Dr.Burak Pakoz

Beyin damar aterosklerozu, beyin damarlarının iç yüzeyinde yağ ve kolesterol birikmesi sonucu damar duvarlarının kalınlaşması ve daralmasıdır. Bu durum, beyin dokusuna yeterli kan akışını engelleyebilir ve inme riskini artırabilir.

Beyin damar aterosklerozu genellikle yüksek kolestrol, hipertansiyon, sigara içme, diyabet ve hareketsiz yaşam tarzı gibi faktörlerle ilişkilendirilir. Bu risk faktörlerini kontrol altına almak, beyin damar aterosklerozu riskini azaltabilir.

Tedavi genellikle yaşam tarzı değişikliklerini içerir, bunlar arasında sağlıklı beslenme, egzersiz yapma, sigara içmeme ve düzenli doktor kontrolü yer alır. Ayrıca, ilaç tedavisi veya cerrahi müdahale de gerekebilir.

Senkop, bilinç kaybı ve bayılma ile karakterize olan bir durumdur. Beyne yeterli oksijen gitmediğinde ya da şeker düştüğünde ortaya çıkabilir ve genellikle kısa süreli bir bilinç kaybıyla sonuçlanır. Senkop birçok farklı nedenle ilişkilendirilebilir, bunlar arasında düşük kan basıncı, kalp ritim bozuklukları, anemi, kalp hastalığı, şeker hastalığı, kan şekeri düşüklüğü ve nörolojik bozukluklar yer alabilir.

Senkop durumunda, temel nedenin belirlenmesi ve tedavi edilmesi önemlidir. Tedavi, altta yatan nedenlere bağlı olarak değişebilir. Örneğin, düşük kan basıncı durumunda sıvı ve tuz alımı artırılabilir veya kalp problemleri için ilaç tedavisi uygulanabilir.

Beyin sisi, zihinsel kapasitenin geçici olarak azalmasıyla kendini gösteren bir durumdur ve çeşitli faktörlerle ilişkilendirilir. Beyin sisi belirtileri genellikle kişinin zihinsel olarak 'bulanık' hissetmesiyle başlar. Bu bulanıklık, kafa karışıklığı, hafıza problemleri, konsantrasyon bozukluğu, öğrenme güçlüğü ve çoklu iş yapma konusunda zorluklar gibi belirtilerle birlikte ortaya çıkar.

Beyin sisi genellikle stres, uyku eksikliği, yetersiz egzersiz, kötü beslenme, uzun süre hareketsiz kalma gibi faktörlerden kaynaklanır. Ayrıca, COVID-19 gibi enfeksiyonlar ve menopoz gibi hormonal değişiklikler de beyin sisi ile ilişkilendirilebilir.

Beyin sisi belirtileri arasında kişinin zihinsel olarak 'bulanık' hissetmesi, kafa karışıklığı, hafıza problemleri, konsantrasyon bozukluğu, yeni bir şey öğrenmede gecikme ve çoklu iş yapma konusunda zorluklar yer alır. Ayrıca, kendini ifade etmek için doğru kelimelerin bulunamaması da beyin sisi belirtileri arasındadır.

Karotis stenozu, karotis arterlerin daralması veya tıkanması sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Karotis arterler, beyne kan taşıyan ana damarlardır ve daralması beyne yeterli oksijen ve besin maddesi gitmemesine neden olabilir. Bu durum, inme riskini artırabilir.

Karotis stenozu genellikle ateroskleroz adı verilen damar sertliği ve plak oluşumuyla ilişkilidir. Sigara içme, yüksek tansiyon, yüksek kolestrol, obezite ve diyabet gibi faktörler karotis stenozu riskini artırabilir.

Tedavi genellikle darlığın şiddetine bağlıdır. Hafif darlıklarda, yaşam tarzı değişiklikleri ve ilaçlarla kontrol altına alınabilir. Ancak, darlık ciddi ise cerrahi müdahale ya da stent gerekebilir.

B12 vitamini, sinir sistemi fonksiyonu, kan hücreleri üretimi ve DNA sentezi için gereklidir.
B12 eksikliği, yetersiz beslenme, sindirim sorunları, pernisiyöz anemi veya ilaç kullanımı gibi çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir.

Belirtileri arasında yorgunluk, halsizlik, soluk cilt, sinirlilik, unutkanlık ve denge bozuklukları yer alabilir. B12 eksikliği olan kişiler, vitamin takviyeleri veya B12 enjeksiyonları ile tedavi edilebilir.

Beslenme alışkanlıklarını iyileştirmek ve B12 açısından zengin gıdaları dahil etmek de önemlidir.

Gündüz aşırı uykulu olmak, kişinin gündüz saatlerinde sürekli uyku isteği veya uyuklama eğiliminde olması durumunu ifade eder.
Bu durum, uyku apnesi, narkolepsi, uyku dengesizliği ve psikiyatrik bozukluklar gibi çeşitli sağlık sorunlarının bir belirtisi olabilir.
Günlük aktiviteleri ve iş performansını olumsuz etkileyebilir, trafik kazalarına yol açabilir ve yaşam kalitesini düşürebilir.

Gündüz uykulu olan kişilerin uyku düzenini ve yaşam tarzını gözden geçirmeleri, uygun tedavi seçeneklerini araştırmaları ve bir hekime danışmaları önemlidir.

Multipl skleroz (MS), merkezi sinir sisteminin bağışıklık sistemi tarafından hedef alındığı bir otoimmün hastalıktır.
MS, sinir liflerini ve miyelin adı verilen koruyucu kaplamayı etkileyerek iletiyi engeller ve vücutta çeşitli belirtilere neden olur.

Bu belirtiler arasında görme kaybı, duyu kaybı, koordinasyon bozuklukları, yorgunluk ve kas zayıflığı sayılabilir.
MS'in nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik ve çevresel faktörlerin etkileşimi rol oynayabilir.

MS tedavisi, semptomların yönetimi ve hastalığın ilerlemesinin yavaşlatılması için ilaçlar, rehabilitasyon ve destek tedavilerini içerir.

Küme baş ağrısı, şiddetli ve ani baş ağrılarıyla karakterize edilen bir tür baş ağrısıdır. Bu ağrılar genellikle göz çevresinde, şakaklarda veya alında tek taraflı olarak hissedilir ve sıklıkla gece veya erken sabah saatlerinde ortaya çıkar.

Ağrılarla birlikte gözde kızarıklık, burun tıkanıklığı, göz yaşarması ve terleme gibi belirtiler de görülebilir. Küme baş ağrısı, yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir ve günlük aktiviteleri olumsuz yönde etkileyebilir.

Tedavi seçenekleri arasında ilaçlar, oksijen tedavisi ve sinir blokajları yer alabilir.

Küme baş ağrısı olan bireylerin uygun tedavi ve destek alması önemlidir.

Hemipleji, vücudun bir yarısında (genellikle kol, bacak ve yüzde) kontrol kaybı veya kas güçsüzlüğü yaşandığı bir durumdur. Genellikle beynin bir yarısındaki hasar nedeniyle ortaya çıkar ve bu da vücudun diğer yarısındaki işlevlerin etkilenmesine neden olabilir.

En yaygın nedenlerden biri inmedir. İnme, beynin bir bölgesine kan akışının kesilmesi veya beyin dokusunun bir bölgesinin hasar görmesi sonucunda oluşabilir.
Bunun sonucunda, beynin etkilenen tarafındaki kas kontrolü kaybolabilir ve kişi vücudunun bir tarafını hareket ettiremeyebilir.
Daha nadir olarak da multipl skleroz, tümörler gibi başka nörolojik hastalıklar da neden olabilir.

Hemipleji, kişinin günlük yaşamını büyük ölçüde etkileyebilir. Kol ve bacaklardaki kas güçsüzlüğü, yürüme, denge ve günlük aktiviteleri gerçekleştirme yeteneğini zorlaştırabilir. Ayrıca, konuşma ve yutma gibi fonksiyonlar da etkilenebilir.

Hipoestezi, kişinin dokunma, basınç, sıcaklık veya diğer duyusal uyarıcılara az duyarlılık veya hissizlik yaşadığı bir durumdur. Bu durum, sinir sistemindeki bir sorun nedeniyle oluşabilir ve kişinin normal duyu algısını etkiler.

Hipoestezi, genellikle bir yaralanma, sinir hasarı, sinir sıkışması veya nörolojik bir bozukluk sonucu ortaya çıkar. Örneğin, diyabet, periferik nöropatiye (sinir hasarı) neden olarak hipoesteziye yol açabilir. Ayrıca, omurilik yaralanmaları, inme, multipl skleroz gibi durumlar da duyusal bozukluklara neden olabilir.

Hipoestezi genellikle uyuşukluk, karıncalanma veya dokunma hissinde azalma olarak tanımlanır. Bu durum, kişinin günlük aktivitelerini ve yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyebilir. Özellikle yaralanma riskini artırabilir ve kişinin kendini tehlikeli durumlardan korumasını zorlaştırabilir.

Tedavi, hipoestezinin altında yatan temel nedenin belirlenmesine bağlıdır. Nörolojik muayene, görüntüleme testleri ve duyu testleri yaparak tanı konulabilir ve tedavi planı oluşturulabilir.

Kas erimesi, tıp literatüründe "kas atrofisi" olarak da adlandırılan, kas dokusunun küçülmesi veya zayıflaması durumudur. Bu durum, kas hücrelerinin boyutunun azalması veya kas liflerinin azalması sonucu oluşur.

Nedenleri:

Hareketsizlik, kasların kullanılmaması ve atrofiye uğraması için ana nedenlerden biridir. Uzun süreli yatak istirahati veya immobilizasyon durumlarında kaslar hızla zayıflayabilir.
Parkinson hastalığı, ALS (Amyotrofik lateral skleroz), multiple skleroz gibi nörolojik hastalıklar, kaslarda zayıflamaya neden olabilir.
Miyozitler, distrofiler gibi doğrudan kası etkileyen hastalıklar kas erimesine yol açabilir.
Yetersiz protein alımı veya kronik hastalıklarla ilişkili beslenme bozuklukları kas erimesine neden olabilir.
Yaşlanma sürecinde kas kütlesi ve gücü azalabilir.

Kas erimesinin belirgin semptomlarından biri kas zayıflığıdır. Kişi, normal aktiviteleri yaparken bile güçsüzlük hissedebilir.
Özellikle uzun süre hareketsiz kalan veya yetersiz beslenen kişilerde kaslar belirgin şekilde küçülebilir.
Kas erimesi, vücutta dengeyi sağlayan kasların zayıflamasına neden olabilir, bu da denge problemlerine yol açabilir.

Somatosensöriyel uyandırılmış potansiyeller, sinir sisteminin somatosensöriyel yollarını incelemek için kullanılan bir nörofizyolojik test yöntemidir. Bu test, vücudun çeşitli bölgelerinden gelen duyusal uyarılara yanıt olarak beyindeki elektriksel aktiviteyi kaydeder. SEP testi, sinir sisteminin belirli bir bölümünün işlevselliğini değerlendirmek için kullanılır.

SEP testi sırasında, vücudun belirli bir noktasına uyaranlar uygulanır, bu genellikle hafif elektriksel uyarıcılar veya dokunma uyarıcılarıdır. Bu uyarıcılar, sinir liflerini aktive eder ve bu aktivite beyindeki somatosensöriyel kortekse iletilecek olan sinyalleri oluşturur. Bu sinyaller, elektrotlar aracılığıyla kaydedilir ve analiz edilir.

SEP testi, sinir sıkışması, sinir hasarı, spinal kord yaralanmaları, multipl skleroz gibi durumların teşhisinde ve izlenmesinde kullanılır. Ayrıca, cerrahi müdahalelerin sinir fonksiyonlarını etkileyip etkilemediğini değerlendirmek için de kullanılabilir.

Elektromiyografi (EMG), kas aktivitesini ölçmek için kullanılan bir tıbbi testtir. Bu test, kasların elektriksel aktivitesini kaydederek sinir sistemi bozukluklarını veya kas hastalıklarını teşhis etmeye yardımcı olur. EMG, sinir iletim hızını ve kasın yanıtını değerlendirmek için de kullanılabilir.

EMG testi sırasında, ince bir iğne kaslara yerleştirilir ve kasın elektriksel aktivitesi ölçülür. Bu aktivite, sinirlerin kaslara sinyal gönderdiği zaman kaydedilir. EMG testi, kas zayıflığı, sinir hasarı, kas hastalıkları, sinir sıkışması ve diğer nöromüsküler bozuklukların teşhisinde kullanılabilir.

Test sonuçları, bir kişinin kas ve sinir fonksiyonlarını değerlendirmek için kullanılır ve uygun tedavi planının belirlenmesine yardımcı olur.

Çift görme, tek bir nesnenin iki farklı yerde görülmesi durumudur. Bu durum, gözlerin normal koordinasyonunu kaybettiğinde veya gözler arasındaki uyumsuzluk olduğunda ortaya çıkar. Çift görme, birçok farklı nedenle ilişkilendirilebilir ve genellikle ciddi bir tıbbi durumun belirtisi olabilir.

Çift görme, gözlerin kaslarının yetersiz koordinasyonu sonucunda ortaya çıkabilir. Bu durum, göz kaslarının felci, zayıflığı veya sinir sistemi bozuklukları gibi durumlarla ilişkilendirilebilir. Ayrıca, göz tümörleri, travma, inme veya nörolojik hastalıklar gibi altta yatan sağlık sorunları da çift görme ile ilişkilendirilebilir.

Tedavi, çift görmenin altında yatan nedenlere bağlı olarak değişir. Öncelikle, nedenin tespit edilmesi gerekir.

Trigeminal nevralji, yüzdeki trigeminal sinirin anormal bir şekilde tetiklenmesi sonucu ortaya çıkan şiddetli, keskin ağrı ile karakterize edilen bir durumdur. Bu ağrılar genellikle yüzün bir tarafında hissedilir ve genellikle yanıcı, elektrik çarpması gibi tarif edilir.

Trigeminal nevraljinin nedeni genellikle trigeminal sinirin köklerinin sıkışması veya tahriş olmasıdır. Bu durum, kan damarları veya çevredeki yapılar tarafından sinire baskı yapılması sonucu ortaya çıkar. Bazı durumlarda, trigeminal nevralji, travma, tümörler veya multiple skleroz gibi altta yatan nedenlerden kaynaklanabilir.

Trigeminal nevralji tedavisi, ağrıyı azaltmaya yöneliktir. İlaçlar, sinir blokajları, cerrahi ve bazı durumlarda nöromodülasyon gibi yöntemler kullanılabilir. Tedavi seçimi, hastanın semptomlarına, altta yatan nedenlere ve genel sağlık durumuna bağlı olarak belirlenir.

Felç, beyin ve ya omurilikteki bir hasar nedeniyle vücudun belirli bir kısmının hareket ve ya duyu kaybı yaşaması durumudur. Genellikle bir taraftaki vücut fonksiyonlarını etkiler ve hastanın günlük yaşamını önemli ölçüde etkileyebilir.

İnme sonucunda ortaya çıkabilir. İnme, bir kan damarının tıkanması veya yırtılması nedeniyle beyne yeterince oksijen gitmemesi sonucu oluşan bir durumdur. Bununla birlikte, travma, enfeksiyonlar veya nörolojik hastalıklar gibi diğer durumlar da felce neden olabilir.

Uykusuzluk, kişinin düzenli olarak yeterince uyuyamama durumunu ifade eder. Bu sorun, genellikle stres, anksiyete, depresyon, fiziksel rahatsızlıklar veya yaşam tarzı faktörleriyle ilişkilidir.
Uykusuzluk, günlük yaşam üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir ve uzun vadede sağlık sorunlarına neden olabilir.
Tedavide, altta yatan nedenlerin belirlenmesi ve uygun stratejilerin benimsemesi önemlidir.

Baş dönmesi, çevresel dönme hissi veya denge kaybıyla karakterize edilen bir durumdur. Vestibüler sistemin veya iç kulağın bozulması, migren, düşük kan basıncı, iç kulak iltihapları veya anksiyete gibi bir dizi neden baş dönmesine yol açabilir. Baş dönmesi, yaşam kalitesini düşürebilir ve günlük aktiviteleri olumsuz etkileyebilir.

Baş dönmesi, genellikle başın aniden hareket etmesi, uzun süre ayakta durma, hızlı kalkma gibi durumlarda ortaya çıkabilir. Altında yatan nedenin belirlenmesi için bir doktora başvurmak önemlidir. Tedavi, baş dönmesine neden olan temel probleme yönelik planlanır.

Huzursuz bacak sendromu (RLS), genellikle bacaklarda, özellikle dinlendiğinizde veya uyku sırasında ortaya çıkan rahatsız edici bir duygu ile karakterizedir. RLS'nin semptomları genellikle akşamları ve geceleri daha belirgindir ve bu durum genellikle uykusuzluğa neden olur. Hastalar, bacaklarında rahatsızlık hissi, karıncalanma, yanma veya hareket etme ihtiyacı gibi belirtileri yaşarlar.

Huzursuz bacak sendromu genellikle genetik faktörlere bağlı olarak ortaya çıkabilir, ancak hamilelik, demir eksikliği, böbrek hastalıkları gibi diğer durumlar da RLS'yi tetikleyebilir. Tedavi genellikle semptomları hafifletmeyi amaçlar ve ilaçlar, yaşam tarzı değişiklikleri ve demir takviyeleri gibi yöntemleri içerebilir.

Migren botoksu, migren baş ağrılarını hafifletmek veya önlemek amacıyla kullanılan bir tedavi yöntemidir. Bu yöntemde, botulinum toksini adlı bir proteini içeren enjeksiyonlar, başın belirli bölgelerine uygulanır. Bu enjeksiyonların, migrenin neden olduğu baş ağrısının şiddetini azaltarak ve atakları sıklığını düşürerek hastalar üzerinde olumlu bir etki yaratma potansiyeli bulunmaktadır.

Botulinum toksini, kasların çalışmasını geçici olarak durdurarak sinir uyarılarını engeller, bu da migrenin tetikleyici faktörlerinden biri olan kas spazmlarını azaltabilir.

Tremor, vücudun istemsiz olarak sallanma veya titreme hareketleri sergilemesini ifade eden bir terimdir.
Genellikle ellerde, kollarda, başta veya bacaklarda meydana gelen bu titremeler, çeşitli nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilir.
Parkinson hastalığı, stres, anksiyete, ilaç yan etkileri ve bazı metabolik bozukluklar tremorun altında yatan sebepler arasında yer alır. Titreme, genellikle yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir ve tedavi gerektirir.

Polinöropati, periferik sinir sisteminde meydana gelen hasar veya bozuklukları ifade eden bir terimdir. Bu durum, genellikle ellerde ve ayaklarda karıncalanma, uyuşma, güçsüzlük gibi semptomlara neden olabilir. Diyabet, alkol kullanımı, bazı toksinlere maruz kalma ve genetik faktörler polinöropatiye yol açabilir.
Tanı ve tedavi sürecinde, altta yatan nedenin belirlenmesi önemlidir.

Uyku apnesi, uyku sırasında solunumun tekrarlayan durması ve başlaması durumudur. Bu durum genellikle horlama, gün içinde aşırı uyku hali ve dikkat eksikliği gibi semptomlara neden olabilir. Uyku apnesi, obstrüktif uyku apnesi (OUA) ve merkezi uyku apnesi (MUA) olmak üzere iki ana tipe ayrılır.

🌟Uyku apnesi, genellikle üst solunum yolunda tıkanıklık veya daralma nedeniyle oluşur. Merkezi uyku apnesi ise beyin ve kaslar arasındaki iletişimde bir bozukluktan kaynaklanır. Her iki tip de uyku düzenini bozar, uyku kalitesini düşürür ve ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir.

🌟Tedavide pozitif havayolu basınç (PAP) cihazları, ağız içi apareyler, yaşam tarzı değişiklikleri ve gerekli görülürse cerrahi seçenekler kullanılabilir. Uyku apnesi, tedavi edilmediğinde hipertansiyon, kalp hastalıkları, şeker hastalığı ve diğer sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu nedenle, uyku apnesi şüphesi olan bireylerin bir uzmana başvurması ve gerekirse uyku testi yapılması önemlidir.

Demans, bilişsel fonksiyonlarda sürekli bir düşüşle karakterize edilen bir durumdur. Bellek kaybı, düşünce süreçlerinde zorlanma, karar verme yeteneğinde azalma ve kişilik değişiklikleri gibi belirtilerle kendini gösterir.
🌟Alzheimer hastalığı, vasküler demans gibi farklı tipleri vardır. Demans genellikle ilerleyicidir ve yaşlı bireyleri etkileyebilir.

🌟Demansın tedavisi çoğunlukla semptomları yönetmeyi amaçlar. İlaçlar, bilişsel terapiler ve yaşam tarzı değişiklikleri bu yönetimde kullanılabilir. Ayrıca, hasta ve bakıcılarına destek ve eğitim sağlamak da önemlidir.

Migren, tekrarlayan baş ağrıları, mide bulantısı, kusma ve ışığa duyarlılık gibi semptomlarla karakterize edilen bir baş ağrısı tipidir.
🌟Genellikle tek taraflı baş ağrısı, aura olarak adlandırılan belirli semptomlarla birlikte gelebilir. Migren atağı sırasında günlük aktiviteleri sürdürmek zor olabilir ve yaşam kalitesini etkileyebilir.

🌟Migren tedavisinde ağrı kesiciler, migren önleyici ilaçlar ve yaşam tarzı değişiklikleri önerilebilir. Hastanın tetikleyici faktörleri tanıması ve bu faktörlerden kaçınması da tedavide önemli bir adımdır. Migren, bireye özel bir tedavi planı gerektiren bir durumdur.

Epilepsi, beyin hücrelerinin anormal bir şekilde ateşlenmesi sonucu nöbetlere neden olan bir nörolojik bozukluktur.
🌟Her yaşta ortaya çıkabilen bu durum, genetik faktörler, beyin hasarı, enfeksiyonlar veya metabolik bozukluklar gibi çeşitli sebeplerle tetiklenebilir. Epilepsi, bireyin günlük yaşamını etkileyebilecek farklı şiddet ve tiplerde nöbetlere sebep olabilir.

🌟Tedavide antiepileptik ilaçlar kullanılabilir. Ayrıca, yaşam tarzı değişiklikleri, stres yönetimi ve düzenli uyku gibi faktörlerin de yönetimi önemli rol oynar. Epilepsi hastaları, bir hekim tarafından düzenli olarak takip edilmelidir.

Beyin damar hastalıkları, inme ve beyin kanamaları gibi ciddi sorunlara yol açabilir. Bu tür hastalıkları önlemek ve riskleri azaltmak için sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek önemlidir. Düzenli egzersiz yapmak, dengeli beslenmek, tansiyonu kontrol altında tutmak ve sigara içmemek, beyin damar hastalıklarının riskini azaltmada yardımcı olabilir. Ayrıca, düzenli sağlık kontrolleri ve doktor tavsiyelerine uymak da önemlidir.