Prof. Dr. M Fatih Can

Pankreas Kanserinde Bu Cerrahi Önemli

Ameliyat bölgesi ve cerrahi alan fotoğrafı paylaşma geleneğimiz yok ama bir konuya açıklık getirmek için bu resmi göstermek zorundayım.

Pankreas kanseri cerrahisinde, Whipple prosedürü gibi ameliyatlarda onkolojik diseksiyonun önemi yokmuş, önemli olan hızlıca ameliyatı yapmak ve alelacele organları çıkarmakmış gibi bir hava estirildiğini gözlemliyorum bazen.

Bu aceleci tavır, kesinlikle doğru bir yaklaşım değil.

Pankreas kanseri nedeniyle 2 ay önce portal ven rezeksiyonlu total pankreatektomi yaptığımız bir hastanın ameliyat sonu cerrahi alan görüntüsü bu. Görüldüğü üzere portal ven / SMV, çölyak trunkus, hepatik arter ve SMA üzerindeki tüm nöro-fibro-lenfatik dokular temizlenmiş ve sadece damarlar kalmış.

Doğru diseksiyon böyle olmalı. Bu sonuç, her ameliyatta elde edilmeye çalışılmalı ki hasta onkolojik anlamda fayda görsün.

Yoksa ameliyatın 3 saat mi 6 saat mi sürdüğü uzun dönem onkolojik sonuçları etkilemiyor.

Bu konuya dikkat çekmek istedim.

Whipple Ameliyatında Toplardamar İşlemleri

En sık gerçekleştirdiğimiz ameliyatlardan biri Whipple prosedürü. Bilindiği gibi genellikle pankreas başı ve safra yolu kanseri için uygulanıyor.

Biz Whipple ameliyatında belki de her iki - üç hastadan birinde damar işlemleri yapmak zorunda kalıyoruz.

Bu ameliyatta toplardamar yani portal ven - SMV çıkarılması ve rekontrüksiyonu çok kritik öneme sahip. Damar cerrahilerimizin bir çoğunda bu damar işlem görüyor. Damarın tübüler rezeksiyonu A, B, C veya D zorluk derecesinde olabiliyor. A karaciğere yakın demek, D ise bağırsak köküne. B ve C orta derece zorluk anlamında. D en zor olan çünkü bağırsak kökündeki incecik damarlara işlem yapılıyor. Başarısızlık, damarda yırtılma, kanama doğrudan hasta kaybı ile sonuçlanabilir.

Bizim toplardamar işlemlerinin yarısı C ve D kategori oluyor. Zor ve çok riskli işler bunlar.

Bu vesile ile son dönemde ameliyat ettiğimiz hastalarımız ve ailelerine geçmiş olsun dileklerimizi iletiyorum.

Bugün Laparoskopi Günü

Laparoskopik mide cerrahisi
Laparoskopik pankreas cerrahisi

İyilikle, güzellikle...

Hepatobiliyer Cerrahide Çoklu Organ Rezeksiyonları

Karaciğer, safra yolları, pankreas ve mide kanseri cerrahisinde, komşu organları tutmuş büyük tümörler nedeniyle birden fazla organın çıkarıldığı, birçok rekonstrüksiyon işleminin yapıldığı ameliyatlara "Çoklu organ rezeksiyonu" adı veriliyor.

Bu bazen pankreas, safra kesesi, safra yolları ve karaciğerin bir paket halinde çıkarıldığı "Hepatopankreatektomi" ameliyatı; bazen de mide, pankreas kuyruğu, safra kesesi, böbrek üstü bezi, ince ve kalın bağırsakların bir kısmının çıkarıldığı kompleks rezeksiyon işlemi olabiliyor.

Komplikasyon gelişmeden bu hastaları 5-10 gün içinde taburcu edebilmek önem arzediyor, çünkü bunlarda bir kez komplikasyon gelişti mi hastane süreci çok uzuyor, kemoterapi alımı çok gecikiyor hatta ölüm riski artıyor.

Son dönemde böyle çoklu organ rezeksiyonu vakalarımız üst üste geldi. Çok şükür herkesi vaktinde taburcu ettik. Bu vesile ile tedavi sürecinde büyük işleri başaran, çok güzel mesafe kat eden hastalarımız ve sevdiklerine bir kez daha geçmiş olsun dileklerimizi iletiyorum.

Karaciğer Naklinde Robot Patladı!

Karaciğer cerrahisi ve naklinde robotun kullanılması 10 yıldan fazla bir geçmişe sahip.

Karaciğer naklinde donör hepatektomi dediğimiz, hastanın bir yakınından, canlı vericiden karaciğerin yarısının alınması işlemi yüzlerce yapıldı bu yöntemle.

Hastalıklı - sirozlu karaciğerin hasta olan kişiden laparoskopik / robotik yöntemle çıkarılması ve yeni organın laparoskopi ve robotla takılması ise ilk kez üç yıl önce Güney Kore'de gerçekleşti. Bu uygulama tıp tarihinde bir devrimdi çünkü bilinen en kompleks ameliyat tümüyle robotik olarak gerçekleşmişti.

Son iki yılda Amerika, Kore ve Suudi Arabistan'da tam robotik karaciğer nakli yapan merkezler oldu. Hepsi yayımlanmış değil, ama kişisel ilişkilerle bildiğim toplam robotik karaciğer nakli sayısı dünyada sekize çıktı.

Bu, karaciğer nakli için patlama denebilecek bir sayı ve ileride karaciğer cerrahisinde laparoskopik / robotik uygulamaların hızla yaygınlaşacağının işaretini veriyor.

Çok Yaygın Karaciğer Metastazında Ne Yapmalı?

Ali Bey ve İsmail Bey, kalın bağırsak kanseri ve karaciğerin her iki lobunda çok sayıda ve büyük metastazlara sahip iki hastamızdı. O kadar ki karaciğerde normal dokudan fazla tümör dokusu vardı. Başlangıçta ikisi için de asla cerrahi düşünülmemişti. Her iki hastamız da çok uzun süre kemoterapi almışlardı. Ne zaman ki kemoterapinin ciddi yan etkileri ortaya çıkıp, yılı aşkın süredir küçülmekte olan karaciğerdeki kitleler ilaçtan fayda görmez olmuş ve yeniden büyüme eğilimine girmişti, aileler telaşla yeni bir tedavi seçeneği aramaya başladılar.

Detaylı incelemeler sonucu kemoterapiyi durdurup çok ayrıntılı bir stratejik yol haritası çizdiğimiz bu iki hastamız için önce kolon ameliyatlarını gerçekleştirdik, ardından karaciğeri büyütme teknikleriyle karaciğer ameliyatlarına hazırlandık. Bivenöz embolizasyon, iki aşamalı hepatektomi, parankim koruyucu cerrahi ve mikrodalga ablasyon yöntemlerini kombine ederek her iki hastamızda da karaciğerin etaplı küratif cerrahilerini tamamladık. Ciddi bir komplikasyon yaşamadan taburcu ettik.

Son kontrollerinde karaciğer temiz ve herhangi bir metastatik kitle görülmedi. Bu da hem bizi ve hastalarımızı, hem de aileleri ve sevenlerini mutlu etti.

Böyle hastalarda aslında tedavinin, yani kemoterapinin en başında karaciğer cerrahi stratejisini çizmek çok büyük öneme sahip. Yarı yolda işe dahil olduğumuzda doğru hamlelerle cerrahiyi planlamak çok daha zor, riskli ve nüks olasılığını artırıyor.

O nedenle hastalığın tanısı konduğu anda bir hepatobiliyer cerraha danışmak, doğru yol haritası çizilmesini sağlamak ve yol boyunca onkoloji bölümüyle birlikte cerrahın da takibinde kalmayı öneriyorum.

Her iki hastamıza da sağlık ve mutluluklar dilerim.

Uzmanlığın Ötesi: Hepatobiliyer / Pankreatobiliyer

Bu kelimeler ne anlama geliyor?

Bizim uzmanlık alanımız "HPB Cerrahisi", yani karaciğer, pankreas ve safra yolları cerrahisi bir bütün gibi görünse de yurtdışında bazı yoğun merkezlerde bu alan da ikiye bölünmüş durumda.

Nasıl bir bölünme bu?

Bazı cerrahlar sadece karaciğer - safra yolları cerrahisi yapıyor. Pankreasla ilgilenmiyor. Bunlara "Hepatobiliyer Cerrah" deniyor. Bazıları ise safra yolları ve pankreas ameliyatları yapıyor. Karaciğere dokunmuyor. Bunlara da "Pankreatobiliyer Cerrah" deniyor.

Görüldüğü gibi safra yolları ortak, karaciğer ve pankreas ayrı ilgi alanları oluyor bu durumda. Böylece cerrah tamamen spesifik tek bir alana yönelmiş, o alanda uzmanlığın da ötesinde bir master oluyor adeta.

Biz spesifik çalışmaya inanıyor, ülkemiz şartlarında karaciğer safra yolları pankreas cerrahisini bir bütün olarak görüyor ve uyguluyoruz.

Bu kapsamda son dönemde ameliyat ve taburcu ettiğimiz hastalarımız ve sevdiklerine bir kez daha geçmiş olsun dileklerimizi iletiyorum.

İyi Klinik Hemşire, Başarılı Akademisyen!

Hemşirelik mesleğinin, klinik uygulamanın içinde yeterince olmadan, doğrudan akademik yükselme şeklinde sürdürülmesini hiçbir zaman doğru bulmadım. Hemşire, hekimin en yakın çalışma arkadaşı olarak önce mesleğini klinikte veya ameliyathanede, iki eli dirseklerine kadar işin içinde, hastalara emek vererek icra etmeli, hastalıkla ilgili klinik gidişat ve sorunu kavrayıp çözüme ulaştırmayı başarabilir düzeye gelmeli.

Daha sonra akademik kariyer ve yükselme ile mesleğine Öğretim Üyesi olarak devam edebilir. Çok da güzel olur.

Dr Pervin Kurtoğlu ve Dr Emine Arıcı Parlak, doktora öğrencisi oldukları ve akademik kariyere karar verdiklerinde klinikte ve ameliyathanede birlikte çalıştığım hemşire arkadaşlarım.

Gülhane Askeri Tıp Akademisi'nde iken tez konularını birlikte belirledik. Daha sonra tezlerini büyük bir titizlikle sürdürdüler. Hoca olarak bize düşen sadece destek olmak, çalışmalarında önlerine çıkan engelleri bertaraf etmek idi. Kalan her şeyi kendileri yaptılar.

Bu genç akademisyen hemşire kardeşlerim, tezlerini uluslararası saygın tıp dergilerinde yayına dönüştürüp kariyerlerini taçlandırdılar.

Şimdi Pervin İngiltere'de, Emine ise Gülhane'de Öğretim Üyesi oldu.

Benim için mutluluk verici; başarıları daim olsun. Doçent ve Profesör olduklarını da görebilmek dileğiyle...

Silahlı Kuvvetler Mensubu Hastalarımız

Gülhane'den emekli olduk ve üzerinden 5.5 yıl geçti. Ancak Gülhane sonrası dönemimizde de asker hastalarımızın bizim alanımızla ilgili dertlerine çare olmaya devam ediyoruz.

Bu kapsamda general, subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaş ve erler dahil her rütbeden görevli veya emekli askerimizle Silahlı Kuvvetlerimizin sivil personellerini ameliyat ve tedavi ettik ediyoruz.

Son bir ayda tanı ve tedavi sürecini birlikte yürüttüğümüz iki askerimiz var:

Emekli Korgeneral Rasim Paşamız pankreas hastalığı, Astsubay Fatih kardeşimiz kolon ve karaciğer hastalığı nedeniyle misafirimiz oldu.

Her iki hastamıza da bundan sonraki yaşamlarında daha sağlıklı bir gelecek diliyorum.

Bu Ekiple Her Ameliyat Kolay!

Bayındır Söğütözü Hastanesi Ameliyathane Cerrahi - Anestezi Personeli

Son 2.5 yılda yüzlerce zorlu, kimileri başka yerlerde ameliyatı çok riskli bulunan HPB Cerrahisi vakasına maruz kaldılar. Bu ameliyatlarda portal ven, SMV, SMA, hepatik arter, kava ve aorta olmak üzere kompleks damar işleminin her türlüsünü, zorluklarını ve püf noktalarını deneyimlediler, yaşadılar.

Artık onlar üst düzeyde, premium-class bir laparoskopik / açık HPB cerrahisi ekibi.
..Ve onlarla şimdi her ameliyat kolay!

Vicdanlı yüreğiniz, güler yüzünüz ve emekleriniz için hastalarımız adına teşekkürler! 💙

Karaciğer Cerrahisi-Nakli Tümüyle Değişecek!

Çok uzun yıllardır üzerinde çalışılan, karaciğer naklinde devrim niteliğinde bir dönüşüm sonunda gerçekleşti.

İlk kez genetiği değiştirilmiş domuzdan alınan karaciğer, ileri karaciğer kanserli bir hastaya nakledildi.

Daha önce genetik modifikasyon yapılan domuzdan alınan böbrek önce bir kadavraya (beyin ölümü gerçekleşmiş), sonra hasta insana nakledilmişti.

Ardından bu kez domuzdan kadavraya karaciğer nakli yapıldı ve karaciğer fonksiyon gösterdi. Bu çok büyük bir gelişmeydi.

Son olarak bundan 19 gün önce Çin'de, genetiği değiştirilmiş ve böylece organ reddi ihtimali azaltılmış domuzdan alınan karaciğer, tümörlü karaciğeri (yaklaşık %80'i) çıkarılmış bir hastaya nakledildi. Şu anda karaciğer safra üretiyor ve domuz albumini dahil protein üretiyor. Yani normal şekilde çalışıyor. Organ reddi gelişmedi.

Bu tekniğin geliştirilmesi durumunda canlı vericiden karaciğer nakli tüm dünyada sona erebilir.

Yani insanlar hasta bir yakınına karaciğerinin yarısını vermek zorunda kalmayacak. Ayrıca ameliyat sonrası karaciğer yetmezliği sorunu da tarih olabilir.

Bu arada nakil yapılan Çin'li hasta halen yaşıyor ve biz de gelişmeleri heyecanla takip ediyoruz.

Bu Paylaşımda Kimler Var?

İnsanlar hastalarımızı ve ne ameliyatları olduklarını, ameliyat sonrası sürecin nasıl geçtiğini çok merak ediyorlar.

Buradaki fotoğraflar, yaklaşık 1-2 ay önce ameliyat ettiğimiz, ancak paylaşmaya fırsat bulamadığımız hastalarımızın fotoğrafları.

Bunlardan dört hastamız pankreas ile ilişkili (Whipple, damar rezeksiyonlu total pankreatektomi, distal pankreatektomi ve lokal nüks) ameliyatı oldu. Üç hastamız karaciğer/safra yolu cerrahisi (birinde kolon rezeksiyonu ve birinde ablasyonla birlikte) geçirdi. Bir hastamıza izole duodenum rezeksiyonu yaptık. Bir hastamız radikal total gastrektomi, bir hastamıza da palyatif gastroenterostomi + hepatikojejunostomi yaptık.

Tüm hastalarımızı taburcu ettik. Altı hastamız şu anda kemoterapi alıyor. Diğerleri tedavisiz evlerinde.

Hepsine bir kez daha geçmiş olsun dileklerimizi iletiyorum.

Güney Afrika'da Dünya HPB Kongresi 2024!

Geçtiğimiz hafta Güney Afrika Cape Town'da "Dünya Karaciğer Safra Yolları Pankreas Cerrahisi Kongresi" ndeydik.

Tüm dünyadan konuyla ilgili 2000'den fazla katılımcı ile güzel bir kongre oldu. Ülkemizden de dernek başkanımız, başkan yardımcımız ve sekreterimiz de dahil olmak üzere dokuz arkadaşımız kongreye katıldı.

İşin bilimsel yönü ayrı; ama çeşitli ülkelerden uzun süredir görmediğimiz arkadaşlarımızı, meslektaşlarımızı, hocalarımızı gördük, hasret giderdik, sohbet ettik; yani Kongre'nin sosyal yönü de bizim için çok keyifli güzel geçti.

İşte o arkadaş ve meslektaşlarımızdan buradaki bazıları:

HPB cerrahisinin babalarından, Klatskin tümörü sınıflamasına adını veren, kıymetli hocamız Prof Henri Bismuth, Japonya'dan Prof Itaru Endo, İspanya'dan Prof Benedetto Lelpo, Hollanda'dan Prof Groot Koerkamp, Avustralya'dan Mr Nezor Houli, Rusya'dan Prof Igor Khatkov, Japonya'dan Prof Go Wakabayashi, İtalya'dan Dr Gaya Spolverato, Macaristan'dan Prof Attila Szijarto ve Prof Oszkar Hahn, Rusya'dan Dr Mikhail Efanov ve İspanya'dan Prof Alejandro Serrablo.

Başka toplantılarda görüşmek üzere arkadaşlarımızla vedalaşıp kongreyi tamamladık ve ülkemize döndük.

Bursa'da Pankreas Cerrahisi Konuştuk

Gastroenteroloji Cerrahisi Derneği, S.B.Ü. Bursa Tıp Fakültesi ve Bursa Şehir Hastanesi'nce ortaklaşa düzenlenen İlkbahar Sempozyumu'nda enine boyuna pankreas hastalıkları ve cerrahisini konuştuk.

Bizim de Laparoskopik Whipple üzerine bir konuşma yaptığımız toplantıda çok güzel oturumlar oldu, yüzlerce meslektaşımız ilgi gösterdi, katılımcılar salona sığmadı, akşam son saatlere kadar ilgiyle tüm konuşma ve tartışmaları takip ettiler.

Sempozyuma davetleri ve harika organizasyon için Gastroenteroloji Cerrahisi Derneği Başkanı Prof Dr Birol Bostancı ve Bursa Tıp Fakültesi Genel Cerrahi A.D. Başkanı Doç Dr. Mehmet Akif Üstüner'e teşekkürlerimi sunuyorum.

British Journal of Surgery'de Çalışmamız Yayımlandı!

Dünyanın en prestijli cerrahi dergilerinin başında gelen, 9.6 impakt faktörlü British Journal of Surgery'nin Nisan 2024 sayısında yeni bir bilimsel makalemiz basıldı.

Sol taraflı pankreatik rezeksiyonlarda dünyada terminoloji karmaşası vardı. Bu kaosu ortadan kaldırmak ve tek geçerli bir terminolojiyi tanımlayabilmek için 4 kategorili bir rezeksiyon tanımlaması yaptık. Buna damar işlemi, laparoskopi veya robot kullanımı, çoklu organ çıkarılması gibi değişkenler var veya yok şeklinde eklendi.

Alternatif tanımlar geliştirilerek dünyadan 80 pankreas cerrahının oylarına sunuldu.

Böylece konuyla ilgili dünyanın en kapsamlı terminoloji çalışması tamamlandı.

Emeği geçen tüm meslektaşlarımı yürekten kutluyorum.