania praw wyborczych przez kobiety. Z wydarzeń tamtych czasów płynie dla przyszłych pokoleń ważna lekcja - nikt dobrowolnie nie przyzna nam należnych praw, jeśli o nie nie zawalczymy. Życzę Wam więc abyście nie bały się zabierać głosu i wytrwale walczyły każdego dnia. Bądźmy głośne, zmuszajmy do wywiązywania się z obietnic, wychodźmy na ulicę, aż ochrona naszych praw i bezpieczeństwo dla wszystkich kobiet w Polsce zostaną zagwarantowane.

Życzę Wam także abyście nie bały się zabierać głosu w walce o prawa kobiet z innych, nawet najdalszych zakątków świata. Niech nasza solidarność i feminizm nie ogranicza się wyłącznie do naszej uprzywilejowanej rzeczywistości i najbliższego otoczenia. Pamiętajmy o kobietach w strefie Gazy i okupowanej Palestynie, które każdego dnia są zmuszane do okrutnej walki o przetrwanie. Od wydarzeń 7 października ponad 9000 palestyńskich kobiet straciło życie, a 23 000 zostało rannych. Codziennie giną tam średnio 63 kobiety. Nie pozwólmy żeby stały się tylko liczbami w statystykach. Pamiętajmy o kobietach z Ukrainy, Kongo, Sudanu i wszystkich innych dotkniętych tragedią wojny. Nic nie przywróci im życia, ani nie wymaże olbrzymiej, nieodwracalnej traumy, ale pamięć, dzielenie się informacjami i ich historiami oraz stosowanie środków przymusu wobec rządzących to nasz obowiązek.

Słowem podsumowania, nigdy nie stójcie obojętnie w obliczu niesprawiedliwości. Dzień taki jak ten powinien być przede wszystkim okazją do refleksji, a nie kolejną celebracją konsumpcjonizmu.

Jeszcze raz najlepszego dziewczyny!

Tekst: Zofia Stadnik

🗓️1 marca na całym świecie jest obchodzony Dzień Zero Dyskryminacji.

🔹Jest to święto, które ma podkreślić znaczenie równości, szacunku oraz walki z wszelkimi formami dyskryminacji. Promocja tolerancji, akceptacji i empatii wobec wszystkich ludzi, niezależnie od płci, orientacji seksualnej, pochodzenia etnicznego, religii czy jakichkolwiek innych cech to kluczowe zadania tego święta. Dzień ten to idealny czas na chwilę refleksji nad skutkami uprzedzeń i dyskryminacji, które mogą prowadzić do tragicznych konsekwencji dla jednostek i społeczeństw jako całości.

🔹Dzień Zero Dyskryminacji służy nie tylko budowaniu świadomości, ale również mobilizacji do działań mających na celu zmianę społecznych postaw i systemów, które umożliwią każdemu człowiekowi pełne korzystanie z praw i wolności bez obawy przed stygmatyzacją czy wykluczeniem.

🔹D0D został ogłoszony przez ONZ w 2014 roku jako dzień walki z dyskryminacją ze względu na orientację seksualną i tożsamość płciową. Święto to, stało się symbolem szerszej walki o równość we wszystkich jej wymiarach. Początkowo był skoncentrowany na wyzwaniach związanych z dyskryminacją osób LGBT+, ale szybko stał się symbolem większej walki o równość we wszystkich jej aspektach. To wyjątkowy dzień, który przypomina nam o fundamentalnym znaczeniu dążenia do stworzenia społeczeństwa, w którym każda jednostka jest traktowana z szacunkiem i równością, niezależnie od swojej tożsamości czy cech osobistych.

🔹Należy podkreślić, że dyskryminacja może przybierać wiele form - od dyskryminacji ze względu na rasę, płeć, wiek, niepełnosprawność czy status społeczny, po dyskryminację ze względu na orientację seksualną, tożsamość płciową czy wyznawaną religię. Dzień Zero Dyskryminacji stanowi platformę do podniesienia świadomości na temat tych różnorodnych form niesprawiedliwości oraz do podjęcia działań mających na celu ich zwalczanie. Podkreśla też, że niektóre błahe dla otoczenia detale, mogą stać się powodem ogromnego załamania dla drugiej osoby.

🔹Świętowanie Dnia Zero Dyskryminacji to nie tylko okazja do podkreślenia znaczenia walki z niesprawiedliwością, ale także do mobilizacji społecznej i politycznej na rzecz wprowadzenia realnych zmian. To moment, abyśmy wszyscy stanęli razem, wyrzekając się obojętności i aktywnie angażując się w budowanie lepszego jutra, opartego na zasadach równości, szacunku i godności dla wszystkich. Obchody tego dnia często skupiają się na edukacji, świadomości społecznej oraz działaniach mających na celu zwalczanie dyskryminacji w miejscach pracy, szkołach, społecznościach lokalnych i na poziomie globalnym. To również czas refleksji nad własnymi uprzedzeniami oraz zaangażowania w działania na rzecz budowania bardziej otwartego i sprawiedliwego społeczeństwa.

🔹Dzień Zero Dyskryminacji przypomina nam, że każdy z nas ma moc walczyć z niesprawiedliwością i przyczyniać się do tworzenia bardziej tolerancyjnego i wspierającego środowiska dla wszystkich ludzi. To moment, abyśmy wszyscy stanęli razem, aby podkreślić naszą solidarność w walce z dyskryminacją i budować lepszą przyszłość opartą na zasadach równości, szacunku i sprawiedliwości dla wszystkich. To dzień, w którym w szczególności trzeba podkreślić fakt, że nie warto dodawać zła do codziennego życia, bo jest już go za dużo na tym świecie.

Tekst: Małgorzata Sroczyńska

Przedstawiamy drugą część artykułu podsumowującego rok 2023 z perspektywy praw człowieka.

lipiec

W lipcu 2023 roku, Ghana ogłosiła zniesienie kary śmierci, co stanowiło ważny krok w kierunku ochrony praw człowieka i reformy systemu karnego. Rząd ghanski zdecydował się na tę zmianę, przystępując do grona krajów, które stopniowo eliminują karę śmierci ze swojego systemu prawnego.

Z kolei w Malezji w lipcu 2023 roku miały miejsce kontrowersyjne zmiany w kwestii kary śmierci. Malezyjski rząd, wbrew światowym trendom eliminowania kary śmierci, mógł wprowadzić nowe przepisy lub podejść do sprawy w inny sposób. Sytuacja ta może być przedmiotem dyskusji zarówno na poziomie krajowym, jak i międzynarodowym, ze względu na różnice zdań dotyczące stosowania kary śmierci i jej zgodności z prawami człowieka.

sierpień

W sierpniu 2023 roku pojawiły się doniesienia o uwolnieniu obywatela Tajwanu, Morrisona Lee, który został niesłusznie oskarżony o przestępstwa zagrażające bezpieczeństwu narodowemu Chin. Jego uwolnienie było rezultatem długotrwałych działań rządu Tajwanu oraz międzynarodowych organizacji praw człowieka, takich jak Amnesty International Tajwan.

Amnesty International Tajwan prowadziła intensywną kampanię na rzecz uwolnienia Morrisona Lee, podnosząc świadomość międzynarodową i naciskając na chiński rząd w sprawie przestrzegania standardów praw człowieka. Jego uwolnienie stanowiło ważny moment w obronie praw jednostki wobec nadużyć ze strony władz chińskich.

wrzesień
We wrześniu 2020 roku Ramzy Razeek ze Sri Lanki stał się obiektem uwagi społeczności międzynarodowej, gdy został zatrzymany na pięć miesięcy po zamieszczeniu krytycznego komentarza na Facebooku. Jego areszt spotkał się z potępieniem ze strony organizacji broniących praw człowieka, w tym Amnesty International, które wezwało do jego natychmiastowego uwolnienia, które spełniło się i miało miejsce w 2023 roku.

Sprawa Ramzy'ego Razeeka zdobyła uwagę nie tylko ze względu na aresztowanie za wyrażenie opinii, ale także z powodu naruszenia jego podstawowych praw. Organizacje takie jak Amnesty International skierowały uwagę na przypadki ograniczeń wolności słowa oraz prześladowań aktywistów i krytyków w Sri Lance.

październik
Międzynarodowy Dzień Osób Starszych, obchodzony 1 października, stanowi okazję do podkreślenia roli i znaczenia osób starszych w społeczeństwie oraz refleksji nad ich prawami i godnością. Ten dzień został ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w 1990 roku, a jego celem jest zwrócenie uwagi na kwestie związane z procesem starzenia się populacji oraz promowanie pełnej aktywności i godności w życiu osób starszych.

Tegoroczny temat obchodów, "wypełnienie obietnic złożonych osobom starszym w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka", skupia się na zapewnieniu, że prawa osób starszych, jakie zostały ujęte w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, są rzeczywiście respektowane i chronione na całym świecie.

W kontekście tego tematu, istotne jest podkreślenie potrzeby tworzenia społeczeństw przyjaznych dla osób starszych, w których są one szanowane, a ich doświadczenie i mądrość są doceniane. Wypełnienie obietnic związanych z prawami osób starszych obejmuje zapewnienie im dostępu do opieki zdrowotnej, odpowiednich warunków mieszkaniowych, udziału w społeczeństwie oraz ochrony przed wszelkimi formami dyskryminacji i przemocy.

W obchodach Międzynarodowego Dnia Osób Starszych warto zwrócić uwagę na te kwestie oraz podejmować działania, które przyczynią się do poprawy jakości życia osób starszych i przestrzegania ich praw człowieka.

listopad
W listopadzie Łotwa dokonała ważnego kroku na rzecz ochrony praw kobiet, ratyfikując Konwencję Stambulską. Konwencja Stambulska to międzynarodowy traktat mający na celu zapobieganie i zwalczanie wszelkiego rodzaju przemocy wobec kobiet i dziewcząt. Jej ratyfikacja przez Łotwę jest rezultatem wieloletniej kampanii prowadzonej przez organizacje broniące praw człowieka, w tym Amnesty International.

Ratyfikacja Konwencji Stambulskiej przez Łotwę oznacza, że kraj ten zobowiązuje się do podejmowania działań mających na celu eliminowanie przemocy wobec kobiet i dziewcząt oraz do stosowania środków prewencyjnych, ochrony ofiar i ścigania sprawców. Konwencja ta stanowi ważny krok w kierunku budowy bardziej sprawiedliwego i równego społeczeństwa, w którym prawa kobiet są skutecznie chronione.

Amnesty International odegrała kluczową rolę, angażując się w kampanię na rzecz ratyfikacji Konwencji Stambulskiej na Łotwie. Ten sukces świadczy o znaczeniu społecznego ruchu i międzynarodowego nacisku w realizacji postanowień traktatów mających na celu ochronę praw człowieka.

grudzień
Maraton Pisania Listów to coroczna globalna kampania organizowana przez Amnesty International, mająca na celu skupienie uwagi społeczeństwa na przypadkach naruszania praw człowieka oraz mobilizację ludzi do wspólnego działania na rzecz sprawiedliwości. Jest to forma aktywizmu obywatelskiego, w której uczestnicy piszą listy do władz państwowych lub innych odpowiedzialnych instytucji, wyrażając swoje obawy lub żądania dotyczące konkretnych przypadków łamania praw człowieka.

Maraton Pisania Listów zazwyczaj odbywa się w okolicach Międzynarodowego Dnia Praw Człowieka, który obchodzony jest 10 grudnia. Amnesty International dostarcza listy, informacje i instrukcje dotyczące przypadków, które wymagają pilnej uwagi społeczności międzynarodowej. Tematy mogą obejmować sprawy więźniów sumienia, obronców praw człowieka, ofiar tortur, czy osób niesłusznie skazanych.

Celem Maratonu Pisania Listów jest nie tylko zwrócenie uwagi na konkretne przypadki, ale także naciskanie na władze, aby podjęły działania w celu ochrony praw człowieka i zapewniły sprawiedliwość. W miarę jak listy napływają, tworzą one potężny przekaz społeczny, demonstrując jedność ludzi na całym świecie w obronie wartości związanych z poszanowaniem praw człowieka.

Rok 2023 wobec praw człowieka - artykuł Małgorzaty Sroczyńskiej (część pierwsza)

Rok 2023 był okresem pełnym wyzwań i nadziei w kontekście praw człowieka na skalę globalną. Społeczności na całym świecie były świadkami zarówno postępów, jak i trudności, które kształtowały krajobraz walki o sprawiedliwość, równość i poszanowanie podstawowych praw jednostki. W tym kompleksowym kontekście przeszłość roku zaskakiwała, prowokowała do refleksji i zmuszała do wspólnego działania na rzecz przyszłości, w której prawa człowieka są niepodważalne. W niniejszym artykule postaramy się rzucić spojrzenie na kluczowe wydarzenia, trendy i kampanie, które zdefiniowały dziedzinę praw człowieka w mijającym roku, kładąc nacisk na ich wpływ na społeczeństwa i globalną agendę praw człowieka.

Styczeń
Styczeń był miesiącem pełnym wyzwań i postępów w dziedzinie praw człowieka. Mimo trudności społeczeństwa nadal aktywnie angażuje się w walkę o prawa i wolności, co stanowi nadzieję na lepszą przyszłość.

W styczniu świat śledził rozwijające się konflikty w różnych częściach globu, a ich wpływ na prawa człowieka był nieunikniony. Konflikty etniczne w różnych regionach miały wpływ na liczne społeczności, zmuszając je do ucieczki i stawiając przed nimi trudności związane z migracją. Sytuacja uchodźców staje się coraz bardziej trudna, z brakiem stabilnych warunków życia i zagrożeniem zdrowia. Organizacje zajmujące się prawami człowieka alarmują, że kryzys migracyjny pogłębia się z powodu trudnych warunków panujących w obszarach dotkniętych konfliktami.

Styczniowe konflikty spowodowały również reakcje społeczności międzynarodowej. Organizacje międzynarodowe i państwa podejmują różne działania, starając się mediacją czy dostarczaniem pomocy humanitarnej. Niemniej jednak, efektywność tych działań nadal pozostaje przedmiotem debaty, a działania te często nie wystarczają, by zakończyć krwawe konflikty i chronić prawa człowieka.

luty

23 lutego 2023 roku zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich (RPO) Valeri Vachev przewodził rozmowie w Biurze RPO, w której uczestniczyli przedstawiciele organizacji społecznych reprezentujących osoby z niepełnosprawnościami. Tematem spotkania było kwestia dostępu do ochrony zdrowia psychicznego, co stanowi istotną część praw osób z niepełnosprawnościami.
Spotkanie miało na celu pogłębienie zrozumienia problemów związanych z dostępem do ochrony zdrowia psychicznego dla osób z niepełnosprawnościami oraz omówienie możliwych działań mających na celu poprawę sytuacji. W centrum uwagi znalazły się kwestie równego dostępu do świadczeń zdrowotnych, eliminacji barier architektonicznych oraz dostosowania procedur medycznych do potrzeb osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności. W dyskusji uczestniczyła również pełnomocniczka RPO do spraw wdrażania postanowień Konwencji ONZ o prawach osób z niepełnosprawnościami, Monika Wiszyńska-Rakowska.


marzec
Miesiąc ten upłynął pod wielkim hasłem dotyczącym dyskusji na temat praw dotyczących edukacji. W społeczeństwie demokratycznym prawo do nauki jest uznawane za fundamentalne i kluczowe dla realizacji praw człowieka. Określający je przepisy prawa mają za zadanie stworzyć warunki umożliwiające równy dostęp do edukacji dla wszystkich obywateli. Jednak treść prawa do nauki ewoluowała w zależności od okoliczności ekonomicznych, społecznych oraz postępu w dziedzinie badań naukowych.
Artykuł 2 Protokołu nr 1 do Konwencji Europejskiej o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności nakłada na państwa konkretny obowiązek. Mianowicie, państwa te zobowiązane są do powstrzymywania się od nieuzasadnionych ingerencji w korzystanie z prawa do nauki w formie studiów wyższych w instytucjach szkolnictwa wyższego za granicą.

Warto zauważyć, że ten obowiązek różni się od obowiązku zapewnienia bezwarunkowego dostępu do tych instytucji. Oznacza to, że państwa są zobowiązane do nieinterferowania w przypadku korzystania z prawa do nauki, ale nie zawsze są zobowiązane do finansowania bezwarunkowego dostępu do studiów wyższych w instytucjach zagranicznych.

kwiecień

4 kwietnia 2023 r. Rada Praw Człowieka ONZ przyjęła rezolucję przedłużającą funkcjonowanie mechanizmu międzynarodowego służącego dochodzeniu odpowiedzialności za naruszenia praw człowieka na Białorusi, do których dochodzi w tym państwie w związku ze sfałszowanymi wyborami prezydenckimi w 2020 r.

W 2020 roku Białoruś była świadkiem kontrowersyjnych wyborów prezydenckich, które doprowadziły do masowych protestów społecznych i represji ze strony władz. Wybory te zostały uznane za sfałszowane przez społeczność międzynarodową, a represje wobec obrońców praw człowieka, dziennikarzy i uczestników protestów stały się przedmiotem zaniepokojenia.

Rezolucja przyjęta przez Radę Praw Człowieka ONZ stanowi istotny krok w kierunku utrzymania presji na białoruskie władze. Przedłużenie mechanizmu dochodzenia świadczy o zdecydowanym stanowisku społeczności międzynarodowej, która nieustannie dąży do sprawiedliwości i ochrony praw człowieka na Białorusi.

maj
17 maja obchodzony jest jako Międzynarodowy Dzień Przeciw Homofobii, Transfobii i Bifobii, skrótowo określany jako IDAHOTB (International Day Against Homophobia, Transphobia, and Biphobia). To dzień poświęcony podnoszeniu świadomości na temat dyskryminacji, przemocy oraz naruszeń praw osób LGBTQ+ na całym świecie.
Tegoroczne hasło przewodnie obchodów to "Zawsze razem: Połączeni w naszych różnorodnościach". Obchody tego dnia są ważne nie tylko dla społeczności LGBTQ+, ale dla całego społeczeństwa. Pomagają budować mosty zrozumienia, rozwijać empatię i promować ideę równości, która jest kluczowa dla harmonijnej wspólnoty. Dzień ten jest również okazją do upamiętnienia ofiar przemocy związanej z homofobią, transfobią i bifobią. Wspiera również trwającą walkę o pełne uznanie praw i równości dla społeczności LGBTQ+.

Warto podkreślić, że obchody IDAHOTB są integralną częścią globalnych działań na rzecz tolerancji, akceptacji i poszanowania praw człowieka, niezależnie od orientacji seksualnej czy tożsamości płciowej.

czerwiec
Uniewinnienie Obrońców Praw Człowieka w Sprawie Buyukada jako zwycięstwo dla wolności i sprawiedliwości to zdecydowanie wydarzenie miesiąca jakim był czerwiec.
Sprawa Buyukada miała swój początek w lipcu 2017 roku, kiedy to Turcja stała się areną szeroko zakrojonej kampanii represji wobec obrońców praw człowieka. Taner Kılıç, İdil Eser, Özlem Dalkıran i Günal Kurşun zostali aresztowani pod zarzutem związanym z działalnością organizacji pozarządowej na wyspie Buyukada. Zarzuty te były szeroko krytykowane jako nieuzasadnione i motywowane politycznie. Uniewinnienie obrońców praw człowieka w sprawie Buyukada jest triumfem dla społeczności obrońców praw człowieka oraz dla samego ideału sprawiedliwości. To dowód na siłę społecznego sprzeciwu wobec represji oraz determinacji obrońców praw człowieka do kontynuowania walki mimo trudności.

Drogie, Drodzy,

Z okazji nadchodzących Świąt Bożego Narodzenia pragniemy Wam złożyć najserdeczniejsze życzenia. Niech te magiczne dni przyniosą Wam dużo spokoju, radości i ciepłej, rodzinnej atmosfery. Życzymy Wam również, aby Nowy Rok był czasem pełnym sukcesów, satysfakcji z osiągnięć i wzajemnej współpracy.

Dziękujemy Wam za zaangażowanie w działalność Koła i pomoc w jego rozwijaniu.

Przedstawiamy tekst i grafikę autorstwaJulii Ulaszek nt. przełomowego wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.

Wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka
ws. aborcji w Polsce
Polska naruszyła art. 8 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, czyli prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego.

Czego dotyczyła sprawa M.L. przeciwko Polsce?

Skarżąca zaszła w ciążę w 2020 roku. W trakcie 14. i 15. tygodnia ciąży przeprowadzono badania genetyczne, które potwierdziły u płodu trisomię 21. W oparciu o tę diagnozę, komisja lekarska stwierdziła, że skarżąca kwalifikuje się do aborcji zgodnie z obowiązującym do tego czasu przepisem. Jednak dzień później Trybunał Konstytucyjny przepis ten uchylił (sygn. akt K 1/20). Skarżąca, otrzymawszy informację od lekarza, że nie może dokonać aborcji w Polsce, udała się do Holandii, gdzie usunęła ciążę.
Europejski Trybunał Praw Człowieka na wstępie zwrócił uwagę na kilka faktów dotyczących zmian w Polsce:
- naruszenia w procedurze wyboru trzech sędziów TK, które podważyły legalność procesu wyboru i istotę prawa do „sądu ustanowionego ustawą”,
- tzw. „kompromis aborcyjny”, który pozostał niezmieniony aż do 2020 roku, kiedy to Trybunał Konstytucyjny uchylił przepisy dotyczące możliwości aborcji z powodu wad płodu,
- masowe protesty i demonstracje związane z orzeczeniem TK.

Praworządność kluczowa w walce o prawa aborcyjne

W wyroku ETPC zaznaczono, że rządy prawa są nieodłącznym elementem wszystkich artykułów Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. W tym kontekście Trybunał orzekł, że prawo do „sądu ustanowionego ustawą” jest odzwierciedleniem zasady rządów prawa. Zatem wszelka ingerencja w prawa wynikające z art. 8 musiała pochodzić od organu, który sam w sobie jest „zgodny z prawem”.
Oczywiście skarga nie dotyczyła bezpośrednio art. 6 §1 EKPC (prawo do rzetelnego procesu sądowego). Jednak z uwagi na to, że ingerencja w prawo do poszanowania życia prywatnego wynika z orzeczenia organu sądowego, który decyduje o prawach skarżącej, to należy również dokonać oceny, czy TK jako instytucja jest powołany zgodnie z prawem.
Trybunał stwierdził, że w składzie Trybunału Konstytucyjnego, który wydał orzeczenie mające wpływ na prawa skarżącej, znaleźli się sędziowie powołani w postępowaniu, które ETPC już w swoim wyroku Xero Flor (skarga nr 4907/18) uznał za naruszające Konwencję. W szczególności strasburski Trybunał stwierdził w tym wyroku, że w procedurze wyboru sędziów Trybunału Konstytucyjnego doszło do poważnych nieprawidłowości.

Trybunał uznał zatem, że ingerencja w prawa skarżącej nie była zgodna z art. 8 Konwencji, ponieważ orzeczenie nie zostało wydane przez organ spełniający wymogi praworządności.
Dodatkowo, analizując okoliczności, skarżąca została pozbawiona zabezpieczeń związanych z arbitralnością. Bowiem orzeczenie TK ingerowało w uruchomioną już procedurę medyczną, do której to skarżąca się zakwalifikowała.
Ponadto, strasburski Trybunał stwierdził, że szeregu negatywnych doświadczeń — tj. przedmiotowe zmiany legislacyjne, które zmusiły skarżącą do wyjazdu za granicę (co wiązało się ze znacznym obciążeniem finansowym) oraz ogólny niepokój i brak bliskości rodziny — można było uniknąć, gdyby przerwanie ciąży odbywało się w kraju ojczystym.

ETPC nakazał Polsce zapłacić M.L. 15 tys. euro w odniesieniu do szkody niemajątkowej oraz tysiąc euro za szkody majątkowe.

Skarga obywatelska jako kryterium niedopuszczalności

W czerwcu 2023 roku część skarg ETPC uznał za niedopuszczalne. W sprawach tych kobiety twierdziły, że są potencjalnymi ofiarami naruszenia ich praw. Jednak Trybunał podkreślił, że Konwencja nie przewiduje instytucji actio popularis, czyli skarżący nie mogą uznawać się za „ofiary” zmian legislacyjnych, tylko dlatego że przepisy te wydają się sprzeczne z EKPC, a nie miały bezpośredniego wpływu.

Przed zbliżającymi się świętami zapraszamy do lektury artykułu autorstwa Pauliny Bartoszewskiej.

XXI wiek to rozwój konsumpcjonizmu na nieznaną dotąd skalę. Rozwój internetu, który choć oczywiście przyniósł ludzkości wiele dobrodziejstw, przyczynił się również do rozpowszechnienia handlu, w tym ubraniami - kupowanie stało się łatwiejsze, ponieważ jest możliwe w każdym miejscu i o każdym czasie. Łatwo jest zatracić się w owym morzu możliwości.

Rozrost mediów społecznościowych, takich jak TikTok czy Instagram, doprowadził do powstawania tzw. mikrotrendów - są to pojawiające się w modzie tendencje, które doświadczają nagłego wzrostu popularności, by równie szybko zazwyczaj stracić na znaczeniu. Idea fast fashion jest chętnie podłapywana przez sieciówki, które masowo produkują i dodają do swojej oferty najnowsze krzyki mody, by w ciągu miesiąca ponownie wymienić asortyment. Prawdopodobnie każdy z nas choć raz uległ pokusie i kupił coś, co po krótkim czasie okazało się niepotrzebne i kompletnie niefunkcjonalne. Jedynym w krótkim czasie dostrzegalnym dla nas rezultatem takiego działania jest brak miejsca w szafie czy bałagan. Zjawisko to ma jednak o wiele poważniejsze konsekwencje dla ludzkiej godności i środowiska.

Jednym z wiodących producentów na rynku jest Shein - chiński sklep z odzieżą. Według agencji prasowej Bloomberga w 2021 aplikacja Shein była najczęściej pobieraną aplikacją mobilną do e-zakupów. Zgodnie z niektórymi nagłówkami z prasy, firma jest “przyszłością fast fashion”. Asortyment sklepu jest uzupełniany codziennie o 1000, a czasem nawet i 3000 nowych produktów. Choć prawdopodobnie niestety żadne sieciówki nie działają w sposób etyczny, to nie mogą się równać z masowością Shein.

Jak sama nazwa wskazuje, szybka moda jest przeznaczona do dynamicznej produkcji i sprzedaży, za czym niestety idzie równie szybkie odzieranie pracowników z ich praw pracowniczych. Organizacja pozarządowa Public Eye w 2021 roku opublikowała raport, w którym pojawiły się szokujące informacje na temat warunków w chińskich fabrykach Shein. Pracownicy wyrabiają nawet 75 godzin tygodniowo, co daje prawie 11 godzin na dzień. Mają oni tylko jeden dzień wolny w tygodniu. Zgodnie z prawem chińskim, tydzień pracujący może wynosić maksymalnie 40 godzin, nadgodziny nie mogą przekraczać 36 godzin w miesiącu, a pracownicy muszą mieć przynajmniej jeden dzień wolny w tygodniu. Według osoby, która prowadziła badania dla Public Eye, takie godziny są dla szwaczek normalne i akceptowalne, ponieważ większość z nich pochodzi z prowincji, gdzie stawki są znacznie niższe. Jasne jest, że do pracy są wykorzystywane osoby, które nie posiadają lepszych perspektyw i muszą godzić się na przedstawione im warunki. Nie ma tu mowy o wolnej woli, jeśli pytanie brzmi “przeżyć czy nie przeżyć”. Żaden z pracowników, który udzielał informacji, nie miał podpisanej umowy, co oznacza również brak ubezpieczenia. Inne dziennikarskie śledztwo, z października 2022 roku, przeprowadzone przez dziennikarzy brytyjskiego programu Channel 4, ujawniło, że jedna zmiana w fabryce trwa 18 godzin. W dokumencie jedna z pracownic wspomina, że myje włosy podczas przerwy obiadowej, ponieważ po pracy nie ma na to czasu. Zarobek osób szyjących dla Shein ma wynosić 4 centy za każdą wykonaną sztukę odzieży. Aby ktoś mógł zakupić crop top za 20 złotych czy sukienkę za 15, ludzie pracują w niebezpiecznych środowiskach, pozbawionych standardów bezpieczeństwa, takich jak wyjścia awaryjne. To nie jest praca, a coś co bardziej przypomina niewolnictwo.

Przemysł modowy w ostatnich latach jest również krytykowany za znaczący negatywny wpływ zmiany klimatyczne. Aktywiści starają się zwrócić uwagę na ślad węglowy branży modowej, która wg badań odpowiada nawet za 8-10% światowej emisji węgla. Zgodnie z raportem "Synthetics Anonymous 2.0" dotyczącym zrównoważonej mody, wykorzystywanie poliestru przez producentów oraz znaczne zużycie ropy naftowej generuje równą ilość dwutlenku węgla co około 180 elektrowni węglowych. Firma Shein pozostawia za sobą około 6,3 miliona ton dwutlenku węgla rocznie – liczba ta znacznie odbiega od celu redukcji globalnych emisji dwutlenku węgla o 45% do 2030 roku, który według ONZ jest konieczny dla firm modowych w celu ograniczenia globalnego ocieplenia. Ubrania, których nikt nie potrzebuje są wyrzucane na tereny pustynne - pustynia Atakama w Chile jest co roku zasypywana około 39 tys. ton niesprzedanej odzieży, co stanowi ogromne zagrożenie dla środowiska.

Dlaczego korporacje takie jak Shein odnoszą tak spektakularne sukcesy, mimo licznych raportów organizacji działających przeciwko łamaniu praw człowieka oraz aktywistów klimatycznych? Przede wszystkim pociągające są tanie produkty, dostępne w każdej popularnej aktualnie estetyce. Za niewielkim kosztem, który ponosimy my, idzie ogromna cena do zapłacenia przez naszą planetę oraz ludzi pracujących w skandalicznie nieetycznych warunkach. Czy jest to tego warte? W przedświątecznym szale zakupowym każdy z nas powinien się nad tym zastanowić.