Op. Dr. Sinem YİĞİT UĞUR

VARİS İLAÇLARI NE İŞE YARAR?
Varis, toplardamar duvarının hastalanması ve kapakçıklarda yetmezlik oluşması durumudur. Bacaklardaki toplardamarlarda kan göllenmekte ve ağrı, kramp, şişlik, varis ülseri gibi şikayetlere neden olmaktadır. Varis ilaçları varisi tedavi etmez. Hasarlanmaya başlamış, gevşemiş damar duvarının gerginleşmesini sağlayarak duvar hasarının devamını engeller. Doku dayanıklılığını arttırarak, ağrı, şişlik, kramp gibi şikayetleri azaltır. Varis ilaçları mutlaka kalp ve damar cerrahisi uzmanları tarafından uygun görüldüğü şekilde kullanılmalıdır.

VARİS ÜLSERİ TEDAVİSİNDE PRP!
PRP (Platelet Rich Plasma) yani trombosit yönünden zenginleştirilmiş plazma uygulaması, kişiden alınan çok az miktarda kanın santrifüj işlemi sonrası ayrıştırılan plazmanın varis ülseri olan bölgeye enjekte edilmesidir. Bu sayede o bölgedeki büyüme faktörleri uyarılmakta, cilt altı ve cilt dokusu hızla yenilenerek yara çok daha hızlı bir şekilde kapanmaktadır. Varis ülseri teadvisi; öncelikle varis tedavisi ve buna paralel olarak PRP, yara bakımı gibi lokal tedavi yöntemlerinin beraber uygulanması ile mümkündür.

HANGİ HASTAYA HANGİ VARİS TEDAVİ YÖNTEMİ UYGUNDUR?
Varis hastalığında, hastalarımızın şikayetlerini ve hikayesini dinledikten sonra bel, karın, kasık ve bacak bölgeleri detaylı muayene edilmelidir. Sonrasında doppler ultrasonografi ile detaylı değerlendirilerek damar haritası çıkartılmalıdır. Daha sonra hastamızın sahip olduğu ek hastalıklar (yüksek tansiyon, şeker, troid hastalıkları, böbrek, karaciğer, kalp yetmezliği vb gibi) değerlendirilmelidir. Hastalarımızın aşırı kilolu, aşırı zayıf olması, varisli damarın genişliği, dizaltı, dizüstü, diz arkası, karın içi gibi bulunduğu bölgeye uygulanacak, tedavi yönteminin seçiminde önemli parametrelerdir. Burada hastalarımızın gerçekten varis konusunda tecrübeli uzman kalp damar cerrahlarına başvurduklarında, kendilerine en uygun tedavi yöntemine de rahatlıkla kavuşmuş olurlar.

VARİS TEKRAR EDER Mİ?
Varis, yani bacaklardaki toplardamar duvarının veya kapakçığının yetmezliği durumu olup toplardamarda kan göllenmesi sonucu çoğunlukla variköz pakeler ile seyreden bir hastalıktır. Eskiden uygulanan açık ameliyat yöntemi ile varisli damarın çıkarılması ya da günümüzde uygulanan kateter yardımı ile varisli damarın radyofrekans, lazer, skleroterapi, yapıştırıcı (glue) gibi yöntemlerle yok edilmesi sonucu uygulama yapılan varisli damar zarar görür ve yok olur. Bu damarda tekrar varis oluşmaz. Ancak bacaklarda yer alan diğer toplardamarlar zamanla hasarlanarak variköz pakeler oluşturabilir. Burada önemli olan kişinin yaşam tarzını sağlıklı olmak yönünde devam ettirmesi ve ameliyat sonrasında bile doktoruna düzenli kontrollerini yaptırmasıdır.

KANSER BACAK ŞİŞLİĞİ YAPAR MI?
Kanser hücrelerinden salınan kimyasal maddeler kanın akışkanlığını bozarak pıhtı oluşmasına neden olur. Özellikle tek bacakta aniden başlayan şişlik, kızarıklık, ağrı ile kendini gösterir. Derin Ven Trombozu dediğimiz derin toplardamarda pıhtı oluşması ya da Tromboflebit olarak adlandırdığımız pıhtı ve iltihaplanmanın bir arada olduğu durumlar ortaya çıkabilir. Ayrıca kanser tedavisinde uygulanan kemoterapi, radyoterapide damar duvarında hasar oluşturarak tıkanıklığa neden olabilir. Bu durumda hiç vakit kaybetmeden kalp ve damar cerrahına başvurmaları gerekmektedir.

VARİS BEL AĞRISI YAPAR MI?
Karın içindeki toplardamarlarda tıkanıklık, bası oluşması durumunda bacaklarda varis oluştuğu gibi karın çevresi, bel bölgesindeki toplardamarlar da genişler ve içlerinde biriken kan nedeniyle karın içinde dolgunluk, ağrı, bel ağrısı, cinsel ilişki sırasında ağrı, idrardan kan gelmesi gibi şikayetlere neden olur. May Turner Sendromu, Nutcracker Sendromu gibi isimler verdiğimiz bu durumun tanı ve tedavisi mümkün olup hastalarımızın tecrübeli kalp ve damar cerrahlarına başvurmaları yeterli olacaktır.

TRAVMA SONRASI VARİS
Trafik kazası, deprem, bacakta ve kalçada kemik kırıkları gibi ortopedik travmalar ve bunlarla ilgili cerrahi girişimler sonucu; o bölgedeki toplardamarların yaralanması, bası altında kalması, pıhtı nedeniyle tıkanması sonucu venöz yetmezlik gelişmekte, bacakta şişlik, ağrı, kramp ve variköz pakeler oluşmaktadır. Bu durumda en kısa sürede Kalp ve Damar Cerrahı tarafından hasta değerlendirilmeli ve doppler ultrason, BT Venografi gibi gerekli tetkikler yapılarak tanı konup, tedaviye başlanmalıdır.

VARİS TEDAVİSİNDE MÜKEMMEL SONUÇ KOMBİNE UYGULAMALAR İLE MÜMKÜN
Varis dediğimizde, geniş çaplı büyük toplardamarlardan ince kılcal damarlara kadar çok geniş bir yelpazeden bahsetmekteyiz. Tedavide ana prensip; yetmezlikte olan büyük toplardamardan başlayarak sırasıyla orta, küçük ve ince kılcal damarların tedavi edilmesidir. Burada tedavi başarısını etkileyen diğer faktör, ameliyatsız tedavi yöntemlerinin birbiri ile kombine edilerek art arda uygulanmasıdır. Endovenöz lazer, radyofrekans, yapıştırıcı yöntemleri ile büyük damarın tedavisinin ardından; köpük skleroterapi, dermal lazer ve radyofrekansın uygun şekilde kombine uygulanması mükemmel sonuca ulaşmamızı sağlamaktadır.

VARİS TEDAVİSİNDE ENDOVENÖZ LAZER ABLASYON (EVLA)
EVLA tedavisi, varis tedavisinde son 10 yıldır güvenle kullanılan etkin ve pratik ameliyatsız tedavi yöntemidir. Bir lazer jeneratörü ile oluşturulan enerjinin fiberoptik kateter yardımıyla varisli toplardamar içerisine iletilmesi ve damar duvarında oluşan ısı ile damarın büzülerek kapanması esasına dayanır. İşlem sırasında lokal anestezi kullanılmaktadır. Ağrı, renk değişikliği gibi yan etkiler görülmemekte ve hastalarımız aynı gün evlerine giderek günlük hayatlarına devam edebilmektedirler. Tecrübeli kalp ve damar cerrahı tarafından uygulandığında EVLA son derece etkili ve pratik bir varis tedavi yöntemidir.

KARIN AĞRISI, VAJİNAL BÖLGE VE KASIK BÖLGESİNDE VARİSLER PELVİK KONJESYON SENDROMU
Karın alt bölgesindeki iç organlar çevresinde toplardamar genişlemesi ve basınç artışı “Pelvik Konjesyon Sendromu” olarak adlandırılmaktadır. Karın ağrısı, karın içinde dolgunluk hissi, menstruel dönem ve cinsel ilişki sırasında ağrı ile kendini gösterir. Tanı da tecrübeli hekimler tarafından yapılan ultrasonografi önemlidir. Tedavide “Embolizasyon” yani genişlemiş damarın kateter yardımıyla tıkanması yöntemi faydalıdır. Kasık bölgesi, vajinal bölge varisleri ve karın ağrısı olan hastalarımızın öncelikle kalp ve damar cerrahisi uzmanlarına başvurmalarında fayda var.

YAZ MEVSİMİ VE VARİS
Sıcaklık ve nem oranının artmasıyla vücudumuzdan ter yoluyla su ve tuz kaybı artar. Halsizlik, bilinç bulanıklığı, tansiyon düşüklüğüne neden olan bu durum toplardamarlarda özellikle de varis hastalığı olan damarlarda kanın göllenmesine ve ağrı, kramp gibi şikayetlerin artmasına neden olmaktadır. Önerilerimizin başında; günlük 3 litre su tüketilmesi, sabah ve akşam serin saatlerde yürüyüş yapılması, meyve-sebze gibi hafif gıdalarla beslenilmesi, az alkol kullanımı gelmektedir. Bunun yanısıra varis hastalığının tedavisi her mevsim yapılabilmektedir. Varisi olan hastalarımızın esas konforunu arttıran tabi ki varislerini tedavi ettirmeleridir. Şikayeti olan hastalarımızın vakit kaybetmeden kalp damar cerrahisi uzmanına başvurmalarını öneriyoruz.

VARİS ÜLSERİ TEDAVİSİNDE PÜF NOKTALAR
Uzun süre tedavi edilmeyen varisli damarlar giderek genişler ve içinde göllenen kirli kan nedeniyle biriken toksik maddeler cilt ve cilt altı dokuya zarar verir. Sonuçta özellikle ayak bileği iç kısmında varis ülseri oluşur. Tedavide ana prensip, varisli damarın kökten yok edilmesidir. Eş zamanlı olarak yara pansumanı ve yara çevresine PRP (Platelet Rich Plasma) uygulaması fayda sağlamaktadır. Çoklu bandaj uygulaması ile bacakta yüksek basınç oluşturularak dolaşım sağlanmaktadır. Hastanın var olan şeker, yüksek tansiyon gibi sistemik hastalıkları da kontrol altına alınmalıdır. Varis ülseri tedavisi, tecrübeli kalp ve damar cerrahları tarafından uygulandığında etkili ve başarılı olmaktadır böylece kişinin yaşam kalitesi belirgin olarak artmaktadır.

VARİS TEDAVİ EDİLMEZSE NE OLUR?

Varis, venöz hipertansiyon sonucu toplardamar duvarının ve damar içindeki kapakçıkların bozulması durumudur. Başlangıç evresinde toplardamarlarda kalınlaşma, bacaklarda ağrı, kramp, şişlik gibi belirtiler göstermektedir. İleri evrelerde bacaklarda kahverengi renk değişikliği, ciltte sertlik görülmektedir. Daha ileri evrede en son varis ülseri dediğimiz diz altı bölgede özellikle ayak bileği iç kısmında yaralar oluşmaktadır. Burada önemli olan hastalarımızın yaşam konforunun bozulmasıdır ve varis ülseri evresine gelmeden bacaklarda ağrı, şişlik ve genişlemiş toplardamar görüldüğü evrede doktora başvurmalarıdır. Ne kadar erken doktora başvururlarsa, varis tedavisi o kadar kısa sürede ve başarılı şekilde sonuçlanır.

GENÇ YAŞTA VARİS OLUŞMA NEDENLERİ

Varis, vücuttaki toplardamarların genişleyip gözle görünür hale gelmesi durumudur. Varis genelde yaşla birlikte görülme ihtimali artan ve çoğunlukla yaşlılarda görülen bir rahatsızlıktır. Fakat bazı durumlarda gençlerde de varis görülür. Genç yaşta varis görülme nedenleri: Genetik, kişiden kaynaklı nedenler ve çevresel faktörleri sayabiliriz.
Aile geçmişinde varis olanlarda bu hastalığın görülme olasılığı çok daha yüksektir. Genetik yatkınlık genç yaşta bu rahatsızlık ile karşılaşma nedenidir. Kişiden kaynaklı nedenler olarak da hormon değişiklikleri ve hamilelik gösterilebilir. Çevresel faktörler diye kabul edeceğimiz diğer nedenlerin içinde aşırı kilo, aşırı güneşlenme ve hareket alanımızı kısıtlayacak işler yapılan meslek grupları girer.

VARİS HASTALIĞINDA HANGİ HASTAYA HANGİ TEDAVİ UYGUN?

Varisi olan hastalarımızda özellikle fizik muayene yapıp sonrasında doppler ultrason tetkiki ile evreleme yaptıktan sonra hastanın yaş, fiziksel özellikler, ek hastalıkları ve yaşam tarzını da göz önüne alarak hangi tedavi yöntemini uygulayacağımıza karar veriyoruz. Özellikle günümüzde ameliyatsız tedavi yöntemlerinin sayısının artmasıyla beraber hastaya en uygun ve pratik tedaviyi uygulayabiliyoruz. Unutmamalıyız ki; varis tedavisi sadece hastanın varisini tedavi etmek değil, hastanın şikayetlerini de gidermektir. Tecrübeli kalp ve damar cerrahı ile buluşan tüm varis hastaları başarılı ve pratik bir şekilde tedavi olmaktadır.

VARİS HASTALARI İÇİN SPOR ÖNERİLERİ

Sportif aktiviteler sadece varisi olan bireylerde değil, tüm insanlarda vücut ve boyun sağlığı açısından gereklidir. Özellikle varisi olan kişilerin bacaklarda ağrı, şişlik, kramp gibi yakınmaları günlük 30 dk bile olsa yaptıkları sportif aktiviteler sonucunda azalmaktadır. Özellikle yürüyüş, bisiklete binmek, yüzme gibi aktiviteler vücudumuzun kas pompasını çalıştırarak kan dolaşımını arttırmakta ve varise bağlı yakınmaları azaltmaktadır. Varisi olanların en basit yapabileceği spor 30 dk bile olsa yürüyüştür.

HEMANJİOM AMELİYATSIZ TEDAVİSİ MÜMKÜN

Damar beni olarak da bilinen hemanjiom iyi huylu damar tümörüdür. Doğum sonrası ilk yıllarda hızlı büyüme eğilimi olabileceği gibi kendiliğinden gerileyebilen türleri de bulunmaktadır. Ameliyat sırasında çok kanama olması nedeniyle öncelikle ameliyatsız tedavi yöntemleri (ilaç,soğutma,ısıtarak yakma,skleroterapi,yapıştırıcı,partikülle tıkama) ile tedavi şansı günümüzde vardır. Tecrübeli kalp ve damar cerrahları tarafından başarıyla uygulanmaktadır.