Alp Psikolojik Danışmanlık Merkezi

Reaktif bağlanma bozukluğu, özellikle çocukluk döneminde yaşanan ihmal veya kötü muamele sonucunda gelişen, çocukların güvenli bağlanma kurma yeteneklerini etkileyen bir durumdur.

Bu bozukluğa sahip çocuklar, bakım verenleriyle sağlıklı ve güvenli bağlar kurmakta zorluk çekerler ve genellikle sosyal olarak geri çekilirler. Güvensizlik, korku ve öfke gibi duygusal tepkiler sıkça görülür.

Reaktif bağlanma bozukluğunun tedavisinde, çocuğun güvenli bir bağlanma figürüyle desteklenmesi, duygusal ve fiziksel ihtiyaçlarının karşılanması önemlidir. Psikoterapi ve aile terapisi, çocuğun duygusal tepkilerini anlamasına ve güvenli bağlar kurmasına yardımcı olabilir.

Aleksitimi, duyguları tanımlama, ifade etme ve anlama konusunda zorluk yaşama durumu olarak tanımlanır. Aleksitimik bireyler, kendi duygularını ve başkalarının duygularını tanımakta ve bu duyguları sözel olarak ifade etmekte güçlük çekerler. Bu durum, sosyal ilişkilerde ve duygusal bağ kurmada ciddi zorluklara yol açabilir.

Aleksitimi, genellikle çocukluk döneminde yaşanan travmalar, düşük duygusal zeka ve bazı nörolojik bozukluklarla ilişkilendirilir. Tedavi sürecinde, duygusal farkındalığı artırmaya yönelik psikoterapi teknikleri ve bazı durumlarda grup terapisi kullanılabilir. Bu tedaviler, bireyin duygularını tanımasına ve ifade etmesine yardımcı olmayı amaçlar.

Dürtü denetim bozukluğu, kişinin ani dürtülerine karşı koymakta zorluk yaşadığı bir psikiyatrik durumdur. Bu bozukluğa sahip bireyler, dürtülerine direnmekte güçlük çeker ve genellikle bu dürtülerin sonucunda zararlı davranışlar sergilerler. En yaygın dürtü denetim bozuklukları arasında kleptomani (çalma dürtüsü), piromani (yangın çıkarma dürtüsü) ve kumar bağımlılığı yer alır.

Dürtü denetim bozukluğunun nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik, biyolojik ve çevresel faktörlerin bir kombinasyonundan kaynaklandığı düşünülmektedir. Psikolojik müdahale sürecinde, bireyin dürtülerini tanımasına ve kontrol etmesine yardımcı olan bilişsel davranışçı terapi yardımcı olabilir.

Othello sendromu, aşırı kıskançlık ve sahiplenme duygularının en uç noktasında yaşandığı bir durumu ifade eder. Bu sendrom adını, Shakespeare’in ünlü trajedisi Othello’dan alır. Othello, karısı Desdemona'nın sadakatsiz olduğuna dair kanıtsız bir şekilde şüphelenir ve bu paranoyak düşünceleri sonucunda trajik olaylar yaşanır. Othello sendromuna sahip kişiler de benzer şekilde, partnerlerinin sadakatsiz olduğuna dair yoğun ve irrasyonel bir inanç geliştirirler. Bu durum, ilişkilerde ciddi sorunlara ve hatta şiddete yol açabilir.

Bu sendrom genellikle psikolojik rahatsızlıklar, düşük benlik saygısı, güvensizlik ve geçmişte yaşanan travmalar gibi faktörlerle ilişkilendirilir. Tedavi sürecinde psikoterapi ve bazı durumlarda ilaç tedavisi önemli bir rol oynar. Psikoterapi, kişinin güvensizliklerini ve kıskançlık nedenlerini anlamasına ve bu duygularla başa çıkma stratejileri geliştirmesine yardımcı olabilir.

Kaçıngan kişilik bozukluğu (KKB), bireylerin yoğun bir şekilde eleştirilme, reddedilme veya olumsuz değerlendirilme korkusu nedeniyle sosyal etkileşimlerden kaçınmaları ile karakterizedir.

Bu kişiler, sosyal ortamlardan uzak durur, yeni insanlarla tanışmaktan çekinir ve yalnız kalmayı tercih ederler.

Bu bozukluğa sahip bireyler, genellikle düşük özgüvene sahip olurlar ve kendilerini yetersiz görürler.

Sosyal becerileri yeterince geliştirememe, yakın ilişkiler kurmaktan kaçınma ve yoğun bir utanç duygusu bu bozukluğun yaygın belirtilerindendir.

Bağımlı kişilik bozukluğu (BKB), bireylerin aşırı derecede destek arayışı ve bağımlılık ihtiyacı duyduğu bir kişilik bozukluğudur. Bu kişiler, kendilerine güvenmezler ve başkalarının kendileri adına karar vermesine ihtiyaç duyarlar. Ayrılma korkusu, terk edilme korkusu ve yalnız kalma endişesi bu bozukluğun temel belirtilerindendir.

BKB’ye sahip bireyler, sıklıkla başkalarının onayını arar, eleştiriye karşı aşırı duyarlı olurlar ve kendilerini değersiz hissederler. Bu durum, sağlıksız ilişkilerin sürdürülmesine ve kişilerin kendi istek ve ihtiyaçlarını göz ardı etmelerine neden olabilir.

Tedavi sürecinde psikoterapi yardımcı olabilir. Amaç, kişinin bağımsızlık becerilerini geliştirmesi ve kendine güvenini artırmasıdır.

Süper kahramanlık belirtisi, imposter sendromu yaşayan bireylerde sıkça görülen ve kişilerin kendi kapasitelerinin çok üzerinde performans göstermeye çalıştıkları bir durumdur. Kişiler, sürekli olarak en iyiyi yapma ihtiyacı hissederler ve sorumluluklarını aşırı derecede ciddiye alırlar. Bu durum, bireylerin aşırı hazırlık yapmalarına ve tükenmişlik yaşamalarına neden olabilir.

Mükemmeliyetçilikten kaynaklanan bu durum, aslında kendilerini güvende hissetme ihtiyacından doğar.

Görevleri yerine getirmek için gereğinden fazla hazırlık yaparlar. "Süper kahramanlık" denilen bu belirti, sorumluluklarını aşırı derecede ciddiye almalarına ve kapasitelerinin çok üstünde görmelerine neden olur.

Başarılarının gerçek yeteneklerinden değil, şans veya başka dışsal faktörlerden kaynaklandığını düşündüklerinden her yeni görevde tekrar kanıtlamaları gerektiğini hissederler.

Çevresel baskılar, özellikle iş hayatındaki rekabet ve başarı beklentileri, süper kahramanlık davranışlarını tetikleyebilir. Bireyler, bu beklentileri karşılamak için kendilerine aşırı yüklenirler.
Imposter sendromunun temelinde yatan yetersizlik duygusu, bireylerin kendilerini kanıtlama ihtiyacını doğurur. Kendilerini yetersiz hissettikleri için sürekli olarak daha fazlasını yapma ihtiyacı hissederler.

Imposter sendromu, bireylerin başarılarını içselleştiremeyip sürekli olarak başkalarını bu konuda kandırdıklarını düşündükleri bir psikolojik durumdur. Bu sendroma sahip kişiler, genellikle elde ettikleri başarıların kendi yetenekleri veya çabaları sayesinde değil, şans veya dışsal faktörler nedeniyle olduğunu hissederler. Bu nedenle, sürekli olarak başkaları tarafından "ortaya çıkarılacaklarını" düşünerek büyük bir endişe yaşarlar.

Bireyler, ne kadar başarılı olurlarsa olsunlar, bu başarıları kendilerine mal edemezler. Kendilerini yetersiz hissederler ve elde ettikleri başarıları hak etmediklerine inanırlar.

Görev ve sorumluluklarını kapasitelerinin çok üstünde görürler. Bu, onların sürekli stres altında hissetmelerine ve kendilerini yetersiz bulmalarına neden olur.

Imposter sendromu yaşayan kişiler, her şeyi mükemmel yapma ihtiyacı hissederler. Hatalarını büyütürler ve küçük başarıları yetersiz görürler.

Sürekli olarak yetersiz olduklarının fark edileceğinden ve sahtekar olarak damgalanacaklarından korkarlar.

Mükemmeliyetçilik ve erteleme, bir kişinin mükemmeliyetçi standartlarına ulaşamayacağını düşündüğünde veya başarısız olma korkusu yaşadığında işleri ertelemesi eğilimini ifade eder. Mükemmeliyetçilik, bir kişinin kendine aşırı yüksek standartlar koyması ve başarısızlıkla başa çıkma korkusu yaşaması durumudur. Bu durumda, kişi işleri başlatmak veya tamamlamak yerine, mükemmel olamayacaklarına inandıkları için erteleme eğilimi gösterebilir.

Mükemmeliyetçilik ve erteleme, iş verimliliğini ve duygusal refahı olumsuz etkileyebilir. Bu durumda, kişinin kendine daha gerçekçi hedefler belirlemesi, başarısızlık korkusuyla yüzleşmesi ve işlere adım atmada cesaret göstermesi önemlidir.

Stereotip tehdidi, bir kişinin kendisini bir stereotiple ilgili negatif bir şekilde değerlendirdiği veya başkalarının bu stereotiple ilgili olumsuz beklentileri olduğu zaman yaşadığı bir durumdur. Örneğin, bir kadının matematik sınavında kötü performans gösterme ihtimali hakkında korkması veya bir kişinin belli bir etnik kökene sahip olduğu için belirli bir meslekte başarısız olacağına dair önyargılar taşıması stereotip tehdidi örnekleridir.

Stereotip tehdidi, bireylerin performanslarını olumsuz etkileyebilir ve kaygı, stres ve özsaygı eksikliği gibi duygusal sonuçlara yol açabilir. Ancak, bilinçli olarak bu stereotiplerle başa çıkmak, olumlu bir kimlik geliştirmek ve kendi yeteneklerine güvenmek, stereotip tehdidinin etkilerini azaltabilir.

Yas süreci, kayıp yaşayan bireylerin duygusal tepkilerini ve uyumlarını açıklamak için kullanılan bir modeldir. Her bireyin yas süreci farklılık gösterebilir ancak genel olarak beş evreden oluşur: inkar, öfke, pazarlık, depresyon ve kabullenme.

İnkâr: Kaybın gerçekliğini kabul etmekte zorlanma evresidir. Kişi, kaybı reddeder ve genellikle "Bu olamaz" ya da "Bunu hak etmedim" gibi ifadeler kullanır.
Öfke: Kaybın gerçekliğini kabul ettikten sonra, kişi öfke ve huzursuzluk duygularıyla başa çıkmaya başlar. Bu evrede, kayıp için dışarıya yönelik öfke ve hatta suçlama hissedilebilir.
Pazarlık: Kaybın acısını hafifletmek için içsel bir mücadele yaşanır. Kişi, genellikle Tanrı'ya veya kaderine yönelik pazarlık yapabilir. "Eğer şunu yaparsam, kaybım geri gelir mi?" gibi düşünceler hakim olabilir.
Depresyon: Gerçeklerle yüzleşmenin ardından, kişi kaybın üzüntüsünü ve hüznünü derinlemesine hisseder. Bu evrede depresyon, çaresizlik ve umutsuzluk duyguları yaygındır.
Kabullenme: Son evrede, kişi kaybı kabullenir ve yeni bir normale adapte olmaya başlar. Bu, kişinin kayıp hakkında daha objektif bir bakış açısı geliştirdiği ve yaşamın devam edeceği fikrine uyum sağladığı evredir.

Yas süreci kişiden kişiye farklılık gösterebilir ve her evre kişinin içinde bulunduğu duruma ve kişiliğine bağlı olarak değişebilir.

*Bir önceki post yanlış ISST Başkanı’nın imzası olması nedeniyle repost****
Yaklaşık son 3 yılımı ayırdığım, birçok göz yaşı, ter ve emek sonucu sürdürdüğüm bu yolculukta ben de artık “Şema Terapist’i” unvanını kullanmaya hak kazandım.
İlk olarak lisans 4. Sınıfta hocamdan aldığım psikoterapilere genel bakıştan, şema terapiye giriş dersine geçerken bu kavramla daha derin tanışma fırsatım olmuştu. Sonra uzmanlığımı tamamlar tamamlamaz eğitimine hocamdan tamamladığım temel eğitim sonrasında kendisinin süpervizörüm olması şansına da sahip oldum.
Başta Gonca Hoca olmak üzere bu yolda ışığını benimle paylaşan ve yoluma çıkan herkese çok teşekkür ederim.
Son olarak sağlıklı yetişkin moduma, ne kadar kaybolmuş hissedersem hissedeyim her zaman yanımda olduğu ve mutlu çocuk moduma alan yarattığı için teşekkür ederim!
İyi ki *Şema Terapi!*

Love bombing, bir kişinin bir başkasına aşırı miktarda olumlu dikkat ve sevgi göstererek ilişki başlangıcında derin bir bağ kurma çabasıdır. Bu terim, sevgilisine veya partnerine büyük ölçüde ilgi gösterip aşırı olumlu davranan bir kişinin, bu davranışları sürdürdükten sonra daha sonra manipülatif veya kontrol edici davranışlara geçmesini tanımlar. Love bombing, ilişki başlangıcında kişinin duygusal bağlılık ve güven kazanmasına yardımcı olabilir, ancak bu davranış biçimi daha sonra manipülasyon ve kontrol amacıyla kullanılabilir.

Aşırı Övgü ve İlgi: Kişi, partnerine aşırı derecede iltifat eder ve sürekli ilgi gösterir.
Hızlı Bağ Kurma: İlişki hızla derinleşir ve taraflardan biri, mağduru kısa sürede yoğun bir duygusal bağa çeker.
Duygusal Bağlılık Talepleri: Karşı taraf, hızlı bir şekilde uzun vadeli bir ilişki veya bağlılık talep edebilir.
Süreklilik Göstermeyen Davranışlar: İlgi ve sevgi gösterileri zaman içinde azalır ve yerini kontrol, manipülasyon veya duygusal istismar alabilir.

Love bombing, mağdurun gerçeklik algısını sarsarak kontrol sağlamayı amaçlar. İlişki başlangıcındaki aşırı olumlu davranışlar, daha sonra mağdur üzerinde etkili kontrol sağlamak için kullanılabilir.

Sindirella Sendromu, psikolojide özellikle kadınlarda görülen ve partnerlerinde kurtarıcı veya romantik bir ilişki arayışı içinde olan bir kişilik özelliğidir. Bu sendrom, adını masallardaki karakter Sindirella'dan almaktadır.

Sindirella Sendromu olan insanlar, hayatlarında mutluluğu bulmak için bir erkeğe ihtiyaç duymaktadırlar. Kendi hayatlarını düzene sokmak ve sorunlarını çözmek yerine, hayatlarının mutlu bir sona ulaşmasını sağlayacak kurtarıcı bir erkek arayışı içine girebilirler. Bu tutum, birçok kadının hayatını olumsuz etkileyebilir ve yalnızlık gibi sorunlara neden olabilir.

Sindirella Sendromu, birçok farklı faktöre bağlı olarak ortaya çıkabilir. Bunlar arasında, çocukluk deneyimleri, aileden görece ilgi ve sevgi miktarı, eğitim düzeyi, kültürel beklentiler, toplumsal baskılar gibi faktörler yer alabilir.

Sindirella Sendromu olan kişilerin tedavisi, psikolojik danışmanlık, terapi veya başka terapötik tekniklerle mümkündür. Bu tedavi yöntemleri, özgüveni, özsaygıyı artırmaya, kişinin kendine yeten bir birey olmasını sağlamaya yardımcı olabilir.

Psikolojide, kimlik olgusu bireyin kendini tanımlama, anlama ve ifade etme şeklidir. Kişinin kimlik oluşturma süreci, aile, toplum, kültür, cinsiyet, etnik köken, din, sosyo-ekonomik durum ve kişisel deneyimlere bağlı olarak şekillenir. Kimlik olgusunun oluşumu genellikle ergenlik döneminde yoğunlaşır ve yaşam boyunca gelişim gösterir.

Kimlik olgusu, bireyin benlik algısını, kendine saygısını, özgüvenini ve sosyal uyumu etkileyen önemli bir faktördür. Sağlıklı bir kimlik oluşturma süreci, bir kişinin kendini anlamasına, kabullenmesine ve kendine özgü bir yaşam tarzı geliştirmesine yardımcı olabilir. Bununla birlikte, kimlik oluşturma süreci düzgün bir şekilde yürütülmezse, düşük benlik saygısı, anksiyete, depresyon ve davranış problemlerine neden olabilir.

Kimlik olgusu kavramı, psikolojik danışmanlık, psikoterapi ve gelişimsel psikolojide sıkça kullanılmaktadır. Kimlik olgusunun oluşumu ve gelişimi üzerine yapılan araştırmalar, birçok farklı disiplinde ve alanında kullanılan kavramdır.

Yeterlilik hissi, bir kişinin kendine karşı güven duyması, kendi yeteneklerine ve kapasitesine inanması ve belirli bir işi ya da görevi başarabileceğine olan inancıdır. Yani, kişinin kendi yetenekleri ve bilgisi ile başa çıkabileceği zorlukların üstesinden gelme kapasitesine sahip olduğuna dair bir inançtır.
Yeterlilik hissi, kişinin psikolojik refahını, motivasyonunu ve iş performansını olumlu yönde etkiler. Bir kişi kendine güven duyduğunda, daha yüksek bir motivasyon seviyesine sahip olabilir ve daha iyi sonuçlar elde etme olasılığı artar. Aynı zamanda, yeterlilik hissi kişinin stres ve kaygı seviyesini de azaltabilir ve daha sağlıklı bir yaşam sürmesine yardımcı olabilir.
Öz yeterliliği artırmak için;
Kendini düşünce kalıplarından kurtarmak, olumsuz düşüncelerden kaçınmak, olumlu ve motive edici konuşmalarla kendine destek olmak.
Kendi ilgi alanları ve güçlü yanlarına dayalı hedefler belirlemek.
Geçmiş deneyimlerden öğrenmek ve bu deneyimlerden elde edilen özgüveni güçlendirmek.
Yeni beceriler öğrenmek ve mevcut becerileri geliştirmek yoluyla kendini geliştirmek.
Kendine her gün birkaç küçük hedef belirlemek, bu hedeflere ulaşıldığında kendini ödüllendirmek.

⭐EMDR (Göz Hareketleri ile Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme) terapisi, psikolojik travmaların tedavisinde kullanılan bir terapi yöntemidir.
✍Terapi sürecinde, kişinin göz hareketleri veya başka bir uyaran eşliğinde travmatik deneyimlerini tekrar hatırlayarak bunları işlemesi hedeflenir.

🧠EMDR, travma sonrası stres bozukluğu, anksiyete, depresyon ve benzeri psikolojik problemler yaşayan kişilere uygulanabilir.
Bununla birlikte, her birey farklıdır ve terapiye yanıt verme süresi kişiden kişiye değişmektedir.
EMDR terapisi, kişinin geçmişteki travmatik deneyimlerle daha iyi başa çıkmasını ve psikolojik olarak iyileşmesini hedefler.

Duygu regülasyonu, duygularımızı tanımak, anlamak ve bu duyguları etkili bir şekilde yönetme yeteneğimizi ifade eder. Günlük yaşamda karşılaştığımız birçok farklı duyguyla başa çıkmamıza yardımcı olan önemli bir beceridir.

🤗Duygu regülasyonu, kişinin kendini daha iyi anlamasına ve başkalarıyla daha sağlıklı ilişkiler kurmasına yardımcı olur. Duygusal zeka olarak da adlandırılan bu beceri, özellikle stresli veya duygusal olarak zorlayıcı durumlarla başa çıkmamıza yardımcı olabilir.

🧘‍♂️Birçok farklı yöntemle duygu regülasyonunu geliştirebiliriz. Bunlar arasında meditasyon, nefes egzersizleri, duygu günlüğü tutma ve duygusal destek gruplarına katılma gibi aktiviteler bulunur. Bu yöntemler, duygusal refahımızı arttırmamıza ve olumsuz duygusal tepkilere karşı daha sağlıklı bir şekilde yanıt vermemize yardımcı olabilir.

💪Duygu regülasyonu, her yaşta geliştirilebilir bir beceri olup, duygusal zekamızı arttırarak hem kişisel hem de sosyal yaşamımızı olumlu bir şekilde etkileyebilir. Bu nedenle, duygularımızı daha iyi anlamak ve yönetmek için zaman ayırmak, daha sağlıklı ve dengeli bir yaşam sürmemize katkı sağlayabilir.

✍Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) ve depresif bozukluklar (depresyon) el ele gidebilir. DEHB'nin teşhis edilmediği, veya tedavi edilmediği durumlarda, DEHB'ye sahip bireylerin güncel veya ilerleyen yaşantılarında %50 ye varan bir oranda depresyon tanısı alma ihtimallerinin olduğu tespit edilmiştir.

✍Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) çocukluk çağında başlayan nöropsikiyatrik bir bozukluktur. Tanı kriterlerinin altında dikkatini korumada zorlanmak, komutları izlemede güçlük çekmek, organizasyon ve bekleme gerektiren işleri gerçekleştirmekte sorun yaşamak gibi maddeler yer alır.

✍Depresif bozuklukluğa sahip bireylerde ise konsantrasyon bozulması, enerji kaybı, uyuyamama veya aşırı uyuma ve yaşam aktivitelerine karşı ilginin kaybolması gibi durumlar gözlemlenebilir.

✍DEHB'li kişilerde, motivasyondan sorumlu olan ve ödül sistemleri ve ruh hallerinde rol oynayan bir nörokimyasal olan dopaminin düzensizliğinin olması, ve bu bireylerin duygusal düzensizliğe daha yatkın olmaları, depresif bozukluğa neden olan faktörlerden bazılarıdır.

💫Kurban rolünü üstlenmek, kişinin kendisini sürekli olarak mağdur veya çaresiz olarak gördüğü bir düşünce ve davranış modelini ifade eder. Bu durum, kişinin kendi hayatını, olumsuz olayları ve zorlukları daima başkalarının veya dışsal faktörlerin etkisi altında yaşadığına inanmasına yol açar. Kurban rolü, genellikle kişinin sorumluluktan kaçınmasına ve olumsuz durumlarla başa çıkmaktan kaçınmasına neden olabilir.

✍Kurban rolünü üstlenen bir kişi, sık sık kendisini çevresindeki insanların veya şartların mağduru olarak gösterir. Bu düşünce modeli, kişinin kendi yaşamını kontrol etme yeteneğini zayıflatabilir ve kişisel gelişimi engelleyebilir.

⭐Bu rolü aşmanın ilk adımı, farkındalık yaratmaktır. Kişi, bu rolü neden üstlendiğini ve nasıl değiştirebileceğini anlamak için kendi düşünce ve davranışlarını gözden geçirmelidir. Ayrıca, pozitif düşünce, kişisel sorumluluk alma ve çözüm odaklı yaklaşımları benimsemek, kurban rolünden kurtulmada yardımcı olabilir.

⭐Kendine güveni arttırmak, kendi yaşamını yönlendirmek ve sorunları çözmek için gerekli becerileri geliştirmek, bu rolü aşmanın önemli adımlarını oluşturabilir.

Ayna benlik, psikolojide ve kişilik gelişimi alanında kullanılan bir terimdir. Bu kavram, bir kişinin kendisini başkalarının gözünden nasıl gördüğünü, yani başkalarının kendisine yönelik algısını ve değerlendirmesini ifade eder. Ayna benlik, bireyin başkalarının beklentileri, görüşleri ve tepkileri doğrultusunda nasıl davrandığını, kim olduğunu ve nasıl hissettiğini anlamaya çalışır.

Ayna benlik, sosyal ilişkilerin, toplumsal normların ve çevresel faktörlerin bireyin kimliği ve davranışları üzerindeki etkisini vurgular. Bu kavram, kişilerarası ilişkilerde önemli bir rol oynar ve insanların kendilerini nasıl tanımladıkları, değerlendirdikleri ve davrandıkları konularında farkındalık geliştirmelerine yardımcı olabilir.

Bu durumun anlaşılması ve üzerinde düşünülmesi, kişisel gelişim, özsaygı, özdeğer, empati ve etkili iletişim gibi konularda daha bilinçli ve sağlıklı bir yaklaşım geliştirmeye yardımcı olabilir.

Türkiye’ye EMDR Terapisini getiren hocadan EMDR Terapisi eğitimimin 1. Düzeyi’ni bugün tamamladım. Bu da o eğitimden ufak bir kare. Çok değerli hocama ve diğer bütün hocalarıma çok teşekkür ediyorum.

Bazı kişilerin ilişkiye başlamaları ve sürdürmeleri çok kolay olurken bazılarının da bir o kadar zor olur. Bunun temelinde ise, bebeklikte kurulan bağlanma stili çok önemli bir yere sahiptir.
Bağlanma türleri ise; güvenli bağlanma, kaçınmacı ya da kaçıngan bağlanma, kaygılı bağlanma olmak üzere sıralanır.

John Gottman (1999), uzun yıllar süren araştırmaları sonucunda ilişkilerin bitmesine yol açabilecek dört temel davranış biçimini ortaya koymuştur.
Bunları da Mahşerin 4 Atlısı olarak tanımlamıştır.
Bu davranış biçimleri; aşağılama, eleştiri, sürekli savunma halinde olma ve duvar örmedir.

Öğrenilmiş çaresizlik, sürekli olumsuz deneyimler sonucu insanların gelecekteki olayları etkileyemeyeceklerine dair bir inanç geliştirdiği psikolojik bir durumu ifade eder.
Bireyler, negatif sonuçlarla sürekli karşılaşmanın ardından kontrol duygusunu kaybedebilirler.
Kişi, başkalarının onun yerine kararlar aldığı veya sorunları çözdüğü durumlar yaşadığında, kendi yeteneklerine güvensizlik geliştirebilir. Bu durum, öğrenilmiş çaresizliği besleyebilir.
Ayrıca sürekli olumsuz sonuçlar, kişinin gelecekteki deneyimlerde de başarısız olacağına dair bir inanç geliştirmesine neden olabilir.
İçinde bulunulan zorlu durumlarla başa çıkabilmek için destek bulamama duygusu umutsuzluk yaratabilir.

Bu durumu anlamak ve aşmak, psikolojik iyilik hali için önemlidir.

Helikopter ebeveynlik, çocukların her adımda aşırı korunup kontrol edildiği bir ebeveynlik tarzını ifade eder. Helikopter ebeveynler, çocuklarının herhangi bir tehlike veya zorlukla karşılaşmasını engellemek için sürekli olarak müdahale eder, kararlarını onlar adına verir ve her anlarında onları takip eder. Bu ebeveynlik tarzı, çocukların bağımsızlık gelişimini engelleyebilir, özgüvenlerini zayıflatabilir ve sorun çözme becerilerini sınırlayabilir. Helikopter ebeveynlik, çocukların kendi deneyimlerini yaşamalarını, hatalarından öğrenmelerini ve sorumluluk almayı öğrenmelerini engeller. Sağlıklı bir ebeveynlik tarzı için destek, rehberlik ve sınırların uygun bir şekilde belirlenmesi önemlidir.

Psikolojik damgalama, bir kişinin belli bir özelliği, durumu veya davranışı nedeniyle aşağılanma, dışlanma veya olumsuz değerlendirilme sürecini ifade eder. Psikolojik damgalama, toplumda, iş hayatında, okulda veya kişilerarası ilişkilerde görülebilir. Damgalama, bireylerin özgüvenini düşürebilir, sosyal izolasyona neden olabilir ve ruh sağlığı sorunlarına yol açabilir. Psikolojik damgalama, farkındalık, eğitim ve toplumsal değişimle azaltılabilir. Empati, hoşgörü, kabul ve eşitlik ilkesine dayanan bir toplumda damgalama daha az görülür. Psikolojik damgalamayla mücadele etmek için destek gruplarına katılmak, profesyonel yardım almak ve kendi değerlerimize sadık kalmak önemlidir.

Öz şefkat, kendimize anlayış, sevgi ve kabul gösterme yeteneğimizi ifade eder. Öz şefkat, bizi eleştirel düşüncelerden ve mükemmeliyetçilikten uzaklaştırarak daha sağlıklı bir benlik algısı ve duygusal iyilik hali sağlar. Öz şefkat, kendimizi olumlu bir şekilde değerlendirmemizi, hatalarımızı kabul etmemizi ve kendimize nazik davranmamızı sağlar. Öz şefkat, stres yönetiminde, duygusal iyilik hali ve ilişkilerde önemli bir rol oynar. Öz şefkatı geliştirmek için farkındalık, kendine merhametli söylemler, sınırlar koyma ve destek arama gibi stratejiler kullanılabilir. Öz şefkatli bir yaklaşım, daha sağlıklı bir benlik algısı ve daha tatmin edici bir yaşam sunabilir.

Binge eating, bir kişinin kontrolsüz bir şekilde büyük miktarda yiyecek tüketmesi durumunu ifade eder. Binge eating bozukluğu, yeme nöbetleri sırasında hissedilen kontrol kaybı ve takip eden duygusal rahatsızlıklarla karakterizedir. Bu bozukluk, genellikle stres, duygusal sorunlar, diyet denemeleri veya beden algısıyla ilişkili olabilir. Binge eating bozukluğu olan kişiler genellikle kilo değişiklikleri, obezite, özgüven eksikliği ve depresyon gibi sorunlarla mücadele ederler. Tedavi seçenekleri arasında terapi (bilişsel-davranışçı terapi), beslenme danışmanlığı, destek grupları ve davranış değişikliği teknikleri yer alır. Kendine merhametli olmak, duygusal açlığı tanımak ve beslenme düzenini düzenlemek de önemlidir.

İç görü, kişinin kendi duygu, düşünce ve davranışlarını anlayabilme yeteneğidir. Bu kavram psikolojide sıkça kullanılır. İç görü sahibi olan kişiler, kendileri ve başkaları hakkında daha gerçekçi bir bakış açısı geliştirirler. İç görü, kişinin özsaygısı ve özgüveni üzerinde olumlu bir etki yaratır. İç görü sahibi olan kişiler, kendilerine ve başkalarına daha saygılı, anlayışlı ve empatik davranırlar.
İç görü, kişinin kendisini tanıması ve kabul etmesi sürecinde önemli bir rol oynar. Kişi içgörü sahibi olduğunda, kendisi hakkında daha doğru bir değerlendirme yapabilir ve kişisel gelişimine daha fazla odaklanabilir. Ayrıca, içgörü sahibi olan kişiler, ilişkilerinde daha sağlıklı bir iletişim kurarlar ve başkalarının duygularına daha duyarlı davranırlar.